Muğla İlindeki Ortaokul Çocuklarının Engellilere İlişkin Tutumları

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 40 - 50, 25.08.2020

Ömer Terzi , Gülay Manav , Gonca Karayağız

Öz

Son zamanlarda gündeme gelen engelli öğrencilere karşı olumsuz tutumların ülkemizde ön plana çıkması ile okul çocuklarının pediatri hemşiresi tarafından değerlendirilmesinin önemi ortaya çıkmaktadır. Tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın örneklemini 2019-2020 yılında Muğla ili merkez ilçesindeki 5.- 8. sınıflarda okuyan 11-14 yaş aralığındaki 325 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmadaki öğrencilerin %57.8’i kızdır. Katılımcıların ölçekten aldığı en yüksek puan 104, en düşük puan 34 ve puan ortalaması 76.18±12.31’dir. Ölçeğin Kaçınma alt boyutu ile kendine ait odasının olması ve engelliğine ilişkin eğitim alma durumları, Acıma alt boyutu ile kendine ait odasının olması, Benzer olma/Benzerlik alt boyutu ile kardeş sayısı, anne eğitimi ve anne mesleği arasında istatistiksel fark anlamlı saptanmıştır. Kardeşi olan, anne eğitimi ortaokul düzeyinde olan ve emekli annelerin ölçek puanları diğer gruplardan yüksek çıkmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda engelli çocuklara yönelik koruyucu ve geliştirici tutumların geliştirilmesinde yol haritalarının çıkabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Engelli çocuk, pediatri hemşireliği, öğrenci, tutum, algı

Kaynakça

• Alderfer, M. A., Wiebe, D. J., & Hartmann, D. P. (2001). Social behaviour and illness information interact to influence the peer acceptance of children with chronic illness. British Journal of Health Psychology, 6(3), 243–255. https://doi.org/10.1348/135910701169188
• Antonak, R. F., & Livneh, H. (2000). Measurement of attitudes towards persons with disabilities. Disability and Rehabilitation, 22(5), 211–224. https://doi.org/10.1080/096382800296782
• Armstrong, M., Morris, C., Abraham, C., Ukoumunne, O. C., & Tarrant, M. (2016). Children’s contact with people with disabilities and their attitudes towards disability: A cross-sectional study. Disability and Rehabilitation, 38(9), 879–888. https://doi.org/10.3109/09638288.2015.1074727
• Armstrong, R. W., Rosenbaum, P. L., & King, S. M. (1987). a Randomized Controlled Trial O O Improve Children ’ S Attitudes Toward the Disabled. 327–336.
• Bossaert, G., & Petry, K. (2013). Factorial validity of the Chedoke-McMaster Attitudes towards Children with Handicaps Scale (CATCH). Research in Developmental Disabilities, 34(4), 1336–1345. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2013.01.007
• Chan, K. L., Lo, C. K. M., & Ip, P. (2018). Associating disabilities, school environments, and child victimization. Child Abuse and Neglect, 83(June), 21–30. https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2018.07.001
• Çiçek-Gümüş, E., Öncel, S. (2020). Validity and reliability of the Chedoke-McMaster Attitudes Towards Children with Handicaps Scale in Turkey: A methodological study. Florence Nightingale Journal of Nursing, 28(1), 1-12.
• De Boer, A., Timmerman, M., Pijl, S. J., & Minnaert, A. (2012). The psychometric evaluation of a questionnaire to measure attitudes towards inclusive education. European Journal of Psychology of Education, 27(4), 573–589. https://doi.org/10.1007/s10212-011-0096-z
• Godeau, E., Vignes, C., Sentenac, M., Ehlinger, V., Navarro, F., Grandjean, H., & Arnaud, C. (2010). Improving attitudes towards children with disabilities in a school context: A cluster randomized intervention study. Developmental Medicine and Child Neurology, 52(10). https://doi.org/10.1111/j.1469-8749.2010.03731.x
• Holtz, K. D., & Tessman, G. K. (2007). Evaluation of a peer-focused intervention to increase knowledge and Foster positive attitudes toward children with tourette syndrome. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 19(6), 531–542. https://doi.org/10.1007/s10882-007-9042-z
• Hong, S.-Y., Kwon, K.-A., & Jeon, H.-J. (2009). Shy and soft spoken. Infant and Child Development, 18(6), 238–254. https://doi.org/10.1002/icd
• Khinkanina, A. (2014). Exhibiting Affiliation with Disabled Children in Diverse Social Development Situations. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 146, 240–245. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.08.121
• King, S. M., Rosenbaum, P., Armstrong, R. W., & Milner, R. (1989). AN EPIDEMIOLOGICAL STUDY O CHILDREN ’ S ATTITUDES TOWARD D I SAB I LlTY.
• Langher, V., Ricci, M. E., Reversi, S., & Citarelli, G. (2010). Disabled students and the quality of relationships within the class. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 5, 2295–2299. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.452
• McDougall, J., DeWit, D. J., King, G., Miller, L. T., & Killip, S. (2004). High school-aged youths’ attitudes toward their peers with disabilities: The role of school and student interpersonal factors. International Journal of Disability, Development and Education, 51(3), 287–313. https://doi.org/10.1080/1034912042000259242
• MEB, (2019). https://sgb.meb.gov.tr/www/icerik_goruntule.php?KNO=361. Erişim Tarihi: 24.10.2019.
• Özürlülerin Sorun ve Beklentileri Araştırması (2010), Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim Tarihi 23.10.2019.
• Rosenbaum, P., Armstrong, R. W., & King, S. M. (1986). Children’ s Attitudes Toward Disabled Peers : Journal of Pediatric Psychology, 11(4).
• Swearer, S. M., Wang, C., Maag, J. W., Siebecker, A. B., & Frerichs, L. J. (2012). Understanding the bullying dynamic among students in special and general education. Journal of School Psychology, 50(4), 503–520. https://doi.org/10.1016/j.jsp.2012.04.001
• Tirosh, E., Schanin, M., & Reiter, S. (2008). Children’s attitudes toward peers with disabilities: the Israeli perspective. Developmental Medicine & Child Neurology, Vol. 39, pp. 811–814. https://doi.org/10.1111/j.1469-8749.1997.tb07548.x
• Türkiye Özürlüler Araştırması, TÜİK 2002 https://kutuphane.tuik.gov.tr › pdf, Erişim Tarihi: 25.10.2019.
• Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı (BÖZİ). Türkiye Özürlüler Araştırması, Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası; 2006. s. 5-30.
• Vignes, C., Godeau, E., Sentenac, M., Coley, N., Navarro, F., Grandjean, H., & Arnaud, C. (2009). Determinants of students’ attitudes towards peers with disabilities. Developmental Medicine and Child Neurology, 51(6), 473–479. https://doi.org/10.1111/j.1469-8749.2009.03283.x
• WHO Engellilik Raporu (2012) (http://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/WHA66/A66_12- en.pdf?ua=1). Erişim Tarihi: 23.10.2019.