Evaluation of a Pediatric Patient with Chronic Kidney Disease According to Nursing Model Based on Life Activities: A Case Report

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 78 - 93, 26.12.2019

Sevinç Akkoyun , Fatma Taş Arslan

Öz

Many chronic diseases are seen in childhood. Of these
chronic diseases, chronic
kidney disease is of particular importance. Chronic kidney disease (CKD) is defined as irreversible loss of renal function
due to chronic renal or systemic diseases. It is known that children diagnosed
with CKD at an early age experience many social and psychological problems
later in life. Many models are used in nursing practices. One of the most
widely used models is the Life Activities Model. The Nursing Model Based on
Life Activities contributes to the development and implementation of the
nursing process by taking the individual as a whole, finding and solving the
problem and with a holistic and humanistic approach. The life activities were divided
into 12 groups. These; maintaining a safe environment, communication,
breathing, eating and drinking, elimination, washing and dressing, controlling
temperature, mobilisation, working and playing, expressing sexuality, sleeping
and death and dying. In our case, after the data were collected, 12 activities
were evaluated and appropriate interventions were identified and practiced. Risk
of infection, fall risk, social isolation, ineffective childcare process,
nausea, delay in growth and development, risk of electrolyte imbalance, fluid
volume deficiency risk, constipation, oral mucosal membrane deterioration,
hypothermia, fatigue, lack of leisure time activities, home management
disturbance, deterioration in body image, deterioration in sleep pattern, hopelessness
and maladjustment were diagnosed as nursing. It was determined that the
pediatric patient had many problems according to his/her age, such as delayed
development, non-compliance with treatment, communication problems, and changes
in parents' roles.

Anahtar Kelimeler

chronic kidney disease, life activities, model, nurse, pediatiric

Yaşam Aktivitelerine Dayalı Hemşirelik Modeli’ne Göre Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Çocuk Hastanın Değerlendirmesi: Olgu Sunumu

Öz

Çocukluk döneminde birçok kronik
hastalık görülmektedir. Bu
kronik hastalıkların içinde kronik böbrek yetmezliğinin özel bir önemi vardır. Kronik
böbrek yetmezliği (KBY), kronik renal ya da sistemik hastalıklara bağlı böbrek
fonksiyonlarının geri dönüşsüz kaybı olarak tanımlanmaktadır. Erken yaşlarda
KBY tanısı alan çocukların yaşamın ilerleyen dönemlerinde sosyal ve psikolojik
birçok problem yaşadığı bilinmektedir. Hemşirelik uygulamalarında da birçok
model kullanılmaktadır. Bunlardan kullanımı yaygın olan modellerden biri Yaşam
Aktiviteleri Modelidir. Yaşam Aktivitelerine Dayalı Hemşirelik Modeli bireyi
bir bütün olarak almayı, sorunu belirleyip çözmeyi bulmada ve holistik ve
humanistik yaklaşımla, hemşirelik sürecinin geliştirilmesine ve uygulamasına
katkı sağlamaktadır. Aktiviteleri 12 gruba ayırmıştır. Bunlar; hastanın ve
çevresinin güvenliğini sağlama sürdürme, iletişim, solunum, yeme-içme
aktivitesi, boşaltım aktivitesi, kişisel hijyen ve giyim, beden ısısının
kontrolü, hareket, çalışma ve boş vakitlerini değerlendirme, cinselliğini ifade
etme, uyku ve ölümdür. Olgumuzda veriler toplandıktan sonra 12 aktivite
değerlendirilip uygun girişimler belirlenip uygulanmıştır. Enfeksiyon riski,
düşme riski, sosyal izolasyon, etkisiz çocuk bakımı süreci, bulantı, büyüme ve
gelişmede gecikme, elektrolit dengesinde bozulma riski, sıvı volüm eksikliği
riski, konstipasyon, oral mukoz membranda bozulma, hipotermi, yorgunluk, boş
vakitlerini geçirme aktivitelerinde yetersizlik, ev yönetiminde bozulma, beden
imajında bozulma, uyku örüntüsünde bozulma, umutsuzluk ve uyumsuzluk hemşirelik
tanıları konulmuştur. Çocuk hastada yaşıtlarına
göre gelişiminin geri olması, tedaviye uyumsuzluk göstermesi, iletişim sorunu
yaşaması, ebeveynlerin rollerinde değişiklik gibi birçok problem yaşadığını
belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

