Parastomal Hernili Depremzedenin Yaşam Aktiviteleri Modeline Göre Değerlendirilmesi: Olgu Sunumu

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 390 - 401, 25.08.2024

Behire Sançar

Öz

Parastomal herni bir tür cerrahi kesi fıtığı olup karın duvarındaki stomaya bağlı gelişen fıtık grubundandır. Türkiye'de 6 Şubat 2023 tarihinde çok büyük ve yıkıcı özellik taşıyan peşpeşe depremler meydana gelmiştir. Depremin etkilediği alanlarda sağlık kuruluşlarının depremden etkilenmesi ve kaynakların azalması sonucu sağlık hizmeti sunumunda bazı yetersizlikler yaşanmıştır. Hemşireler, depremden sonraki süreçte sağlık hizmeti sunumunda önemli yere sahip olmuşlardır. Hemşirelik bakımının bilimsel bir yaklaşımla gerçekleştirilmesi için bir hemşirelik modeline dayandırılması önemlidir. Bu olgu sunumunda, parastomal herni tanısı alan depremzede hastaya Roper Logan Tierney’in “Günlük Yaşam Aktiviteleri” modeli doğrultusunda verilen hemşirelik bakımının değerlendirilmesi amaçlandı. Karın sağ alt bölgesinde yoğun ağrı, yanma, şikâyetleriyle yatırılan 46 yaşında erkek hastaya, parastomal herni onarım ameliyatı yapıldı. Olgunun hemşirelik tanılarına göre öncelikleri belirlenerek sekiz adet mevcut tanı ve altı adet risk tanısı olmak üzere toplam on dört hemşirelik tanısı konuldu. “Günlük Yaşam Aktiviteleri” modeli doğrultusunda hemşirelik bakımı sunuldu ve sonuçları değerlendirildi. Hemşirelik modeli kullanmanın hasta bakım gereksinimlerinin belirlenmesinde ve beklenen sonuçlara ulaşmada etkili olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler

Depremzede, Günlük Yaşam Aktiviteleri, Hemşirelik Bakımı, Parastomal Herni.

Evaluation Earthquake Survivor with Parastomal Hernia According Life Activities Model: Case Report

Öz

Parastomal hernia is a kind of surgical incision of hernia and is one of the developing hernia group due to stoma on the abdominal wall. On February 6, 2023, in Turkey, consecutive earthquakes, which have a very large and destructive feature, occurred. In the areas affected by the earthquake, health institutions were affected by the earthquake and the decrease in resources have been experienced in the provision of health care. Nurses had an important place in the provision of health care in the process after the earthquake. It is important that nursing care is based on a nursing model in order to be carried out with a scientific approach. In this case report, it was aimed to evaluate the nursing care given to an earthquake victim diagnosed with a hernia around the stoma in line with Roper Logan Tierney's "Activities of Daily Living" model. A 46-year-old male patient, who was hospitalized with complaints of intense pain and burning in the lower right region of the abdomen, underwent hernia repair surgery. The priorities of the case were determined and a total of fourteen nursing diagnoses were made, including eight current diagnoses and six risk diagnoses. Nursing care was provided in line with the Activities of Daily Living model and the results were evaluated. Using a nursing model was found to be effective in determining patient care needs and achieving expected results.

Anahtar Kelimeler

Earthquake Victim, Activities of Daily Living, Nursing Care, Parastomal Hernia.

