EXAMINATION OF THE “OTHERS” PERCEPTION OF STUDENTS WITH NORMAL DEVELOPMENT AND GIFTED

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 13, 420 - 435, 30.12.2022

Alper Kaşkaya , Tuğba Çapar

https://doi.org/10.57135/jier.1171891

Öz

Students; continues their education with differences such as different cultures, family, age and gender. In the primary school period, when children's self-perception develops and they begin to gain an identity, the attitudes and behaviors they develop towards others are considered important. Based on this idea, to determine the perceptions of the students towards the people around them, will strengthen the communication of the students, as well as contribute to the increase in the quality of the educational environment and to the positive self-perceptions. For this reason, the aim of the research is to reveal the other perception of normally developing and gifted students. Case study, one of the qualitative research methods, was used in the research. The study group consists of 92 primary school 3rd and 4th grade students selected through criterion sampling, one of the purposive sampling methods. The study group in the research consists of two groups. The criterion for the first study group is that they are primary school students (continuing 3rd or 4th grade) who are educated in immigration areas and show normal development. The criterion of the other group is that it consists of 3rd and 4th grade students who are entitled to receive education at BİLSEM. The reason why the 3rd and 4th grade students of the study group were preferred is the assumption that they are old enough to understand or define the abstract concepts such as "other" and "stranger" asked in the research. Students in the study group were selected from primary schools in Hassa and Reyhanlı districts in Hatay province and students who were entitled to receive education in BİLSEM in Kahramanmaraş. Semi-structured interview questions were prepared by the researchers and the students were interviewed. All the students were asked interview questions, and the answers were recorded by the researcher and the data were collected and organized. The collected data was subjected to content analysis. As a result of the analysis, differences were observed between the "other" perceptions of gifted students and their normally developing peers.

Anahtar Kelimeler

Gifted students, perception of others, foreigners, primary school students

Normal Gelişim Gösteren ve Üstün Yetenekli Öğrencilerin “Öteki” Algısının İncelenmesi

Öz

Toplumsal yaşamın başlangıcı varsayılan okullarda öğrenciler; farklı kültür, aile, yaş, cinsiyet vb. farklılıklarıyla birlikte eğitimlerine devam etmektedir. Çocukların benlik algılarının geliştiği ve kimlik kazanmaya başladıkları ilkokul dönemlerinde ise başkalarına karşı geliştirdikleri tutum ve davranışlar önemli görülmektedir. Bu düşünceden hareketle öğrencilerin çevresindeki kişilere karşı algılarını belirlemek var olan iletişimi kuvvetlendirmenin yanı sıra eğitim ortamlarındaki kalitenin artmasına ayrıca benlik algılarının olumlu olmasına katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Bu sebeple araştırmanın amacı, normal gelişim gösteren ve üstün yetenekli öğrencilerin öteki algısını ortaya çıkarmaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma grubu, amaçlı örneklem yöntemlerinden ölçüt örneklem yoluyla seçilen 92 kişilik ilkokul 3. ve 4. sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada çalışma grubu iki gruptan oluşmaktadır. İlk çalışma grubunun ölçütü, göç alan bölgelerde eğitim gören ve normal gelişim gösteren ilkokul öğrencilerden (3. veya 4. sınıfa devam ediyor) olmasıdır. Diğer grubun ölçütü ise BİLSEM’de eğitim almaya hak kazanmış ilkokul 3. ve 4. sınıfa devam eden öğrencilerden oluşmasıdır. Çalışma grubunun 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin tercih edilme nedeni bilişsel gelişim dönemi itibariyle araştırmada sorulan “öteki” ve “yabancı” vb. soyut kavramları anlayabilecek ya da tanımlayabilecek yaşta olmaları varsayımıdır. Çalışma grubundaki öğrenciler Hatay ilinde bulunan Hassa ve Reyhanlı ilçelerindeki ilkokullarda ve Kahramanmaraş’ta BİLSEM’de eğitim görmeye hak kazanan öğrencilerden seçilmiştir. Araştırmacılar tarafından yarı yapılandırılmış görüşme soruları hazırlanmış ve öğrencilerle görüşme yapılmıştır. Öğrencilerin tamamına görüşme soruları sorularak alınan cevaplar araştırmacı tarafından kayıt altına alınmış ve veriler toplanarak düzenlenmiştir. Toplanan veriler, içerik analizine tabi tutulmuştur. Analiz sonucunda üstün yetenekli öğrenciler ile normal gelişim gösteren akranlarını “öteki” algıları arasında farklılıklar gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öteki algısı, yabancı, üstün yetenekli, ilkokul öğrencisi

