Yasa ve Yönetmelikler Işığında Geçmişten Günümüze Özel Yetenekli Çocukların Hakları1

Year 2017, Volume: 4 Issue: 2, 1 - 11, 15.08.2017

Yasemin Aydoğan , Gülümser Gültekin Akduman

Abstract

Dünyada ve ülkemizde kendi yaş grubundaki diğer çocuklara göre bir takım gizil güçlere ve özel yeteneklere sahip çocuklar bulunmaktadır. Özel yetenekli olan bu çocukların kendilerini geliştirebilmeleri ve sağlıklı bir şekilde hayatlarına devam edebilmeleri için bu bireylere bazı özel haklar ve fırsatlar tanınması gerekmektedir. Çocuk Hakları Sözleşmesi çocuğa hem bir birey, hem de bir çocuk olarak önemli haklar tanımaktadır. Ancak buna rağmen bu çocukların az bir kısmına uygun eğitim olanağı sağlanabilmektedir. Bu çalışmada özel yetenekli çocukların haklarını ele alan uluslararası sözleşmelere ve Türkiye’de özel yetenekli çocuklarla ilgili yapılan yasal düzenlemelere yer verilmiştir.

Keywords

özel yetenekli çocuk, yasal düzenleme

References

• Akarsu, F. (2004). İstanbul Bilim ve Sanat Merkezi (BİLSEM) için bir öğrenme modeli. M. R. Şirin & A. Kulaksızoğlu & A. E. Bilgili (Eds.), Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi üstün yetenekli çocuklar seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 357-368). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Aydoğdu, E. (Ed.). (2005). Teşkilatı Esasiye’den günümüze anayasalar. Ankara: Palme Yayıncılık.
• Bapoğlu Dümenci, S., Gürsoy, F., & Aral, N. (2016). Türkiye’de okul öncesi dönemdeki üstün potansiyelli ve üstün zekâlı olan çocukların eğitimleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2469-2480.
• Bilgili, A. E. (2004). Üstün yetenekli çocukların eğitimi sorunu: sosyal sorumluluk yaklaşımı. M. R. Şirin & A. Kulaksızoğlu & A. E. Bilgili (Eds.), Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi üstün yetenekli çocuklar seçilmiş makaleler kitabı içinde (s. 243-259). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Çakın, N. (2005). Bilim ve sanat merkezine zihinsel alandan devam eden öğrencilerin akranları ile okul başarıları açısından karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Çetinkaya, Ç.,& Döner, İ. (2012). Türkiye’de üstün yeteneklilere tanınan hakların incelenmesi. Sakarya UniversityJournal of Education, 2(3), 7-20.
• Çocuk Hizmetleri (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu. http://cocukhizmetleri.aile.gov.tr/ data/5422bc94369dc316585c0e01/1.5.1739.pdf(Erişim tarihi 6 Nisan 2017).
• Enç, M., Çağlar, D., & Özsoy, Y. (1987). Özel eğitime giriş. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Erkal, M. (1992). İktisadi kalkınmanın kültür temelleri. İstanbul: Kuşak Ofset.
• Gözler, K. (1999). Türk anayasaları. Bursa: Ekin Kitapevi Yayınları. http://www.anayasa. gen.tr/1876ke.htm(Erişim tarihi 26 Nisan 2017).İnsan Hakları Ortak Platformu ve Uluslararası Çocuk Merkezi (2012). Çocuk adalet sisteminde çocuğun yüksek yararı politika belgesi.http://www. cocukhaklariizleme.org/wp-content/uploads/cocuk-adalet-sisteminde-cocugun-yuksek-yarari.pdf ( Erişim tarihi 2 Şubat 2017).
• Karakaş, B.,& Çevik, Ö.C. (2016). Çocuk refahı: çocuk hakları perspektifinden bir değerlendirme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 887-906.
• Keskin, M.Ö.,Samancı Keskin,N., &Aydın, S. (2013). Bilim ve sanat merkezleri: mevcut durumları, sorunları ve çözüm önerileri. Üstün Yetenekli Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1(2), 78-96.
• Levent, F. (2011). Üstün yetenekli çocukların hakları el kitabı anne baba ve öğretmenler için. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı (1929). Ecnebi memleketlere gönderilecek talebe hakkında kanun. http://ogm.meb.gov.tr/yogm/mevzuat/kanun_1416_sayi.pdf (Erişim tarihi 2 Şubat 2017).
• Milli Eğitim Bakanlığı (2007). Milli Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Merkezi Yönergesi. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/2593_0.html (Erişim tarihi 11 Şubat 2017).
• Milli Eğitim Bakanlığı (2012). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/10111226_ozel_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_son.pdf(Erişim tarihi 2 Şubat 2017).
• Milli Eğitim Bakanlığı (2015). Milli Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Merkezi Yönergesi. http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_09/18101802_bilimvesanatmerkezleriynergesi.pdf(Erişim tarihi 1 Mart 2017).
• Özbay, Y. (2013). Üstün yetenekli çocuklar ve aileleri. Ankara: Hangar Marka İletişimi ve Reklam Hizmetleri.
• Özer, A. (Ed.). (1996). Gerekçeli ve 1961 Anayasası ile mukayeseli 1982 Anayasası (son değişiklikleriyle). Ankara: Lazer OFSET.
• Özer Keskin, M., Keskin Samancı, N., & Aydın, S. (2013). Bilim ve sanat merkezleri: mevcut durumları, sorunları ve çözüm önerileri. Üstün Yetenekli Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1(2), 78-96.
• Şenol, C. (2011). Üstün yetenekliler eğitim programlarına ilişkin öğretmen görüşleri (BİLSEM örneği). Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ.
• TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu (t.y.). İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi. http://www.danistay.gov.tr/upload/insanhaklarievrenselbeyannamesi.pdf(Erişim tarihi 2 Mart 2017).
• Tunçdemir, İ. (1996). Çoksesli müzik alanındaki kadın devlet sanatçılarımız. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tunçdemir, İ. (2004, Temmuz). Çoksesli müzikte “Harika Çocuk Kanunu”nun Türk müzik kültürüne etkisi: İdil Biret-Suna Kan örneği. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’nda sunulmuş bildiri, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• UNICEF Türkiye (2014). Çocuk haklarına dair sözleşme.http://www.unicefturk.org/ public/uploads/files/UNICEF_CocukHaklarinaDairSozlesme.pdf(Erişim tarihi 21 Mart 2017).
• Üstün Zekâlılar Enstitüsü (t.y.). https://ustunzekalilar.org/tr/Makaleler/Icerik/89-Herkes-Icin-Egitim-Dunya-Beyannamesi(Erişim tarihi 26 Nisan 2017).