Kaynakça

• Akbayram, H. T., & Pekpak, E. (2020). Nadir bir trombositosipeni nedeni: Yalancı trombositopeni. Eurasian Journal of Family Medicine, 9(3), 184-186. https://doi.org/10.33880/ejfm.2020090310
• Akkoyun, S., & Taş Arslan, F. (2019). Yaşam aktivitelerine dayalı hemşirelik modeli’ne göre kronik böbrek yetmezliği olan çocuk hastanın değerlendirmesi: Olgu sunumu. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 78-93. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jgehes/issue/50042/636503
• Ardò, N. P., Loizzi, D., Panariti, S., Piccinin, I., & Sollitto, F. (2018). Enhanced recovery pathways in thoracic surgery from Italian VATS group: nursing care program. Journal of Thoracic Disease, 10(Suppl 4), 529-534. https://doi.org/10.21037/jtd.2017.12.85
• Aydemir, Ö., Görücü, R., & Aydoğdu, T. (2022). Covid-19 tanılı ortopedik cerrahi hastasının günlük yaşam aktiviteleri modeline göre bakım uygulamaları: Olgu sunumu. Güncel Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 2(3), 141-153. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jcnr/issue/74338/1179057
• Bozdoğan, Ş. N., & Koçaşlı, S. (2022). Cerrahi sonrası hızlandırılmış iyileşme (ERAS) protokolleri çerçevesinde cerrahi hastasında malnütrisyon. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 5(2), 85-100. https://doi.org/10.51536/tusbad.1098697
• Dağlar, B. (2022). Deprem yaralanmalı hastada kompartman sendromu. Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği Dergisi, 21, 283-288. https://doi.org/10.5578/totbid.dergisi.2022.38
• Emami Zeydi, A., Ghazanfari, M. J., Sanandaj, F. S., Panahi, R., Mortazavi, H., Karimifar, K., Karkhah, S., & Osuji, J. (2021). Coronavirus disease 2019 (COVID-19): A literature review from a nursing perspective. BioMedicine, 11(3), 5-14. https://doi.org/10.37796/2211-8039.1154
• Erkent, M., & Aydın, H. O. (2020). Karın ön duvarı fıtıkları: Parastomal herni onarımı. (1. Baskı, s.186-190). Akademisyen Yayınevi. Erturhan Türk, K., & Gürler, H. (2020). Total kalça protezi takılan meme kanserli yaşlı kadının evde bakımı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(1), 58-66. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.476347
• Faiman, B., & Tariman, J. D. (2019). Shared decision making: Improving patient outcomes by understanding the benefits of and barriers to effective communication. Clinical Journal of Oncology Nursing, 23(5), 540-542. https://doi.org/10.1188/19.CJON.540-542
• Fawcett, J. (2020). Roper-Logan-Tierney nursing model based on life activities. https://nursology.net/nurse-theories/roper-logan-tierney-model-of-nursing-based-on-activities-of-living
• Gezginci, E., & Göktaş, S. (2023). Cerrahi alan enfeksiyonunun önlenmesi. In: Gürkan, A. (Ed.) Cerrahi hemşireliğinde bakıma duyarlı kalite göstergeleri. Türkiye Klinikleri. https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-on-soz-104311.html
• Gomes, J. S., Ximenes, M. A. M., Brandão, M. G. S. A., Brito, O. D., & Barros, L. M. (2020). Application of the Roper, Logan and Tierney model to homeless people. Revista de Pesquisa: Cuidado é Fundamental Online. 12:239-246. http://dx.doi.org/10.9789/2175-5361.rpcfo.v12.8305
• Holland, K. (2019). An introduction to the Roper-Logan-Tierney model of nursing, based on activities of living. In: (Eds) Holland K, Jenkins J. Third Edition, China: Elsevier. 2019. pp: 17-39. https://l24.im/hGz6eM Karaca, A., Açıkgöz, F., & Demirezen, D. (2019). Hemşirelik öğrencileri için terapötik iletişim becerileri ölçeğinin geliştirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(2), 72-79. https://doi.org/10.22312/sdusbed.475035
• Karakut, Ş., & Kabalcıoğlu Bucak, F. (2021). Covid-19 tanısı alan hastanın joyce travelbee’nin insan insana ilişki modeli’ne göre incelenmesi: Olgu sunumu. Gevher Nesibe Journal of Medical & Health Sciences, 6(10), 55-62. http://dx.doi.org/10.46648/gnj.176
• Kaya, V., Coşkun Erçelik, H., Çamlıca, T., Uysal, B. A., Taşcıoğlu, E., Bülbül, F., Eker, D., Ercan, S., & Yazkan, R. (2023). Kahramanmaraş depremi sonrası Süleyman Demirel Üniversitesi Hastanesine başvuran depremzede hastaların analizi: Retrospektif bir çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3):444-453. https://doi.org/10.17343/sdutfd.1327117
• Kızıltan, B., & Usta, A. (2020). COVID-19 hastalığı ve hemşirelik bakımında örnek bir model: Olgu sunumu. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29(6), 446-455. https://doi.org/10.17942/sted.804175
