Türkiye’nin Doğusundaki Hasta Popülasyonunun Radyolojik Tetkikler Hakkındaki Bilgi Düzeyi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 30 - 37, 01.08.2021

Yasemin Kayadibi , Seda Aladağ Kurt , Deniz Esin Tekcan Şanlı , Emel Esmerer , Ahmet Necati Şanlı

Öz

Amaç: Türkiye’nin doğusunda yaşayan hastaların radyolojik görüntüleme yöntemleri hakkındaki bilgi düzeyini belirlemek.
Gereç ve Yöntem: Yerel hastane etik kurul onayının alınmasının ardından Mart-Haziran 2018 tarihleri arasında Radyoloji Bölümüne ultrasonografi (USG), bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) tetkiki için yönlendirilen 18-72 yaş aralığındaki 797 hastaya, radyolojik görüntüleme ile ilgili düzenlenen anket formları uygulandı. Elde edilen veriler SPSS 22.0 programında analiz edildi.
Bulgular: Tanısal görüntüleme amacıyla radyoloji birimine başvuran ve anket formu uygulanan hasta sayıları USG, BT ve MRG için sırasıyla 332, 215 ve 250 idi. Hastalar arasında USG hakkındaki farkındalık, BT ve MRG’ye oranla daha fazla idi. Doğru ya da yanlış cevaplamaya etki eden en önemli prediktif faktörün eğitim düzeyi ve erkek cinsiyet olduğu görüldü (sırasıyla p değerleri p:0.001, p:0.024). BT çekilen hastaların %50’den fazlası incelemenin radyasyon içerdiğinin ve radyasyonun vücuda zararlı olduğunun bilincindeydi. BT ve MRG çekilen hastalarda en çok yanlış cevap verilen madde, incelemeyi yapacak kişinin bilinmemesi oldu.
Sonuç: Çalışmamızda elde edilen sonuçlar ışığında insan sağlığı açısından az da olsa tehlike arz edebilecek herhangi bir radyolojik görüntüleme ya da tıbbi uygulamadan önce hastaların işlem hakkında bilgilendirilerek hasta düzeyinde görsel ya da işitsel eğitimlerle toplumsal düzeyde farkındalığın arttırılması gerektiğini düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Radyasyon, Ultrasonografi, Bilgisayarlı Tomografi, Manyetik rezonans görüntüleme

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Knowledge Level of the Patient Population on Radiological Tests in Eastern Turkey

Öz

Objective: To determine the level of knowledge about radiological imaging of patients in Eastern Turkey.

Materials and Methods: After obtaining the local hospital ethics committee approval, between March and June 2018, 797 patients between the ages of 18-72 who were referred to the radiology department for ultrasonography (USG), computed tomography (CT) and magnetic resonance imaging (MRI) were included to the study. A questionnaire forms related to radiological imaging and personel information were applied. The obtained data were analyzed in SPSS 10.0 program.

Results: The number of patients who applied to the radiology unit for diagnostic imaging was 332, 215 and 250 for USG, CT and MRI, respectively. The awareness to USG was higher among the patients compared to CT and MRI. It was observed that the most important predictive factor affecting correct or incorrect answers was education level and male gender (p: 0.001, p: 0.024, respectively). More than 50% of patients who underwent CT were aware that the examination included radiation and that radiation was harmful to the body. The most wrong answer in patients who underwent CT and MRI was not knowing the person who would perform the examination.

Conclusion: In the light of the results obtained in our study, we think that patients should be informed about the procedure before any radiological imaging or medical application that may pose a danger to human health, and awareness should be increased at the patient level with continuous visual or auditory training.

