Türkiye’deki İşletmelerin Rekabet Kazanımlarında Kullandıkları Stratejik Yönetim Anlayışlarının Etkileri: Sistematik Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 45 - 55, 31.01.2022

Canan Tiftik

https://doi.org/10.53804/izlek.1036980

Öz

21. yüzyılda her tür ve düzeydeki örgüt, varlığını sürdürmek ve gelişebilmek için rekabet etmeyi, ürün kalitesini artırmayı veya verdiği hizmetlerde verimliliği sağlamayı hedeflemelidir. Değişim ve dönüşümün oldukça sık yaşandığı, rekabet edebilme becerilerinin hayati önem taşıdığı günümüz dünyasında örgütler, varlıklarını sürdürebilmek ve etkili olabilmek için sahip oldukları kaynakları etkili ve verimli kullanmak zorundadır. Araştırmanın odak noktası olan stratejik yönetim anlayışı işletmeler için en önemli konulardan birisi olup işletmelerin hedeflerini gerçekleştirmek için mevcut kaynaklarını en uygun ve en faydalı şekilde kullanmayı arzu ederler. Bunun en uygun yollarından biri avantajlı yönlerini kullanarak dezavantajları bertaraf etmek ve fırsatlardan faydalanarak tehditleri minimum seviyeye indirmektir. Bu araştırmanın amacı, Türkiye’deki işletmelerin rekabet kazanımlarında kullandıkları stratejik yönetim anlayışlarının etkilerinin güncel ulusal alanyazında yapılmış araştırmalar üzerinden sistematik olarak incelenmesidir. Araştırmanın yöntemi, betimsel tipte nitel sistematik derlemedir. Araştırmanın çalışma dokümanını Ocak 2020-Ekim 2021 yılları arasında ulusal alanyazında işletmelerin rekabet kazanımlarında kullandıkları stratejik yönetim anlayışlarının etkileri üzerine yapılmış 11 araştırmadan oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma dokümanını oluşturan araştırmalar uzman görüşleri ışığında araştırmacı tarafından belirlenen 6 analiz parametresine göre (amaç, araştırma modeli, araştırmanın örneklemi, veri toplama araçları, verilerin analizi ve sonuçlar) incelenmiştir. Araştırma sonuçları; belirlenen analiz parametrelerine göre güncel ulusal alanyazında Türkiye’deki işletmelerin rekabet kazanımlarında kullandıkları stratejik yönetim anlayışlarının etkilerine yönelik sonuçlarının çıktılarının değerlendirilmesi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; işletmelerin rekabet sağlamalarında dijital mecralarda uygulanan stratejiler, dijital ortamlardan gelen yeni ve çok büyük miktarda verinin nasıl yönetileceği ve daha da daralan müşteri segmentlerine yönelik teklifleri ve mesajları daha iyi kişiselleştirmek için verilerin nasıl kullanılacağının düşünülmesi gerektiği söylenebilir. Yapılan bu sistematik inceleme araştırmasının stratejik yönetim ve rekabet konu kapsamı çerçevesine yönelik yapılacak yeni çalışmalara ve konuyla ilgili işletmelere kaktı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sistematik İnceleme, İşletme Yönetimi, Rekabet, Strateji, Stratejik Yönetim

The Effects of Strategic Management Approaches Used By Businesses in Turkey on Their Competitive Gain: A Systematic Analysis

