Öğretmen Deneyimlerine Dayalı Bir Durum Çalışması: Kapsayıcı Eğitim Ve Göçmen Öğrenciler

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 1, 93 - 115, 30.04.2024

Canan Çolak Seymen , Gamze Tuti , Duran Mavi

https://doi.org/10.54558/jiss.1296103

Öz

Amaç: Kapsayıcı eğitim göçmen öğrencilere sunulan eğitim hizmetlerinin hakkaniyet ve kalite düzeyi açısından özel bir anlam taşımaktadır. Suriye’den Türkiye’ye gerçekleşen kitlesel göçlerin ardından kapsayıcı eğitim ve göçmen öğrenciler hakkındaki öğretmen görüşlerine dayalı literatür önemli bir hacim kazanmıştır. Ancak bu konudaki nitel çalışmalar görece küçük gruplar üzerinde gerçekleştirilmiş, geniş katılımlı araştırmalar ihmal edilmiştir. Bu nedenle mevcut çalışmada kapsayıcı eğitim uygulamaları ve göçmen öğrencilerin içinde bulundukları koşullar geniş bir katılımcı grubunun görüşlerinden yararlanılarak çözümlenmiştir.
Yöntem: Mevcut çalışmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Veriler Trabzon’da görev yapan ve sınıfında göçmen öğrencisi bulunan 85 sınıf öğretmeninden elde edilmiştir.
Bulgular: Göçmen öğrencilere ilişkin bulgular; dil, kültürel, duygusal, derslere ilişkin, kaynaşmaya ilişkin, motivasyon sorunları ve çözüm önerileri temalarında incelenmiştir. Bulgular kapsayıcı eğitimle ve göçmen öğrencilerle ilgili çalışmaların güncel görünümüne katkı sunma potansiyeli taşımaktadır.
Sonuç: Sonuçlar göçmen öğrencilerin dilsel, kültürel, duygusal, akademik ve motivasyonel konularda önemli sorunları bulunduğunu göstermektedir. Sonuçlara dayalı olarak öğretmenlere ve araştırmacılara bazı öneriler sunulmuştur.
Özgünlük: Bu konuda ilgili araştırmalar bulunmakla birlikte daha geniş katılımlı araştırmalarla desteklenmesini gerektirmektedir. Mevcut çalışmanın özgünlüğü geniş katılımlı geniş bir pencereden literatüre bu konuda destek sunmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Kapsayıcı Eğitim, Göçmen Öğrenci, Öğretmen, Durum Çalışması.

