The Use of St. John’s Wort (Hypericum perforatum) Extract in Drinking Yoghurt Production and Determination of Changes Occuring During Storage

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 60 - 80, 28.06.2021

Fadime Seyrekoğlu , Hasan Temiz

https://doi.org/10.35206/jan.931810

Cited By: 1

Öz

Tıbbi ve aromatik bitkiler ve bu bitkilerden elde edilen ekstraktlar, uçucu yağlar insanların besin ihtiyaçlarını karşılamanın yanında birçok sektörde de yaygın olarak kullanılmaktadır. Hypericum türleri antidepresan, antiviral, antibakteriyel, antioksidan, antienflamatuvar gibi birçok biyolojik aktiviteye sahip olup, halk arasında uyku güçlendirme, romatizmal ağrı tedavisi, yara iyileştirme, cilt hastalıkları tedavisi gibi birçok alanda da halk ilacı olarak kullanılmaktadır. Hypericum türlerinden Hypericum perforatum (sarı kantaron) ülkemizde hemen hemen tüm bölgelerde bulunmakta ve üzerinde en çok çalışılan bitkilerdendir. Çalışmamızda tıbbi kullanımı oldukça yaygın olan bu bitkinin ekstraksiyonu gerçekleştirilmiş ve farklı miktarda ayrana ilave edilmiştir. Ekstraksiyon sırasında çözücü olarak %70 etanol + %30 su karışımı kullanılmıştır. Çalışmada %1, %2 ve %3 oranında sarı kantaron ekstraktı içeren üç çeşit ayran elde edilmiştir. Kontrol grubu ve elde edilen ayranlar 28 gün boyunca depolanmış ve depolamanın 1., 7., 14., 21. ve 28. günlerinde bazı fizikokimyasal ve mikrobiyolojik analizleri gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; depolama süresi boyunca örneklerin kül ve tuz değerlerinin değişmediği, kuru madde, su aktivitesi ve pH değerlerinin azaldığı, asitlik değerlerinin ise arttığı gözlemlenmiştir. Depolama süresi boyunca yapılan mikrobiyolojik analizlerde, toplam mezofil bakteri grubu sayısı istatistiksel olarak artış gösterirken, maya-küf ve koliform grup gözlemlenmemiştir. 10’ar kişiden oluşan panelist grubuna duyusal analizler uygulanmış ve tat- koku ve genel beğeni puanlarına bakıldığında en fazla beğeniyi %2 oranında sarı kantaron ekstraktı içeren örnekler almıştır. Depolama süresince genel beğeni puanları istatistiksel olarak artış göstermiştir. Bu çalışmayla tek başına kullanımı yaygın olmayan bu bitkinin günlük hayatta çok tükettiğimiz bir ürüne ilave edilmesiyle fonksiyonel bir ürün üretimi gerçekleştirilmiş ve kullanımı daha yaygın hale getirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hypericum perforatum (sarı kantaron, Hypericum perforatum (sarı kantaron), ekstraksiyon, ayran, depolama

