Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Alanında Üstün Yetenekli Öğrencilerin Eğitimi İle İlgili Araştırmaların İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 2, 57 - 74, 15.08.2017

İsmail Dönmez , Şahin İdin

Öz

Bu çalışmanın amacı fen bilimleri eğitimi kapsamında üstün yetenekli öğrencilere yönelik Türkiye’de hazırlanan tezlerin ve makalelerin çeşitli açılardan incelenmektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada ulaşılan tez çalışmalarının ve makalelerin içerik analizleri yapılmıştır. Araştırmada Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi vasıtası ile 15 yüksek lisans tezi, 7 doktora tezi, dergi park sistemi üzerinden 8 makale ve Google akademik üzerinden 3 makaleye daha ulaşılmıştır. Ulaşılan tezler ve makaleler çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. Fen eğitimi ve üstün yetenekliler hakkında hazırlanan tez ve makalelerin sayısının son yıllarda azalma eğiliminde olduğu, ayrıca önemi gittikçe artan araştırma-sorgulama yaklaşımı, argümantasyon, fen- teknoloji- mühendislik ve matematik uygulamalarına (STEM) yönelik çalışmaya rastlanmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Fen eğitimi, üstün yetenek, doküman incelemesi

Kaynakça

• Akkaya, G., Özbay, E. H. ve Köksal, M. S. (2016). TEOG fen ve teknoloji sınavının içerik bilgisi yönünden üstün yetenekli olan ve olmayan ortaokul öğrencileri ile fen bilgisi öğretmen adaylarının karşılaştırılması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 1‐16.
• Aşut, N, Köksal, M. (2015). Üstün zekâlı öğrencilerin epistemolojik inançlarının fen öğrenmeye yönelik motivasyon düzeyi ve başarıyla ilişkisi. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2), 22-44. Retrieved from: http://dergipark.gov.tr/dusbed/issue/22626/241790
• Ataman, A. (2000) “Aileler ve Öğretmenler Üstün Zekâlı Çocuklara Nasıl Yardımcı Olabilir?”. Özel Eğitimde Aile Eğitimi Sempozyumu. Ankara: Milli Eğitim Basımevi: 13–14 Nisan, s.252–263.
• Bailey, K.D. ( 1982 ). Methods of social research ( 2nd ed.). New York: The Free Pres.
• Bogdan, R.C. & Biklen, S.K. (2007). Qualitative research for education (5th ed). Boston: Pearson Education, Inc.
• Chan, D. W. (2001). Characteristics and competencies of teachers of gifted learners: The Hong Kong teacher perspective teachers of gifted children China. Hong Kong, Roeper Review, 23, 4, 197-202.
• Demircioğlu, G., Demircioğlu, H. ve Vural, S. (2013). 5E Öğretim Modelinin Üstün Yetenekli Örencilerin Buharlaşma ve Yoğuşma Kavramlarını Anlamaları Üzerine Etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi 24(2), 821-838.
• Erdoğan, S. C. (2014). Bilimsel yaratıcılığı temel alan farklılaştırılmış fen ve teknoloji öğretiminin üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin başarı, tutum ve yaratıcılığına etkisi. Yayımlanmamış Doktora tezi. İstanbul Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Erdoğan, S. C. ve Kahveci, N., G. (2015) Farklılaştırılmış fen ve teknoloji öğretiminin üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin tutumlarına etkisi. Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 191-207.
• Feldhussen, J. (1986). A Conception of Giftedness: Conception of Giftedness. In RJ. Steinberg, J.E Davidson (Eds), Conception of Giftedness. Newyork: Cambrige University press.
• Gökdere, M., Kücük, M., ve Çepni, S. (2003). Gifted Science Education İn Turkey: Gifted Teachers’ Selection, Perspectives and Needs, Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 4(2),pp.5
• Güçin, G. ve Oruç, Ş. (2015). Türkiye’de üstün yetenekliler ve üstün zekâlılar alanında yapılmış akademik çalışmaların çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 113-135.
• İdin, Ş. ve Kayhan, N. (2016). Avrupa birliği ülkeleri ve Türkiye’de ilköğretim döneminde üstün zekâlı-yetenekli öğrenciler için özel eğitim uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(2), 17-31.
• Kahyaoğlu, M. ve Pesen, A. (2013). Üstün yetenekli öğrencilerin fen ve teknolojiye yönelik tutumları, öğrenme ve motivasyon stilleri arasındaki ilişki. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, 3(1), 38-49.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. İstanbul: Nobel Yayıncılık.
• Kanlı, E. ve Emir, S. (2009). Fen ve teknoloji öğretiminde probleme dayalı öğrenmenin üstün zekalı ve normal öğrencilerin motivasyon düzeylerine etkisi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 42-61
• Kanlı, E. ve Özyaprak, M. (2015). Stem Education for Gifted and Talented Students in Turkey. Journal of Gifted Education Research, 3(2), 1-10.
• Kaya, N. G. (2013). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Eğitimi ve BİLSEM’ler. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 115-122.
• Kunt, K (2012). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin üstün yeteneklilik ve üstün yeteneklilerin eğitimi ile ilgili görüşlerin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak
• Kunt, K., & Tortop, H.S. (2017). Examination of science and technology teachers’ attitude and opinions related giftedness and gifted education in Turkey. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 5(1), 37-54. http://dx.doi.org/10.17478/JEGYS.2017.53
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013). Üstün Yetenekli Bireyler Strateji ve Uygulama Planı 2013-2017, Ankara.
• MEB. (2016). Milli Eğitim Bakanlığı, Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. Ankara: MEB Yayınları
• Merriam, S. (1998). Qualitative research and case study applications in education. Revised and expanded from case study research in education. USA: JB Printing.
• Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. (2nd Edition). Calif. : SAGE Publications.
• Renzulli, J.(1985). Are teacher of gifted specialist? A land mark desicion on employment practices in special education for gifted. Gifted Child Quarterly, 29, 24-29.
• Sak, U. (2011). Üstün Yetenekliler Eğitim Programları Modeli (ÜYEP) ve Sosyal Geçerliği. Eğitim ve Bilim, 36(161), 213-229.
• Tannenbaum, A. J. (2003). Nature and Nurture of Giftedness. (Ed. Colangelo, N.ve G. Davis, G.) Handbook of Gifted Education. Boston: Allyn and Bacon.
• Vaivre-Douret, L. (2011). Developmental And Cognitive Characteristics Of “High-Level Potentialities” (Highly Gifted) Children. International Journal of Pediatrics, 1, 1-14. doi:10.1155/2011/420297
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2012). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.