Gevaş ve Başkale Meslek Yüksekokulları Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü Mezunlarının İstihdam Edilme Durumlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 174 - 190, 27.12.2021

Hasan Çelikyürek , Cüneyt Temür , Haydar Balcı , Mehmet Şerif Sarımurat

https://doi.org/10.51970/jasp.1026663

Öz

Son yıllarda Türkiye’de tarımsal mesleki eğitime ilgi azalmaktadır. Tarım ve buna bağlı olarak gıda sektörünün stratejik önemi dikkate alındığında bu durum önemli bir sorun olarak görülmelidir. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Gevaş ve Başkale Meslek Yüksekokulları, Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü, 2005 ile 2019 yılları arasındaki mezun öğrencilerin istihdam durumları araştırılmıştır. Araştırmada mezunların bitirdiği programa göre istihdam edilme durumu ve çalışma koşulları değerlendirilmiştir. Buna göre ankete katılan mezun öğrencilerin %73.5'i okulu bitirdikten sonraki hedef ve beklentilerinin gerçekleşmediğini belirtmişlerdir. Mezunların %53.9’u aldıkları eğitimin mesleği sevmelerini sağladığı beyanında bulunmuşlardır. Mezunların %45.1'i alan dışında, %34,3’nün çalışmadığı, %7.8'inin mezun olduğu alanda çalıştığı ve %12.7'sinin ise okumaya devam ettiklerini beyan etmişlerdir. Bunlara rağmen okudukları programı çevrelerine tavsiye edebileceklerin oranı %58.8, etmeyeceklerin oranı ise %41.2 şeklindedir. 2017-2019 yılı mezunları diğer mezuniyet yıllarına göre daha kısa (0-3 ay) sürede iş buldukları tespit edilmiştir. Fakat bu mezuniyet grubunun büyük bir kısmı kimi nedenlerden dolayı hiç çalışmayan grubun çoğunluğunu oluşturmaktadır. 17-20 ve 33-36 yaş mezunlarının mezun olduktan sonra hedef ve beklentilerinin değiştiğini, 21-24, 25-28 ve 29-32 yaş grubu mezunlarının çoğunlukla hedef ve beklentilerinin değişmediğini ifade etmişlerdir. 37 ve üzeri yaş grubu mezunların hedef ve beklentilerinin kısmen değiştiğini ve çoğunlukla 12 ay ve üzeri sürelerde kendi alanlarında çalıştıklarını beyan etmişlerdir. Mezun olunan program bakımından Organik Tarım, Tarla Tarımı ve Bahçe Ziraatı programı mezunları çoğunlukla alan dışında ve kısa sürelerde çalıştıklarını ve aylık ücretlerinin düşük olduğunu bildirmişlerdir. Hayvansal Üretim program mezunlarının durumları ise kendi alanlarında, aylık ücretlerinin yüksek ve uzun süreler çalıştıklarını beyan etmişlerdir. Çalışmanın sonuçlarına göre öğrencilerin mezun olduğu program alanında istihdam edilme oranlarının çok düşük düzeyde olduğu ve sektörün taleplerini karşılamadıkları anlaşılmaktadır. Günümüzde meslek yüksekokullarından mezun öğrencilere yüklenilen misyon maalesef işlevini tam olarak yerine getirememektedir. Bunun sonucu olarak öğrencilerin bitkisel ve hayvansal üretim bölümlerine ilgileri her geçen gün azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Meslek Yüksekokulları, Bitkisel ve Hayvansal Üretim, İstihdam

Destekleyen Kurum

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

FAP-2019-8536

Teşekkür

Desteklenmek üzere hazırlanan FAP-2019-8536 numaralı proje kapsamında yürütülen bu araştırmaya maddi destek sağlayan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi’ne teşekkür ederim

Evaluation of Employment Status of Graduates of Gevaş and Başkale Vocational Schools, Department of Plant and Animal Production