çocuk, hemşire, kronik böbrek yetmezliği, model, yaşam aktiviteleri

Kaynakça

• KAYNAKLARAkdemir N. ve Birol L. (2005). İç hastalıkları ve hemşirelik bakımı. Ankara: Sistem Ofset.Birol, L. (2013). Hemşirelik Süreci. İzmir: Berke ofset Matbaacılık.Carpenito-Moyet, LJ. (2012). Hemşirelik Tanıları El Kitabı. (Çeviren; Erdemir F) Nobel Tıp Kitapevleri.Conk, Z., Başbakkal, Z., Yılmaz, HB., Bolışık, B. (2013). Pediatri Hemşireliği. İzmir: Akademisyen Tıp Kitabevi.Çavuşoğlu, H. (2019). Çocuk Sağlığı Hemşireliği. Ankara: Sistem Ofset.Durualp, E., Kara, FN., Yılmaz, V., Alaybeyoğlu, K. (2010). Kronik hastalığı olan ve olmayan çocukların ve ebeveynlerinin görüşlerine göre yaşam kalitelerinin karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 63(2) 55-63.Ekim, A., Ekim, G., Ocakçı, AF. (2012). Ülkemizde teori temelli hemşirelik araştırmaları: Bir gözden geçirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 5(4):157-161.Er, M. (2006). Çocuk, Hastalık, Anne-Babalar ve Kardeşler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 49:155-168Erdoğan, A., Karaman, MG. (2008). Kronik ve ölümcül hastalığı olan çocuk ve ergenlerde ruhsal sorunların tanınması ve yönetilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9:244-252.Jenkins, J., Solomon, J., Whittam, S. (2012). Applying the Roper. Logan. Tierney model in Practice. Second Edition, Elsevier Limited.Kacaroğlu Vicdan, A., Gülseven Karabacak, B., Ecevit Alpar, Ş. (2015). 2012-2014 NANDA-I Hemşirelik tanılarının Yaşam Aktivitelerine Dayalı Hemşirelik Modeline göre sınıflandırılması. International Journal of Human Sciences, 12(2), 1626-1636.Karakurt, P., Kaşıkçı, M. (2008). İnmeli Bir Olgunun Yaşam Modeline Göre İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11:1,76-84.Keser, N., Kapçı, EG., Odabaş, E. (2012). Farklı kronik hastalığı olana ve olmayan çocukların benlik algısı, duyusal-davranışsal sorunlar ve aa-baba tutumları açısından karşılaştırılması. Çocuk ve gençlik ruh sağlığı dergisi, 19(2) 57-68.Köşgeroğlu, N., Mert Boğa, S. (2011). Yaşam Aktivitelerine Dayalı Hemşirelik Modeli (YADHM)’ne Göre Zihinsel Engelli Bireylerin Sorunları ve Hemşirelik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1):148-154.Potts NL. ve Mandleco B. (2012). Pediatric Nursing Caring for Children and Their Families.Roper, N., Logan, W., Tierney, A. (1996). Model For Nursing Based on a Model Living 4th ed. Newyork: Churcill Living Stone Publish.Roper, N., Logan, W., Tierney, A. (2006). The Elements of Nursing a Model for Nursing Based on a Model of Living, 4.ed., Tokyo: Churchill Livingstone.Seyahi, N., Altıparmak, MR., Ateş K., Trabulus S., Süleymanlar, G. (2015). Türkiye'de renal replasman tedavilerinin güncel durumu: türk nefroloji derneği kayıt sistemi 2014 yılı özet raporu. Turk Neph Dial Transpl, 24(1):10-16.Şirin A, Emre S, Nayır A, 2010. Pediatri. Edit: Neyzi O, Eruğrul T. Cilt: 2 Nobel Tıp Kitabevleri.TND. (2014). Türkiye’de Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon-Registry 2013. Ankara: Türk Nefroloji Derneği, 2014.Törüner EK. ve Büyükgönenç L. Çocuk Sağlığı Temel Hemşirelik Yaklaşımları; 2017. Ankara: Göktuğ Yayıncılık.Velioğlu, P. (2012). Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar. İstanbul: Alaş Ofis.