Kaynakça

• Aamodt, S. ve Wang, S. (2011). Çocuğunuzun beynine hoş geldiniz. (Çev. C. Duran). İstanbul: NTV Yayınları.
• Aktepe, V. (2018). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin özgüvenlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 757-772.
• Ataman, A. (2004). Üstün yetenekli/zekalı çocuk ile yaşamak. Üstün Yetenekli Çocuklar Seçilmiş Makaleler Kitabı, 56, 72.
• Ataman, A. (Ed.). (2009). Özel Gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. (7.Baskı) Ankara: Gündüz.
• Aydın, B. (2014). Eğitim psikolojisi. Gelişim-öğrenme-öğretim. Ankara: Pegem Akademi.
• Bacanlı, H. (2002). Gelişim ve öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Baker, J. A. (1995). Depression and suicidal ideation among academically talented students. Gifted Child Quarterly, 39 (4), 218–223.
• Barnett, L., & Fiscella, J. (1985). A child by any other name: A comparison of the playfulness of gifted and nongifted children. Gifted Child Quarterly, 29 (2), 61–66.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Bauman, Z. (2011). Postmodern etik. (Çeviri Alev Türker). İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
• Bencik S. & Metin, N. (2006). Mükemmelliyetçilik ve üstün yetenekliler. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(2), 92-105.
• Berger, P. ve Luckmann, T. (2008). Gerçekliğin sosyal inşası. (V. Saygın Öğütle, Çeviri). İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Coleman, L. J., & Cross, T. (2014). Is being gifted a social handicap? Journal for the Education of the Gifted, 37(1), 5-17.
• Czeschlik, T., & Rost, D. H. (1994). Socio-emotional adjustment in elementary school boys and girls: Does giftedness make a difference? Roeper Review, 16 (4), 294-297.
• Çapar, M. (2004). Türk ulusal eğitim sisteminde öteki ve ötekine yaklaşım. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çiftçi, İ. (2006). Uluslararası ilişkilerde ‘öteki’ kavramı ve Avrupa Birliği ile İslam Konferansı Örgütü’nün 2002 İstanbul buluşmasında ‘Türk modeli’ söylemi. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çitil, M. (2016). Üstün yetenekli öğrencilere sunulan olumlu davranışsal destek temelli problem davranışları önleyici sınıf yönetimi uygulamaları: Eylem araştırması. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çitil, M., ve Ataman, A. (2018). İlköğretim çağındaki üstün yetenekli öğrencilerin davranışsal özelliklerinin eğitim ortamlarına yansıması ve ortaya çıkabilecek sorunlar. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 185-231.
• De Melendez, W. R. ve Beck, V. (2018). Teaching young children in multicultural classrooms: Issues, concepts, and strategies. Cengage Learning.
• Derman-Sparks, L. (1989). Anti-bias curriculum: Tools for empowering young children. National Association for the Education of Young Children, 1834 Connecticut Avenue, NW, Washington, DC 20009-5786.
• Derman-Sparks, L. (1989). Anti-bias curriculum: Tools for empowering young children. National Association for the Education of Young Children, 1834 Connecticut Avenue, NW, Washington, DC 20009-5786.
• Ekmişoğlu, M. (2007). Erken çocukluk döneminde farklılıklara saygı kavramı hakkında öğretmen görüşlerinin incelenmesi ve Farklılıklara Saygı Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi: Çanakkale.
• Freeman, J. (1983). Emotional problems of the gifted child. The Journal of Child Psychology and Psychiatry, 24(3), 481-485.
• Freud, S. (1940). Part I. The nature of mind. International Journal of Psycho-Analysis, 21, 27ᐨ84.
• Gust-Brey, K., & Cross, T. (1999). An examination of the literature based on the suicidal behaviors of gifted students. Roeper Review, 22(1), 28–35.
• Habermas, J. (2012). ‘Öteki’ olmak ‘Öteki’yle yaşamak. (İ. Aka, Çeviri) YKY Yayınları: İstanbul.
• Kelly, K. R., & Colangelo, N. (1984). Academic and social self-concepts of gifted, general and special students. Exceptional Children, 50, 551–554.
• Kocadağ, Ş. (2019). Sosyal bilgiler ortaokul öğretim programının ötekileştirme olgusu açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ağrı.
• Kowalski, K. ve Lo, Y. F. (2001). The influence of perceptual features, ethnic labels, and sociocultural information on the development of ethnic/racial bias in young children. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32(4), 444-455.
• Kowalski, K. ve Lo, Y. F. (2001). The influence of perceptual features, ethnic labels, and sociocultural information on the development of ethnic/racial bias in young children. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32(4), 444-455.
• Kwan, P. C. F. (1992). On a pedestal: Effects of intellectual giftedness and some implications for programmed planning. Educational Psychology, 12(1), 37–62.
• Leana –Taşcılar, M.Z., ve Kanlı, E. (2014). Üstün zekâlı ve normal gelişim gösteren çocukların, mükemmeliyetçilik ve öz-saygı düzeylerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 47, (2), 1- 20.
• Mahler, M. S. (1967). On human symbiosis and the vicissitudes of individuation. Journal of the American Psychoanalytic Association, 15(4), 740-763.