Proje Numarası

FMB-BAP 17-0273

Kaynakça

• Akçay F, 2016. Spicy Ayran Production and its Some Properties (Master's Thesis). Available from Council of Higher Education and Theses database. (Thesis No. 449278)
• Ali, S. M., Chee, S. K., Yuen, G. Y., & Olivo, M. (2001). Hypericin and hypocrellin induced apoptosis in human mucosal carcinoma cells. Journal of Photochemistry and Photobiology B: Biology, 65(1), 59-73.
• Al-Kadamany, E., Toufeili, I., Khattar, M., Abou-Jawdeh, Y., Harakeh, S., & Haddad, T. (2002). Determination of shelf life of concentrated yogurt (Labneh) produced by in-bag straining of set yogurt using hazard analysis. Journal of dairy science, 85(5), 1023-1030.
• Anonym, Enstitüsü, T. S. (1996). Süt ve Süt Ürünleri-Küf ve Mayaların Koloni Oluşturan Birimlerinin Sayımı-25 oC’de Koloni Sayım Tekniği. TS ISO, 6611.
• Anonym, Kodeksi, T. G. (2000). Çiğ süt ve ısıl işlem görmüş içme sütleri tebliği. Resmi Gazete, 14, 23964.
• Anonym, Gıda, T., & Bakanlığı, H. (2009). Türk gıda kodeksi fermente süt ürünleri tebliği. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 25, 2009.
• Anonym, (2014). Fonksiyonel Gıda Tanımı, Retrieved January 10, 2014 from http://www.dilekboyacioglu.com/ Fonksiyonel Gidalar Roportaj.pdf. Hagerman, A. E. (2002).
• Atamer, M., Gürsel, A., Tamuçay, B., Gençer, N., YILDIRIM, G., ODABAŞI, S., ... & KIRDAR, S. (1999). Dayanıklı Ayran üretiminde pektin kullanım olanakları üzerine bir araştırma. Gıda, 24(2).
• Avsar, Y. K., Karagul-Yuceer, Y., Tamucay, B., Kocak, C., & White, C. H. (2001). A comparative study on the production methods of Ayran, traditional drinking yogurt of Turks. In 2001 IFT Annual Meeting Technical Program, Book of Abstracts (No. 15C-1).
• Aydemir, K. (2015). Use of st john's wort (Hypericum perforatum L.) extract in the production of ice cream (Master's Thesis). Available from Council of Higher Education and Theses database. (Thesis No. 425832).
• Barnes, J., Anderson, L. A., & Phillipson, J. D. (2001). St John's wort (Hypericum perforatum L.): a review of its chemistry, pharmacology and clinical properties. Journal of pharmacy and pharmacology, 53(5), 583-600.
• Bayram, E., Kırıcı, S., Tansi, S., Yılmaz, G., Kızıl, O. A. S., & Telci, İ. (2010). Tibbi ve aromatik bitkiler üretiminin arttirilmasi olanaklari. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odasi, Ziraat Mühendisligi VII. Teknik Kongresi (2010), 11-15.
• Baytop, T. (1999). Türkiye'de bitkiler ile tedavi: geçmişte ve bugün. Nobel Tıp Kitabevleri.
• Blank, M., Mandel, M., Keisari, Y., Meruelo, D., & Lavie, G. (2003). Enhanced ubiquitinylation of heat shock protein 90 as a potential mechanism for mitotic cell death in cancer cells induced with hypericin. Cancer research, 63(23), 8241-8247.
• Bölükbaşı, B. (2007). A research on the isolation of lactic acid bacteria from yoğurt samples taken from different villages of Trakya region, definition of their EPS (exopolysaccharide) producing ability and choosing their best combination for ayran production (Master's Thesis). Available from Council of Higher Education and Theses database. (Thesis No. 216568).
• Buonopane, A. & Petrakis, I. L. (2005). Pharmacotherapy of alcohol use disorders, Subst. Use Misuse., 40 (13-14), 2001-2020.
• Cass, H. (1997). St. John's Wort: Nature's Blues Buster. Avery.
• Chrea, B., O'Connell, JA, Silkstone-Carter, O., O'Brien, J. ve Walsh, JJ (2014). Doğanın hafif ila orta dereceli depresyon için antidepresanı: Standartlaştırılmış bir St.John's wort (Hypericum perforatum) özünden hiperforinin izolasyonu ve spektral karakterizasyonu. Kimyasal Eğitim Dergisi, 91 (3), 440-442.
