THE PROBLEMS THAT TOURISM VOCATIONAL TEACHERS FACED ABOUT ADJUSTMENT PROCESS IN SPECIAL EDUCATION VOCATIONAL SCHOOLS AND SOLUTION PROPOSALS

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 21, 09.05.2020

Burcu Şener , Canan Tanrısever

Öz

The purpose of the study is to identify teachers who work for in the field of Hospitality in special education vocational schools in Turkey faced difficulties about adjustment process in students with mental disabilities (MD), institutions, and to the teaching process and to offer suggestions asking theirs’ opinions. Almost all of the educational sciences curriculum content of the existing undergraduate programs of universities is aimed at educating normal individuals. In Turkey, in the vocational high schools that it has been established for giving vocational education to individuals with MD has been given vocational education in 18 different departments. In the 2017-2018 academic year in Turkey, students with mild MD accommodation services in the field of vocational education has been identified as 48 schools. The 48 accommodation services teachers working in these schools constitute the universe of the research. 27 teachers participated in the study. The qualitative research method was preferred in the research and observation and in-depth interview techniques were used. In the data analysis, a descriptive analysis method was used a manual, and a fully structured interview form consisting of 10 open-ended questions was prepared for the accommodation teachers. Although the participants are experienced, it has been determined that they have difficulties in communication with disabled individuals, classroom management and strategies to deal with problematic behaviors, and teaching techniques in special education. In the literature, no study was found to determine the difficulties experienced by vocational teachers in special education vocational schools. For this reason, this article is thought that this study will contribute to both literature and practice as Accommodation and Travel Services.

Anahtar Kelimeler

Students with Mental Disabilities, Accommodation Services, Errorless Teaching Methods, Inclusive Students

KONAKLAMA ÖĞRETMENLERİNİN ÖZEL EĞİTİM MESLEK OKULLARINA UYUM SÜREÇLERİNDE YAŞADIKLARI SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Öz

Çalışmanın amacı Türkiye genelinde özel eğitim meslek okullarında zihinsel engellilere konaklama hizmetleri alanında mesleki eğitim veren öğretmenlerin bu bireylere, kurumlara ve öğretim sürecine uyumu ile ilgili yaşadıkları güçlükleri belirlemek ve görüşlerine başvurarak öneriler sunmaktır. Üniversitelerin mevcut lisans programlarının eğitim bilimleri müfredat içeriğinin neredeyse tamamı normal bireyleri eğitmeye yöneliktir. Türkiye’de engelli bireylere meslek kazandırmak amacı ile MEB bünyesinde kurulmuş meslek liselerinde 18 farklı alanda eğitim verilmektedir. Türkiye genelinde 2017-2018 eğitim öğretim döneminde hafif düzeyde zihinsel engelli öğrencilere konaklama hizmetleri alanında mesleki eğitim veren 48 okul olduğu tespit edilmiştir. Bu okullarda görev yapan 48 konaklama hizmetleri öğretmeni araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Araştırmaya 27 öğretmen katılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi tercih edilmiş olup gözlem ve derinlemesine görüşme teknikleri kullanılmıştır. Veri analizinde ise manuel olarak betimsel analiz yönteminden faydalanılmış, konaklama öğretmenleri için 10 açık uçlu sorudan oluşan tam yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmıştır. Katılımcıların her ne kadar deneyimli olsalar da engelli bireylerle iletişim, sınıf yönetimi ve problemli davranışlarla başa çıkma stratejileri, özel eğitimde öğretim teknikleri gibi alanlarda zorluklar yaşadıkları tespit edilmiştir. Ulusal alanyazında özel eğitim meslek liselerinde meslek öğretmenlerinin yaşadıkları zorlukları belirleyen bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu sebeple çalışmanın konaklama ve seyahat hizmetleri alanı olarak hem literatüre hem de pratiğe katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Zihinsel Engelliler, Konaklama Hizmetleri, Yanlışsız Öğretim Teknikleri, Kaynaştırma Öğrencileri

