Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanlı Çankırı Merkez İlçesinin Taşkın Duyarlılık Analizi

Yıl 2022, Sayı: 9, 50 - 66, 15.11.2022

Neşe Duman , Mustafa Recep İrcan

https://doi.org/10.46453/jader.1165963

Cited By: 4

Öz

Yeryüzünde beşerî kaynaklı etkilerin artmasıyla sel ve taşkın gibi doğa olayıları, afet boyutuna ulaşarak çok sayıda can ve mal kayıplarının yaşanmasına neden olmaktadır. Bu durum özellikle insan kaynaklı iklim değişikliği süreciyle yaşanan/yaşanacak afetlerin boyutunu da arttıracaktır. Bu çalışmada Çankırı merkez ilçesinde taşkın riskinin yüksek olduğu alanların tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç dahilinde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi kullanılarak matris değerleri hesaplanan coğrafi kriterler, ArcGIS yazılımında Weighted Sum (Ağırlıklı Toplam) yöntemiyle analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, haritalar, uydu görüntüleri ve arazi fotoğrafları yardımıyla açıklanarak tartışılıp yorumlanmıştır. Bulgulara göre, Çankırı merkez ilçesindeki akarsuya yakın düzlüklerden %1,8 (25,9 km²)’inin çok yüksek; %16,6 (239,3 km²)’sının ise yüksek taşkın riski taşıdığı görülmektedir. Özellikle taşkın riskinin yoğun olduğu alanlardan birinin Çankırı ilçe merkezi olduğu tespit edilmiştir. Başta Çankırı ilçe merkezi olmak üzere akarsu yatak kapasitesinin bozulması, çekik yatağı seviyesinde planlamalar yapılması gibi nedenler ile gelişen meteorolojik ve hidrolojik etkenler sonucunda, akarsuyun çekik yatağından çıkarak taşkın yatağında çok sayıda can ve mal kaybına neden olacağı düşünülmektedir. Araştırma sahasında taşkın riskinin yüksek olduğu alanlara yerleşmelerin kurulması, ani ve yüksek yağışlarla yaşanan durumu bir doğa olayı olmaktan çıkararak afet boyutuna dönüşmesine neden olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Çankırı, Doğal Afetler, Sel ve Taşkın

Flood Susceptibility Analysis of Çankırı Central District Based on Geographical Information Systems

Öz

With the increase of human-induced effects on the earth, natural events such as floods and floods reach the disaster level and cause many loss of life and property. This situation will increase the size of the disasters experienced/will be experienced, especially with the human-induced climate change process. In this study, it was aimed to determine the areas with high flood risk in the central district of Çankırı. For this purpose, geographic criteria, whose matrix values were calculated using the Multi-Criteria Decision Method, were analyzed with the Weighted Sum method in ArcGIS software. The findings were explained, discussed and interpreted with the help of maps, satellite images and land photographs. According to the findings, 1.8% (25.9 km²) of the plains close to the river in the central district of Çankırı are very high; It is seen that 16.6% (239.3 km²) of it has a high flood risk. It has been determined that one of the areas where flood risk is intense is Çankırı district center. It is thought that as a result of meteorological and hydrological factors developed due to reasons such as deterioration of the river bed capacity, planning at the level of the slanting bed, especially in the Çankırı district center, the stream will leave the slanting bed and cause many loss of life and property in the floodplain. Establishing settlements in areas with high flood risk in the research area will turn the situation experienced with sudden and high precipitation from being a natural phenomenon and turn it into a disaster.

Anahtar Kelimeler

Geographic Information Systems (GIS), Çankırı, Natural Disasters, Flood and Flood