Öz

In recent years, interest in agricultural vocational education has been decreasing in Turkey. Considering the strategic importance of agriculture and accordingly the food sector, this situation should be seen as an important problem. The employment status of students who graduated from Van Yüzüncü Yıl University, Gevaş and Başkale Vocational Schools, Department of Crop and Animal Production between 2005 and 2019 were investigated. In the study, employment status and working conditions of graduate students were evaluated according to the program they completed. Accordingly, 73.5% of the graduated students who participated in the survey stated that their goals and expectations after graduating from school were not realized. 53.9% of the graduates stated that the education they received made them love the profession. 45.1% of the graduated students stated that they work outside the sector, 34.3% do not work, 7.8% work in the field they graduated from, and 12.7% continue to study. Despite these, the rate of those who can recommend the program they have read to their circle is 58.8%, and the rate of those who will not is 41.2%. It has been determined that 2017-2019 graduates found a job in a shorter time (0-3 months) compared to other graduation years. However, a large part of this graduate group constitutes the majority of the group that has never worked for some reason. The goals and expectations of graduates aged 17-20 and 33-36 have changed after graduation, but graduates of the 21-24, 25-28 and 29-32 age group they mostly stated that their goals and expectations have not changed. They stated that the goals and expectations of graduates aged 37 and over have changed partially and that they mostly work in their own sector for 12 months or more. In terms of the graduated program, Organic Agriculture, Field Agriculture and Horticultural Agriculture program graduates mostly work outside the sector and they reported that they work for short periods of time and their monthly wages are low. On the other hand, they declared that they work in their own sector for long periods of time with high monthly wages. According to the results of the study, it is understood that the employment rate of the students in the program area they graduated from is very low and they do not meet the demands of the sector. Unfortunately, the mission gave to the graduates of vocational schools today cannot fully fulfill its function. As a result, students' interest in plant and animal production departments is decreasing day by day.

Anahtar Kelimeler

Vocational Schools, Plant and Animal Production, Employment

Proje Numarası

FAP-2019-8536

Kaynakça

• Atay, O., Gökdal, Ö., Helva, İ.B., Sarı, H.A., Yarali, E., Özuğur, A.K. 2016. Çine Meslek Yüksekokulu Mezunlarının Istihdam Edilme Durumlarının Değerlendirilmesi. UMYOS 2016, 5th International Vocational Schools Symposium, Prizren May 2016.
• Çelikyürek, H., Gökdal, Ö., Balcı, H. 2017. Öğrencilerin Gevaş ve Başkale Meslek Yüksekokulları Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümlerini Tercih Nedenlerinin Belirlenmesine İlişkin Bir Çalışma. Van YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi, (YYU J Agr Sci), 27(4): 613-622.
• İşseveroğlu, G., Gençoğlu, Ü.G. 2011 Türkiye’de Meslek Yüksekokullarının Bölge İhtiyaçlarına Uygunluğu Üzerine Bir Arastırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (49), 24-36.
• Kaya, A. 2014. Meslek Yüksekokulunda Öğrenim Gören Öğrencilerin Eğitim Öğretim ve Geleceğe Yönelik Düşünceleri. OMÜ Eğt. Fak. Derg. / OMU J. Fac. Educ. 2014, 33(2), 349-356 doi: 10.7822/omuefd.33.2.1.
• Özdemir, P. 1999. Uygunluk analizi ve uygulaması. (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezinden Erişilebilir. (Tez No. 080917).
• Özuğur, A.K., Gökdal, Ö., Atay, O., Sarı, H.A. 2016. Çine Meslek Yüksekokulu Gıda ve Tarım Programları Son Sınınf Öğrencilerinin Mesleki Eğitim Algılarındaki Değişimlerin Değerlendirilmesi. Uluslararası Yükseköğretimde Meslek Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu. 12-15 Ekim Çorum/Türkiye.
• SAS, 2020. SAS/Stat Software Hangen and Enhanced, SAS Institute Incorporation, USA.
• Uçar, C., Özerbaş, MA. 2013. Meslewki ve teknik eğitimin dünyadaki ve Türkiyedeki konumu eğitim ve öğretim araştırmaları dergisi (journal of researc in education and teaching). Cilt:2 sayı :2, makale no: 28 ISSN:21.