Anahtar Kelimeler

Radiation, Ultrasonography, Computed Tomography, Magnetic resonance imaging

Proje Numarası

-

Kaynakça

• 1. Wrixon AD. New recommendations from the International Commission on Radiological Protection - a review. Phys Med Biol 2008; 21; 53: 41-60.
• 2. Education at a Glance 2017 OECD Indicators [Updated: 2017 Se 12; Cited: 2021 May 09]. Available from: https://www.oecd-ilibrary.org/education/education-at-a-glance-2017_eag-2017-en
• 3. A Arslanoğlu, S Bilgin, Z Kubalı, MN Ceyhan, MN İlhan, I Maral. Radyolojik görüntüleme yöntemleri sırasında hastaların maruz kaldıkları iyonizan radyasyon dozu hakkında doktor ve intern doktorların bilgi düzeyi. Diagn Interv Radiol 2007; 13: 53-55.
• 4. Lee RK, Chu WC, Graham CA, Rainer TH, Ahuja, AT. Knowledge of radiation exposure in common radiological investigations: a comparison between radiologists and non-radiologists. Emerg Med J 2012; 29: 306-308.
• 5. Kamble VR, Mitra K, Ratnaparkhi C, Dhote S. Consultants knowledge and awareness about radiation exposure in diagnostic radiology in Central India. Int Jour of Biomed Res 2015; 6: 14-18.
• 6. Asefa G, Getnet W, Tewelde T. Knowledge about Radiation Related Health Hazards and Protective Measures among Patients Waiting for Radiologic Imaging in Jimma University Hospital, Southwest Ethiopia. Ethiop J Health Sci 2016; 26: 227-236.
• 7. G Akbulut, N Özgen. The Education Status of Population in Turkey According to Geographical Regions. International Jour of Social Sci 2012; 5: 15-26.
• 8. Voyvoda N, Taşdemir N. Hasta bakış açısıyla ultrasonografi. Dicle Med J 2012;3(3): 336-338
• 9. Yucel, A., Karakaş, E., Bulbul, E., Kocar, I., Duman, B., Onur, A. Knowledge About Ionizing Radiation and Radiation Protection Among Patients Awaiting Radiological Examinations: A cross-sectional survey. Kocatepe Tıp Dergisi 2009; 10: 25-31.
• 10. Sin HK, Wong CS, Huang B, Yiu KL, Wong WL, Chu YC. Assessing local patients' knowledge and awareness of radiation dose and risks associated with medical imaging: a questionnaire study. J Med Imaging Radiat Oncol. 2013; 57: 38-44.
• 11. Busey JM, Soine LA, Yager JR, Choi E, Shuman WP. Patient Knowledge and Understanding of Radiation From Diagnostic Imaging. JAMA Intern Med. 2013; 173: 239–241.
• 12. Baerlocher MO, Asch MR, Puri G, Vellahottam A, Myers A, Andrews K. Awareness of interventional radiology among patients referred to the interventional radiology department: a survey of patients in a large Canadian community hospital. J Vasc Interv Radiol. 2007; 18: 633-637.
• 13. Al-Mallah A, Vaithinathan AG, Al-Sehlawi M, Al-Mannai M. Awareness and Knowledge of Ionizing Radiation Risks Between Prescribed and Self-Presenting Patients for Common Diagnostic Radiological Procedures in Bahrain. Oman Med J. 2017; 32: 371-377.
• 14. Drescher FS, Sirovich BE. Use of computed tomography in emergency departments in the United States: a decade of coughs and colds. JAMA internal medicine 2016; 176: 273-275.
• 15. Baker LC, Atlas SW, Afendulis CC. Expanded use of imaging technology and the challenge of measuring value. Health Aff (Millwood) 2008; 27: 1467-1478.
• 16. Lee WJ, Woo SH, Seol SH, Kim DH, Wee JH, Choi SP et al. Physician and nurse knowledge about patient radiation exposure in the emergency department. Niger J Clin Pract. 2016; 19: 502-507.
• 17. Azmoonfar R, Faghirnavaz H, Younesi H, Morovati E, Ghorbani Z, Tohidnia MR. Physicians' Knowledge about Radiation Dose in Radiological Investigation in Iran. J Biomed Phys Eng. 2016; 6: 285-288.