Kaynakça

• AFAD, (2014). Afet Terimleri Sözlüğü. Ankara: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Yayınları.
• Akıncı, H, Yavuz Özalp, A. & Temuçin Kılıçer, S. (2015). Coğrafi Bilgi Sistemleri ve AHP Yöntemi Kullanılarak Planlı Alanlarda Heyelan Duyarlılığının Değerlendirilmesi: Artvin Örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 1 (1-2), 40-53.
• Ardel, A. (1961). Umumi Coğrafya Dersleri (Cilt:1 Klimatoloji). İstanbul: Baha Matbaası.
• Ataol, M. ve Kale, M. M. (2017). Flood Inundation Mapping for Tatlıçay (Çankırı). International Symposium On GIS Applications In Geography & Geosciences (ISGGG-2017) (pp. 349-354), 18-21 October 2017, Çanakkale Onsekiz Mart University: Çanakkale, Turkey.
• ASF, (2022). 10.03.2022 tarihinde https://search.asf.alaska.edu/#/?dataset=ALOS adresinden alındı.
• Aşur, F. ve Alphan, H. (2017). Van Gölü Güney Kıyı Alanlarında Yerleşim Alan Kullanım Değerlendirmesi ve Görsel Analiz Yaklaşımları. Journal of the Institute of Science and Technology, 7(4), 223-233.
• Avci, V. (2016). Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile Gökdere Havzası ve çevresinin (Bingöl) erozyon duyarlılık analizi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (26), 170-193. doi: 10.16992/ASOS.1116.
• Avci, V. ve Sunkar, M. (2018). Bulancak’ta (Giresun) Sel ve Taşkın Olaylarına Neden Olan Pazarsuyu, İncüvez, Kara ve Bulancak Derelerinin Morfometrik Analizleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28 (2), 15-41. DOI: 10.18069/firatsbed.460907
• Avcı, A., ve Yüksel, A. (2016). Büyükçay Havzası’nın (Elazığ) erozyon risk haritasının hazırlanması. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16 (2), 319-335.
• Aydoğdu, M. ve Bakırcı, M. (2021). LUCIS Modeliyle Tekirdağ Şehrinin Yerleşme Uygunluk Analizi. Coğrafya Dergisi, 42, 67-84. Bahadır, M. (2014). Samsun’da 4 Temmuz ve 6 Ağustos 2012 Taşkınlarının Klimatik Analiz. Coğrafya Dergisi, 29, 28-50.
• Bayar, R. (2005). CBS Yardımıyla Modern Alışveriş Merkezleri İçin Uygun Yer Seçimi Denemesi: Ankara Örneği" Coğrafi Bilimler Dergisi, 3(2), 19-38.
• Buldur, A. D., Pınar, A. ve Başaran, A. (2007). 05-07 Mart 2004 Tarihli Göksu Nehri Taşkını ve Silifke’ye Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 139-160.
• Biricik, A. S. (1996), Senirkent’te Sel Afetleri (13 Temmuz 1995-18-19 Temmuz 1996), Marmara Coğrafya Dergisi, 1, 9-30.
• Campana, N.A. ve Carlos E.M.T. (2001). Predicting floods from urban development scenarios: case study of the Diluvio Basin, Porto Alerge, Brazil. UrbanWater, 3, 113-124.
• Ceylan A. ve Kömüşçü A.Ü. (2008), Meteorolojik karakterli doğal afetlerin uzun yıllar ve mevsimsel dağılımları, İklim Değişikliği ve Çevre, 1, 1-10
• Copernicus, (2020). 10.03.2022 tarihinde https://land.copernicus.eu/pan-european/corine-land-cover/clc2018?tab=download adresinden alındı.
• Çolak, B. (2019). Çankırı Tatlıçay Deresi’nin Taşkın Analizi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Çoşkun, M. ve Aksoy, B., (2010). Aksu Vadisi (Giresun) Aşağı Kesiminde Doğal Ortam Şartlarının Taşkın Üzerine Etkileri, Gazi Türkiyat, 7, 135-155.
• Cürebal, İ., Efe, R., Özdemir, H., Soykan, A. ve Sönmez, S. (2016). GIS-Based Approach For Flood Analysis: Case Study Of Keçidere Flash Flood Event (Turkey). Geocarto International, 31(4), 355–366.
• Danacıoğlu, Ş. ve Tağıl, Ş. (2017). Bakırçay Havzası’nda Rusle Modeli kullanarak erozyon riskinin değerlendirmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (37), 1-18.