• Colasanti, A., Kisslinger, A., Liuzzi, R., Quarto, M., Riccio, P., Roberti, G., ... & Villani, F. (2000). Hypericin photosensitization of tumor and metastatic cell lines of human prostate. Journal of Photochemistry and Photobiology B: Biology, 54(2-3), 103-107.
• Coskun, I., Tayfun Uzbay, I., Ozturk, N., & Ozturk, Y. (2006). Attenuation of ethanol withdrawal syndrome by extract of Hypericum perforatum in Wistar rats. Fundamental & clinical pharmacology, 20(5), 481-488.
• Coutinho, N. M., Silveira, M. R., Rocha, R. S., Moraes, J., Ferreira, M. V. S., Pimentel, T. C., & Cruz, A. G. (2018). Cold plasma processing of milk and dairy products. Trends in Food Science & Technology, 74, 56-68.
• D’Hallewin, M. A., Bezdetnaya, L., & Guillemin, F. (2002). Fluorescence detection of bladder cancer: a review. European urology, 42(5), 417-425.
• Dilek, S. A. Y., Saydam, İ. B., & Güzeler, N. (2018) Some properties of ayran fortified with black carrot powder. Journal of Advances in VetBio Science and Techniques, 3(3), 54-60.
• Duke, J. A. (2002). Handbook of medicinal herbs. CRC press.
• Düzgüner, V., & Erbil, N. (2020). Ardahan Yöresinde Yetişen Kılıç Otu Bitkisinin (Hypericum perforatum) Antimikrobiyal ve Antioksidan Etkilerinin Araştırılması. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(1), 27-31.
• Ekici, K. (1998). Van'da açık olarak tüketime sunulan ayranların mikrobiyolojik ve kimyasal kalitesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 9(1), 57-58.
• Ernst, E. (Ed.). (2003). Hypericum: the genus Hypericum. CRC Press.
• Francis, A. J. P. (2005). Antidepressant action of St. John's Wort, Hypericum perforatum: a test of the circadian hypotheses. Phytomedicine, 12(3), 167-172.
• Harrigan, W. F. (1998). Laboratory Methods In Food Microbiology. Academic Press Limited.
• Hölzl, J., & Petersen, M. (2003). Chemical constituents of Hypericum ssp. Hypericum: the genus Hypericum, 78.
• Kaçar, O., & Azkan, N. (2004). Sarı Kantaron’da (Hypericum perforatum L.) Hiperisin ve Üst Drog Herba Verimi ile Bazı Morfolojik ve Agronomik Özellikler Arasındaki İlişkiler. Uludag. Üniv. Zir. Fak. Derg, 18(2), 109-122.
• Kezer, G. (2013). Effects of fat replacers on kefir? s physicochemical, microbial and sensorial properties which produced mix of cow and goats milk (Master's Thesis). Available from Council of Higher Education and Theses database. (Thesis No. 334893).
• Kuş, H. (2010). The production of probiotic ayran using human orginated probiotic bacteria (Master's Thesis). Available from Council of Higher Education and Theses database. (Thesis No. 268614).
• Linde, K., Ramirez, G., Mulrow, C. D., Pauls, A., Weidenhammer, W., & Melchart, D. (1996). St John's wort for depression—an overview and meta-analysis of randomised clinical trials. Bmj, 313(7052), 253-258.
• Linde, K., & Knüppel, L. (2005). Large-scale observational studies of hypericum extracts in patients with depressive disorders—a systematic review. Phytomedicine, 12(1-2), 148-157.
• Martarelli, D., Martarelli, B., Pediconi, D., Nabissi, M. I., Perfumi, M., & Pompei, P. (2004). Hypericum perforatum methanolic extract inhibits growth of human prostatic carcinoma cell line orthotopically implanted in nude mice. Cancer letters, 210(1), 27-33.
• Mazza, G. (1998). Herbs, botanicals and teas (No. 635.7 M4587h Ej. 1 017811). CRC Press,.
• Mills, S., & Bone, K. (2000). Principles and practice of phytotherapy. Modern herbal medicine. Churchill Livingstone.
• Orhan, IE, Kartal, M., Gülpinar, AR, Cos, P., Matheeussen, A., Maes, L. ve Tasdemir, D. (2013). Hypericum perforatum'un zeytinyağı maserat örneklerinin antimikrobiyal ve antiprotozoal aktivitesinin değerlendirilmesi ve LC-DAD-MS analizleri. Gıda kimyası , 138 (2-3), 870-875.
