BINGOL PEOPLE’S HOUSE AND IT’S ACTIVITIES (1936-1951)

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 50 - 81, 17.04.2016

Savaş Sertel

Öz

Community centers are ideological educational and cultural institutions of the single-party era. First opened in 1932 those institution has aimed to propagate to all Turkey Kemalism. Hence the newly formed Republic to the principles of the Republican party, a secular, nationalist and revolutionary society established. Community centers have been operating in nine task forces. Many intellectuals of the period have been found in community centers. Bingol community center in order to carry out such activities was opened in 1936. The community center began operations with four branches. Then the community center before seven the number of branches, and later increased to nine. Bingol Community Center has continued its activities until 1951, the community centers were closed.

Key Words: Bingol, Community Center, CHP, Kemalism, Ideology

Anahtar Kelimeler

-

BİNGÖL HALKEVİ VE FAALİYETLERİ (1936-1951)

Öz

Halkevleri tek parti döneminin ideolojik eğitim ve kültür kurumlarıdır. İlk olarak 1932 yılında açılan bu kurumlar Kemalizm’i tüm Türkiye’ye yaymayı amaçlamıştır. Böylelikle yeni kurulan cumhuriyetin prensiplerine cumhuriyetçi, laik, milliyetçi ve inkılâpçı bir toplum yaratılmaya çalışılmıştır. Halkevleri dokuz çalışma kolunda faaliyette bulunmuştur. Dönemin pek çok aydını halkevlerinin faaliyetlerine katılmıştır. Ayrıca Ankara Halkevi tarafından yayınlanarak tüm halkevleri ve halkodalarına ücretsiz dağıtılan Ülkü dergisinde de yazılar yazmıştır. Bingöl Halkevi de bu tür faaliyetler yürütmesi amacıyla 1936 yılında açılmıştır. İlk olarak dört şube ile faaliyete başlamıştır. Zaman içinde halkevi şube sayısı önce yediye, daha sonra dokuza çıkmıştır. Bingöl Halkevi, halkevlerinin kapatıldığı 1951 yılına kadar faaliyetlerini sürdürmüştür.

Anahtar Kelimeler: Bingöl, Halkevi, CHP, Kemalizm, İdeoloji

Anahtar Kelimeler

Bingöl, Halkevi, CHP, Kemalizm, İdeoloji

Kaynakça

• ALTAN, Bilal; Halkevleri Sürecinde Cizre Halkevi Örneği, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır 2012.
• ARIKAN, Mustafa -Ahmet DENİZ; “Türk Ocaklarının Kapatılışı, Borçları ve Emlakinin Tasfiyesi”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, s. 15, Konya 2004.
• ARIKAN, Zeki; “Halkevlerinin Kuruluşu ve Tarihsel İşlevi”, Atatürk Yolu Dergisi, C. 6, S. 23.
• BALTACIOĞLI, İsmail Hakkı; Halkınevi, Ankara 1950.
• CİVCİ, Sultan; Halkevleri ve İzmir Halkevi’nin Faaliyetleri (1932-1951), Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir 2013.
• ÇAVDAR, Tevfik; Türkiye’nin Demokrasi Tarihi (1839-1950), İmge Kitabevi, Ankara 2008.
• ÇEÇEN, Anıl; Atatürk’ün Kültür Kurumu Halkevleri, Cumhuriyet Kitapları, İstanbul 2000.
• DİLEK, Hızır; Mardin Halkevi ve Faaliyetleri, İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2013.
• DUMAN, Selçuk; Türk Modernleşmesi Sürecinde Sivas Halkevi (1932-1951), Berikan Yayınları, Ankara 2008.
• DUMAN, Selçuk; Bir Modernleşme Aracı Olarak Tokat Halkevi, Berikan Yayınevi, Ankara 2011.
• ERDAL, İbrahim; Halkevlerinin Kuruluşu, Yapısı ve Yozgat Halkevi (1932-1951), Siyasal Kitabevi, Ankara 2013.
• ERGEN, Sinan; Türkiye’de Halkevleri ve Elazığ Örneği, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ 2007.
• ERŞAN, Mesut; “Eskişehir Halkevi ve Halk Evi Dergisi”, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, Yıl 6, S. 12, Güz 2010.
• GÜNDOĞDU, Şükran; Bitlis ve Bitlis Halkevi (1943-1951),Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van 2013.
• KAPLAN, Kadri; “Türk Kültürü, Halkın ve Gençliğin Ulusal ve Çağdaş Eğitimi ve Halkevleri”, Halkevleri Dergisi, S. 79.
• KARA, Âdem; Cumhuriyet Döneminde Kalkınmanın Mihenk Taşı Halkevleri 1932-1951, 24 Saat Yayıncılık, Ankara 2006.
• KAŞ, Hakan; Isparta Halkevi Çalışmaları ve Ün Dergisi (1934-1950), Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2007.
• KÖPRÜLÜ, M. Fuat; “Halkevlerinin İçtimai Rolü”, Ülkü, C. 14, S. 84, Şubat 1940.
• KUNTER, Halim Baki; Kuruluşlarının 32. Yıldönümünde Halkevleri, Halkevleri Genel Merkezi Yayınları, 1964.
• ONAT, Naim; “Atatürk ve Ülkü Adı”, Ülkü, C. 12, S. 70, Aralık 1938, s. 337.
• ORAL, Mustafa; “Halkevlerinin Toplumsal ve Kültürel İşlevleri”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C. 18, S. 53, 2002.
• ORAL, Mustafa; CHP’nin Ülküsü, Yeniden Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Yayınları, Antalya 2006.
• ÖZACUN, Orhan; CHP Halkevleri Bibliyografyası 1932-1951, 2001.
• -
• ÖZÇELİK, Fatih-Sabit Dokuyan; “Bolu Halkevi ve Faaliyetleri”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 9/4 Spring 2014.
• ÖZÇELİK, Şeyda; Türk Ocakları ve Eğitim, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanamamış Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2010.
• ÖZDEMİR, Yavuz-Elif Aktaş, “halkevleri (1932’den 1951’e)”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C. 45, Erzurum 2011.
• SERTEL, Savaş; Cumhuriyet Dönemi’nde Tunceli (1940-1970), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Elazığ 2012.
• SERTEL, Savaş; “Tunceli’de Açılan Halkevleri ve Halkodaları”, Tarih Okulu Dergisi, Yıl. 6, S.15, Eylül 2013.
• ŞAHİN, Güneş; “Van Halkevi ve Faaliyetleri”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, C. 31, S.52.
• ŞİMŞEK, Sefa; Bir İdeolojik Seferberlik Deneyimi Halkevleri 1932-1951, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul 2002.
• TEKDURMAZ, Başak; Balıkesir Halkevi Çalışmaları ve Kaynak Dergisinin Sistematik İndeksi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir 2004.
• TOKSOY, Nurcan; Halkevleri, Orion Yayınları, Ankara 2007.
• ÜSTEL, Füsun; Türk Ocakları: 1912-1931, İletişim Yayınları, İstanbul 1997.
• YAKIŞ, Hüseyin; “Cumhuriyetin 50. Yılında Halkevleri”, Halkevleri Dergisi, S. 78, Şubat 1973.
• YEŞİLKAYA, Neşe; “Halkevleri”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, C. II Kemalizm, İletişim Yayınları İstanbul 2009.