Sığınmacı Çocuklar Konusunda Anne-Babaların Görüşleri

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 2, 191 - 197, 20.09.2021

Damla Mutlu , Gonca Keskindemirci , Öykü Özbörü Pınar Yılmazbaş , Melike Tuğrul Bahar Kural , Aylin Yetim Hacer Nalbant Gülbin Gökçay

Öz

Amaç: Çalışmada ebeveynlerin sığınmacı çocuklar konusundaki görüşünü ve sorunlara çözüm önerilerini öğrenmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Haziran 2017–Ekim 2017 tarihleri arasında İstanbul’daki beş ayrı çocuk sağlığı izlem polikliniğine başvuran, gönüllü 231 ebeveyn dahil edilmiştir. Ebeveynlere demografik bilgilerin yanı sıra sığınmacı çocuklarla ilgili soruları içeren anket yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Bulgu: Çalışmamıza katılan ebeveynlerin %80’i (n=183) sığınmacı çocukların sağlık hizmetinden faydalanabildiğini, %67’si (n=151) ise eğitim hizmetinden faydalanabildiğini düşünmektedir. Sığınmacı çocukların katılımcılara göre başlıca sorunlarını; barınma (%34,2), eğitim (%22,6), maddi problemler ve çocuk işçiliği (%13,7), lisan (%11,6) ve sağlık (%6,3) sorunları oluşturmaktadır. Sığınmacı ailelerin ve çocukların eğitimi (%32,9), ülkelerine geri dönmeleri (%25), çocukların devlet korumasına alınması (%15,1) var olduğu düşünülen sorunlara getirilen başlıca çözüm önerileridir. Sonuç: Sığınmacı çocukların temel hakları arasında sayılan ve göç edilen topluma uyumda önemli yere sahip olan eğitim, barınma ve sağlık başlıkları çalışmaya katılan aileler tarafından hem sorunlar arasında sayılmış hem de çözüm önerileri arasında yer almıştır. Ebeveynlerin sığınmacı çocukların sağlık ve eğitim hizmetinden faydalandığını düşündüğü halde bu başlıkları sorun olarak da bildirmesi verilen hizmetlerin etkin olmadığının düşünüldüğüne dair bir bulgu olarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Çocuk hakları, Mülteci, Sığınmacı

Teşekkür

Araştırmada yer alan ailelere teşekkürlerimizi sunarız

The View of Parents About Asylum Seeker Children

Öz

Aim: The aim of the study was to learn the views of parents within the community on asylum seeker children and to learn their solution proposals for their problems. Materials and Methods: Our study was conducted with 231 voluntary parents who were admitted to five different child health clinics between June and October 2017. The survey, which consists of demographics information and questions about asylum seeker children were asked to the parents in a face to face interview. Results: Eighty percentage of participants (n=183) thought that asylum seeker children had the opportunity to use the health service. Sixty seven percentage (n=151) thought that they had the opportunity to be involved in the educational system. According to the participants, the biggest problems for asylum seeker children are; housing (34.2%), education (22.6%), poverty and child labour (13.7%), language related problems (11.6%) and health issues (6.3%). Their main solution proposals were; the education of parents and children (32.9%), their deportation back to their country (25%) and to have the asylum seeker children under government protection (15.1%). Conclusion: Health, education and housing were thought to be the biggest problems for asylum seeker children and the solution proposals mostly took place under those topics according to participant parents. They also thought that asylum seeker children had the opportunity to use health and education services. The efficiency of those services was questioned by parents because they also stated that asylum seeker children had problems in accessing those services.

