The Use Of Creative Drama Course in Primary 4th Grade Human Rights, Citizenship and Democracy

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 155 - 174, 30.12.2022

Ferhat Alataş , İlhan Turan

https://doi.org/10.47503/jirss.1210728

Öz

In this research, the importance, and effects of creative drama technique on academic success in human rights, citizenship, and democracy course and on raising students as active citizens were investigated. The implementation of the research was conducted in a primary school in Kocasinan District of Kayseri Province in the 2017-2018 Academic Year. The study consists of twenty-three experiment group students, and twenty-four control group students. In the research, explanatory sequential design of the mixed method was preferred, and a quasi-experimental study was conducted with experimental and control groups. In the quantitative part of the research, pre-test-post-test applications were made. While the application was made in the experimental group through the lesson plans prepared using creative drama, the control group was taught without intervention. The research lasted for 6 weeks within a plan. The data obtained from the student achievement test and the effective citizenship scale were interpreted. In addition, the opinions of the experimental group primary school students about creative drama practices were taken within the framework of the qualitative method. According to the research findings, there was no significant difference in the effect of creative drama on the academic success of students in the human rights, citizenship, and democracy course, but there was an increase in the success scores. There is a similar situation in the findings obtained from the effective citizenship test. Findings from qualitative data draw attention to the positive aspects of creative drama.

Anahtar Kelimeler

Human Rights, Citizenship, Active citizenship, Creative drama

Yaratıcı Dramanın İlköğretim 4. Sınıf İnsan Hakları, Yurttaşlık Ve Demokrasi Dersinde Kullanılması

Öz

Bu araştırmada, insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersinde akademik başarı ve öğrencilerin etkin vatandaş olarak yetiştirmede, yaratıcı drama tekniğinin önemi ve etkileri araştırılmıştır. Araştırmanın uygulaması, 2017- 2018 Eğitim-Öğretim Yılı’nda Kayseri İli Kocasinan İlçesi’nde bir ilkokulda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın deney grubunu 23 kontrol grubunu 24, 4. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada karma yöntemin açıklayıcı ardışık deseni tercih edilmiştir ve deney ve kontrol gruplu yarı deneysel çalışma yapılmıştır. Araştırmanın, nicel bölümünde ön test-son test uygulamaları yapılmıştır. Yaratıcı drama kullanarak hazırlanan ders planları aracılığı ile deney grubunda uygulama yapılırken, kontrol grubunda müdahalesiz öğretim yapılmıştır. Araştırma bir plan dahilinde 6 hafta sürmüştür. Öğrenci başarı testi ve etkin vatandaşlık ölçeğinden alınan veriler yorumlanmıştır. Bunun yanında yaratıcı drama uygulamaları hakkında deney grubu ilkokul öğrencilerinin görüşleri nitel yöntem çerçevesinde alınmıştır. Araştırma bulgularına göre, yaratıcı dramanın insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersinde öğrencilerin akademik başarısına etkisine ilişkin anlamlı fark bulunmamıştır, fakat başarı puanlarında artış olmuştur. Etkin vatandaşlık testinden elde edilen bulgularda da benzer durum söz konusudur. Nitel verilerden elde edilen bulgular yaratıcı dramanın olumlu yönlerine dikkat çekmektedir.

