SİSMİK RİSKİ YÜKSEK OLAN İZMİR-KARABURUN’UN GÜNEYİNDE YAPILMIŞ MİKROGRAVİTE VE GPS ÇALIŞMALARI, Microgravity and GPS Studies in the south of Izmir-Karaburun, a Highly Seismic-Risky Area

Yıl 2012, Cilt: 26 Sayı: 2, 59 - 66, 01.12.2012

Oya Pamukçu Tolga Gönenç , Ayça Yurdakul Muzaffer Kahveci

Öz

Anahtar Kelimeler

-

SİSMİK RİSKİ YÜKSEK OLAN İZMİR-KARABURUN’UN GÜNEYİNDE YAPILMIŞ MİKROGRAVİTE VE GPS ÇALIŞMALARI

Öz

Batı Anadolu Bölgesi’nin güncel açılma tektoniği
özelliğini taşıyan ve Türkiye’nin önemli büyük
şehirlerinden biri olan İzmir’in yüksek sismik
aktivitesi son yıllarda oldukça dikkat çekmektedir.
Özellikle şehirdeki bu yüksek sismik aktiviteye sahip
bölgelerden biri Karaburun ilçesinin güneyidir. Bu
bölge önemli fay zonlarıyla sınırlıdır. Bu çalışma
kapsamında, önemli sismik aktiviteye sahip bu
havzada TÜBİTAK 108Y285 nolu projesi kapsamında
ilk defa yapılan mikrogravite profil ölçümleri ve GPS
çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Yapılan uygulamalar sonucunda Karaburun’nun
güneyindeki mikrogravite profil ölçümlerinden elde
edilen Bouguer anomalisinin değişimleri saptanmış,
GPS çalışmaları ile hız değişimleri ve yatay hareket
izlenebilmiştir.
Çalışmanın sonucunda inceleme alanına ait
Bouguer anomali değerleri ve GPS çalışmalarından
elde edilen hızlara ait bulgular irdelenmiştir. Ayrıca
bu sonuçlar deprem odak dağılımları ile birlikte
değerlendirilmiş ve bu havzanın kendine özgü bir
kinematik mekanizmasının olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Karaburun, İzmir, mikrogravite, GPS, kinematik

