Aile Planlaması Danışmanlık Hizmetinin Kadınların Kontraseptif Yöntem Tercihine Etkisi: Bir Tersiyer Merkez Deneyimi

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 3, 425 - 430, 30.09.2020

Pınar Kırıcı , Selçuk Kaplan , Talip Karaçor , Mehmet Can Nacar

https://doi.org/10.38136/jgon.698866

Cited By: 6

Öz

Amaç: Herkes, çocuk sahibi olup olmamaya veya ne zaman çocuk sahibi olacağına karar verme, etkin ve güvenilir aile planlaması (AP) yöntemlerine eşit olarak ulaşabilme ve AP hizmetleri açısından danışmanlık ve bilgilendirilme hakkına sahiptir. Bu çalışmanın amacı, kadınlara ait bazı özelliklerinin ve AP danışmanlık hizmetinin kadınların kontraseptif yöntem tercihine etkisini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntemler: Kesitsel tipte gözlemsel araştırma tasarımına sahip bu çalışma, tersiyer bir merkezin Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Aile Planlaması Birimine başvuran 18-45 yaş arası sağlıklı gönüllü kadınlar ile yürütülmüştür. Kadınlara AP danışmanlık hizmetleri ve yöntem tercihlerine yönelik sorular içeren bir anket uygulanmıştır. Danışmanlık öncesi ve sonrası tercihleri karşılaştırılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan 334 kadının ortanca gebelik sayısı ve ortanca yaşayan çocuk sayısı 3 olarak bulunmuşken, son doğumlarından bu yana ortanca 12 ay süre geçmiştir. Kadınların danışmanlık öncesi tercih etmeyi düşündükleri yöntemler arasında en sık bakırlı rahim içi araç (Cu- RİA), ikinci sırada kondom, üçüncü sırada kombine oral kontraseptif (KOK) yer alırken, danışmanlık sonrası kadınlar arasında Cu-RİA tercih sıklığında artış, diğer yöntemlerin tercih sıklığında ise azalış olmuştur. Kadınlar, AP danışmanlık hizmeti sonrası yöntem tercihini etkileyen en önemli faktör olarak yöntemin daha güvenli olduğunu düşünmeleri olduğunu bildirmiştir. Çalışmanın bir diğer önemli bulgusu, kadınların yaşayan çocuk sayısı arttıkça uzun süreli koruyuculuk sağlayan yöntemleri daha fazla sıklıkla tercih etmeleridir. Bununla birlikte, kadınların %95,2’si AP danışmanlık hizmeti sunan personelin ilk önerdiği yöntemi tercih etmiştir.
Sonuç: AP danışmanlık hizmeti kadınların tercihlerine önemli düzeyde etki etmektedir. Bu hizmetlerin erişilebilir ve ulaşılabilir olması, kadınların kendi kişisel özellik ve sağlık durumlarına uygun kontraseptif yöntem tercihini kolaylaştırabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Aile planlaması danışmanlığı, , kontraseptif yöntem, yöntem tercihi