Kaynakça

• Altunışık, R., Çoşkun, R., Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 6. Baskı, Sakarya: Sakarya Kitabevi.Baran, N. ve Cavkaytar, A. (2007). Opinions and Suggestions of Employers on Employment of Individuals With Mental Retardation. Elementary Education Online, 6(2), 213-225.Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1992). Foundations of Qualitative Research in Education: An Introduction. Qualitative Research For Education: An Introduction to Theory and Methods, 1-57.Brolin, D. E. (1989). Life Centered Career Education: A Competency Based Approach (3rd ed.). Reston, VA: The Council for Exceptional Children.Cebiroğlu, R. (1976). Geç Gelişen ve Güç Öğrenen Çocuklar. Nümune Mücellithanesi.Çetin, Ç. (2004). Özel Eğitim Alanında Çalışmakta Olan Farklı Meslek Grubundaki Eğitimcilerin Yaşadığı Güçlüklerin Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(01).De Vaus, D. (2013). Surveys İn Social Research. Routledge.Fetko, K., Schuster, J., Harley, D., & Collins, B. (1999). Using Simultaneous Prompting to Teach a Chained Vocational Task to Young Adults with Severe Intellectual Disabilities. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities,34(3), 318-329.Retrieved from: http://www.jstor.org/stable/23879784 Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi (17. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 81-83.Karasu, N., Aykut, Ç., ve Yılmaz, B. (2014). Zihin Engelliler Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim İhtiyaçlarının Belirlenmesi. Özel Eğitim Dergisi, 15(1).Karataş, Z. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.Leech, N. L., & Onwuegbuzie, A. J. (2007). An Array Of Qualitative Data Analysis Tools: A Call For Data Analysis Triangulation. School Psychology Quarterly, 22(4), 557. Lin, N. (1976). Foundations of Social Research. McGraw-Hill Companies.Maciag, K., Schuster, J., Collins, B., & Cooper, J. (2000). Training Adults with Moderate and Severe Mental Retardation in a Vocational Skill Using a Simultaneous Prompting Procedure. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 35(3), 306-316. Retrieved from: http://www.jstor.org/stable/23879652 Marshall, C., & Rossman, G. (1995). Recording, Managing And Analyzing Data. Marshall, C.; Rossman, G. Designing qualitative research, 2, 109-119.Milli Eğitim Bakanlığı. (2019). Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Özel Eğitim Meslek Okulu Meslek Programları (Yeni) https://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-egitim-mesleki-egitim-merkezi-meslek-programlari-yeni/icerik/576 adresinden 01.12.2019 tarihinde erişim sağlanmıştır.Özbey, F., ve Diken, İ. H. (2010). Zihinsel Yetersizliği Olan Bireylerin İş-Meslek Eğitimi ve İstihdamlarına Yönelik Türkiye’de Yapılan Araştırmaların Gözden Geçirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi,11(02), 019-042. Özdemir, S. (2008). Türkiye’de Hafif Düzeyde Zihin Engelli Bireylere Meslek Edindirme ve İstihdamlarına İlişkin Politikaların Değerlendirilmesine Yönelik Yönetici, İşveren ve Veli Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Özen, Y., ve Gül, A. (2007). Sosyal ve Eğitim Bilimleri Araştırmalarında Evren-Örneklem Sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (15), 394-422.Özsoy, Y., Özyürek, M., ve Eripek, S. (2002). Özel Eğitime Muhtaç Çocuklar:" Özel Eğitime Giriş". Ankara: Karatepe YayınlarıÖzyürek, M. (2008). Nitelikli Öğretmen Yetiştirmede Sorunlar Ve Çözümler: Özel Eğitim Örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 189-226.Resmi Gazete. (7/7/2018) Sayı: 30471. Milli Eğitim Bakanlığı Mevzuat Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, Madde 32. Başlık 3. Seyyar, A. (2004). Davranış Bilimleri Terimleri Ansiklopedik Sözlüğü. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.Sucuoğlu, B., ve Ciftci, I. (2001). Yapamiyor mu. Yapmiyor mu? Zihinsel Engelli Çocuklar İçin Sosyal Beceri Öğretimi.Şimşek, H. (2009). Methodical Problem In The Researches of Educational History. Journal of Faculty of Educational Sciences, (42), 1, 33-51. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/1147/13450.pdfTürkiye Cumhuriyeti Anayasası. ( 07/11/1982 ). Kanun Numarası: 2709. Madde: 61 X. Sosyal Güvenlik Hakları, B. Sosyal Güvenlik Bakımından Özel Olarak Korunması GerekenlerWorld Health Organization. Disability and Health başlıklı haber. İngilizce kaynak. http://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/disability-and-health adresinden erişim tarihi: 17.05.2019. Haberin olduğu tarih 16.01.2018. Yıldırım, A. (1999). Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri ve Önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112). http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5326/1485 adresinden erişildi.