AN ALTERNATIVE DECISION SUPPORT SYSTEM PROPOSAL IN HOUSE PURCHASE

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 3, 677 - 691, 24.09.2020

Emrah Aydemir , Cemal Aktürk , Mehmet Ali Yalçınkaya

https://doi.org/10.21923/jesd.690278

Öz

The need for shelter has been among the most basic needs of people since ancient times. Houses used to meet people's accommodation needs differ in terms of geography, materials used and etc. These differences can be categorized under five categories: structural, security, heating, hardware and proximity. Each category has its own subgroups. Existing home purchasing systems list the postings taking into account the presence or absence of residential properties. However, it is not appropriate for buyers to mean the properties only with logic 0 or logic 1 values. To solve such problems, a model is created where buyers give a value between -1 and +1 to each category and the attributes under it. In the list created using this model, each house has a score and is shown to the buyer in order. Thus, a more realistic list is created that will assist the buyer in making decisions, compared to existing systems. In this study, a total of 34844 houses in 39 districts of Istanbul province were examined and a model formed from 29 criteria was developed. The developed model was tested for 40 samples and the adequacy of the decision support system was demonstrated. In addition, an alternative decision support system offered exclusively to the person and the ranking table is shown.

Anahtar Kelimeler

Buying House, Decision Support System, Model

KONUT SATIN ALIMINDA ALTERNATİF BİR KARAR DESTEK SİSTEMİ ÖNERİSİ

Öz

Barınma ihtiyacı, eski çağlardan günümüze kadar insanların en temel ihtiyaçları arasındaki yer almıştır. İnsanların barınma ihtiyacını karşılamak için kullanılan evler, yaşanan coğrafya, kullanılan malzeme vb. açısından çeşitli farklılıklar göstermektedir. Bu farklılıklar, yapısal, güvenlik, ısınma, donanım ve yakınlık olarak beş ayrı kategori altında toplanabilir. Her bir kategori ise kendi alt gruplarına sahiptir. Mevcut konut satın alma sistemleri, konut özelliklerinin varlık ya da yokluk durumunu dikkate alarak ilanları sıralamaktadır. Fakat her alıcı için özellikleri sadece lojik 0 ya da lojik 1 ile ifade etmek uygun değildir. Bu gibi sorunları çözmek için alıcıların her bir kategoriye ve altındaki özelliklere -1 ile +1 arasında bir değer vermesinden oluşan bir model ortaya çıkarılmıştır. Bu sorunu çözmek için alıcıların kategoriler ve alt kategorilere -1 ile +1 arasında bir değer verilmesine dayanan bir model oluşturulmuş ve sunulmuştur. Bu model kullanılarak oluşturulan listede her konutun bir puanı oluşmakta ve alıcıya sıralanarak gösterilmektedir. Böylece alıcı için karar almada mevcut sistemlere kıyasla daha gerçekçi bir liste oluşturulmaktadır. Bu çalışmada İstanbul ilinin 39 ilçesindeki toplam 34844 konut incelenmiş ve 29 kriterden oluşturulan model geliştirilmiştir. Geliştirilen model, 40 adet örnek için test edilerek karar destek sisteminin yeterliliği gösterilmiştir. Ayrıca kişiye özel olarak sunulan alternatif bir karar destek sistemi ile sıralama tablosu gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Konut Satın Alma, Karar Destek Sistemi, Model