• Değerliyurt, M. (2013). Zilli Dere Havzası’nda (İskenderun) CBS tabanlı erozyon duyarlılık analizi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 172 (172), 257-272, doi: 10.20296/tsad.62705
• Doğanay, S., Alım, M. ve Altaş, T. (2006). Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. Doğu Coğrafya Dergisi, 16, 305-322.
• Duman, N. (2020). Çankırı şehri iklim özellikleri. M. M. Kale ve O. Türkan (Ed.). Çankırı şehir coğrafyası kitabı içinde (s. 19-44). Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
• Duman, N. ve İrcan, M. R. (2021). Çankırı ilinin iklimi. Türkan, O., Kale, M.M. (Ed.). Çankırı Coğrafya Araştırmaları içinde (39-78). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Duman, N. ve İrcan, M. R. (2022). Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Tabanında Çankırı Merkez İlçesinin Erozyon Risk Analizi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 20 (1), 220-245, doi: 10.33688/aucbd.1074770
• Erol, O. (1993). Ayrıntılı jeomorfoloji haritaları çizim yöntemi. İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülteni, 10, 19-38.
• Ersoy, Ş. (2017). 2016 Yılı Doğa Kaynaklı Afetler Yıllığı. Ankara: JMO Yayınları.
• Ekinci, D. (2005). CBS tabanlı uyarlanmış Rusle yöntemi ile Kozlo Deresi Havzası’nda erozyon analizi. Coğrafya Dergisi, 13, 109-119.
• Gerger, R. ve Tanrıverdi, M. (2018). Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Tabanlı Çok Ölçütlü Karar Analizi ile Şanlıurfa İl Merkezinin Taşkın Alanlarının Belirlenmesi. VII. Uzaktan Algılama-Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu (UZAL-CBS 2018), 18-21 Eylül 2018, Eskişehir.
• Gökmen, B. (2007). Çankırı İli Coğrafyası. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 110.
• Işık, F., Bahadır, M., Zeybek, H. İ. ve Çağlak, S. (2020). Karadere Çayı Taşkını (Araklı -Trabzon). Mavi Atlas, 8(2): 526-547.
• Kadıoğlu, M. (2008). Sel, Heyelan ve Çığ için Risk Yönetimi. Kadıoğlu, M. ve Özdamar, E., (Ed.), Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri. (s. 251-276), Ankara: JICA Türkiye Ofisi Yayınları.
• Kadıoğlu, M. (2012). Türkiye’de İklim Değişikliği Risk Yönetimi. Ankara: Türkiye’nin İklim Değişikliği II. Ulusal Bildiriminin Hazırlanması Projesi Yayını.
• Kadıoğlu, M. (2018). Afet Affetmez. İstanbul: Tekin Yayınevi.
• Kadıoğlu, M. (2019). Kent Selleri Yönetim ve Kontrol Rehberi. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Yayınları.
• Kale, M. M. (2021). Çankırı ilinde kütle hareketlerine duyarlı alanların belirlenmesi. Okan Türkan, Mustafa Murat Kale (Ed.). Çankırı Coğrafya Araştırmaları içinde (1-37). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karabulut, M. (2003). Flood Studies Usıng Geographıc Informatıon Systems (GIS): 1993 Big Midwest Flood (USA). Ege Coğrafya Dergisi, 12, 103-118.
• Karabulut, M., Sandal, E. K. ve Gürbüz, M. (2007). 20 Kasım-9 Aralık Mersin sel felaketleri: Meteorolojik ve hidrolik açıdan bir inceleme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 10 (1), 13-23.
• Karakuş, C. B. ve Cerit, O. (2017). Coğrafi Bilgi Sistemi Kullanılarak Sivas Kenti ve Yakın Çevresi İçin Yerleşim Açısından En Uygun Alanların Belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi, 38 (1), 131-145.
• Kavas E. (2009), Analitik Hiyerarşik Süreç Yöntemiyle İzmir İlinde Heyelan Duyarlılığının Coğrafi Bilgi Sistemleri Tabanlı İncelenmesi, TMMOB Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi (CBS2009), 02-06 Kasım, İzmir.
