Türkiye’de Yataklı Sağlık Kurumlarında Poliklinik ve Klinik Hizmetlerinin 2008-2017 Yılları Arası Gelişimi ve Mevcut Durumu

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 37 - 46, 28.06.2019

Ümit Çıraklı

Öz

Bu çalışmanın amacı, temel
poliklinik ve klinik hizmeti sunumu göstergelerini kullanarak Türkiye’de
yataklı sağlık kurumlarında poliklinik ve klinik hizmetlerinin gelişimini ve
mevcut durumunu ortaya koymaktır. Tanımlayıcı tipte olan bu araştırmada
Türkiye’de yataklı sağlık kurumu sayıları, yataklı sağlık kurumuna müracaat
sayıları, yatak sayıları, yatan hasta sayıları, yatak doluluk oranları,
ortalama kalış günü ve yatak devir aralığı (gün) verileri sayı, yüzde, oran
gibi temel istatistikler verilerek yorumlanmıştır.

Çalışma sonucunda Türkiye’de
hastanelere toplam müracaat sayılarının 2008-2017 yılları arasında sürekli
olarak yükseldiği ve toplam muayene sayısının 2008 yılına göre 2017 yılında
yaklaşık %70 arttığı bulunmuştur. Diğer taraftan klinik hizmetleri açısından,
müracaat sayısındaki artışa karşılık hastanelere toplam yatış oranlarının genel
olarak azalama eğilimi gösterdiği tespit edilmiştir. Bu sonuçlarla birlikte,
Türkiye’de yatan hasta tedavisinden ziyade poliklinik hizmetlerine ağırlık
verilmeye yönelik bir eğilimin olduğunu söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Poliklinik hizmetleri, Klinik hizmetleri, hastaneler, Türkiye’de mevcut durum

Kaynakça

• Ağırbaş, İ. (2012). Sağlık kurumların yönetiminde temel kavramlar. M. Tatar (Ed.), Sağlık kurumları yönetimi-1 (ss. 26-45). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniver-sitesi Yayını No: 2631.
• Ağırbaş, İ. (2016). Hastane yönetimi ve organizasyon. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Büken, N. Ö. (2017). Klinik liderlik ve yönetim. C. Yakıncı ve I.İ. Budakoğlu. (Ed.), Klinik etik karar verme süreci (ss. 379-394). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• Casey, D. L., McKay, M., Rosenthal, C. & Darnell, C. (1998). Assessment of hospital-related stress in child-ren and adolescents admitted to a psychiatric inpatient unit. Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nur-sing, 11(4), 135-145.
• Cirhinlioğlu, Z. (2017). Sağlık sosyolojisi (7. Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Cockerham, W. C. (2016). Medical sociology (13. Edition). London: Routledge Taylor & Francis Group.
• Çelik, Y. (2013). Poliklinik ve Klinik Hizmetleri Yöne-timi. Y. Çelik (Ed.), Sağlık Kurumları Yönetimi-II (ss. 28-57). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2861.
• Çetik, M. O. ve Oğulata, S. N. (2002). Hastane hizmet Birimleri arasında iş akışının ergonomik açıdan dü-zenlenmesi. Standart: Ekonomik ve Teknik Dergi, 41(489), 28-35.
• Çıraklı, Ü., Beylik, Çelik, Y. ve Beylik, U. (2012). Ör-gütsel faktörlerin sağlık ekiplerinin etkililiği ve ekip etkililiği bileşenleri üzerine etkisi: bir uygulama çalış-ması. Sağlıkta Kalite ve Performans Dergisi, 4(2), 103-120.
• Çıraklı, Ü., Beylik, Çelik, Y. ve Beylik, U. (2015). Etkili ekip çalışmasının sağlıktaki önemi ve faydaları: bir literatür çalışması. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2(3), 140-146.
• Dhingra, C., Anand, R. & Prasad, S. (2014). Reflection over doctor patient relationship: a promise of trust. Journal of Oral Health Community Dentistry, 8(2), 104-108.
• Kavuncubaşı, Ş. & Yıldırım, S. (2012). Hastane ve sağlık kurumları yönetimi (3. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• OECD. (2019). OECD health statistics 2018. https://stats.oecd.org/index.aspx?DataSetCode=HEALTH_STAT (Erişim Tarihi: 17 Haziran 2019).
• Resmi Gazete. (1983). Yataklı tedavi kurumları işlet-me yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete, Sayı: 17927 Mük., Tarih: 13.01.1983.
• Resmi Gazete. (1998). Hasta hakları yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete, Sayı: 23420, Tarih: 01.08.1998.
• Resmi Gazete. (2002). Özel hastaneler yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete, Sayı: 24708, Tarih: 27.03.2002.
• Resmi Gazete. (2013). Sosyal Güvenlik Kurumu sağlık uygulama tebliği. Ankara: Resmi Gazete, Sayı: 28597, Tarih: 24.03.2013.
• Resmi Gazete. (2018). Sosyal Güvenlik Kurumu sağlık uygulama tebliğinde değişiklik yapılmasına dair tebliğ. Ankara: Resmi Gazete, Sayı: 30639, Tarih: 28.12.2018.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdür-lüğü. (2009). Sağlık Bakanlığı yataklı sağlık tesisleri rollerinin yeniden belirlenmesi ve gruplandırılmasına ilişkin kriterler. Ankara: Sağlık Bakanlığı Tedavi Hiz-metleri Genel Müdürlüğü.
• Tengilimoğlu, D., Işık, O. & Akbolat M. (2012). Sağlık işletmeleri yönetimi (5. basım). Ankara: Nobel Kitabevi.
• TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu (2019). Yataklı ve yataksız sağlık kurumları sayısı. http://tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=251 (Erişim Tarihi: 8 Haziran 2019). Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü. (2010). T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İsta-tistikleri Yıllığı 2008. Ankara
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü (2011a). T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İsta-tistikleri Yıllığı 2009. Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü (2011b). T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İsta-tistikleri Yıllığı 2010. Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştır-maları Genel Müdürlüğü, 2012. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2011. Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştır-maları Genel Müdürlüğü, 2013. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2012. Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştır-maları Genel Müdürlüğü, 2014. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2013. Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştır-maları Genel Müdürlüğü, 2015. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2014. Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştır-maları Genel Müdürlüğü, 2016. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015. Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştır-maları Genel Müdürlüğü, 2017. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2016. Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2018). T.C. Sağlık Ba-kanlığı sağlık istatistikleri yıllığı 2017. Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmet-leri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı. (2017). Sağlıkta akreditasyon standartları hastane seti – v2.0/2017. Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmet-leri Genel Müdürlüğü. (2017). Sağlık hizmeti sunu-munda poliklinik hizmetlerinin hastaların hekimini seçmesine ve değiştirmesine imkân verecek şekilde düzenlenmesi hakkında yönerge.