Anahtar Kelimeler

Asylum seeker, Child, Child rights, Immigrant

Kaynakça

• 1. Cenevre Sözleşmesi (1951). Erişim: https://www.unhcr.org/1951-refugee-convention.html Son Erişim Tarihi: 23.07.2020 google scholar
• 2. Global Trends Forced Displacement in 2019. UNHCR, UN Refugee Agency. Erişim: https://www.unhcr.org/5ee200e37.pdf. Son Erişim Tarihi: 22.07.2020 google scholar
• 3. Hassoy H. Sığınmacılara İlişki Genel Durum. In: Türk Tabipleri Birliği Merkez konseyi editor. Savaş, Göç ve Sağlık. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları; 2016. p. 17-20. google scholar
• 4. UNHCR Türkiye İstatistikleri. Erişim: https://www.unhcr.org/tr/ unhcr-turkiye-istatistikleri. Son Erişim Tarihi: 22.07.2020 google scholar
• 5. T.C İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. İstatistikler. Güncel Veriler. Geçici Koruma. Erişim: https://www.goc.gov.tr/ gecici-koruma5638. Son Erişim Tarihi: 22.07.2020 google scholar
• 6. Topçuoğlu RA. Hayatı Değiştirmek için Yola Çıkanlar Yola Çıkınca Değişen Hayatlar: Bir Müracaatçı Grubu Olarak Göçmen Çocuklar. Toplum ve Sos Hizmet 2014;25(1):89-107. google scholar
• 7. IOM, & UNICEF. IOM and UNICEF data brief: migration of children to Europe. 2015. Erişim: https://www.iom.int/sites/default/files/ press_release/file/IOM-UNICEF-Data-Brief-Refugee-and-Migrant-Crisis-in-Europe-30.11.15.pdf. Son Erişim Tarihi: 24.07.2020 google scholar
• 8. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. UNICEF Türkiye. 2004. Erişim: https://www.unicefturk.org/public/uploads/files/UNICEF_ CocukHaklarinaDairSozlesme.pdf. Son Erişim Tarihi:25.07.2020 google scholar
• 9. T.C. İçişleri Bakanlığı. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. Resmi Gazete. 2013. Erişim:https://www.resmigazete.gov. tr/eskiler/2013/04/20130411-2.htm. Son Erişim Tarihi: 25.07.2020 google scholar
• 10. AFAD. Geçici Koruma Altındaki Yabancılara İlişkin Hizmetlerin Yürütülmesi Genelgesi. 2014. http://www.madde14.org/images/d/ df/AFADGenelge20144.pdf. Son Erişim Tarihi: 24.07.2020 google scholar
• 11. Efe İ. Türk Basınında Suriyeli Sığınmacılar. İstanbul: Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Yayınları, 2015. google scholar
• 12. Adıgüzel Y. Göç Sosyolojisi. 4th ed. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2020. google scholar
• 13. Taş D, Tekkanat SS. Yerel Halk ve Suriyeli Sığınmacılar Arasında Bir Kent: Elazığ Örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2018;10(4):77-90. google scholar
• 14. Ager A, Strang A. Understanding integration: A conceptual framework. J Refug Stud 2008;21(2):166-91. google scholar
• 15. AFAD. Suriye’den Türkiye’ye Nüfus Hareketleri Kardeş Topraklarındaki Misafirlik. 2014. google scholar
• 16. Koç M, Görücü İ, Akbıyık N. Suriyeli Sığınmacılar ve İstihdam Problemleri. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi 2015;5(9):63-93. google scholar
• 17. Veul I. An exploration on why and how Syrian refugees settle down in Diyarbakır city. Wageningen University and Research; 2015. google scholar
• 18. Alptekin K, Ulutaş DA, Gündüz DU. Konya’da Geçici Koruma Altında Yaşayan Suriyeliler Üzerine Bir Çalışma. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 2018;40(2):87-114. google scholar
• 19. Türkay M. Çocukların Sorunları. In: Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi editor. Savaş, Göç ve Sağlık. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları; 2016. p. 71-5. google scholar
• 20. UNHCR. Mülteci Çocukların Korunması Orta Doğu Ve Kuzey Afrıka’da. google scholar
• 21. İlgazi A. Suriyeli Sığınmacıların Emek Piyasasına Etkileri. Gaziantep ve Şanlıurfa Örneği. Econharran Harran Üniversitesi İİBF Dergisi 2019;3(4):94-123. google scholar
• 22. Yıldırımalp S, İslamoğlu E, İyem C. Suriyeli Sığınmacıların Toplumsal Kabul ve Uyum Sürecine İlişkin Bir Araştırma. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi 2017;35:107-126. google scholar