• Kızılelma, Y. ve Karabulut, M. (2014). Mut Havzasında erozyona duyarlı alanların belirlenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (31), 439-456.
• Kopar, İ., Polat, S., Hadımlı, H. ve Özdemir, M. (2005). 4-6 Mart 2004 Pulur Çayı (Ilıca-Erzurum) Sel-Taşkın Afeti, Doğu Coğrafya Dergisi, 13, 187-218.
• Köse, S., Kalay, Z., Altun, L. ve Karagül, R. (1991). Trabzon 20 Haziran Sel Felaketinin Nedenleri, Sonuçları ve Alınması Gereken Önlemler. Trabzon ve Yöresi 20 Haziran 1990 Sel Felaketi Sempozyumu Bildiriler Kitabı içinde (s. 299-319), Trabzon.
• König A, Sægrov S, Schilling W. (2002). Damage assessment for urban flooding, Ninth International Conference on Urban Drainage, Portland, Oregon, USA.
• Malczewski, J. (1999). Spatial Multicriteria Decision Analysis, Part 1 in Decision Making and Analysis: A Geographic Information Sciences Approach. Edited by Jean-Claude Thill, New York.
• MGM (2017a). 2017 Yılı Sıcaklık ve Yağış Değerlendirmesi. https://www.mgm.gov.tr/FILES/Haberler/2018/2017SicaklikveYagisDegerlendirmesi.pdf adresinden erişildi.
• MGM (2022). Türkiye Meteorolojik Afetler Değerlendirmesi (2010-2021). Ankara: T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
• Ocak, F. (2018). Ünye Şehir Sellerinin Zarar Görebilirlik Yöntemi ile İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
• Ocak, F. & Bahadır, M. (2021). Taşkın Bilgi ve Yönetim Sisteminin Oluşturulmasında WEB CBS Teknolojisi Kullanımı: Ordu-Ünye Şehir Selleri Örneği. Mehmet Fatih Döker, Ebru Akköprü (Ed.). Coğrafya Araştırmalarında Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları II (s. 205-221). Ankara: Pegem Akademi.
• Ocak, F., Bahadır, M., Uzun, A. ve Şahin, K. (2021). Atakum ilçesi kıyı kuşağının taşkın ve duyarlılık analizi, Samsun/Türkiye. Mehmet Fatih Döker, Ebru Akköprü (Ed.). Coğrafya Araştırmalarında Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları II (s. 273-292). Ankara: Pegem Akademi.
• Özcan, O., Musaoğlu, N. ve Şeker, D.Z. (2009). Taşkın alanlarının CBS ve uzaktan algılama yardımıyla belirlenmesi ve risk yönetimi: Sakarya Havzası örneği. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 11-15 Mayıs 2008, Ankara: Türkiye Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası.
• Özdemir, H. (2006). Havran Çayı’nın (Balıkesir) Taşkın Sıklık Analizinde Gumbel ve Log Pearson Tip III Dağılımlarının Karşılaştırılması. Coğrafi Bilimler Dergisi, 6(1), 41-52.
• Özdemir, H., (2008a). GIS-Based Lveslide Risk Analysis in the Havran River Basin (Western Turkey), Geophysical Research Abstracts, Volume: 10, EGU2008-A-07528, SRef-ID: 1607-7962/gra/EGU2008-A-07528, EGU General Assembly 2008, 13-18 April 2008, Vienna - Austria.
• Özdemir, H., (2008b). Taşkınların Tahmini ve Risk Analizinde CBS-UZAL ve Hidrolik Modellemenin Entegrasyonu. DSİ XI. Bölge Müdürlüğü, Taşkın Konferansı, 19-20 Haziran 2008, Edirne.
• Özşahin, E., (2013). Arnavutluk’ta Taşkın Risk Analizi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 91-109.
• Özşahin, E. (2016). Doğal Çevre Bileşenleri Açısından Yerleşime Uygunluk Analizi, Pilot Çalışma; Altınova Mahallesi (Süleymanpaşa/Tekirdağ). HUMANITAS-Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7), 399-416. DOI: 10.20304/husbd.33098
• Öztürk D. ve Batuk F., (2007), Çok Sayıda Kriter ile Karar Vermede Kriter Ağırlıkları. Yıldız Teknik Üniversitesi Sigma Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 25(1), 86-98.