Kaynakça

• Akbaşlı, S., & Mavi, D. (2019). Conditions of Syrian asylum seeker students in a Turkish university. International Journal of Inclusive Education, 25(7), 763-778.
• Albanese, C. (2020). Sense making: How is the equitable and inclusive education policy understood, explained, and implemented by school administrators in Ontario? (No. 28025107) [Doctoral dissertation, University of Toronto]. Proqest.
• Alpaydın, Y. (2017). An analysis of educational policies for school-aged syrian refugees in Turkey. Journal of Education and Training Studies, 5(9), 36-44.
• Arslan Ü., & Ergül, M. (2021). Mülteci öğrencilerin eğitimlerinde yaşadıkları sorunlar: Öğretmenlerin perspektifinden bir Delphi çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 54, 1-31.
• Aydın Güngör, T., & Pehlivan, O. (2021). Kapsayıcı eğitimin Türk eğitim sistemindeki yeri ve önemi. Studies in Educational Research and Development, 5(1), 48-71.
• Chuang, S. S., Rasmi, S., & Friesen, C. (2011). Service providers’ perspectives on the pathways of adjustment for newcomer children and youth in Canada. Immigrant children: Change, Adaptation, and Cultural Transformation, 149-170.
• Ciğerci, F. M., & Güngör, F. (2016). The problems encountered by the foreign primary school students from the perspectives of classroom teachers (Bilecik sampling). Journal of Education and Future, 10, 137-164.
• Cowan, P., & Maitles, H. (2012). Teaching controversial issues in the classroom: Key issues and debates. A & C Black.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri (6. bs., Çev. Ed.: S. B. Demir, & M. Bütün). Siyasal.
• Dabbous, D. (2019). Critical inquiry into the education for refugee and migrant pupils: the construction of primary teachers’ practices in one city in Scotland (No. 35992) [Doctoral dissertation, The University of Edinburgh]. Edinburgh Research Archive.
• Elison-Chang, P. A. (2018). Success for all through supporting inclusıve education: A mixed method research study. (No. 10824197) [Doctoral dissertation, Northwest Nazarene University]. Proqest.
• Emin, M. N. (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi: Temel eğitim politikaları. SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı. 12/10/2023 tarihinde http://file.setav.org/Files/Pdf/20160309195808_turkiyedeki-suriyelicocuklarin-egitimi-pdf.pdf adresinden erişildi.
• Erdoğan, M. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal kabul ve uyum araştırması. Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi, Ankara, 26-28.
• Eren, Z. (2019). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre göçmen çocukların eğitim sorunları ve çözüm önerileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 213-234.
• Ereş, F. (2015). Türkiye’de göçmen eğitimi sorunsalı ve göçmen eğitiminde farklılığın yönetimi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, 17-30.
• Gay, G. (1994). A synthesis of scholarship in multicultural education: Urban Monograph Series. North Central Regional Educational Laboratory.
• Gencer, T. E. (2017). Göç ve eğitim ilişkisi üzerine bir değerlendirme: Suriyeli çocukların eğitim gereksinimi ve okullaşma süreçlerinde karşılaştıkları güçlükler. Journal of International Social Research, 10(54), 838-851.
• Giani, L. (2006). Migration and education: Child migrants in Bangladesh. Sussex Migration Working Paper no, 33. Sussex Center for Migration Research, University of Sussex. 12/10/2023 tarihinde http://www. childmigration. net/Giani_06 adresinden erişildi.
• Harper, D. L. (2017). The peripheral factors of inclusive education and teacher self-efficacy (10637977) [Doctoral dissertation, Concordia University]. DigitalCommons.
• Harunoğulları, M. (2016). Suriyeli sığınmacı çocuk işçiler ve sorunları: Kilis örneği. Göç Dergisi, 3(1), 29-64.
• Hayat Boyu Genel Müdürlüğü. (2023, Mart). İzleme ve değerlendirme raporu. 12/10/2023 tarihinde https://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_07/03141649_Yzleme_ve_DeYerlendirme_Raporu_2022.pdf adresinden erişildi.
• Karaman, H. B., & Bulut, S. (2018). Göçmen çocuk ve ergenlerin eğitim engelleri, psikolojik sorunları ve çözüm önerileri üzerine bir araştırma. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, Göç Özel Sayısı 2, 393-412.
• Karataş, M., & Barut, B. (2021). Sosyal hizmet perspektifinden göç ve savunmasız gruplar: IOM raporları üzerine bir araştırma. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 86-109.
• Kim, J. (2018). Inclusive practice under a policy of integration: learning from the implementation of support assistant provision in South Korean schools (No. 35599) [Doctoral dissertation, The University of Edinburgh]. Edinburgh Research Archive.
• Koşar, S., & Aslan, F. (2020). İlkokul ve ortaokula devam eden göçmen çocukların eğitim sorunlarına yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 9(4), 1799-1831.
