PERDE VE ÇERÇEVELİ BETONARME YAPILARDA PERDE KONUMUNUN PLANDA DÜZENLENMESİ VE YAPISAL DAVRANIŞA ETKİSİ

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 7 - 17, 25.03.2019

Gökhan Kaya Ayşe Elif Özsoy Özbay

https://doi.org/10.21923/jesd.429880

Cited By: 4

Öz

Betonarme
yapılarda, deprem yükleri altında katlar arasındaki yer değiştirmelerin
sınırlandırılması ve yeterli dayanımın sağlanması amacıyla kolon ve kiriş
elemanlarda meydana gelen moment aktaran çerçevelere ilave olarak perde
kullanımına da ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle çok katlı binalarda perdeler
yapı sisteminin yatay rijitliğini artırarak göreli kat öteleme değerlerini
azaltır. Bu sebeple özellikle deprem riski altındaki bölgelerde inşa edilen
betonarme yapılar, perde ve çerçeveli taşıyıcı sistem olarak tasarlanmaktadır.
Perdelerin binanın kat planındaki yerleşimi ve boyutları binanın yatay yükler
altındaki davranışını belirler; dolayısı ile perdenin konumunun belirlenmesi
taşıyıcı sistem tasarımında en temel aşamayı oluşturmaktadır. Bu çalışmada,
betonarme perde ve çerçeveli yapılarda farklı yön ve farklı boyutlarda perdeler
konumlandırılmış ve yapının deprem davranışı yer değiştirmeler, göreli kat
ötelemeleri ve kat kesme kuvvetleri açısından incelenmiştir. Ayrıca, çerçeve
sistem, perdeli sistem ve perde-çerçeveli sistemlerde taşıyıcı elemanların ön
boyutlandırılmasının yapısal davranış üzerindeki etkileri tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çerçeve Sistemler, Çok Katlı Betonarme Yapılar, Perde Yerleşimi, Taşıyıcı Sistem

SHEAR WALL LAYOUT IN PLAN OF REINFORCED CONCRETE FRAMED BUILDINGS AND THE EFFECT ON STRUCTURAL BEHAVIOR

Öz

Shear walls in reinforced
concrete buildings are the most necessary structural members for framed
structures especially for the ones existing at the regions with seismic risk in
order to provide the lateral strength and stiffness and to reduce the
interstory drift ratio. Thus, the structural system for a multistory reinforced
concrete buildings located on seismic regions should be designed as framed
structures with shear walls. The shear wall layout and the dimensions on the
plan view play a key role on the seismic behaviour of the framed structure,
hence the decision on the location of shear walls for the framed structures is
the main step for the preliminary structural system design. This study aims to
investigate the effect of shear wall layout in the plan view of reinforced
concrete buildings on the seismic response parameters as story shear, lateral
displacements and interstory drift ratio. The finite element analyses of the
alternative structure models with different orientations, locations and
dimensions of shear walls in plan view have been conducted for a seven story
framed structure to understand the effect of structural system configuration on
seismic response of the reinforced concrete buildings.

Anahtar Kelimeler

Framed Structures, Multistory Reinforced Concrete Structures, Shear Wall Layout in Plan, Structural System

Kaynakça

• Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik (ABYYHY) (1998). Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara.
• Aka, İ., Keskinel, F., Çılı, F., & Çelik, O. C. (2001). Betonarme. İstanbul: Birsen Yayınevi.
• Aktan, S., Kıraç, N., 2010, Betonarme Binalarda Perdelerin Davranışa Etkileri, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 23(1), 15-32.
• Celep, Z. (2013). Betonarme Yapılar. İstanbul: Beta Dağıtım.
• Darılmaz, K. (2012). Depreme Dayanıklı Betonarme Binaların Tasarımına Giriş. İstanbul: Yapı Yazılım Yayınları.
• Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik (DBYBHY) (2007). Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara.
• Doğangün, A. (2016). Betonarme Yapıların Hesap ve Tasarımı. İstanbul: Birsen Yayınevi.
• Ersoy U., 2013, Depreme Dayanıklı Betonarme Binaların Öntasarımı İçin Basit Bir Yöntem, İMO Teknik Dergi, 6559-6574, Yazı 409.
• Gülay F.G., Özmen G., Doğan F., 1999, Perde Çerçeveli Yapılarda Perde Katkı Katsayısının Hesabı İle İlgili Parametrik İnceleme, Türkiye İnşaat Mühendisliği 15. Teknik Kongresi, Sayfa 417-434.
• Gürbüz A., Tekin M., Mevcut Betonarme Bir Yapının Perde Duvarlar Kullanarak Deplasmana Dayalı Yöntemle Güçlendirilmesi, 2. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı 25-27 Eylül 2013, Hatay.
• Işık E., Yamaç Ö., Erçek M.S., Yamaç İ., 2017, Farklı Taşıyıcı Sistemlerdeki Yapılarda Malzeme Dayanımın Yapı Performansına Etkisi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt 33, Sayı 1, 33-40.
• Kaya, G. (2018). Betonarme Perde ve Çerçeveli Yapılarda Perde Boyutlandırması ve Yerleşiminin Deprem Davranışına Etkisi. İstanbul: Beykent Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Koç Y., Gültekin A.B., Durmuş G., Dikmen Ç.B., Yüksek Yapı Tasarımının Malzeme ve Taşıyıcı Sistem Kapsamında İncelenmesi, 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS’09), 13-15 Mayıs 2009, Karabük, 2178-2183.
• Özmen, G., Orakdöğen, E., & Darılmaz, K. (2013). Örneklerle SAP2000-V15. İstanbul: Birsen Yayınevi.
• Özsoy, A. E., & Özgen, K. (2005). Perdelerdeki Boşlukların Yatay Ötelenmeye Etkisi. Deprem Sempozyumu Kocaeli 2005, (s. 444-450).
• SAP2000, (V16). Integrated Software for Structural Analysis and Design. Computers and Structures, Inc., California, USA.
• Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY)(2018). Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
• Uçar T., Toumatarı S.G., Ertutar Y., 2014, Çerçeve Düzlemi İçinde Eklenen Perdelerin Betonarme Binaların Yapısal Özelliklerine Etkilerinin İncelenmesi, İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi Cilt 3, Sayı 1, 56-68.