Öz

Organizations of all types and levels in the 21st century should try to compete, raise product quality or assure efficiency in the services they provide in order to survive and thrive. In today's environment, when change and transformation are experienced regularly and competitiveness skills are crucial, businesses have to manage their resources effectively and efficiently in order to survive and be effective. Strategic management, which is the topic of the research, is one of the most critical concerns for businesses, and organizations aim to use their existing resources in the most appropriate and most beneficial way to achieve their goals. One of the most acceptable ways to do this is to eliminate the disadvantages by leveraging its positive characteristics and to limit the threats by taking advantage of the possibilities. The purpose of this research is to systematically investigate the consequences of strategic management approaches employed by enterprises in Turkey in their competitive gains, through the researches performed in the present national literature. The method of the research is a descriptive qualitative systematic review. The working document of the research consists of 11 studies done between January 2020 and October 2021 on the consequences of strategic management approaches used by firms in competitive gains in the national literature. The studies that compose the working document of the research were analyzed according to the 6 analysis parameters (purpose, research model, sample of the research, data collection instruments, data analysis and findings) defined by the researcher in the light of expert opinions. Research outcomes; According to the analysis parameters set, the outcomes of the results of the strategic management approaches utilized by the enterprises in Turkey in the present national literature on the competitive gains were analyzed. According to the results of the research; It can be said that the strategies applied in digital media for businesses to compete, how to manage new and huge amounts of data coming from digital media and how to use data to better personalize offers and messages for ever narrowing customer segments should be considered. It is expected that this systematic review research will contribute to the future studies to be done on the scope of strategic management and competition and to the companies associated to the subject.

Anahtar Kelimeler

Systematic Review, Business Management, Strategy, Competition, Strategic Management