• Özgür Devrim, C.A.N. (2009). Doğal Bir Antidepresan: Hypericum Perforatum L. Turkiye Klinikleri J Med Sci, 29(3), 708-15.
• Patır, B., Öksüztepe, G., Şeker, P., & Dikici, A. (2006). Elazığ'da tüketime sunulan açık ayranlar ile orijinal ambalajlı ayranların mikrobiyolojik ve kimyasal kalitesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 20(5), 357-363.
• Rezvani, A. H., Overstreet, D. H., Yang, Y., & Clark Jr, E. (1999). Attenuation of alcohol intake by extract of Hypericum perforatum (St John's Wort) in two different strains of alcohol-preferring rats. Alcohol and Alcoholism, 34(5), 699-705.
• Saltoğlu, S. B., (2014). The use of bioactive extracts from isabella grape by novel technologies in ayran production (Master's Thesis). Available from Council of Higher Education and Theses database. (Thesis No. 374118).
• Schepetkin, I. A., Özek, G., Özek, T., Kirpotina, L. N., Khlebnikov, A. I., & Quinn, M. T. (2020). Chemical composition and immunomodulatory activity of hypericum perforatum essential oils. Biomolecules, 10(6), 916.
• Seçkin, A. K., & Baladura, E. (2011). Süt ve Süt Ürünlerinin Fonksiyonel Özellikleri-Functional Properties of Milk and Dairy Products. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(1), 27-38.
• Sevilmiş, G. (2013). Yükselen Trend: Fonksiyonel Gıdalar. Ar&Ge Bülten, 39.
• Souza, S. O., Santos, V. S., Santos, E. S., Ávila, D. V. L., Nascimento, C. C., Costa, S. S. L., ... & Araujo, R. G. O. (2018). Evaluation of the mineral content in milk and yogurt types using chemometric tools. Microchemical Journal, 143, 1-8.
• Spss, I. I. B. M. (2011). IBM SPSS statistics for Windows, version 20.0. New York: IBM Corp, 440.
• Şanlı, T., Sezgin, E., Şenel, E., & Benli, M. (2011). Geleneksel yöntemle ayran üretiminde transglutaminaz kullanımının ayranın özellikleri üzerine etkileri. Gıda, 36(4), 217-224.
• Şeker, P., & Patır, B. (2011). Kısa ve uzun ömürlü ayranlarda potasyum sorbat uygulamasının mikrobiyolojik kaliteye etkisi. FÜ Sağ Bil Vet Derg, 25, 23-30.
• Taş, T., (2005 Determination of effects of using fat replacers on ayran quality (Master's Thesis). Available from Council of Higher Education and Theses database. (Thesis No. 197829).
• Temen, Y., (2018). Ayran with quinoa flour and its properties (Master's Thesis). Available from Council of Higher Education and Theses database. (Thesis No. 531398).
• Tilki, PF (2008). Süt: genel bakış. İçinde süt proteinleri (s. 1-54). Akademik Basın.
• Tümen, G., & Sekendiz, O. A. (1989). Balıkesir ve merkez köylerinde halk ilacı olarak kullanılan bitkiler. Uludağ Üniversitesi Araştırma Fonu, Proje, (86/12).
• Uzbay, I. T., Kayir, H., Coskun, I., Ozturk, N., & Ozturk, Y. (2005). St John’s wort blocks caffeineinduced locomotor activity in mice. World. J. Biol. Psychiat, 6, 310-311.
• Uzbay, T., Kayır, H., Erşen, G., Öztürk, N., & Öztürk, Y. (2006). Extract of hypericum perforatum blocks nicotine-induced locomotor activitiy in mice.
• Uzbay, I. T., Coskun, I., Kayir, H., Ozturk, N., & Ozturk, Y. (2007). Extract of Hypericum perforatum blocks caffeine‐induced locomotor activity in mice: a possible role of nitric oxide. Phytotherapy Research: An International Journal Devoted to Pharmacological and Toxicological Evaluation of Natural Product Derivatives, 21(5), 415-419.
• Uzbay, I. T. (2008). Serotonergic anti-depressants and ethanol withdrawal syndrome: a review. Alcohol & Alcoholism, 43(1), 15-24.
• Wichtl, M. (1986). Hypericum perforatum L. das Johanniskraut. Zeitschrift Phytother, 3, 87-90.
• Xu, B. J., Zheng, Y. N., & Sung, C. K. (2005). Natural medicines for alcoholism treatment: a review. Drug and alcohol review, 24(6), 525-536.
• Zeybek, N., & Zeybek, U. (1994). Farmasötik Botanik, Ege Üniv. Ecz. Fak. Yay, (2).