MERINOS IRKI KOYUNLARDA MEVSİM DIŞI MELATONIN VE PROGESTERON UYGULAMALARININ ÖSTRUS SİKLUSUNUN UYARILMASI VE DÖL VERİMİNE ETKİSİ

Yıl 2003, Cilt: 29 Sayı: 2, 267 - 275, 13.05.2013

Ahmet Emrelli Huriye Horoz Kaya Çağatay Tek

Öz

Özet

Bu çalışmada, mevsim dışı anöstrus koyunlarda progestagen + PMSG ve melatonin uygulamalarının ovaryum aktivitelerinin uyarılması ve bazı üreme parametreleri üzerine etkisinin araştırılması amaçlandı. Materyal olarak 3 yaşlı. 30 baş Merinos ırkı kovun ve 6 baş Merinos ırkı koç kullanıldı Koyunlar rastgele 3 gruba ayrıldı. I. gruba (n=10) 18 mg melatonin (Regulin, Hoechst) kulak arkası implant uygulandı ve 35 gün sonra aralarına arama koçları katılarak östrus gösterenler elde sıfat yöntemiyle tohumlandı. II. gruba (n=10) progesteron (30 mg FGA) içeren vaginal süngerler 14 gün süreyle uygulandı ve süngerlerin çıkarıldığı gün 500 IU IM PMSG yapılarak aralarına koç katıldı. III. grup (n=IO) ise tedavi uygulanmayan kontrol grubunu oluşturdu. Kontrol grubuna (n=10) da diğer gruplarla aynı gün koç katıldı. Koç katımını takiben 5 gün süreyle kan alınarak serum progesteron. östradiol seviyeleri ölçüldü. Serum LH ölçümü için bütün gruplarda koç katımını takiben 48 saat içerisinde 4 saat ara ile kan örnekleri alındı. Tedavi gruplarında östrus belirtileri koç katımından 12 saat sonra haşladı ve alınan kan örneklerinde en yüksek östradiol seviyesi koç katıldığı gün gözlendi. Kontrol grubunda östradiol seviyesi 2.,3..4. günlerde hafif dalgalanma gösterse de östrus belirtileri gösteren koyuna rastlanmadı. Serum LH seviyesi I. grupla koç katımından 28 saat. II grupta 32 saat sonra pik yaptı. Serum progesteron seviyesi ise I, grupta 3. gün. II. grupta 2. gün 1 ng/ml'nin üstüne çıktı. Kontrol grubunda serum LH ve progesteron seviyesi basal düzeyde seyretti. Kontrol grubu (n=10) koyunlarda östrus ve gebelik gözlenmezken melatonin ve progesteron + PMSG uygulama gruplarında sırasıyla %90. %80 Öslrus. %90. %70 toplam gebelik ve %77.7, %71.4 ikizlik sağlandı. Sonuç olarak, mevsim dışı anöstrüs döneminde Merinos ırkı koyunlarda melatonin ve progesteron içeren vaginal süngerler ile ovaryum aktivitelerinin uyarılabileceği tespit edildi. Melatonin uygulamalarının progesterona göre daha etkili olduğu, bu uygulamaların mevsim dışı anöstrus koyunlarda uygulanmasının yavru verimini artırması açısından yararlı olacağı kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler: Koyun, Melatonin, üreme, senkronizasyon

THE EFFECT OF MELATONIN AND PROGESTAGEN TREATMENTS ON STIMULATION OF OESTRUS CYCLE AND REPRODUCTIVE PATTERNS IN MERINO EWES OUT OF THE BREEDING SEASON

Summary

In this study, the effects of progestagen + PMSG and melatonin implants on the stimulation of ovarian activity and some of the reproductive parameters were investigated in anoestrus ewes out of the breeding season. Three years old 30 Merino ewes and six rams, were used as material. The ewes were randomly divided into three groups. Eighteen mg melatonin (Regulin, Hoechst) was implanted to ewes in group I (n=10). After 35 days following implantation, leaser rams were introduced and ewes with oestrus symptoms were selected and inseminated. In group II (n=10) vaginal progesterone sponges (30 mg FGA) were inserted for 14 days and 500 IU PMSG was applied on the withdrawal day. After that rams were introduced and ewes in oestrus were inseminated. The ewes in group III (n=i0) were saved as control. Rams were gathered in control group on the same day with the other groups. The ewes and rams were introduced for five days and blood samples were collected once a day from the ewes. Serum progesterone, oestradiol and LH levels were determined by using the R.I.A. technique. The oestrus symptoms were observed after 12 hours following the introduction of rams. The highest oestradiol level was determined on the first day of ram introduction in the treatment groups.

Although oestradiol levels in the control group increased slightly on 2^nd, 3^rd and 4^th days, none of the ewes had oestrus symptoms. Scrum LH values reached the peak levels after 28 and 32 hours following the introduction of rams for groups I and II, respectively. Serum progesterone level reached the value above 1 ng/ml at the 3^rd day in group I and at the 2^nd day in group II. Serum LH and progesterone levels were at the basal levels during five days following the introduction of rams in the control group. Although no pregnancy was observed in the control ewes (n=10), 90%, 80% oestrus. 90%, 10% pregnancy and 77.7%, 71.4% twinning rates were observed in the melatonin and progestagen + PMSG groups respectively. As a result, the ovarian activities of Merino ewes out of the breeding season can be stimulated with melatonin or progesterone containing vaginal sponges. Also higher pregnancy rates can be provided melatonin applied ewes compared to progesterone treated ewes. In addition, melatonin application is more effective than sponge application in terms of pregnancy rates. In conclusion, in this study melatonin application was found to be more effective than progesterone application in ewes during the non-breeding season. However, both applications would be useful to improve the pregnancy rates in ewes that are in the non-breeding season.

Key Words: Ewes, Melatonin, Reproduction, Synchronization

Anahtar Kelimeler

-