• Lynch, C. A. (2021). Training and experience as predictors of principals’ efficacy for inclusive education implementation (No. 28419789) [Doctoral dissertation, Walden University]. Proqest.
• Mavi, D. (2022). Disadvantages and solutions of a model in asylum seeker education: Temporary education centers (TECs). Participatory Educational Research, 9(3), 428-444.
• Miller, A. L., & Dumford. A. L. (2014). Open-ended survey questions: item nonresponse nightmare or qualitative data dream?. Survey Practice, 7(5), 1–11.
• Mngo, A. Y. (2017). An investıgation of the attitudes held by general education teachers toward students with disabilities in a pilot inclusive education program in Cameroon (No. 1627) [Doctoral dissertation, Andrews University]. DigitalCommons.
• Morse, A. R. (2020). Barriers to inclusive education: A qualitative case study among inclusive elementary teachers in the general education classroom (No. 27830006) [Doctoral dissertation, Northcentral University]. Proquest.
• Öner, G., & Dur, H. (2023). Yabancı uyruklu öğrencilerin okula uyum süreçlerine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Anadolu University Journal of Education Faculty, 7(1) , 285-307.
• Özbek, Ö. Y., & Taneri, P. O. (2023). Okul yöneticilerinin kapsayıcı eğitime ilişkin farkındalıkları üzerine sanat-temelli bir çalışma. Çankırı Karatekin Üniversitesi Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi, 11(1), 75-96.
• Özdemir, M., & Tuti, G. (2023). Nitel araştırma desenleri: Metodolojik bir temellendirme. Çankırı Karatekin Üniversitesi Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi, 11(2), 217-235.
• Paerregaard, K. (2019). Grasping the fear: How xenophobia intersects with climatephobia and robotphobia and how their co-production creates feelings of abandonment, self-pity and destruction. Migration Letters, 16(4), 647-652.
• Polat, F. (2012). Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu ilköğretim öğrencilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri (No.: 323358) [Yüksek lisans Tezi, Fırat Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Rousseau, C., & Guzder, J. (2008). School-based prevention programs for refugee children. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 17(3), 533-549.
• Rubin, H. J., & Rubin, I. S. (2012) Qualitative interviewing: The art of hearing data (3. ed.). Sage.
• Sakız, H. (2016). Göçmen çocuklar ve okul kültürleri: Bir bütünleştirme önerisi. Göç Dergisi, 3(1), 65-81.
• Saldaña, J. (2019). Nitel araştırmacılar için kodlama el kitabı (3. bs., Çev. Ed.: A. Tüfekçi Akcan, & S. N. Sad). Pegem.
• Sarıtaş, E., Şahin, Ü., & Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 208-229.
• Snoubar, Y., & Karataş, K. (2017). Bir sakatlık nedeni olarak savaş, çatışmalar ve engelli çocukların hakları: Filistin örneği. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 14(1), 1-14.
• Şimşir, Z., & Dilmaç, B. (2018). Yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim gördüğü okullarda öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri. İlköğretim Online, 17(2), 1116-1134.
• Topaloğlu, H., & Özdemir, M. (2020). Mültecilerin eğitime erişmeleri sürecinde yaşadıkları sorunlar ve sosyal içerilme beklentileri. Electronic Turkish Studies, 15(3), 2033-2059.
• Tunga, Y., Engin, G., & Çağıltay, K. (2020). Türkiye'deki Suriyeli çocukların eğitiminde karşılaşılan sorunlar üzerine bir alanyazın taraması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 317-333.
• Tuti, G. Kapsayıcı eğitim ışığında Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin eğitim uygulamaları üzerine bir değerlendirme. 11. Uluslararası Eğitim Yönetimi Forumu, 2020 Türkiye.
• Uğurlu E., Z. (2018). Suriyeli sığınmacı öğrencilerin okula uyum sorunlarının çözülmesi ve desteklenmesinde öğretmen etkisi. A. Solak (Ed.). Zorunlu göçler ve doğurduğu sosyal travmalar içinde (ss. 178-242). HEGEM.
• UNESCO. (2005). Guidelines for inclusion: Ensuring access to education for all. UNESCO.
• Ünal, R., & Aladağ, S. (2020). Kapsayıcı eğitim uygulamaları bağlamında sorunlar ve çözüm önerilerinin incelenmesi. Journal of Interdisciplinary Education: Theory and Practice, 2(1), 23–42.
• Watkins, K., & Zyck, S. A. (2014). Living on hope, hoping for education-the failed response to the Syrian refugee crisis. Retrieved from https://www.odi.org/sites/odi.org.uk/files/odi-assets/publicationsopinion-files/9169.pdf on 12/10/2023.
• Weinstein, C. S., Tomlinson-Clarke, S., & Curran, M. (2004). Toward a conception of culturally responsive classroom management. Journal of Teacher Education. 55(1), 25-38.
• Yaman, K., & Kaya, M. (2023). Göç kavramı ve Türkiye’de göç tarihi üzerine bir araştırma. Balkan & Near Eastern Journal of Social Sciences, 9(1), 70-74.
• Yurdakul, A., & Tok, T. N. (2018). Öğretmen gözüyle göçmen/mülteci öğrenci. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 46-58.