Yapay Zeka ile Siber Zorbalık Eğiliminin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 67 - 72, 30.12.2019

Recep Benzer , Semra Benzer

Öz

Siber zorbalık; sanal ortamda modern iletişim araçları kullanılarak başkalarına bilerek hakaret edilmesi, aşağılanması, dışlanması, tehdit, teşhir ya da rahatsız edilmesi olarak bilinmektedir. Teknolojideki hızlı değişim ve gelişim toplumda iletişim kurma, ticaret yapma, değer yargıları, arkadaşlık kurma, evlilik ve birliktelik biçimleri gibi hayat tarzları ve davranışlarını etkilemektedir. Yeni teknolojilerin topluma etkileri gençleri de etki altına almış olup bilgisayar, laptop, cep telefonu gibi yeni teknoloji ürünlerinin kullanımı gençler arasında çok hızlı şekilde yaygınlaşmaktadır. Bu çalışmayla; fen bilgisi öğretmen adaylarının siber zorbalık uygulama veya maruz kalıp kalmama durumuna ilişkin siber zorbalık maruz kalma ölçeği ile elde edilen anket verilerin yapay zekâ tekniklerinden biri olan yapay sinir ağları aracılığıyla modellenmesi ve değerlendirilmesi hususu incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Siber zorbalık, yapay zekâ, yapay sinir ağları, anket

Kaynakça

• [1] T. Beran ve O. Li, “Cyber harassment: A study of new method for an old behavior.” Journal of Educational Computing Research, 32(3), 265- 277. 2005.
• [2] A. Marilyn Campbell, “Cyber bullying: An old problem in a new guise?. Australian” Journal of Guidance and Counselling 15(1):68-76. 2005.
• [3] E. Yaman, Y. Eroğlu ve A. Peker, “Okul zorbalığı ve siber zorbalık.” İstanbul: Kaknüs Yayınları. 2001.
• [4] C. Cengizhan, “Bilgisayar ve internet bağımlılığı,” İnternet Konferansı, İstanbul. 2003.
• [5] E. Ceyhan, “Ergen ruh sağlığı açısından bir risk faktörü: İnternet bağımlılığı.” Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15(2), 109-116. 2008.
• [6] J. Colwell ve M. Kato, “Investigation of the relationship between social ısolation, self-esteem, agression and computer game play in Japanese adolescents.” Asain Journal of Social Psychology,149-158. 2003.
• [7] C.S. Kerberg, “Problem and pathological gambling among college athletes.” Ann Clin Psychiatry, 17(4), 243-247, 2005.
• [8] Ö. Erdur-Baker ve F. Kavşut, “A new face of peer bullying: Cyber bullying.” Journal of Euroasian Educational Research, 27, 31-42. 2007.
• [9] J. Morahan-Martin ve P. Schumacher, “Incidence and correlates of pathological internet use among college students.” Comput Human Behavior, 16, 13-29. 2000.
• [10] P.M. Valkenburg ve E. Karen, “Children’s positive and negative experiences with the internet.” Communication Research, 28, 652-675, 2001.
• [11] V.H. Wright, J.B. Joy, T.I. Christopher ve N.O. Heather, “Cyberbullying: Using virtual scenarios to educate and raise awareness.” Journal of Computing in Teacher Education, 26(1), 35-42, 2009.
• [12] Li, Q. “Cyberbullying in schools: A research of gender differences.” School psychology international, 27(2), 157-170, 2006.
• [13] N.E. Willard, “The authority and responsibility of school officials in responding to cyberbullying.” Journal of Adolescent Health, 41(6), S64-S65, 2007.
• [14] D.M. Gezgin ve C. Çuhadar, “Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin siber zorbalığa ilişkin duyarlılık düzeyinin incelenmesi.” Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2). 93-104. 2012.
• [15] B. Belsey, “Cyberbullying: An emerging threat to the “always on” generation.” Recuperado el, 5, 2005.
• [16] S. Shariff, “Cyberbullying: Issues and solutions for the school, the classroom and the home.” New York: Routledge. 2008.
• [17] C. Privitera ve M.A. “Campbell, Cyberbullying: The new face of workplace bullying?” CyberPsychology and Behavior, 12, 395-400, 2009.
• [18] N. Bayram ve M. Saylı “Üniversite Öğrencileri Arasında Siber Zorbalık Davranışı.” Suç Önleme Sempozyumu, Bursa, 7-8 Ekim, 2011.
• [19] G.T. Söyleyici ve A. Kalkan, “Çalışma Koşullarına Bağlı Olarak İş Yerlerinde Çalışanların Siber Zorbalığa Maruz Kalma Düzeylerinin İncelenmesi.” 5 th International Management Information Systems Conference. 1-11. 2019.
• [20] C. Özkan, “Lise öğrencilerinde öznel mutluluk suçluluk ve utancın yordayıcısı olarak siber zorbalık” Y.Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı). 2019.
• [21] F. Bayram ve E. Özkamalı, “Investigation of Cyber Bullying and Cyber Victimization of High School Students.” Journal of the Faculty of Education, 20(1), 303-318, 2019.
• [22] M.B. Horzum, T. Ayas, C. Randler ve B. Düşünceli, “The effects of empathy and circadian preference on cyberbullying of adolescents in Turkey.” Biological Rhythm Research, 1-14. 2019.
• [23] M.F. Yiğit, S. Keskin ve H. Yurdugül, “Ortaokullarda siber zorbalık ve aile desteği arasındaki ilişkinin cinsiyet, internet kullanımı ve öğrenim düzeyi bağlamında incelenmesi.” Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5, 249–284, 2008.
• [24] H. Çiftçi, “Öğrencilerin Siber Mağduriyet Düzeylerinin Karşılaştırılması.” Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 1536-1567. 2018.
• [25] B. Ataseven, “Yapay sinir ağları ile öngörü modellemesi.” Öneri, 10(39), 101-115, 2013.
• [26] J. Hekayati ve M.R. Rahimpour, “Estimation of the saturation pressure of pure ionic liquid using MLP artificial neural network and the revised isofugacity criterion” Journal of Molecular Liquids, 230, 85-95. 2017.
• [27] R.W. Stewart, C.F. Drescher, D.J. Maack, C. Ebesutani ve J. Young, J. “The development and psychometric investigation of the Cyberbullying Scale.” Journal of interpersonal violence, 29(12), 2218-2238, 2014.
• [28] S. Küçük, “Siber Zorbalık Ölçeği Türkçe Uyarlaması.” Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Fadli Tıp Enstitüsü, İstanbul. 2016.
• [29] S. Keith ve M.E. “Cyber-bullying: Creating a culture of respect in a cyber world.” Reclaiming children and youth, 13(4), 224-228, 2005. [30] Q. Li, “Cyberbullying in schools: Nature and extent of Canadian adolescents’ experience.” American Educational Research Association, Montreal, Canada. 2005.
• [31] M. Nelson, “School Bullies Going High Tech”, URL (consulted November 2005) http:// canoe.ca/NewsStand/LondonFreePress/2003/09/02/174030, 2003.
• [32] J. Patchin, “Bullied youths lash out: Strain as an explanation of extreme school violence.” Caribbean Journal of Criminology and Social Psychology, 7(1-2), 22-43, 2002.
• [33] V. Matzavela, K. Chrysafiadi ve E. Alepis, “Questionnaires and artificial neural networks: a literature review on modern techniques in education.” IEEE Global Engineering Education Conference (EDUCON) (pp. 1700-1704). IEEE. 2017.