Kaynakça

• ReferanS1 Sexual rights: an IPPF declaration. Londra, İngiltere: International Planned Parenthood Federation; 2008.
• ReferanS2 Osotimehin B. Family planning save lives, yet investments falter. The Lancet. 2012;380:82-3. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(12)60906-4
• Referans3 Newman K. IPPF Charter on Sexual and Reproductive Rights. Medicine and law. 1999;18:289-93
• Referans4 Newman K, Helzner JF. IPPF Charter on Sexual and Reproductive Rights. International Planned Parenthood Federation. Journal of women's health & gender-based medicine. 1999;8:459-63. https://doi.org/10.1089/jwh.1.1999.8.459
• Referans5 Abbott J, Feldhaus KM, Houry D, Lowenstein SR. Emergency contraception: what do our patients know? Annals of emergency medicine. 2004;43:376-81. https://doi.org/10.1016/S019606440301120X
• Referans6 Bellizzi S, Mannava P, Nagai M, Sobel HL. Reasons for discontinuation of contraception among women with a current unintended pregnancy in 36 low and middle-income countries. Contraception. 2020;101:26-33. https://doi.org/10.1016/j.contraception.2019.09.006
• Referans7 Koyuncuer A. Kontrasepsiyon ve Türkiye’de Durum. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi. 2004;13:455-9
• Referans8 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Ankara, Türkiye: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK; 2019.
• Referans9 Family planning: accelerating the way ahead. The Lancet. 2017;390:2527. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(17)33247-6
• Referans10 von Elm E, Altman DG, Egger M, Pocock SJ, Gøtzsche PC, Vandenbroucke JP, et al. The Strengthening the Reporting of Observational Studies in Epidemiology (STROBE) Statement: Guidelines for Reporting Observational Studies. 2007;18:800-4. https://doi.org/10.1097/EDE.0b013e3181577654
• Referans11 Blumenthal PD, Voedisch A, Gemzell-Danielsson K. Strategies to prevent unintended pregnancy: increasing use of long-acting reversible contraception. Human reproduction update. 2011;17:121-37. https://doi.org/10.1093/humupd/dmq026
• Referans12 Morse JE, Ramesh S, Jackson A. Reassessing Unintended Pregnancy: Toward a Patient-centered Approach to Family Planning. Obstetrics and gynecology clinics of North America. 2017;44:27-40. https://doi.org/10.1016/j.ogc.2016.10.003
• Referans13 Lotke PS. Increasing Use of Long-Acting Reversible Contraception to Decrease Unplanned Pregnancy. Obstetrics and gynecology clinics of North America. 2015;42:557-67. https://doi.org/10.1016/j.ogc.2015.07.008
• Referans14 Ruddick C. Long-acting reversible contraception: reducing unintended pregnancies. Community practitioner : the journal of the Community Practitioners' & Health Visitors' Association. 2009;82:24-7
• Referans15 Okour AM, Saadeh RA, Zaqoul M. Evaluation of Family Planning Counselling in North Jordan. Sultan Qaboos University medical journal. 2017;17:e436-e43. https://doi.org/10.18295/squmj.2017.17.04.010
• Referans16 Mbizvo MT, Phillips SJ. Family planning: choices and challenges for developing countries. Best practice & research Clinical obstetrics & gynaecology. 2014;28:931-43. https://doi.org/10.1016/j.bpobgyn.2014.04.014
• Referans17 Wulifan JK, Brenner S, Jahn A, De Allegri M. A scoping review on determinants of unmet need for family planning among women of reproductive age in low and middle income countries. BMC women's health. 2016;16:2-. https://doi.org/10.1186/s12905-015-0281-3
• Referans18 Rominski SD, Sk Morhe E, Maya E, Manu A, Dalton VK. Comparing Women's Contraceptive Preferences With Their Choices in 5 Urban Family Planning Clinics in Ghana. Global health, science and practice. 2017;5:65-74. https://doi.org/10.9745/GHSP-D-16-00281
• Referans19 Memon A, Hamid S, Kumar R. Client Satisfaction And Decision Making Amongst Females Visiting Family Planning Clinics In Hyderabad, Pakistan. Journal of Ayub Medical College, Abbottabad : JAMC. 2017;29:626-9
• Referans20 Chhabra HK, Mohanty IR, Mohanty NC, Thamke P, Deshmukh YA. Impact of Structured Counseling on Choice of Contraceptive Method Among Postpartum Women. Journal of obstetrics and gynaecology of India. 2016;66:471-9. https://doi.org/10.1007/s13224-015-0721-x
• Referans21 Egarter C, Frey Tirri B, Bitzer J, Kaminskyy V, Oddens BJ, Prilepskaya V, et al. Women's perceptions and reasons for choosing the pill, patch, or ring in the CHOICE study: a cross-sectional survey of contraceptive method selection after counseling. BMC women's health. 2013;13:9-. https://doi.org/10.1186/1472-6874-13-9
• Referans22 Bitzer J, Gemzell-Danielsson K, Roumen F, Marintcheva-Petrova M, van Bakel B, Oddens BJ. The CHOICE study: effect of counselling on the selection of combined hormonal contraceptive methods in 11 countries. The European journal of contraception & reproductive health care : the official journal of the European Society of Contraception. 2012;17:65-78. https://doi.org/10.3109/13625187.2011.637586
• Referans23 Yeshaya A, Ber A, Seidman DS, Oddens BJ. Influence of structured counseling on women's selection of hormonal contraception in Israel: results of the CHOICE study. International journal of women's health. 2014;6:799-808. https://doi.org/10.2147/IJWH.S45397
• Referans24 Vural B, Vural F, Diker J, Yücesoy I. Factors affecting contraceptive use and behavior in Kocaeli, Turkey. Advances in contraception : the official journal of the Society for the Advancement of Contraception. 1999;15:325-36. https://doi.org/10.1023/a:1006700726916
• Referans25 Yanikkerem E, Acar H, Elem E. Withdrawal users' perceptions of and experience with contraceptive methods in Manisa, Turkey. Midwifery. 2006;22:274-84. https://doi.org/10.1016/j.midw.2005.04.001
• Referans26 Verran A, Evans S, Lin DJ, Griffiths F. The experiences and perceptions of family planning of female Chinese asylum seekers living in the UK. The journal of family planning and reproductive health care. 2015;41:122-7. https://doi.org/10.1136/jfprhc-2013-100764
• Referans27 Nelson AL, Cohen S, Galitsky A, Hathaway M, Kappus D, Kerolous M, et al. Women's perceptions and treatment patterns related to contraception: results of a survey of US women. Contraception. 2018;97:256-73. https://doi.org/10.1016/j.contraception.2017.09.010
• Referans28 Madden T, Secura GM, Nease RF, Politi MC, Peipert JF. The role of contraceptive attributes in women's contraceptive decision making. American journal of obstetrics and gynecology. 2015;213:46.e1-.e6. https://doi.org/10.1016/j.ajog.2015.01.051
• Referans29 Marshall C, Guendelman S, Mauldon J, Nuru-Jeter A. Young Women's Contraceptive Decision Making: Do Preferences for Contraceptive Attributes Align with Method Choice? Perspectives on sexual and reproductive health. 2016;48:119-27. https://doi.org/10.1363/48e10116
• Referans30 Callegari LS, Zhao X, Schwarz EB, Rosenfeld E, Mor MK, Borrero S. Racial/ethnic differences in contraceptive preferences, beliefs, and self-efficacy among women veterans. American journal of obstetrics and gynecology. 2017;216:504.e1-.e10. https://doi.org/10.1016/j.ajog.2016.12.178
• Referans31 Lundgren R, Cachan J, Jennings V. Engaging men in family planning services delivery: experiences introducing the Standard Days Method® in four countries. World health & population. 2012;14:44-51. https://doi.org/10.12927/whp.2013.23097