Kaynakça

• Aktürk, E., ve Tekman, N., 2016. Konut Talebi Ve Erzurum Kent Merkezinde Tüketicilerin Konut Edinme Kararlarını Etkileyen Faktörler. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(2), 432-440.
• Alaybeyoğlu, A., Kılıç, U., İregöl, A., Konbul, Y., 2016. Kentsel Dönüşümde Mahalleler Arası Öncelik Sıralaması: Örnek Bir Karar Destek Sistemi. Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering, 21(2), 377-402.
• Altun, D., 2017. Konut Satın Alma Kararını Belirleyen Faktörler; Karaman İline Yönelik Bir Araştırma. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Karaman.
• Aydın, G., ve Erdoğan, A., 2011. Web Tabanlı Bir Mekânsal Karar Destek Sistemi Tasarımı Ve Geliştirilmesi. Elektrik-Elektronik ve Bilgisayar Sempozyumu, Elazığ, Türkiye.
• Baran, H., 2007. Ailelerin Konut Satın Alma Tutum ve Davranışları Üzerinde Bir Araştırma. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Bostancı, B., Bakır, N. Y., Doğan, U., Güngör, M. K., 2017. Bulanık Karar Verme Teknikleri İle CBS Destekli Konut Memnuniyeti Araştırması. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32(4), 1193-1208.
• Calabrese, A., Costa, R., Levialdi, N., Menichini, T., 2019. Integrating sustainability into strategic decision-making: A fuzzy AHP method for the selection of relevant sustainability issues. Technological Forecasting and Social Change, 139, 155-168.
• Coşkun, Y., 2016. Konut Fiyatları Ve Yatırımı: Türkiye İçin Bir Analiz. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 201-217.
• Çil, İ., Tokat, M. A., Türkan, Y. S., Doğan, N., 2014. Temel Eğitim Kurumlarında E-Rehberlik Ve Danışmanlık Karar Destek Sistemi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29-2), 34-56.
• Daşkıran, F., 2015. Denizli Kentinde Konut Talebine Etki Eden Faktörlerin Hedonik Fiyatlandırma Modeli İle Tahmin Edilmesi. Journal of International Social Research, 8(37), 850-857.
• Ecer, F., 2020. Multi-Criteria Decision Making For Green Supplier Selection Using İnterval Type-2 Fuzzy AHP: A Case Study Of A Home Appliance Manufacturer. Operational Research, 1-35.
• Fei, L., Deng, Y., Hu, Y., 2019. DS-VIKOR: A New Multi-Criteria Decision-Making Method For Supplier Selection. International Journal of Fuzzy Systems, 21(1), 157-175.
• Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER), 2013. 50 Soruda Tüketicinin Konut Alım Rehberi. https://www.gyoder.org.tr /uploads/Yayınlar/sektorel_yayinlar/GYODER_PDF___20131230164525_2506konut-al1m-rehberi.pdf Erişim Tarihi: 10.01.2020.
• Güneş, C., 2009. Türkiye'de Hanelerin Konut Tercihi: Ekonometrik Yaklaşım. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Hamurcu, M., Eren, T., 2015. Ankara Büyükşehir Belediyesi’nde Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemi ile Monoray Güzergâh Seçimi. 8. Uluslararası Ulaşım Teknolojileri Sempozyumu ve Fuarı, İstanbul, Türkiye.
• Jahan, A., Zavadskas, E. K., 2019. ELECTRE-IDAT For Design Decision-Making Problems With Interval Data And Target-Based Criteria. Soft Computing, 23(1), 129-143.
• Kamışlı Öztürk, Z., Güngör, K., Lepki, B., 2016. Lojistik Sektöründe Çok Amaçlı Kapı Atama Problemleri İçin Bir Karar Destek Sistemi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 4(1), 21-29.
• Kul, R. H., 2010. Uydu Kentlerin Tasarımı için Bir Karar Destek Sistemi ve Bilişim Sistemi Modeli Önerisi. Akademik Bilişim Kongresi, Muğla, Türkiye.
• Liu, P., Cheng, S., Zhang, Y., 2019. An Extended Multi-Criteria Group Decision-Making Promethee Method Based On Probability Multi-Valued Neutrosophic Sets. International Journal of Fuzzy Systems, 21(2), 388-406.
• Masud, A. S., Ravindran, A. R., 2008. Multiple Criteria Decision Making. CRC Press, An imprint of the Taylor and Francis Group.
• Nuuter, T., Lill, I., 2014. From Public Rental to Home Ownership–Is it a Success Story?. 5th International Conference on Development, Energy, Environment, Economics, Florence, Italy.
• Özgür, E. M., 2013. İkametgâh Memnuniyeti Bağlamında Konut Yeri Seçimi ve İkametgâh Hareketliliği: Bolu Kenti Örneği. Coğrafi Bilimler Dergisi, 11(2), 149-168.
• Özkaraca, O., Acar, E., Peker, M., Türk, E., 2018. A Fuzzy Logic Based Clinical Decision Support System for Emergency Services. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6(3), 375-382.
• Power, D. J., 2002. Decision Support Systems: Concepts And Resources For Managers. Quorum Books Greenwood Publishing Group, 252s. London.
• Rafi, S., Yu, W., Akbar, M. A., Alsanad, A., Gumaei, A., 2020. Multicriteria Based Decision Making of DevOps Data Quality Assessment Challenges Using Fuzzy TOPSIS. IEEE Access, 8, 46958-46980.
• Sariçali, G., Kundakci, N., 2019. Bütünleşik Kemıra-M Ve Copras Yöntemi İle Mermer İşletmesi İçin Katrak Makinesi Seçimi 1. Kafkas University. Faculty of Economics and Administrative Sciences. Journal, 10(20), 1028-1061.
• Şahin, Y, Supçiller, A., 2015. Tedarikçi Seçimi İçin Bir Karar Destek Sistemi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(2), 91-104.
• Şengül, S., 2018. Düzce İl Merkezinde Ailelerin 1999 Depreminden Sonra Konut Satın Alma Davranış Biçimleri ve Bir Uygulama. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Çankaya Üniversitesi, Ankara.
• Şenyurt, Ö., Y., 2001. Konut Pazarlamasında Tüketicinin Satın Alma Davranışları ve Bir Uygulama. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Tian, X., Xu, Z., Gu, J., 2019. Group Decision-Making Models For Venture Capitalists: The Promethee With Hesitant Fuzzy Linguistic İnformation. Technological and Economic Development of Economy, 25(5), 743-773.
• Tosun, E. K., Fırat, Z., 2012. Kentsel Mekandaki Değişimler ve Kişilerin Konut Tercihleri: Bursa Örneği. Business and Economics Research Journal, 3(1), 173-195.
• Wikipedia, 2019. Weighted Sum Model https://en.wikipedia.org/wiki/Weighted_sum_model Erişim Tarihi: 11.05.2020.
• Yavuz, S., Çemrek, F., 2013. Konjoint Analizi İle Sağlık Çalışanlarının Konut Tercihlerinin Belirlenmesi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 379-396.
• Yayar, R., Deniz, G., 2014. Mersin Kent Merkezinde Konut Piyasası Fiyatlarının Hedonik Tahmini. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 87-100.