Kaynakça

• ADABOR, H. (2019). Opening up strategy formulation: benefits, risks, and some suggestions. Business Horizons, 62, 383-393.
• ALTUNIŞIK, R. (2009). Stratejik Pazarlama Planlaması. İstanbul: Beta Yayınları.
• ARORA, A., DAHLSTRÖM, P., HAZAN, E., KHAN, H., & KHANNA, R. (2020). Reimagining marketing in the next normal. McKinsey Article.
• ATMAR, H., BEGLEY, S., FUERST, J., RICKERT, S., SLELATT, R., & TJON PIAN GI, M. (2020). The next normal: Retail M&A and partnerships after Covid-19. Mc Kinsey& Company.
• BİNGÖL, D. (2013). İnsan kaynakları yönetimi (8. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• BRIEDIS, H., KRONSCHNABL A., RODRIGUEZ A., & UNGERMAN K. (2020). Adapting to the next Normal in Retail: The Customer Experience Imperative. McKinsey & Company.
• BURAK, M. F., & DENİZ, R. B. (2021). Kurum Kültürü, Sürdürülebilir Rekabet Avantajı, Çevresel Belirsizlik ve Kurumsal Performans İlişkisi: Türk İhracatçı Firmaları. International Journal of Arts And Social Studies, 4(6), 49-83.
• CALIK, M., & SÖZBİLİR, M. (2014). Parameters of Content Analysis. Education and Science, 39(174), 33-38.
• CEBECİ, H. İ. (2021). Artificial intelligence applications in management ınformation systems: A comprehensive systematic review with business analytics perspective. Artifıcial Intelligence Theory and Applications, 1(1), 25-56.
• COŞKUN, S., MESCİ, M., & KILINÇ, İ. (2013). Stratejik Rekabet Üstünlüğü Sağlama Aracı Olarak İnovasyon Stratejileri: Kocaeli Otel İşletmeleri Üzerine bir Araştırma. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 101-132.
• ÇAĞLI, A. (2019). Türkiye’de kuantum öğrenme üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Burdur Mehmet Akif Üniversitesi, Burdur.
• ÇATI, K., & ÇIKMAK, S. (2021). Üretim İşletmelerinde Lojistik Faaliyetlerin Rekabet Algısı: Düzce İlinde bir Araştırma. https://www.researchgate.net/profile/Sinan-Cikmak/publication/342742822_URETIM_ISLETMELERINDE_LOJISTIK_FAALIYETLERIN_REKABET_ALGISI_DUZCE_ILINDE_BIR_ARASTIRMA/links/5f046b4c92851c52d61de6d6/UeRETIM-ISLETMELERINDE-
• LOJISTIK-FAALIYETLERIN-REKABET-ALGISI-DUeZCE-ILINDE-BIR-ARASTIRMA.pdf, Erişim Tarihi: 10.10.2021
• ÇELİK, T. Z. (2020). Endüstri 4.0 İle Firmaların Rekabet Stratejileri Seçimleri ve Firma Büyüklüğü Arasındaki İlişki: Gaziantep Makine Halısı Üreticileri Örneği. Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 1-14.
• DURSUN, B. (2021). İnsan Kaynakları Yönetiminde Örgütsel Performans ve Jenerik Rekabet Stratejilerinin Etkisi Üzerine bir Araştırma: Kırklareli İli Örneği. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1(1), 49-65.
• ERDAĞ, T., & YAŞLIOĞLU, M. (2020). Farklı Rekabet Stratejileri Benimseyen İki Havayolu İşletmesinin Kabin Görevlileri Tarafından Algılanan Örgütsel Desteğin Örgütsel Sessizliğe Etkisinin Karşılaştırması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(4), 3383-3404.
• HALLINGER, P. (2018). Surfacing A Hidden Literature: A Systematic Review Of Research On Educational Leadership and Management in Africa. Educational Management Administration & Leadership, 46(3), 362-384.
• HUSELID, M. A., JACKSON, S. K., & SCHULER, R. S. (1997). Technical and Strategic Human Resources Management Effectiveness as determinants of Firm Performance. Academy of Management Journal, 40(1), 171-188.
• İNCE, M. (2006). Değişim Olgusu ve Örgütlerde İnsan Kaynakları Yönetiminin Değişen Fonksiyonları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 319-339.
• KAYA, M. C., BATMAN, O., & TÜRKAY, O. (2021). Otel İşletmelerinde Rekabet Üstünlüğü Sağlayan Kritik Başarı Faktörleri: Trabzon İlindeki 4 ve 5 Yıldızlı Oteller Üzerine bir Araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 346-364.
• MERCİN, L (2005). İnsan Kaynakları Yönetiminin Eğitim Kurumlan Açısından Gerekliliği ve Geliştirme Etkinliği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 128-144.
• ORAKCIOĞLU, E. (2019). Türkiye’de uzaktan eğitim temalı 2013-2018 yılları arasında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• ÖĞÜT A., AKGEMCİ, T, & DEMİRSEK, M. T. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi Bağlamında Örgütlerde İşgören Motivasyonu Süreci. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 277-290.
• ÖZDEMİR, B., & TAŞCI, D. (2020). Kaynak Temelli Görüş Ekseninde Örgütsel Kaynakların Rekabet Stratejileri Üzerindeki Etkisi: Türkiye’nin İlk 1000 Büyük Sanayi Kuruluşu’nda bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(3), 1019-1042.
• ÖZER, K. O., SALDAMLI, A., & CİNNİOĞLU, H. (2021). Stratejik Yetenek Yönetimi ve Sürdürülebilir Rekabet Avantajı İlişkisinde Örgütsel Bağlılığın Rolü. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 223-238.
• PORTER M. E., (2007). Rekabet Stratejisi: Sektör ve Rakip Analizi Teknikleri (Çev: Gülen Ulubilgen). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• REMES J., MANYIKA J., SMIT S., KOHLI S., FABIUS V., DIXON-FYLE S., & NAKALIUZHNYI A. (2021). The Postpandemic Economy: The Consumer Demand Recovery and Lasting Effects of Covid-19. Mckinsey & Company.
• VANDENABECLE, W. (2013). Motivation, Job Satisfaction and Retention/Turnover in the Public Sector. In, R. J. Burke, A. J. Noblet, and C L. Cooper (Ed.), Human resource management in the public sector (pp. 214-235). Cheltenham: Edward Elgar Publishing Limited.
• YILDIRIM, S. K. (2020). Otel İşletmelerinde Dönüştürücü Liderliğin Rekabet Zekâsına Etkisinde Örgütsel Öğrenmenin Aracılık Rolü. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(3), 2244-2263.
• YILDIRIM, Y., & ÇAKIRLI, H. (2021). Konaklama İşletmelerinde Rekabet Avantajı Kaynakları: Bodrum Örneği. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (7), 207-221.
• YILDIZ, D., & GENÇ, K. Y. (2020).Sürdürülebilir rekabet üstünlüğünde entelektüel sermayenin önemi: kaynak tabanlı bir yaklaşım. Asya Studies, 4(14), 119-134.