ANALYSIS OF THE POLITICAL AND ECONOMIC DETERMINANTS OF IMF-SUPPORTED REFORM POLICIES BY PROCESS FOLLOW-UP METHOD: THE TURKISH CASE

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 1, 72 - 83, 28.06.2022

Salih Barışık , Kubilay Ergen

Öz

Structural problems of the Turkish economy occupied the agenda throughout the 90s and pushed policy makers to seek different solutions to solve these problems. In this study, making agreements with the IMF, which is one of these solutions, has been taken into consideration as an indicator of reform policy. The economic and political conditions in which the IMF-supported reform policies of the 90s emerged are explained using the process monitoring method. According to the results of this method, it has been found that the deterioration in economic activity has an indisputable and significant effect on reforms. Although there was no partisan government effect on the pro-market reforms and stabilization policies during the period examined; It is an obvious fact that communication between the IMF and the government is important in reform decisions. There has also been evidence to support the political business cycle hypothesis. Interestingly, there was evidence confirming the hypothesis that IMF programs cause crises during the period under review.

Anahtar Kelimeler

Turkish economy, IMF, reform, partisan government, political business cycle hypothesis., partisan government, political business cycle hypothesis.

IMF DESTEKLİ REFORM POLİTİKALARININ SİYASİ VE İKTİSADİ BELİRLEYİCİLERİNİN SÜREÇ TAKİBİ YÖNTEMİYLE ANALİZİ: TÜRKİYE EKONOMİSİ ÖRNEĞİ

Öz

Türkiye ekonomisinin yapısal problemleri 90’lı yıllar boyunca gündemi meşgul etmiş, bu sorunların çözümü için politika yapıcılarını farklı arayışlara itmiştir. Bu çalışmada bu çözüm arayışlarından bir tanesi olan IMF ile anlaşmaların yapılması reform politikası göstergesi olarak dikkate alınmıştır. 90’lı yıllardaki IMF destekli reform politikalarının hangi iktisadi ve siyasi koşullarda ortaya çıktığı süreç izleme yöntemi kullanılarak açıklanmaktadır. Bu yöntemin sonuçlarına göre iktisadi faaliyetteki bozulmaların reformlar üzerinde tartışılmaz ve önemli bir etkisi bulunmuştur. İncelenen dönem boyunca piyasa yanlısı reformlar ve istikrar politikaları üzerinde partizan hükümet etkisine rastlanmamakla beraber; reform kararlarında IMF ile hükümet arasındaki iletişimin önemli olduğu açık bir gerçektir. Aynı zamanda politik konjonktür hipotezini destekleyen kanıtlar bulunmuştur. İlginç bir biçimde incelenen dönemde IMF programlarının krizlere neden olduğu hipotezini doğrulayan kanıtlara rastlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye ekonomisi, IMF, reform, partizan hükümet, politik konjonktür.

