Ankara-Nallıhan-Çayırhan Juliopolis Nekropolü’nün Tabutlarında Kullanılan Ağaçların Cins / Tür Teşhisleri

Yıl 2011, Cilt: 61 Sayı: 2, 105 - 114, 01.07.2011

Ünal Akkemik , Mustafa Metin

Öz

Ankara-Nallıhan-Çayırhan Beldesi Juliopolis Nekropol kazılarında bulunan mezarlar içerisindeki
tabutlardan örnekler alınarak, bunların hangi ağaçlardan yapıldığını belirlemek üzere odun anatomisi
çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Tabut yapımında ardıç (Juniperus L.) cinsine ait ağaçların kullanıldığı
tespit edilmiştir. Bu ağaç cinsinin bölgede, ağaç formunda olan iki türü yetişmektedir. Bunlar kokulu
ardıç (Juniperus foetidissima Bieb.) ve boylu ardıç (Juniperus excelsa L.) türleri olup, mezarlarda
kullanılan ağaçların kokulu ardıç olduğu tespit edilmiştir. Nem seviyesi ve böcek-mantar zararlarının
düşük olduğu ortamlarda çok uzun sure dayanma özelliğine sahiptir ve bu nedenle de yüzyıllardan
buyana bina ve bu türden yapılarda yaygın bir şekilde kullanılmışlardır.

Anahtar Kelimeler

Juliopolis Nekropolü, Juniperus, ardıç, odun anatomisi, Ankara

Kaynakça

• Akkemik, Ü., B. Aytuğ and S. Güzel, 2004. Archaeobotanical and dendroarchaeological studies in the Ilgarini Cave, Pınarbaşı- Kastamonu, Turkey. Turkish Journal of Agriculture and Forestry. 28 (1):9-17.
• Aytuğ, B. 1961. Odun anatomisi araştırmaları hakkında görüşler. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 11 (B-2): 88-93.
• Aytuğ, B. 1970. Arkeolojik araştırmalar ışığı altında İç Anadolu stebi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 20 (A-1): 127-143
• Blanchette, R.A. and E. Simpson, 1992. Soft rot and wood pseudomorphs in an ancientcoffin (700 BC) from Tümülüs MM at Gordion, Turkey. IAWA Bulletinn. 13 (2): 201-213.
• Bozkurt, Y. 1992. Odun Anatomisi. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayını. Yayın No: 3652/415.
• Bozkurt, Y. ve N. Erdin, 2000. Odun Anatomisi. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayını. Yayın No: 4263/466.
• Doğu, D., C. Köse, S.N. Kartal and N. Erdin, 2011. Wood Identification of Wooden Marine Piles from the Ancient Byzantine Port of Eleutherius / Theodosius. Bioresources. 6 (2): 987-1019.
• Eliçin, G. 1977. Türkiye Doğal Ardıç (Juniperus L.) Taksonlarının Yayılışları ile Önemli Morfo- lojik ve Anatomik Özellikleri Üzerinde Araş- tırmalar. İ.Ü. Yayın No: 2327, O.F. Yayın No. 232, P: 109, İstanbul
• Erdin, N. and K. Tırak, 2009. Identification of wooden objects in Ishak Pasha Palace. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 59 (A-2): 124-137
• Fahn, A., E. Werker and P. Baas. 1986. Wood Anatomy and Identification of Trees and Schrubs from Israel and Adjacent Regions. The Israel Academy of Science and Humanities Publication, pp. 221.
• Farjon, A. 2010. A Handbook of the World's Conifers, V.1, Brill Academic Publishers, Leiden-Boston.
• Greguss, P. 1955. Xylotomische Bestimmung der Heute Lebenden Gymnospermen, Academia Kiado, Budapest.
• IAWA Committee, 2004. IAWA list of microscopic features for softwood identification. Repr. IAWA Journal. 25: 1-70.
• Jacquiot, C. 1955. Atlas d’anatomie des bois des coniferes. Press of Centre Technique du bois et du Fonds Forestier National, Paris.
• Kayacık, H. and B. Aytuğ, 1968. Gordion Kral Mezarının ormancılık yönünden araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 18 (A- 1): 37-54. üzerinde
• Merev, N. 2003. Odun Anatomisi ve Odun Tanımı. K.T.Ü. Orman Fakültesi Yayını. Yayın No: 210/32.
• Schweingruber, F. H. 1998. Anatomy of European Woods. Paul Haupt. 1988. Şanlı, İ. Arkeolojik Ksiloloji’nin önemi ve Anadolu’nun bazı
• araştırmalarda uygarlıklarına ait odun malzemelerinin tanısı. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 38 (A-2): 99-114.
• Şanlı, İ. 1989. Ahşap ve Arkeoloji. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 39 (A- 1): 130-141.
• Yaman, B. 2011. Anatomy of archaeological wood charcoals (Imbros), Western Turkey. Mediterranean Archaeology and Archaeometry. 11 (1): 33‐39. Mound
• Yılmaz, H., N. Aksoy, Ü. Akkemik, N. Köse, N. Karlıoğlu and A. Kaya, 2011. Juniperus L. (Ed. Faik Yaltırık ve Ünal Akkemik) Türkiye’nin Doğal Gymnopermleri. O.G.M. Yayınları.