Kaynakça

• Akıncı, A., Eyidoğan, H., Göktürkler, G., Akyol, N. ve Ankaya, O. 2000, İzmir ili çevresinin depremselliği ve deprem tehlikesinin incelenmesi. Batı Anadolu’nun Depremselliği Sempozyumu (BADSEM 2000), Bildiriler Kitabı, 231-238, İzmir.
• Aktuğ, B. ve Kılıçoğlu, A. 2005, Establishing regional reference frames for determining active deformation areas in Anatolia. In: IAG-IABO-IAPSO Joint Assembly, Cairns, Australia, 22–26 September.
• Aktuğ, B. ve Kılıçoğlu A. 2006, Recent Crustal Deformation of İzmir, Western Anatolia and surrounding regions as deduced from repeated GPS measurements and strain field, J.Geody.,41, 471-484.
• Ambraseys, N.N. 1988, Engineering seismology. Earthquake Engineering Structural Dynamics 17, 1–105.
• Ambraseys, N.N. ve Jackson, J.A. 1998, Faulting associated with historical and recent earthquakes in the Eastern Mediterranean region. Geophy. J. Int. 133, 390– 406.
• Bozkurt, E. 2001, Neotectonics of Turkey – a synthesis. Geodin. Acta 14, 3–30.
• Çakmakoğlu, A. ve Bilgin, Z.R. 2006, Pre-Neogene stratigraphy of the Karaburun Peninsula (W of Izmir Turkey). Mineral Res. Exp., Bull., 132, 33-61.
• Dewey, J.F. ve Şengör, A.M.C. 1979, Aegean and surrounding regions complex multiplate and continuum tectonics in a convergent zone: Geol. Soc. Am. Bui., 90, 84-92.
• Erdoğan, B. 1990a, İzmir-Ankara zonu ile Karaburun kuşağının tektonik ilişkisi, MTA Dergisi 110, 1-15.
• Erdoğan, B. 1990b, İzmir-Ankara Zonu’nun, İzmir ile Seferihisar arasındaki bölgede stratigrafik özellikleri ve tektonik evrimi, Turkish Association of Petroleum Geologists (TPJD) Bulletin 2, 1–20.
• Eyidoğan, H. ve Jackson, J.A. 1985, Seismological study of normal faulting in the Demirci, Alaşehir and Gediz earthquakes of 1969-70 in western Turkey: implification for the nature and geometry of deformation in the continental crust. Geophys. Journal of Royal Astronomical Society 81, 569-607.
• Gök, E., Polat, O., Ceken, U., Yalcinkaya, E., Kececioglu, M. ve Akcig, Z. 2010a, Site Amplification at strong-ground motion stations in Metropolitan Izmir, Turkey, European Seismological Commission 32nd General Assembly (ESC-2010) on 6-10 September 2010, Montpellier-France, p243.
• Gök E, Polat O, Pamukçu O, Keçecioğlu M, Sözbilir H, Çifçi G ve Akçığ Z. 2010b, Microseismicity Monitoring in Izmir (Western Turkey) and Surrounding Areas, European Seismological Commission 32nd General Assembly (ESC-2010) on 6-10 September 2010, Montpellier-France, p243.
• Gönenç,T., Pamukçu, O., Uyanık, O. Çakmak, O., Sındırgı, P. ve Kaftan, İ. 2010, İzmir’in güneyindeki yeni mikrogravite profil çalışmaları, Türkiye 19. Uluslararası Jeofizik Kongre ve Sergisi CD, 173 pp., Ankara, Türkiye, Kasım.
• Helvacı, C., Ersoy, E., Sözbilir, H., Erkül, E. Sümer, Ö. ve Uzel, B. 2009,Geochemistry and 40Ar/39Ar geochronology of Miocene volcanic rocks from The Karaburun Peninsula: implications for amphibole-bearing lithospheric mantle source, Western Anatolia, J. of Volcan. and Geot. Res. 185, 181–202.
• Herring, T.A. 1997, GAMIT/GLOBK Kalman Filter VLBI and GPS Analysis Program; Version 4.1. Massachusetts Institute of Technology, Cambridge.
• Jackson, J. ve McKenzie, D. 1984, Active tectonics of the Alpine- Himalayan Belt between western Turkey and Pakistan. Geophysical Journal - Royal Astronomical Society, vol. 77, no. 1, 185–264.
• Kaya, O. 1979, Ortadoğu Ege Çöküntüsünün (Neojen) stratigrafisi ve tektoniği Türkiye Jeol., Bül., 22, 35–58.
• Kaya, O. 1981, Miocene reference section for the coastal parts of West Anatolia, News. on Stratig. 10, 164–191.
• Kissel, C., Laj, C., Şengör, A.M.C. ve Poisson A. 1987, Paleomagnetic evidence for rotation in opposite senses of adjacent blocks in northeastern Aegea and Western Anatolia, Geophy. Res. Let., 9, 907–910.
• MTA, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü 1/250000 ölçekli Türkiye Diri Fay Haritası, Urla paftası, Ankara 2011
• Pamukçu, O., Kahveci, M., Ersay, E. Y., Yurdakul, A., Şalk, M. ve Sözbilir, H. 2010, Determination of The Kinematic Structure of Izmir and Surrounding Using Repeated GPS/GNSS Observations: Preliminary Results, 15th General Assembly of WEGENER on 14-17 September 2010, İstanbul-Turkey, p7.
• Pamukçu, O., Sözbilir, H., Ersay, E. ve Yurdakul, A. 2011, The use of microgravity modelling for understanding of the tectonic activity in Izmir, Western Anatolian region, Turkey, European Geosciences Union (EGU 2011) General Assembly Abstracts CD, 7471 pp., Vienna, Austria, April.
• Pamukçu, O., Şalk, M., Akdemir, Ö., Sındırgı, P., Gönenç, T., Kaftan, İ. ve Uyanık, O. İzmir güneyindeki aktif fayların mikrogravite ve GPS yöntemleriyle araştırılması TÜBİTAK 108Y285 nolu proje sonuç raporu, Danışmanlar; Hasan Sözbilir, Muzaffer Kahveci, TÜBİTAK ÇAYDAG,143 sayfa, (2012).
• Polat O, Çeken U, Uran T, Gok E, Yilmaz, N, Beyhan M., Koç N, Arslan, B, Yılmaz D ve Utku, M. 2009, Izmirnet: a strong-motion network in metropolitan Izmir, Western Anatolia, Turkey, Seis. Res. Lett., 80 (5), 831-838.
• Reilinger, R.E., McClusky, S.C., Oral, M.B., King, W. ve Toksöz, M.N. 1997, Global positioning, system measurements of present-day crustal movements in the Arabian-Africa-Eurasia plate collision zone. J. of Geoph. Res.102, 9983–9999.
• Seyitoğlu, G. ve Scott, B.C. 1991, Late Cenozoic crüstal extension basin formation in west Turkey, Geol. Mag., 128, 155-166.
• Sözbilir, H. 2001, Extensional tectonics and geometry of related macroscopic structures: field evidence from the Gediz detachment, Western Turkey. Turkish Journal of Earth Sciences 10, 51–67.
• Sözbilir, H., Sümer, Ö., Uzel, B., Ersoy, Y., Erkül, F., İnci, U., Helvacı, C. ve Özkaymak, Ç. 2009, 17-20 Ekim 2005-Sığacık Körfezi (İzmir) depremlerinin sismik jeomorfolojisi ve bölgedeki gerilme alanları ile ilişkisi, Batı Anadolu, Türkiye Jeol. Bül., 52, 2, 217-238.
• Şengör, A., Gorur, N. ve Şaroglu, F. 1985, Strike-Slip Faulting and Related Basin Formation In Zones of Tectonic Escape: Turkey as case study, in Bittle, K.T. and Christe- Blick, N. (eds.), strike slip formation and sedimation, Soc. Economic Paleontologist and Mineralogists, Special Publucation, 37, 227-265.
• Şengör, A.M.C. 1987, Cross-faults and differential streching of hanging wals in reglons of low-angle normal faulting: examples from western Turkey, in Coward, M.P., Dewey, J.F. & Hancock, P.L.,(eds.) Continental Extensional Tectonics, Geological Society Special Publication, No:28, 575-589.
• Taymaz, T., Jackson, J., A., McKenzie, D. 1991, Active tectonics of the north and Central Aegean Sea, Geophysical Journal of Interiour, 106, 433-490.
• Watts, A.B. 2001, Isostasy and flexure of the lithosphere, England. Cambridge University Press, 87–283.
• Westaway, R. 1990, Block rotation in Western Turkey: 1. Observational Evidence. J. of Geoph. Res., 95, 19857– 19884.
• Zanchi, A. ve Angelier, J. 1993, Seismotectonics of western Anatolia: Regional stress orientation from geophysical and geological data: Tectonophysics, v. 222, p. 259-274.