• Öztürk D. ve Batuk F., (2010), Konumsal Karar Problemlerinde Analitik Hiyerarşi Yönteminin Kullanılması, Yıldız Teknik Üniversitesi Sigma Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 28, 124-137.
• Pakzel, H. (2015). Gelibolu Yarımadası’nda CBS tabanlı Rusle (3D) yöntemiyle erozyon duyarlılık analizi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (17), 131-151. doi: 10.16992/ASOS.807.
• Saaty T. L. (1980). The Analytic Hierarchy Process. New York: McGraw-Hill.
• Sarıgül, O. ve Turoğlu, H. (2020). Kahramanmaraş Şehri Sel ve Taşkınlarının Coğrafi Analizi ve Öngörüler. Coğrafya Dergisi, 40, 1-20. https://doi.org/10.26650/JGEOG20 20-0018
• Semadeni-Davies, A., Hernebring, C., Svensson, G., ve Gustafsson, L. G. (2008). The impacts of climate change and urbanisation on drenage in Helsinborg, Sweden: Suburban stormwater. Journal of Hydrology, 350 (1-2), 114-125.
• Shi, P. J., Yuan, Y., Zheng, J., Wang, J. A., Ge, Y. ve Qiu, G. Y. (2007). The effect of land use/cover on surface runoof in Shenzhen region, China, Catena, 69 (1), 31-35.
• Spekkers, M.H. (2015). On rainstorm damage to building structure and content. TU Delft, Delft University of Technology Delft University of Technology, Holland.
• Sönmez, M. E. ve Kesici, Ö. (2012). İklim Değişikliği ve Plansız Şehirleşmenin Kilis Şehrinde Yol Açtığı Sel Felaketleri. Doğu Coğrafya Dergisi, 17 (28), 57-77.
• Sönmez M. E., Çelik, M. A. ve Seven, M. (2013). Coğrafi Bilgi Sistemleri ve uzaktan algılama yardımıyla Kilis merkez ilçesinin erozyon risk alanlarının belirlenmesi. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (1), 1-21.
• Sunkar, M. ve Tonbul, S. (2010a). Batman’da 31 Ekim-1 Kasım 2006 Tarihinde Yaşanan Taşkının Nedenleri. II. Ulusal Taşkın Sempozyumu 22-24 Mart 2010 Afyonkarahisar, Tebliğler Kitabı içinde (s: 349-361), Afyonkarahisar.
• Sunkar, M. ve Tonbul, S. (2010b). Hydrographic Analysis Of Iluh Creek Causing Flood and Torrent Events In Batman. The 2nd International Geography Symposium (GEOMED 2010), 2-5 June 2010 Kemer-Antalya, Turkey.
• Sunkar, M. ve Tonbul, S. (2010c). İluh Deresi Havzası’na (Batman) Yönelik Sel ve Taşkın Riski Analizleri, e-Journal of New World Sciences Academy, 5 (4), 255-273.
• Sunkar, M. ve Toprak, A. (2016). Sel ve Taşkın Çalışmalarında Tarihi Veri Kaynaklarının Önemi. TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, 13-14 Ekim 2016, Ankara.
• Swan, A. (2010). How increased urbanisation has induced flooding problems in the UK: A lesson African cities? Physics and Chemistry of the Earth, 35 (13-14): 643-647.
• Şahin, K. (2002). Çarşamba Ovası ve Yakın Çevresinde Sel Afeti (27 Mayıs 2000). Türk Coğrafya Dergisi, 39, 79-95.
• Şahin, C. ve Sipahioğlu, Ş. (2013). Doğal Afetler ve Türkiye. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Şirin, M. ve Ocak, F. (2020). Gümüşhane Şehri'nde Afet ve Acil Durum Toplanma Alanlarının Coğrafi Bilgi Sistemleri Ortamında Değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 25 (44), 85-106. DOI: 10.17295/ataunidcd.790893
• Tombuş F. E. (2005). Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Kullanılarak Erozyon Risk Belirlemesine Yeni Bir Yaklaşım, Çorum İli Örneği. Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• Turan-Demirağ, İ. ve Dengiz, O. (2017). Çok kriterli değerlendirme ile Ankara Güvenç Havzası’nda erozyon risk tahminlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 23, 285-297. doi: 10.15832/ankutbd.447600
