Floods are a problem of many countries on a global scale. In Türkiye, especially in the summer months, large floods occur in the Black Sea Region coastal belt. The number and the destructive power of experienced floods are increasing day by day. It is not possible to prevent the occurrence of floods. But it is possible to take the necessary measures to prevent it from turning into a disaster. Recently, susceptibility analyses have been carried out for floods and similar natural disasters and the results help decision-makers. Within the scope of this study, flood susceptibility analysis was carried out by using multiple geographical factors together in the Basin of Lake Ladik of Samsun Province in the Black Sea Region. In the study, Analytical Hierarchy Process (AHP), Geographic Information Systems (GIS) and Remote Sensing (RS) techniques were used, which are multi-criteria decision-making methods. In this context, flood susceptibility analysis of the basin was carried out by using nine (9) different geographical factors (slope, aspect, lithology, soil, basin size, land use, landforms, precipitation, and drainage density). As a result of the study, for floods, there were identified four (4) different levels as low, medium, high, and very high; and 36.77% of the basin was found to be low, 30.03% was medium, 11.43% was high and 21.77% was found to be sensitive to possible floods at a very high level. The results of the study are also important for decision-makers to make flood risk planning.
Flood Analytical Hierarchy Process (AHP) Geographic Information Systems (GIS) Basin of Lake Ladik Samsun
Taşkınlar küresel ölçekte birçok ülkenin sorunudur. Türkiye’de özellikle yaz aylarında Karadeniz Bölgesi kıyı kuşağında büyük taşkınlar meydana gelmektedir. Yaşanılan taşkınların sayısı ve tahrip etme güçleri her geçen gün artmaktadır. Taşkınların oluşumunu engellemek mümkün değildir. Ancak bir afet karakterine dönüşmesini engellemek için gerekli önlemleri almak mümkündür. Taşkın ve benzeri doğal afetler için son zamanlarda duyarlılık analizleri gerçekleştirilmekte ve sonuçları karar vericilere yardımcı olmaktadır. Bu çalışma kapsamında Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Samsun iline bağlı Ladik Gölü Havzası’nda birden çok coğrafi faktörün bir arada kullanılmasıyla taşkın duyarlılık analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmada çok kriterli karar verme yöntemlerinden olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP), Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Uzaktan Algılama (UA) teknikleri kullanılmıştır. Bu kapsamda dokuz (9) faklı coğrafi faktör (eğim, bakı, litoloji, toprak, havza boyutu, arazi kullanımı, yeryüzü şekilleri, yağış ve drenaj yoğunluğu) kullanılarak havzanın taşkın duyarlılık analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda taşkın için düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olmak üzere dört (4) farklı düzey belirlenmiş ve havzanın %36,77’si düşük, %30,03’ü orta, %11,43’ü yüksek ve %21,77’si çok yüksek düzeyde gerçekleşmesi muhtemel taşkınlara karşı duyarlı çıkmıştır. Ayrıca elde edilen taşkın duyarlılığı sonuçları ile daha öncesinde yaşanmış olan taşkın olaylarının karşılaştırılması yapılmıştır. Böylece analiz sonuçları ile doğal gerçeklik korele edilmiştir. Çalışmanın sonuç kısmında ise sahada taşkın afeti öncesinde alınması gereken önlemler ve risk yönetimine yönelik yaklaşımlar sunulmuştur.
Taşkın Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Ladik Gölü Havzası Samsun
Bu çalışma Fatih OCAK'ın “Ladik Gölü Havzası'nda (Samsun) Akıllı Doğal Afet Yönetimi” başlıklı doktora tezinin taşkın duyarlılık analizi kısmından üretilmiştir.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Coğrafi Bilgi Sistemleri, Doğal Afetler, Fiziki Coğrafya |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 23 Eylül 2024 |
Yayımlanma Tarihi | 15 Ekim 2024 |
Gönderilme Tarihi | 10 Temmuz 2024 |
Kabul Tarihi | 12 Eylül 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Sayı: 13 |