The Determination of Relationship Between Economic Developedness-Occupational Health/Safety Policies and Work Accidents: Samples of Selected Countries

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 2, 201 - 227, 10.12.2016

Orhan Çoban , Mustafa Kartal

Öz

In this study, considering the period of 2002-2013, the policies implemented toward providing occupational health and safety in Turkey, China, United Kingdom, Germany, and USA (United States of America), numbers of fatal occupational accident occurring in the countries under consideration, and national income (GDP) indicators were comparatively discussed. The aim of this study, with moving from the samples of selected countries, is to observe the interaction between the decisions made toward providing economic developedness-occupational health and safety and the number of fatal occupational accident that occur, and try to identify which actions can be taken in order to provide occupational health and safety specific Turkey. In the samples of country discussed in the scope of the study, it was concluded that there was a decrease in the number of fatal occupational accident and it was identified that the most important development was experienced in United Kingdom. While the findings obtained points out that only economic growth is not enough in preventing work accidents, they reveal that economic developments should be supported with the necessary arrangements and investments toward human. In the range of the period specified, except for the year 2009, despite positive economic growth rate that actualizes and arrangements implemented, it was identified that in Turkey, the aims targeted on work safety could not be reached. In this scope, while the number of workers losing their lives as a result of work accidents in Turkey in 2002 was 878, in 2014, this number reached to 1626.  

Anahtar Kelimeler

Economic Developedness, Occupational Health and Safety, Work Accidents

İktisadi Gelişmişlik-İş Sağlığı/Güvenliği ve Ölümlü İş Kazaları Arasındaki İlişkinin Tespit Edilmesi: Seçilmiş Ülke Örnekleri

Öz

Bu çalışmada 2002-2013 dönemi dikkate alınarak,
Türkiye, Çin, İngiltere, Almanya ve ABD (Amerika Birleşik Devletleri)’de iş
sağlığı ve güvenliğini sağlamaya yönelik uygulamaya konulan politikalar, bu
politikalar sonucunda söz konusu ülkelerde gerçekleşen ölümlü iş kazası
sayıları ve milli gelir (GSYH) rakamları karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır.
Bu çalışmanın amacı, seçilmiş ülke örneklerinden hareketle iktisadi
gelişmişlik-iş sağlığı ve güvenliğini sağlamaya yönelik alınan kararlar ve
gerçekleşen ölümlü iş kazası sayıları arasındaki etkileşimi gözlemlemek ve Türkiye
özelinde iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak amacıyla ne gibi tedbirlerin
uygulanabileceğini tespit etmeye çalışmaktır. Çalışma kapsamında ele alınan
ülke örneklerinde yaşanan ölümlü iş kazaları sayılarının azaldığı sonucuna
ulaşılmış olup; en önemli gelişmenin İngiltere'de yaşandığı tespit edilmiştir.
Elde edilen bulgular, ekonomik büyüklüğün iş kazalarını önlemede tek başına
yeterli olmadığına işaret ederken; iktisadi gelişmenin gerekli düzenlemeler ve
insana yönelik yatırımlarla desteklenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Belirtilen dönem aralığında 2009 yılı hariç gerçekleşen pozitif ekonomik büyüme
oranı ve uygulamaya konulan düzenlemelere rağmen, Türkiye’de iş güvenliği
konusunda hedeflenen amaçlara ulaşılamadığı tespit edilmiştir. Bu kapsamda SGK
(Sosyal Güvenlik Kurumu) tarafından açıklanan verilere baktığımızda Türkiye’de
2002 yılında iş kazası sonucu hayatını kaybeden işçi sayısı 878 iken, 2014
yılında bu sayı 1626’ya ulaşmıştır.