Kaynakça

• Alesina, A., Ardagna, S., & Trebbi, F. (2006). Who Adjusts and When? The Political Economy of Reforms. IMF Staff Papers, 53(1), pp.1-29.
• Alesina, A., Drazen, A. (1991).Why are Stabilizations Delayed? American Economic Review, 81, pp.1170–1188.
• Altinok, Serdar ve Murat Çetinkaya, “1994 Nisan, 2000 Kasım ve 2001 Şubat Krizlerinin Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler M.Y. O Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, 2001.
• Aydın, B. ve Igan D. (Ekim 2010). "Bank Lending in Turkey: Effects of Monetary and Fiscal Policies". Erişim: Kasım 2016, IMF Çalışma Tebliği, WP/10/233. https://www.imf.org/en/Publications/WP/Issues/ 2016/12/31/Bank-Lending-in-Turkey-Effects-of-Monetary-and-FiscalPolicies-24282.
• Büyükcan, T. (2005). Imf destekli yapısal uyum programları ile ilişkili olarak türkiye’de gerçekleştirilen yasal düzenlemeler (1999-2004).
• Collier, D. (2011). Understanding process tracing. PS: Political Science & Politics, 44(4), 823-830.
• Doğan, S., & Özekicioğlu, H. (2005). Güney Kore ve Türkiye’de uygulanan IMF politikaları. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(1), 147-176.
• Drazen, A., & Grilli, V. (1990). The Benefits of Crises for Economic Reforms (No. w3527). National Bureau of Economic Research. Available at: http://www.nber.org/papers/w3527.pdf 20.02.2021
• Dünya Bankası. (2022). Dünya Kalkınma Göstergeleri. https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicatorsErişim Tarihi: 09.03.2022. Erçel, G. (1999). 2000 Yılı Enflasyonu Düşürme Programı Para Ve Kur Politikası. Ankara: TCMB Yayınları.
• Erol, A. (1992). Ekonomik Etkileri Açısından Türkiye Devlet Borçları (1981-1990), Ankara: Maliye ve Gümrük Bakanlığı Araştırma Planlama Kurulu Yayını No: 1992/324, 1992,Sayı: 32
• Galasso, V. (2014). The Role of Political Partisanship during Economic Crises. Public Choice, 158(1), pp. 143-165.
• Günal, M. (2001). Krizler, IMF’nin Rolü ve Türkiye. Yeni Türkiye, Ekonomik Kriz Özel Sayısı II, (42), 1029-1038.
• Haggard, S., Webb, S. (1994).Voting for Reform: Democracy, Political Liberalization and Economic Adjustment. Oxford University Press, New York.
• Hazine Müsteşarlığı ,(2021). “Kamu Borç Stoku: 2004 Yılı Sonu Gerçekleşmeleri”, http://www.hazine.gov.tr/GuncelDuyuru/kamunetborcstokugelismeleri%20¬_1.pdf, Erişim Tarihi. 03.04..2021.
• Hürriyet Gazetesi. (1998). “19 maddeyle IMF'nin yakın takibine girdik”, (01.07.1998). https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/19-maddeyle-imfnin-yakin-takibine-girdik-39026642 Erişim Tarihi:13.05.2022.
• IMF. (2022). Dünya Ekonomik Görünümü. https://www.imf.org/external/datamapper/PPPPC@WEO/TUR?year=2022 Erişim Tarihi: 10.03.2022. İnan M. (2019). IMF istikrar politikaları ve stand-by anlaşmalarını gerekli kılan nedenler açısından Türkiye IMF ilişkileri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (32), 591-640.
• Kantarcı, H. B., & Karacan, R. (2008). Mali disiplinin sağlanması açısından Türkiye IMF ilişkilerinin değerlendirilmesi. Maliye Dergisi, 155, 144-158. Karabıyık, İ., & Metin, U. Ç. A. R. (2010). Türkiye'de 1980 sonrası uygulanan IMF destekli istikrar programlarının ekonomik açıdan değerlendirilmesi. Akademik İncelemeler Dergisi, 5(2), 37-58.
• Nordhaus, W. D. (1975, Nisan). The Political business cycle. The Review of Economic Studies, 42(2), 169-190.
• Oskay, C. S. (2004). 1980'den Günümüze Türkiye'de İç Borçların Yapısal Gelişimi ve Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(8), 119-138.
• Ölmezoğulları, Nalan (2012) : Türkiye Ekonomisinde Yapısal Uyum Süreci ve Istikrar, Discussion Paper, No. 2012/68, Turkish Economic Association, Ankara
• Öniş, Z. (2009). Beyond the 2001 financial crisis: The political economy of the new phase of neo-liberal restructuring in Turkey. Review of International Political Economy, 16(3), 409-432.
• Öniş, Ziya. (2003), “Domestic Politikal Versus Global Dynamics: Towarda a Political Economy of the 2000 and 2001 Financial Crisis in Turkey”, (ed): Ziya Öniş, Barry Rubin, The Turkish Economy in Crisis, Frank Cass&Co. Ltd., London, pp, 1-30.
• Scartascini, C., Cruz, C., & Keefer, P. (2018). The database of political institutions 2017 (DPI2017). Washington, Banco Interamericano de Desarrollo. https://publications.iadb.org/en/database-political-institutions-2017-dpi2017 Erişim Tarihi:16.03.2022.
• Seyidoğlu, H. (2003). Uluslararası mali krizler, IMF politikaları, az gelişmiş ülkeler, Türkiye ve dönüşüm ekonomileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4(2), 141-156.
• TBMM. (2022). Türkiye Cumhuriyeti Milletvekili Genel Seçimleri, https://www5.tbmm.gov.tr//develop/owa/secim_sorgu.genel_secimler Erişim Tarihi: 15.02.2022.
• TCMB. (2001), Türkiye’nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı 2001. www.tcmb.gov.tr/duyurular, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/26640b7b-9641-4c35-99ec-cd10a9d4e51b/program.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-26640b7b-9641-4c35-99ec-cd10a9d4e51b-m3fB7oF Erişim Tarihi: 16.11.2021.
• Thacker, Strom. (1999). The high politics of IMF lending. World Politics, 52(1), 38-75.
• Tuna, I. (2012). Necmettin Erbakanın siyasi hayatının Türk siyasi tarihindeki yeri ve önemi (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Uygur, Ercan (2001) : Krizden Krize Türkiye: 2000 Kasım ve 2001 Şubat Krizleri, Discussion Paper, No. 2001/1, Turkish Economic Association, Ankara
• Yıldız, F. (2014). Türkiye’de 1990-2012 döneminde kamu borç yönetimi ve kamu borç yapısındaki değişim üzerine bir inceleme. Sakarya İktisat Dergisi, 3(4), 67-104.
• YSK (2022) Milletvekili Genel Seçimleri https://www.ysk.gov.tr/tr/milletvekili-genel-secim-arsivi/2644, https://www.ysk.gov.tr/tr/milletvekili-genel-secim-arsivi/2644 Erişim Tarihi: 21.02.2022