Covid 19 Pandemisinin Hemşirelerin Tükenmişlik ve İş Doyumu Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 113 - 123, 30.06.2023

Ayşe Eminoğlu , Nazike Duruk

https://doi.org/10.57224/jhpr.1223165

Öz

Amaç: Bu çalışma hemşirelerin pandemi sürecindeki tükenmişlik düzeyleri ve iş doyumunu değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Bu kesitsel araştırmada veriler 2021-2022 yılı arasında Gaziantep Dr. Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde çalışan hemşirelerden yüz yüze anket yolu ile toplanmıştır. Araştırmanın evreni 637 hemşire oluşturmakta olup evrenin tamamına ulaşılmaya çalışılmış, araştırmaya katılmayı kabul eden 559 hemşire örneklemi oluşturmuştur. Veriler araştırmacılar tarafından oluşturulan hemşirelerin sosyodemografik özelliklerini ve mesleksel özelliklerini içeren sorulardan oluşan kişisel bilgi formu, pandemi sürecinde hemşirelerin meslekteki tükenmişlik düzeyleri ve pandeminin iş doyumu üzerinde etkisini değerlendirmek amacıyla Hemşire İş Doyum Ölçeği ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir (%87.75). Elde edilen veriler bilgisayar ortamında değerlendirilmiş, standart sapma, ortalama, yüzde, Independent t testi, ANOVA ve korelasyon analizi yapılmıştır.
Bulgular: Covid-19 pandemi sürecinde çalışmış olmak fiziksel ve zihinsel olarak tükenmişlik duygusu hisseden hemşirelerin Hemşire İş Doyum Ölçeği açısından istatistiksel olarak önemli bir fark olmadığı (p> 0.05); buna karşın Maslach Tükenmişlik Ölçeği açısından anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<0.05).
Sonuç: Bu çalışmada, Covid-19 pandemisinde hemşireler arasında tükenmişlik düzeyi ve iş doyumu arasında negatif yönde ve orta düzeyde bir ilişki olduğu, tükenmişlik artıkça iş doyumunun da azaldığı negatif, anlamlı ilişki belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Hemşirelik, Tükenmişlik

Evaluatıon of the Effect of the Covıd 19 Pandemıc on Nurses' Burnout and Job Satısfactıon

Öz

Objective: This study was conducted to evaluate the burnout levels and job satisfaction of nurses during the pandemic process.
Materials and Methods: In this cross-sectional study, the data were collected between 2021-2022 by Gaziantep Dr. It was collected through face-to-face questionnaires from nurses working at Ersin Arslan Training and Research Hospital. The population of the study consisted of 637 nurses, and it was tried to reach the entire universe, and a sample of 559 nurses who agreed to participate in the research was formed. The data were obtained by using the personal information form consisting of questions containing the sociodemographic characteristics and occupational characteristics of the nurses created by the researchers, the nurses' job burnout levels during the pandemic process and the Nurse Job Satisfaction Scale and Maslach Burnout Scale (87.75%) in order to evaluate the effect of the pandemic on job satisfaction. The obtained data were evaluated in computer environment, standard deviation, mean, percentage, Independent t test, ANOVA and correlation analysis were performed.
Results: Having worked during the Covid-19 pandemic nurses who feel a sense of mental exhaustion Statistically significant in terms of Nurse Job Satisfaction Scale no difference (p>0.05); whereas Maslach Burnout It was determined that there was a significant difference in terms of scale (p<0.05).
Conclusion: In this study, it was determined that there was a negative and moderate relationship between the level of burnout and job satisfaction among nurses in the Covid-19 pandemic, and a negative and significant relationship that decreased as the burnout increased.