• Turoğlu, H., (2005). Bartın’da Meydana Gelen Sel ve Taşkınlara Ait Zarar Azaltma ve Önleme Önerileri. İ.T.Ü. Türkiye Kuvaterner Sempozyumu V, 02-03 Haziran 2005, Bildiriler Kitabı içinde (s.104-110), İstanbul.
• Turoğlu, H. (2010a) Şehirsel gelişmenin İstanbul selleri üzerindeki etkisi. İstanbul’un Afetlerden Zarar Görebilirliği Sempozyum Bildiriler Kitabı içinde (s.55–59). İstanbul.
• Turoğlu, H. (2010b). Yapılaşmanın doğal akım yönü ve akım birikimi üzerindeki etkileri. TÜCAUM, 6. Ulusal Coğrafya Sempozyumu, Bildiriler Kitabı içinde (s.29–36). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Turoğlu, H. (2019). Şehir seli ve taşkını araştırmalarında sayısal yüzey modellemesi (SYM) ve insansız hava aracı (İHA) verisi kullanımı. E. Akköprü, M. F. Döker (Edt) Coğrafya Araştırmalarında Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları, (s. 01-28) Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
• Turoğlu, H. ve Özdemir, H., (2005). Bartın’da Sel ve Taşkınlar: Sebepler, Etkiler, Önleme ve Zarar Azaltma Önerileri. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Tüfekçioğlu, M. ve Yavuz, M. (2016). Yusufeli mikro havzasında (Artvin) yüzey erozyonu toprak kaybının tahmin edilmesi ve erozyon risk haritasının oluşturulması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17 (2), 188-199.
• Türkeş, M. ve Acar-Deniz, Z. (2010). Klimatolojik/meteorolojik ve hidrolojik afetler ve sigortacılık sektörü. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7, 996-1020.
• Uludağ, M. ve Fıçıcı, M. (2018). Saray ilçesinde (Tekirdağ) toprak erozyonunun RUSLE yöntemiyle değerlendirilmesi. Türk Coğrafya Dergisi, (70), 29-36.
• Uzun, A. (1995). Erzurum çevresindeki sellere bir örnek: 16 Ağustos 1994. Rizekent seli. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 246–260.
• Uzun, A. (2007). Doğu Karadeniz Kıyı Kuşağında Coğrafi Yapı Sel İlişkisi. TMMOB Afet Sempozyumu, Bildiriler Kitabı İçinde (s. 387-393), 5-7 Aralık 2007, Ankara.
• Uzun, A. (2010). Samsun Şehir Taşkınlarına Coğrafi Bakış. II. Ulusal taşkın Sempozyumu Bildiriler Kitabı İçinde (s. 45-52) Afyonkarahisar.
• Xian, G., Crane, M. ve Su, J. (2007). An analysis of urban development and its environmental impact on the Tampa Bay watershed. Journal of Environmental Management, 85 (4), 965-976.
• Wang, G., Wang, D., Trenberth, K.E., Erfanian, A., Yu, M., Bosilovich, M.G. ve Parr, D.T. (2017). The peak structure and future changes of the relationships between extreme precipitation and temperature. Nature Climate Change, 7, 268–274.
• Wheather, H. ve Evans, E. (2009). Land use, Water management and future flood risk. Land Use Policy, 26 (1), 251-264.
• Viglione, A., Giovanni B. C., Jürgen, K., Ross, W., Marco, B. ve Günter, B. (2010). Quantifying space-time dynamics of flood event types. Journal of Hydrology, 394 (1-2), 1-17.
• Villarini, G., Smith, J. A., Serinaldi, F, Bales, J., Bates, P. D. ve Krajewski, W. F. (2009). Flood frequency analysis for nonstationary annual peak records in an urban drainage basin. Advances in Water Resources, 32 (8), 1255-1266.
• Yüksel, A. ve Avcı, V. (2015). Coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama ile Yamaç Havzası’nın (Bingöl) erozyon duyarlılık analizi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32 (2), 116-128. doi:10.13002/jafag879
• Zeybek, H.İ. (1998). 22 Mayıs 1998 Havza Sel-Taşkın Felaketi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 157–164.
• Zeybek, H.İ. (2009). 2-3 Mart 2005 Turhal Sel Afeti ve Sonuçları. Doğu Coğrafya Dergisi, 21, 233-247.