• Mahler, M. S., Pine, F. ve Bergman, A. (2003). İnsan yavrusunun psikolojik doğumu. (A. N. Babaoğlu, çeviri). İstanbul: Metis Yayınları.
• Maxwell, J. (1992). Understanding and validity in qualitative research. Harvard Educational Review, 62(3), 279-301.
• May, K. M. (1990). A developmental view of a gifted child’s social and emotional adjustment. Roeper Review, 17(2), 105–109.
• MEB, (2018). İlkokul Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 4. Ankara: Tuna Yayınları
• MEB, (2019a). İlkokul Hayat Bilgisi Ders Kitabı 3. Ankara: Evren Yayınları
• MEB, (2019b). İlkokul Hayat Bilgisi Ders Kitabı 3. Ankara: MEB Yayınları
• MEB. İlkokul Hayat Bilgisi Ders Kitabı 2. Ankara: MEB Yayınları
• Merriam, S. B. (1988). Case study research in education: A qualitative approach. San Francisco: Jossey-Bass.
• Metin, N. & Bencik-Kangal, S. (2012). Bilim sanat merkezlerine devam eden 12–14 yaş grubu üstün yetenekli çocukların benlik algılarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim (37), 163, 3-16.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2020). Türkiye’de özel eğitim hizmetleri. (Çitil, M. ve Sak U. Türkiye’de Özel Yetenekli Bireylere Yönelik Özel Eğitim Hizmetleri) Ankara: MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• ÖEHY (2018). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, 07.07.2018 tarihli ve 30.471 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
• Özbay, Y. (2013). Üstün yetenekli çocuklar ve aileleri. Ankara: T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayını. PDF kitap. ISBN: 978-605-4628-54-4
• Paker, M. (2007). Paker ile söyleşi: Öteki korkusu. Birikim Dergisi. (Erişim Tarihi: 07.10.2007). http://birikimdergisi.com/guncel/murat-paker-ile-soylesi-oteki-korkusu.
• Pfeiffer, S. I., & Stocking, V. B. (2000). Vulnerabilities of academically gifted students. Special Services in the Schools, 16(1-2), 83–93.
• Reynolds, C. R., & Bradley, M. (1983). Emotional stability of intellectually superior children versus nongifted peers as estimated by chronic anxiety levels. School Psychology Review, 12, 190–194.
• Roedell, W. C. (1984). Vulnerabilities of highly gifted children. Roeper Review, 6(3), 127–130.
• Sak, U. (2010). Üstün zekâlılar: Özellikleri, tanılanmaları eğitimleri, Ankara: Maya Akademi.
• Saranlı, A. G. ve Metin, N. (2012). Üstün yetenekli çocuklarda gözlenen sosyal- duygusal sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45 (1),139-163.
• Sarıca, Ö. (2010). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5 ve 6 yaş grubu çocuklarının benlik kavramlarının çeşitli sosyo-demografik değişkenlere göre incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Schnapper, D. (2005). Sosyoloji düşüncesinin özünde öteki ile ilişki, (A. Sönmezay, Çeviri). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Seefeldt, C. Castle, S. ve Falconer, R. C. (2015). Okul öncesi/ilkokul çocukları için sosyal bilgiler öğretimi (S. C. Keskin, Çev. Ed.) Ankara: Nobel Akademi.
• Selçuk, M. (2008). Who am ı between “US” and “THEM”?, Religious Education: The official journal of the Religious Education Association, 103(5), 511-516, DOI: 10.1080/00344080802426954
• Senemoğlu, N. (2018). Gelişim öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya (26. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Senemoğlu, N. (2018). Gelişim öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya (26. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sezer, Ş. (2015). Üstün yeteneklilerin sınıf içinde olumsuz davranışları ve yönetilmesine ilişkin öğretmen görüşleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(4), 317- 333.
• Solso, R. L. Maclin, M. K. ve Maclin, O. H. (2007). Bilişsel Psikoloji (A. Ayçiçeği-Dinn, Çeviri). İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Şengül, A. (2007). Edebiyatta ötekilik meselesi ve Türk edebiyatında 'öteki'. Karadeniz Araştırmaları, (15), 97-116.
• Şişman, M. (2014). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Pegem Akademi.
• Teichman, Y. (2001). The development of Israeli children's images of Jews and Arabs and their expression in human figure drawings. Developmental Psychology, 37(6), 749.
• Tosun, A. (2015). Kendini ve ötekini tanıma bağlamında din öğretiminde dünya görüşü modeli. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Wadsworth, B. J.,(2015). Piaget'nin duyuşsal ve bilişsel gelişim kuramı (Selçuk, Z., Çeviri Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Wu, W., West, S. G. ve Hughes, J. N. (2010). Effect of grade retention in first grade on psychosocial outcomes. Journal of educational psychology, 102(1), 135-152.
• Yeşilyaprak, B. (2013). Eğitim psikolojisi: Gelişim-öğrenme-öğretim (10. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Yıldırım, A. F. (2019) Günlük yaşamda farklılıkları ötekileştirme üzerine sosyolojik bir araştırma. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yurtal, F. (2004). Name‐calling and peer beliefs among primary school children in Turkey. Pastoral Care in Education, 22(2), 39-41.