• 23. Sarvan, S ,Efe, E . Mülteci Çcouklar ve Sorunları.Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2020;9:55-62. google scholar
• 24. OECD. Making Integration Work. Refugees and others in need of protection. 2016. google scholar
• 25. Çakır H. Suriyeli Mülteci Kadınların Sosyo-Kültürel Değişime Uyum Çabaları: Yozgat Örneği. ÇOMÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi 2017;2(4):53-68. google scholar
• 26. Karasu MA. Şanlıurfa’da Yaşayan Suriyeli Sığınmacıların Kentle Uyum Sorunu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2016;21(3):995-1014. google scholar
• 27. Duğan Ö, Gürbüz S. Suriyeli Sığınmacıların Sosyal Entegrasyonuna Yönelik Bir Araştırma. Turkish Studies Social Sciences 2018;13(26):529-546. google scholar
• 28. UNICEF. Turkey 2018 Humanitarian Results. 2018. google scholar
• 29. UNICEF. Turkey Humanitarian Situation Report. 2019. google scholar
• 30. Uzun EM, Bütün E. Okul Öncesi Eğitim Kurumlarındaki Suriyeli Sığınmacı Çocukların Karşılaştıkları Sorunlar Hakkında Öğretmen Görüşleri 2016;1(1):72-83. google scholar
• 31. Yapıcı S. Suriyeli Öğretmen ve Veli Görüşlerine Göre Geçici Eğitim Merkezlerinin Değerlendirilmesi: Nitel Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi. 2019 (Erişim 10/11/2020) https://openaccess.izu. edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12436/329/Suat%20Yap% c4%b1c%c4%b1.pdf?sequence=1&isAllowed=y google scholar
• 32. Kaya A. Suriyeli Mülteci Çocukların Eğitimi Üzerine Bir Araştırma: Geçici Eğitim Merkezleri ve Müfredatları. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi. 2019. (Erişim 10/11/2020) https://katalog. marmara.edu.tr/veriler/yordambt/cokluortam/BD9D7163-E2CF-0D44-80A0-AB7A8AE2CD14/CF2F7C63-85E2-0447-8C07-B141A6FEE28B.pdf google scholar
• 33. Uluocak GP. İÇ Göç Yaşamış Ve Yaşamamış Çocukların Okulda Uyumu. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Derg 2009;26:35-44. google scholar
• 34. T.C. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. Şartlı Eğitim ve Şartlı Sağlık Yardımı. google scholar
• 35. UNICEF. UNICEF ve Avrupa Birliği, Şartlı Eğitim Yardımı (Ş.E.Y.) Programının Suriyeli ve Diğer Mülteci Çocukları Kapsayacak Şekilde Yaygınlaştırılmasını Duyurusu. 2020. google scholar
• 36. Polat S, Evliyaoğlu N. Göçmen çocuklar. Türkiye Klin J Pediatr Sci 2008;4(6):52-5. google scholar
• 37. Aydın D, Şahin N, Akay B. Göç olayının çocuk sağlığı üzerine etkileri. İzmir Dr Behçet Uz Çocuk Hast Derg 2017;7(1):8-14. google scholar
• 38. Türkiye Milli Pediatri Derneği. Çocuk ve Ergen Perspektifi ile Mülteci Akıl ve Ruh Sağlığı Çalıştayı Raporu. 2017. google scholar
• 39. Gültaç A, Yalçın Balçık P. Suriyeli Sığınmacılara Yönelik Sağlık Politikaları. Sak Med J 2018;8(2):193-204. google scholar
• 40. Geçici Koruma Altına Alınanlara Verilecek Sağlık Hizmetlerine Dair Esaslar. Yönerge No: 2875. 2015. google scholar
• 41. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Faaliyet Raporu. 2016. Erişim: https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/7585,raporpdf. pdf?0. Son Erişim Tarihi: 25.07.2020 google scholar
• 42. Esin NM, Ardıç A, Nar Ş, Yıldırım B, Sunal N. İstanbul’un Bir Bölgesinde Yaşayan Suriyeli Göçmenlerin Yaşam Koşulları. 17. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Edirne; 2014. google scholar
• 43. Yetiz P. Batman İlinde 2013 Yili Kızamık vakaları. 16. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Antalya; 2013. google scholar
• 44. Özmert EN, Derman O, Bideci A, Okumuş N, Boduroğlu K, Bakkaloğlu S, et al. Syrian children in Turkey: A model of action for national pediatric societies. Pediatrics 2019;143(2). google scholar
• 45. Kara F, Akgün N. Konya’ya Yerleşen Suriyeli Mültecilerin Sağlık Hizmetlerinden Yararlanmalarının Önündeki Engeller. 18. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Konya; 2015. google scholar