• Korkmaz Binay, Ş., Binay, U. D., & Yıldız Karadeniz, E. (2022). Meningitis and nursing care according to the model of nursing based on activities of living: a Case report. Journal of Neurologıcal & Neurosurgıcal Nursıng, 3,130-136. http://doi.org/10.15225/pnn.2022.11.3.5
• Liu, A. T., & Pauli, E. M. (2023). Parastomal hernias. In: Docimo Jr. S, Blatnik JA, Pauli EM. (eds) Fundamentals of Hernia Radiology. Springer, Cham. pp.209–223. https://doi.org/ 10.1007/978-3-031-21336-6_18
• Lusquinhos, J., Tavares, M., & Abelha, F. (2023). Postoperative Pulmonary Complications and Perioperative Strategies: A Systematic Review. Cureus, 15(5), e38786. https://doi.org/10.7759/cureus.38786
• Ndomba, A. L. M., Laisser, R. M., Konje, E. T., Mwanga, J. R., & Mshana, S. E. (2022). Life with an Indwelling Urinary Catheter: Experiences from Male Patients Attending the Urology Clinic at a Tertiary Hospital in Northwestern Tanzania-A Qualitative Study. Nursing reports (Pavia, Italy), 12(4), 791–803. https://doi.org/10.3390/nursrep12040077
• Niveau, N., New, B., & Beaudoin, M. (2021). Self-esteem Interventions in Adults – A Systematic Review and Meta-analysis, Journal of Research in Personality, 94, 104131. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2021.104131
• Oh, C. M., Kim, H. Y., Na, H. K., Cho, K. H., & Chu, M. K. (2019). The Effect of Anxiety and Depression on Sleep Quality of Individuals With High Risk for Insomnia: A Population-Based Study. Frontiers in neurology, 10, 849. https://doi.org/10.3389/fneur.2019.00849
• Özkan, S., Kılınçat, B., & Yılmaz, M. (2023). Roper-Logan-Tierney Hemşirelik Modeline Temelli Pediatri Hemşireliği: Olgu Sunumu. Selçuk Sağlık Dergisi, 4(1), 61-78. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2496606
• Öztaş, P. (2021). Yara iyileşmesi, bakımı ve tedavisi. Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Dergisi, 54(2), 341-351. https://doi.org/10.20492/aeahtd.931499
• Sançar, B., & Erkal İlhan S. (2022). Evaluation of wound healing in episiotomy and cesarean ıncisions using REEDA scale. Göbeklitepe Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(7), 75-87. https://doi.org/10.55433/gsbd/124
• Song, J. C., Liu, S. Y., Zhu, F., Wen, A. Q., Ma, L. H., Li, W. Q., & Wu, J. (2020). Expert consensus on the diagnosis and treatment of thrombocytopenia in adult critical care patients in China. Military Medical Research, 7(15), 1-19. https://doi.org/10.1186/s40779-020-00244-w
• Styliński, R., Alzubedi, A., & Rudzki, S. (2018). Parastomal hernia- current knowledge and treatment. Wideochirurgia i inne techniki maloinwazyjne = Videosurgery and other miniinvasive techniques, 13(1), 1–8. https://doi.org/10.5114/wiitm.2018.72685
• Şişman, H., & Arslan, S. (2020). Cerrahi hemşireliğinde hasta bakımında kullanılan kuram ve modeller. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 29(2), 150-161. https://doi.org/10.17827/aktd.544998
• Tosun, H. E., & Akkoyun, S. (2021). Yaşam aktivitelerine dayalı hemşirelik modeli’ne göre hirschsprung hastalığı olan çocuk hastanın değerlendirmesi: Olgu sunumu. Güncel Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 1(2), 51-58. https://dergipark.org.tr/en/pub/jcnr/issue/68804/1081328
• Trevissón-Redondo, B., López-López, D., Pérez-Boal, E., Marqués-Sánchez, P., Liébana-Presa, C., Navarro-Flores, E., Jiménez-Fernández, R., Corral-Liria, I., Losa-Iglesias, M., & Becerro-de-Bengoa-Vallejo, R. (2021). Use of the barthel ındex to assess activities of daily living before and after SARS-COVID 19 ınfection of ınstitutionalized nursing home patients. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(14), 7258. https://doi.org/10.3390/ijerph18147258
• Yıldız, A. (2019). Hemşirelerin empati becerilerinin değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Biruni Üniversitesi. https://hdl.handle.net/20.500.12445/1020
• Zhang, Z., Wang, T., Kuang, J., Herold, F., Ludyga, S., Li, J., Hall, D. L., Taylor, A., Healy, S., Yeung, A. S., Kramer, A. F., & Zou, L. (2022). The roles of exercise tolerance and resilience in the effect of physical activity on emotional states among college students. International journal of clinical and health psychology: IJCHP, 22(3), 100312. https://doi.org/10.1016/j.ijchp.2022.100312