Anahtar Kelimeler

İktisadi Gelişmişlik, İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Kazaları

Kaynakça

• Akyüz, Ferhat (2008) ‘’Sosyal Yardımdan Sosyal Sigortaya: Bismarckyan ve İngiltere Sosyal Güvenlik Sistemlerinin Tarihsel Dönüşümü’’, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 5, 58-70.
• Alarko-Carrier (2015) İş Sağlığı ve Güvenliğinin Kavram ve Kurallarının Gelişimi,[http://www.alarkocarrier.com.tr/Intranet/ServisKapisi/Dosya/ISG/6331/01] (17.02.2015).
• Alper, Yusuf (1988) ‘’Bazı Ülkelerde İşçi Sağlığı-İş Güvenliği Uygulamaları ve Türkiye’deki Uygulama ile Karşılaştırılması’’, Panel, 83-101.
• Baradan, Selim (2005) ‘’İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Programları: Amerikla Birleşik Devletleri Örneği’’, 3. Yapı İşletmesi Kongresi, İzmir.
• Batıya Yön Veren Metinler (2015) 1914 Öncesi Hükümet Düzenlemeleri, [http://www.dusuncetarihi.com/makale/1914-oencesi-huekuemet-duezenlemeleri] (29.09.2015).
• Bilim, Niyazi (2015) ‘’Kömür Madenlerinde Meydana Gelen Kazaların İstatistiksel Değerlendirilmesi’’, Madencilik Türkiye, 6, 44, 78-82.
• BLS (US Bureau of Labor Statistics) (2014) Number of fatal work injuires, [http://www.bls.gov/iif/oshwc/ cfoi/cfch0012.pdf] (24.03.2015).
• BP (2013) Statistical Review of World Energy (Haziran 2013), [http://www.bp.com/statisticalreview] (10.03.2015).
• Ceylan, Hüseyin (2011) ‘’Türkiye’de İş Kazalarının Genel Görünümü ve Gelişmiş Ülkelerle Kıyaslanması’’, International Journal of Engineering Research and Development, 3, 2, 18-24.
• Clark, Andrew ve Postel-Vinay, Vabien (2005) ‘’Job Security and Job Protection’’, IZA Dıscussion Paper Series, No: 1489.
• Çakar,İlknur (2015) ‘’İş Kazaları), [http://www.csgb.gov.tr/csgbPortal/ShowDoc/WLP+Repository/ per/dosyalar/duyurular/iskazalari] (04.02.2015).
• Demir, Fevzi (2010) ‘’Çalışma Hayatında Çocukların Korunması’’, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12, özel sayı, 547-577.
• Demircioğlu, Murat A. (2007) Ulusal ve Uluslararası Hukukta İş Güvenliği Uzmanlığı 2. Baskı (İstanbul: Beta Yayınları).
• Department of Health and Human Services (2011) ‘’Coal Mine Dusr Exposures and Associated Health Outcomes’’, Current Intelligence Bulletin 64, Publication No. 2011-172.
• DGUV (Deeutsche Gesetzliche Unfallversivherung) (2013) DGUV Statistics 2013, Berlin.
• Erdoğan, Sarper M. (2015) Alman İş Yeri Hekimliğinde Yeni Gelişmeler, [http://www.hekimcebakis.org/images/Hekimce_Bakis_Arsiv/49/49-45.pdf] (29.09.2015).
• Enerji Magazin (2015) Torba Yasa 5200 Madenciyi İşsiz Bıraktı, [http://enerjimagazin.com/haber-2348-Torba-Yasa-5200-Madenciyi-Issiz-Birakti.html] (17.03.2015).
• FRS (Federal Reserve System) (2014) Updated Historical Forecast Errors (4 Eylül 2014), [http://www.federalreserve.gov/foia/files/20140409-historical-forecast-errors.pdf] (11.02.2015).
• Guernica TV Çocuk İşçiler ve Bir Kronoloji, [http://guernica.tv/isci-sagligi-ve-guvenligine-dair-bir-kronoloji/] (13.03.2015).
• HSE (Health and Safety Executive) (2014) ‘’Statistics of fatal injuries in the workplace in Great Britain 2014’’, [http://www.hse.gov.uk/statistics/fatals.htm] (20.03.2015).
• ILO (International Labor Organization) (1998) Statistics of occupational injuries (6-15 Kasım 1998), [http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---stat/documents/meetingdocument/wcms_088373.pdf] (05.02.2015).
• ILO (International Labor Organization) (2012) National Profile Report on Occupational Safety and Health in China (Mart 2012), [http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---safework/documents/policy/wcms_186991.pdf] (16.03.2015).