Anahtar Kelimeler

Burnout, Covid-19, Nursing

Kaynakça

• 1. Jackson D, Bradbury‐Jones C, Baptiste D, Gelling L, Morin K, Neville S, et al. Life in the pandemic: some reflections on nursing in the context of covid‐19. Journal of Cli-nical Nursing 2020; 29: 2041-2043.
• 2. Buheji M, Buhaid N. Nursing human fac-tor during covid-19 pandemic. Internatio-nal Journal of Nursing 2020; 10(1): 12-24
• 3. Millar RC. Journal of evidence-based nur-sing practice. J Evidence-based Nurs Prac 2020; 1 (1): 4-8.
• 4. Çevirme A, Kurt, A. Covid-19 pandemisi-nin hemşirelik mesleğine yansımaları. Av-rasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 2020; 7(5): 46-52.
• 5. Catton H. Global challenges in health and health care for nurses and midwives everywhere. Int Nurs Rev 2020;67(1): 4-6.
• 6. THD. Sağlık sisteminin kahramanları hemşirelere mesajlar [internet]. 2021 [Eri-şim Tarihi:20.09.2022]. Erişim Adresi: http://www.thder.org.tr/uploads/files/kride-yoneticilere- ve-hemsirelere-mesajlar.pdf
• 7. Maben J, Bridges J. Covid‐19: supporting nurses’ psychological and mental health. Journal of Clinical Nursing 2020.
• 8. Cheung T, Fong TK, Bressington D. Covid‐19 under the SARS cloud: mental health nursing during the pandemic in Hong Kong. J Psychiatr Ment Health Nurs 2020.
• 9. Greenberg N, Docherty M, Gnanapraga-sam S, Wessely S. Managing mental he-alth challenges faced by healthcare wor-kers during covid-19 pandemic. BMJ 2020; 368:m1211
• 10. Muya M, Katsuyama K, Ozaki F, Aoya-ma H. Development of a scale measuring the job satisfaction of Japanese hospital nurses. Japan Journal of Nursing Science 2014;11:160-70.
• 11. Türe Yilmaz A, Yildirim A. Hemşire iş do-yum ölçeğinin Türkçe geçerlilik ve güvenir-liği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2016; 3(3): 158-6
• 12. Maslach C, Jackson SE, Leiter MP, Schau-feli WB, Schwab RL. Maslach burnout in-ventory. Consulting psychologists press 1986;21:3463-64.
• 13. Ergin C. Doktor ve hemsirelerde tükenmiş-lik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyar-lanmasi. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi, 22th September 1992 Ankara (Turkey), 1992.
• 14. Akyüz İ. Hemşirelerin tükenmişlik ve dep-resyon düzeylerinin çalışma koşulları ve demografik özellikler açısından incelen-mesi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi 2015; 3(1): 21-34.
• 15. Karadağ G, Öztürk N. Pandemilerde fil-yasyonun önemi ve hemşirenin rolü: co-vid-19 süreci. International Social Sciences Studies Journal 2020; (e-ISSN:2587- 1587) Vol:6, Issue: 69; pp:3956-3966.
• 16. Tekir Ö. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik, iş doyumu düzeyleri ve yaşam doyumu-nun incelenmesi, Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2016; 18(2): 51-63
• 17. Aylaz R, Aydoğmuş N, Yayan EH. Hemşi-relerin iş doyumu düzeylerinin belirlenme-si. Annals of Health Sciences Research 2017;6(1): 12-17.
• 18. Arpacıoğlu S, Baltalı Z, Ünübol B. Covid-19 pandemisinde sağlık çalışanlarında tü-kenmişlik, covid korkusu, depresyon, mes-leki doyum düzeyleri ve ilişkili faktörler. Çukurova Tıp Dergisi. 2021;46(1):88100.
• 19. Çelık Y, Kılıç İ. Hemşirelerde iş doyumu, mesleki tükenmişlik ve yaşam kalitesi ara-sındaki ilişkiler. Kocatepe Tıp Dergisi, 2019, 20.4: 230-238.
• 20. Güdük Ö, Vural A, Güdük Ö. Covid-19 salgını döneminde sağlık çalışanlarının iş doyumu. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2022; 11(1): 54-62.
• 21. Said RM, El-Shafei DA. Occupational stress, job satisfaction, and ıntent to leave: nurses working on front lines during covıd-19 pandemic in Zagazig City, Egypt. Envi-ron Sci Pollut Res Int 2020; 1-11. doi: 10.1007/s11356-020-11235-8.
• 22. Tunç Ş, Göklü MR. Koronavirüs Hastalığı 2019 (Covid-19) Pandemisi ile karşı karşı-ya kalan sağlık çalışanları arasında tü-kenmişlik sendromu. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2021;18(3):375-83.
• 23. Hombrados-Mendieta I, Cosano-Rivas F. Burnout, workplace support, job satisfac-tion and life satisfaction among social workers in Spain: A structural equation model. Int Soc Work. 2013; 56:228-46.
• 24. Kumaş G, Yalçın SÖ, Öztunç G. Onkoloji hemşirelerinin tükenmişlik ve iş doyumu düzeyleri: Adana örneği. Mersin Üniversi-tesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Ta-rihi ve Folklorik Tıp Dergisi 2019; 9(2): 256-265.
• 25. Tekir Ö, Çevik C, Arık S, Çetin G. Sağlik çalişanlarinin tükenmişlik, iş doyumu dü-zeyleri ve yaşam doyumunun incelenme-si. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2016; 18(2): 51-63.