STANDARTLAŞTIRILMIŞ YAĞIŞ İNDEKSİ (SYİ) YÖNTEMİ İLE KURAKLIK ANALİZİ VE KAKLIK (HONAZ-DENİZLİ) OVASINDAKİ YERALTISUYU DEĞİŞİMİ

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 152 - 160, 25.03.2019

Fatma Aksever

https://doi.org/10.21923/jesd.500002

Cited By: 2

Öz

Kaklık (Honaz) Ovası, Ege Bölgesi’nde Denizli ilinin doğusunda bulunmaktadır. Kaklık Ovası, Batı Anadolu’nun en büyük nehri olan Büyük Menderes Nehir havzasının alt havzası konumundaki Yukarı Çürüksu havzasında bulunan Honaz alt havzası içerisinde yer alır. Çalışma alanının temelini otokton konumlu Üst Jura yaşlı Babadağ kireçtaşı oluşturmaktadır. Bölgede Bodrum Napı’na ait Mesozoyik yaşlı dolomit, dolomitik kireçtaşı, kristalize kireçtaşı ve mermerlerden oluşan Ortadağ formasyonu allokton birimdir. Kuvaterner yaşlı birimler ile kumtaşı, kiltaşı, silttaşı, kireçtaşı, konglomera ve marndan oluşan Senozoyik yaşlı birimler çalışma alanının örtü kayalarıdır. Çalışma alanında alüvyon, konglomera, traverten ve kireçtaşı birimlerinden yeraltısuyu alınmaktadır. Bu çalışmada Kaklık ovasında Standartlaştırılmış Yağış İndeksi (SYİ) yöntemi ile 1975-2018 yılları arasında 44 yıllık kuraklık analizi yapılmıştır. 12 aylık SYİ değerlerine göre; 44 yıl süresince toplam 13 ay “çok kurak” kategorisinde gözlenmiştir. 2003-2015 yılları arasında sondaj kuyularında ölçülen statik seviye değerlerine göre ovadaki yeraltısuyu miktarı 1-3 m arasında değişmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yeraltısuyu değişimi, Kaklık, (Honaz-Denizli) ovası, Standartlaştırılmış yağış indeksi (SYİ), Kuraklık analizi

DROUGHT ANALYSIS WITH STANDARD PRECIPITATION INDEX (SPI) METHOD AND GROUNDWATER EXCHANGE IN THE KAKLIK (HONAZ-DENİZLİ) PLAIN

Öz

Kaklık (Honaz-Denizli) plain is located in the Agean Region and in the east of the Denizli province. The location of the plain is the Honaz sub-basin of the Yukarı Çürüksu sub-basin. The basin is sub-basin of the Büyük Menderes River basin, which is the largest river basin in Western Anatolia. The basement of the study area is the Upper Jurassic aged autochthonous Babadağ limestone consisting of clayey limestone, sandy limestone and chertic-micritic limestones. The allochtonous unit is Mesozoic aged Ortadağ formation which is consists of the dolomite, dolomitic limestone, crystallized limestone and marbles of the Bodrum Nappe. Quaternary units and Cenozoic units which is comprised sandstones, claystones, siltstones, limestone, conglomerate and marl is the cover rocks of the study area. In this study, 44 year drought analysis was performed between 1975-2018 years with Standardized Precipitation Index method (SPI). According to the 12-month SPI values; during the 44 years, a total of 13 months was”very dry” category. According to the static level measurements in 2003-2015 years , the groundwater levels in the plain varies between 1-3 m.

Anahtar Kelimeler

Kaklık, (Honaz-Denizli) plain, Groundwater exchange, Standard precipitation index (SPI), Drought analysis

Kaynakça

• Aydın Devlet Su İşleri (DSİ) 21. Bölge Müdürlüğü, 2015. Aydın.
• DÇDR, 2015. T.C. Denizli Valiliği Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Denizli İli 2014 Yılı Çevre Durum Raporu, 166 s., ÇED Ve Çevre İzinleri Şube Müdürlüğü, Denizli.
• Erakman, B., Meşhur, M., Gül, M. A., Alkan, H., Öztaş, Y., & Akpınar, M. 1982. Fethiye-Köyceğiz-Tefenni-Elmalı-Kalkan arasında kalan alanın jeolojisi. Türkiye, 6, 4-7.
• FUGROSİAL, 2014, Aşağı Büyük Menderes Havzası (Çürüksu Alt Havzası) Yeraltısuyu Planlama (Hidrojeolojik Etüt) Raporu, 105s., FUGRO SİAL Yerbilimleri Müş. ve Müh. Ltd. Sti., Ankara.
• Göktaş, F., Çakmakoğlu, A., Tarı, E., Sütçü, Y. F., & Sarıkaya, H. 1989. Çivril-Çardak arasının jeolojisi. Maden Tetkik Arama, Ankara, Türkiye, 8701.
• https://tr.climate-data.org/asya/tuerkiye/denizli/kaklık-841577/, Erişim Tarihi: 14.12.2018
• McKee, T.B., Doesken, N.J. and Kleist, J. 1993. The relationship of drought frequency and duration to time scales, in Proceedings of the 8th Conference on Applied Climatology, pp. 179-183.
• Öcal, H., Göktaş, F. 1982. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, Afyon-K24 Paftası; No:158, MTA Yayınları; Ankara.
• Özler, H. M. 1996. Büyük menderes Havzası Yukarı Çürüksu kesiminin hidrojeoloji incelemesi, İstanbul Üniv. Fen Bil. Enst., Doktora Tezi, 175s.(Yayımlanmamış).
• Öztürk, A. 1981. Homa-Akdağ (Denizli) yöresinin stratigrafisi. Türkiye Jeoloji Korumu Bülteni, 24, 75-84.
• Poisson, A. 1977. Recherches géologiques dans les Taurides occidentales (Turquie). Universite de Paris-Sud (Centre D'orsay).
• Simsek, S. 1984. Geology and geothermal energy possibilities of Denizli-Sarayköy-Buldan area. IU, Ground Sci Faculty Bull, 3, 145-162.
• Şenel, M. 1997a. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, Isparta-J 10 paftası. No:13, MTA Yayınları; Ankara.
• Şenel, M., 1997b. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, Denizli-J 9 Paftası, No:16, MTA Yayınları; Ankara.
• Thornthwaite, C.W., Mather, J.R. 1957. Instructions and tables for computing potential evapotranspiration and the water balance; Publ. Climatol. 10 185–311.
• Tsakiris, G., & Vangelis, H. 2004. Towards a drought watch system based on spatial SPI. Water resources management, 18(1), 1-12.
• Yalçınkaya, S., Ergin, A., Afşar, Ö. P., Taner, K., & Dalkılıç, H. 1986. Batı Torosların jeolojisi, Isparta projesi raporu. Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü raporları (yayınlanmamış), Ankara.