• ILO (International Labor Organization) (2016) Safety and Helath at Work, [http://www.ilo.org/global/topics/safety-and-health-at-work/lang--en/index.htm] (26.07.2016).
• İGUDER (İş Güvenliği Uzmanları Dayanışma Derneği) (2015) Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Kutlaması,[http://iguder.org/index.php/mevzuat/tuzukler/2-uncategorised/53-dunya-is-sagligi-ve-guvenligi-kutlamasi.html] (08.04.2015).
• Kitapcı, İsmail (2007) ‘’Sosyal Devlet Işığında Türk Sosyal Güvenlik Sisteminin Sorunları ve Reform Arayışları’’, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Leung, William (2009) Job Security and Productivity: Evidence From Academics, [https://www.econ.berkeley.edu/sites/default/files/willia m_leung_the sis.pdf] (27.07.2016).
• MSHA (Mine Safety and Health Administration) (2015) [http://www.msha.gov/] (12.02.2015).
• Onur, Hakan A. (2015) “İş Güvenliğinin Önemi, Genel Tanımlar’’, [http://web.deu.edu.tr/maden/docs/is_guvenligi/1.hafta.pdf] (20.02.2015).
• Pielow, C. Johann (2014) ). “Almanya’da Maden Hukuku’’, çev. Mehmet Z. Yıldırım, Küresel Bakış, 4, 14, 1-32.
• SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) (2015) İstatistik, [http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler] (11.03.2015).
• SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) (2015) İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri, [http://isgyasam.com/2013-yili-kazasi-ve-meslek-hastaliklari-istatistikleri/] (15.02.2015).
• Tekin, Bedri (2015) ‘’Ankara Barosu 6331 Sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu’’, [http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=4&ved=0CCwQFjAD&url=http%3A%2F%2Fwww.ankarabarosu.org.tr%2FDosyalar%2Fbaro.ppt&ei=p3cgVcKXHonOaMvtgSg&usg=AFQjCNF2CoWsGC09yMT6qE6dhyFdLrKtiQ] (13.03.2015).
• TUİSAG (2015) İş kazalarında 2 milyon 300 bin ölüyor, [http://www.isgfrm.com/threads/is-kazalarinda-yilda-2-milyon-300-bin-oluyor.17781/] (06.10.2015).
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) (2014) İş Kazaları ve İşe Bağlı Sağlık Problemleri-Araştırma Sonuçları 2013, Ankara.
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) (2015) Konularına Göre İstatistikler, [http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046] (08.01.2015).
• Türk Tabipler Birliği (2011) Mesleksel Kanserler, Ankara.
• US Legal (2015), [http://uslegal.com/] (11.02.2015).
• Uz, Ziya (2004) ‘’İşletmelerde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Uygulamalarının Etkinliği’’, Yüksek Lisans Tezi, Afyon kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Uzmanıyız (2016) İş Sağlığı ve Güvenliğinin Gelişim Süreci, [http://uzmaniyiz.biz/is-sagligi-ve-guvenligi/genel-bilgiler/isg-gelisim-sureci.html] (26.07.2016)
• WCA (World Coal Association) (2014) Coal Facts 2014 (Eylül 2014), [http://www.worldcoal.org/] (11.03.2015).
• WHO (World Health Organization) (2001) Occupational Health-A manual for primary health care workers, Switzerland.
• World Bank (2015) Countries and Economies, [http://data.worldbank.org/country] (09.02.2015).
• Yıldırım, A. Yasemin ve Murat Kuruoğlu (2013) ‘’Türkiye’deki İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinin ABD ile Kıyaslanması’’, Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 6 (2), 105-120.
• Yıldız, Arzu; Tekin, Bedri ve Aslı Odman (2008) ‘’İşçilerin Sağlığı ve Güvenliği İşverenlerin İnsafina Emanet!’’, Mühendis ve Makina, 49 (579), 19-34.
• Yılmaz, Fatih (2009) ‘’Avrupa Birliği ve Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği: Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliğini Kurullarının Etkinlik Düzeyinin Ölçülmesi’’, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.