Anahtar Kelimeler

İnsan Hakları, Yurttaşlık, Etkin vatandaşlık, Yaratıcı drama

Kaynakça

• Adıgüzel, H. Ö. (2006). Yaratıcı Drama, 1985-1998 Yazılar. (2. Baskı) Naturel Yayıncılık.
• Akkuş, Ç. (2013). İlköğretim birinci sınıf hayat bilgisi dersindeki fen kavramlarının drama yöntemiyle öğretiminin öğrenmedeki başarı ve kalıcılığa etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Akoğuz, A., & Akoğuz, M. (2011). Yaratıcı drama etkinlikleri. Final Yayınları.
• Aksarı, S. (2005). İlköğretimde günlük plan olarak drama önerileri. Nobel Yayınları.
• Ali, C. S. A. (2019). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı drama kullanılmasının iletişim becerilerine ve akademik başarıya etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Annette, J. (2009). Active learning for active citizenship' Democratic citizenship and lifelong learning. Education, Citizenship and Social Justice, 4(2), 149-160. https://doi.org/10.1177/174619790910393
• Aslan, S., & Aybek, B. (2018). Sınıf öğretmenlerinin ilkokul 4. sınıf insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersi öğretim programına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 233-262.
• Aydın, S. M. (2013). Türkiye’de ilkokul dördüncü sınıfta yapılan yaratıcı drama etkinliklerinin öğrencilerin problem çözme becerisine etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Aykaç, M., & Adıgüzel, Ö. (2011). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 297-314.
• Bakkaloğlu, N. (2017). İlkokul çevre konularında uygulanan yaratıcı drama yönteminin öğrencilerin başarılarına, kalıcılığa ve ilgilerine etkisi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi.
• Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd ed.). Sage.
• Creswell, J. W. (2017). Karma Yöntem Araştırmalarına Giriş. (M. Sözbilir, Çev.). Pegem Akademi.
• Çarıkçı, S. (2019). Çocuk hakları eğitimi programının ilkokul 4. Sınıf öğrencilerinin çocuk hakları tutum ve farkındalıklarına etkisi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Çetinkaya-Aydoğdu, C., & Kirpik, C. (2021). Sosyal bilgiler öğretiminde yaratıcı drama yönteminin kullanılmasına ilişkin öğrenci görüşleri. Yaratıcı Drama Dergisi, 16(2), 285-308.
• Değirmenci, Y., & Eskici, B. (2019). Öğretmen adaylarının etkin vatandaşlık algılarının incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 11(18), 232-256. https://doi.org/10.26466/opus.537074
• Dere, İ., & Akdeniz, Ş. N. (2021). Topluma hizmet eden sosyal bilgiler öğretmen adaylarının etkin vatandaşlık ve gönüllülük algıları. Başkent University Journal of Education, 8(2), 352-367.
• Erdoğan, S. (2010). Eğitici drama yönteminin fe ve teknoloji dersi vücudumuzda sistemler ünitesinde öğrenci başarısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Faiz, M. & Avcı, E. K. (2018). 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitapları “etkin vatandaşlık” öğrenme alanında yer alan becerilerin ve değerlerin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 1-21.
• Guérin, L. J. F., Van der Ploeg, P. A., & Sins, P. H. M. (2013). Citizenship education: the feasibility of a participative approach. Educational Research, 55(4), 427-440. https://doi.org/10.1080/00131881.2013.844945
• Gülmez, M. (2001). İnsan hakları ve demokrasi eğitimi. TODAIE Yayınları.
• Günaydın, G. (2008). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler öğretiminde drama yönteminin erişi ve tutum üzerindeki etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Güneş, S. (2019). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı drama yöntemiyle tarihsel empati becerisinin kazandırılmasına yönelik etkinlik temelli bir eylem araştırması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi
• Gürel, D. (2016). Sınıf ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin ilkokul 4. sınıf insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersine yönelik görüşlerinin karşılıklı olarak incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 641-660.
• Güven, A. (2005). İlköğretim okulları sosyal bilgiler dersindeki tarih konularında yaratıcı drama kullanımı. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (11), 454-461.
• Güven, M. (2011). Okul öncesinde demokrasi eğitimi ve çocuk haklarında eğitim ortamları. H. Deveci, (Ed.), Okul öncesinde demokrasi eğitimi ve çocuk hakları, 93-118. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kaçar, H., & kaçar, M. (2016). İlkokul dördüncü sınıf öğretmenlerinin dördüncü sınıf insan hakları yurttaşlık ve demokrasi dersine ilişkin görüşleri. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (8), 182-196.
• Kansu, Ç. ve Öksüz, Y. (2014). Developing an Active Citizenship Scale for the Fourth Grade Primary School Students’. The Anthropologist, 18(3), 969-980. https://doi.org/10.1080/09720073.2014.11891630
