Sanat Eğitiminde Yaşam ve Sanat Defterleri

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 33 - 43, 30.06.2023

Bahar Bilici Öztürk

https://doi.org/10.52974/jena.1232272

Öz

Sanatçıların sanat eseri üretimleri incelendiğinde, imgelerinden taslak oluştururken sıklıkla eskiz defterleri kullandıkları, çalışmalarına dair fikirlerini de bu defterlere not ettikleri görülmektedir. Bu defterler sanat akademilerinde genellikle özgün fikirleri arayış sürecinin bir kaydı olarak değerlendirilir. Ancak örgün eğitim kurumlarında sanat eğitimi alan öğrenciler için bu defterlerin süreç içinde öğrenmeyi destekleyen bir gereç olarak yeteri kadar karşılık bulmadığı da görülür. Karalamalar, betimlemeler ve notlar aracılığıyla düşünme, hayal kurma, karşılaştırma yapma, inceleme ve analiz etme gibi pek çok zihinsel tartışmayı gözle görülür hale getiren bu defterler yaşam ile sanat arasında konumlanmaktadır. Öğrencinin, süreç içindeki yolculuğu, karşılaştığı problemler ve problemleri çözebilme konusunda girişimlerini gösteren yazılı ve görsel sorgulamalar hem sanatsal hem de yaşam becerileri geliştirebilme adına kayda değer niteliktedir. Günlük olarak not edilen bu defterler, öğrenciyi süreç içinde ayırt etme, seçme, kavrama ve estetik olarak düzen arayışlarına itip araştırmaya ve öğrenmeye sevk ederken, öğretmene de öğrencinin potansiyelini doğru kullanabilmesi için rehberlik etmede yardımcı olabilmektedir. Öğretmenin eğitim öğretim sürecinde öğrenciyi sadece ortaya koyduğu sonuç ve davranış dağarcığında kısıtlı olarak tanımasını ortadan kaldırırken aynı zaman da öğrencinin kendisinin dahi farkına varamadığı ya da daha önce kestiremediği özel ilgi alanlarını ve yeteneklerini de ortaya koymasına yardımcı olabilmektedir. Düşüncelerin nasıl geliştiğini ve sürecin nasıl işlediğini gösteren bu kayıtlar bir nevi yaşam ile sanat arasında bir köprü görevi üstlenmektedir. Yaşam ve sanat deneyimlerini pek çok alternatif düşünme ve sorgulama eylemleri ile bir defter aracılığıyla kayıt altına almak, öğrencinin gelecekteki karar verebilme, problem çözebilme ve süreci tamamlayabilme gibi olası kaygılarını da ortadan kaldırabilecek bir başucu rehber kitabın yerini alabileceği düşünülmektedir. Bu araştırma, yaratıcı sürecin izlerini gösteren yaşam ve sanat defterlerinin sanat eğitimi süreçlerine katkısına odaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

sanat eğitimi, günlük, yaşam ve sanat defteri, eskiz defteri

LIFE AND ART NOTEBOOKS IN ART EDUCATION

Öz

When the artists' productions of artworks are examined, it is seen that they often use sketchbooks while creating a sketch from their images, and they write down their ideas about their work in these notebooks. These notebooks are often considered in art academies as a record of the search for original ideas. However, it is also seen that these notebooks do not find sufficient response as a tool to support learning in the process for students who receive art education in formal education institutions. These notebooks, which make many mental discussions such as thinking, dreaming, comparing, examining and analyzing through doodles, descriptions and notes, are located between life and art. Written and visual inquiries that show the student's journey in the process, the problems he encounters and his attempts to solve the problems are significant in terms of developing both artistic and life skills. These notebooks, which are recorded on a daily basis, lead the students to search for discernment, selection, comprehension and aesthetic order in the process and encourage them to research and learn. While it removes the teacher's limited recognition of the student in the education and training process, it can also help the student to reveal his special interests and abilities that he himself did not realize or could not predict before. These records, which show how thoughts develop and how the process works, act as a bridge between life and art. It is thought that recording life art experiences with many alternative thinking and questioning actions through a notebook can replace a bedside guidebook that can eliminate possible worries of the student such as making future decisions, solving problems and completing the process. This research focuses on the contribution of the life art notebooks, which show the traces of the creative process, to the art education processes.

Anahtar Kelimeler

life and art notebooks, diary, art education, sketchbooks

Kaynakça

• Anonim, (2020, Aralık 18). Smithsonian institution transcription center, archives of American art, janice lowry's diary, 1960-1961. https://edan.si.edu/transcription/pdf_files/22630.pdf
• Batur, E. (2003). Defter müzesi için, sanatçı defterleri Osman Hamdi Bey’den günümüze. Yapı Kredi Kültür Sanat Yayınları
• Baxandall, M. (2015, Aralık 18). 15. yüzyılda sanat ve deneyim stilin toplumsal tarihine giriş, (çev. Zeynep Rona). http://www.aliartun.com/files/file/15._yuzyilda_sanat_ve_deneyim.pdf
• Beykal, C. (2003). Hoca Ali Rıza ve defterleri, sanatçı defterleri Osman Hamdi Bey’den günümüze. Yapı Kredi Kültür Sanat Yayınları
• Bilici Öztürk, B. (2022). Güzel sanatlar lisesi resim atölye dersi öğrencilerinin yaratcılık ve uygulama becerilerinin geliştirilmesinde artografi yönteminin rolü, [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Goldberg, B. (2005). Art of the narrative: Interpreting visual stories. Art Education, 58(2), 25-32.
• Güneş, O. (2018). 20. yy. sonrası sanat pratiği içerisinde sanatçı defterinden sanatçı kitabına bakış. Inonu University Journal of Art and Design, 8(18), 58-66.
• Kanat, S., & Atalay, M.C. (2017, Mayıs 20-23). Sanatçilar ve eskiz defterleri [Sözlü Sunum]. International Congress on Fashion & Art & Design, Gaziantep, Türkiye.
• Karataş, T. (2001). Ansiklopedik edebiyat terimleri sözlüğü. Yedi Gece Kitapları.
• Küpeli, A.E., & Yılmaz, M. (2021). Güncel sanat pratikleri içerisinde sanatçı günlükleri ve bir uygulama örneği. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1). 2-12.
• Özbay İ. (2022, December 18). Sevdiğimiz sanatçıların günlükleri, Frida Kahlo. https://paperstreet.com.tr/blogs/jurnal/turpis-egestas-integer-eget-aliquet-nibh
• Özbay İ. (2022, December 18). Sevdiğimiz sanatçıların günlükleri, Janice Lowry. https://paperstreet.com.tr/blogs/jurnal/turpis-egestas-integer-eget-aliquet-nibh
• Özdemir, M. (2021). Mağara resimleri bize ne anlatır? Paleolitik çağ mağara resimleri bağlamında tarih öncesi inancına ilişkin bazı sorgulamalar. Tarih ve Gelecek Dergisi, 7(4), 825-843.
• Temple, E. (2022, Aralık 27). Ünlü yazarların, sanatçıların ve vizyonerlerin defterlerine bir bakış, Leonardo da Vinci. Flavorwire. https://www.flavorwire.com/293994/a-peek-inside-the-notebooks-of-famous-authors-artists-and-visionaries Leonardo da vinci,2012
• Yılmaz, Y. (2021). Tarihöncesinde sanat ve bağlamları. Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi, 6(11), 178-215.