• Kansu,Ç. (2015). İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinde Etkin Vatandaşlık Eğitiminin Etkililiği. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Karaman-Kepenekçi, Y. (2008). Eğitimciler İçin İnsan Hakları ve Vatandaşlık. Ekinoks Yayınları.
• Karalı, Y., & Adıgüzel, S. (2021). İlkokul 4. Sınıf öğrencilerinin insan hakları yurttaşlık ve demokrasi dersinde geçen kavramları kazanım düzeyleri. EJER Congress 2021, 74.
• Karapınarlı, R. (2007). İlköğretim 7. sınıf matematik dersinde yaratıcı drama yönteminin öğrencilerin başarı ve kalıcılık düzeyine etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Üniversitesi.
• Karasar, N. (2018). Araştırmalarda Rapor Hazırlama (20. bs.). Nobel Akademi.
• Kavak, O., & İlhan, G. O. (2021). Sosyal bilgiler dersi etkin vatandaşlık öğrenme alanına yönelik dijital çizgi roman tasarımı: “Minik Vatandaşlar”. Öğretmen Eğitiminde Yenilikçi Araştırmalar Dergisi, 2(3), 243-265.
• Kılınçaslan, H., & Şimşek, P. Ö. (2015). 6. sınıf “kuvvet ve hareket” ünitesinde basamaklı öğretim yöntemi ve yaratıcı drama yönteminin erişiye, tutuma ve kalıcılığa etkisi. Eğitim ve Bilim, 40(180),217-245. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2015.4380
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018) İlköğretim vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersi öğretim programı. 10/10/2018 tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr/program.aspx?tur=ilkogretim&lisetur=&ders=&sira=&sinif=&sayfa=3 adresinden erişilmiştir.
• Kaf. Ö., (2017). Sosyal bilgiler öğretiminde yaratıcı drama ve müze. Yaratıcı Drama Dergisi, 12(2), 137-146. Kondu, Z., & Sakar, T. (2013). Vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersi niçin verilir? Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(3), 49-60.
• Naycı, Ö., (2011). İlköğretim 5.sınıf sosyal bilgiler dersinde yaratıcı dramanın bir yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Oğuzkan, F. (1981). Eğitim terimleri sözlüğü. Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Özdamar, K. (1999) Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi 1. Kaan Kitabevi.
• Öztürk, T., & Demet, S. (2018). İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde yaratıcı drama yöntemi kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına, tutumlarına ve öğretimin kalıcılığına etkisi. Journal of Theoretical Educational Science, 11(3), 586-605. https://doi.org/10.30831/akukeg.342704
• San, İ. (1998). Türkiye’de Yaratıcı Drama Çalışmalarının Dünü ve Bugünü. 2. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi, Ankara Üniversitesi. https://l24.im/STJwaXu adresinden 10/10/2018 tarihinde erişilmiştir.
• Sever, R., Yalçınkaya, E., & Mazman, F. (2009). Sosyal bilgiler öğretiminde etkili bir öğretim yöntemi: Dramatizasyon. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 155-166.
• Söğüt, M., & Polat, S. (2020). Ters-yüz sınıf modelinin etkin vatandaşlık öğrenme alanının öğretiminde kullanılmasının öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. OPUS International Journal of Society Researches, 15(24), 2472-2504.
• Tavşancıl, E., & Aslan, E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. F.Epsilon Yayınları.
• Ulubey, Ö. (2015) vatandaşlık ve demokrasi eğitimi programının yaratıcı drama ve diğer etkileşimli öğretim yöntemleri ile uygulanmasının akademik başarıya ve demokratik değerlere bağlılığa etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Ulubey, Ö. ve Gözütok, F. D. (2016). Yaratıcı drama ve diğer etkileşimli öğretim yöntemleri ile geleceğin vatandaşlık, demokrasi ve insan hakları eğitimi. Eğitim ve Bilim, 40(182). https://doi.org/10.15390/EB.2015.4845
• Üçel, Z., (2022). İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi dersinde web 2.0 araçları ile desteklenen yaratıcı drama yönteminin akademik başarı ve tutuma etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bozok Üniversitesi.
• Üstündağ, T. (2009). Yaratıcı drama öğretmenimin günlüğü. Pegem Akademi.
• Yeler, M., & Gürbüz, O. (2021). 5. sınıf sosyal bilgiler etkin vatandaşlık öğrenme alanı kazanımlarına ilişkin eğitim durumlarının incelenmesi: durum çalışması. OPUS International Journal of Society Researches, 18(39), 175-222. https://doi.org/10.26466/opus.834524
• Zengin E. E. (2014). Yöntem olarak yaratıcı drama kullanımının ilkokul 4. sınıf sosyal bilgiler öğretim programındaki değerlere etkisi (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Üniversitesi.
• Zengin, E. E., & Yalçınkaya, E. (2016). Yöntem olarak yaratıcı drama kullanımının ilkokul 4. sınıf sosyal bilgiler programındaki değerlere etkisi. Mediterranean Journal of Humanities, 1(2), 221-236. https://doi.org/10.13114/MJH.2016.295