Analysis of Current Situation of the Hazelnut Agricultural Producer Unions in Samsun Province

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 4, 325 - 335, 30.12.2018

Bakiye Kılıç Topuz , Mehmet Bozoğlu

https://doi.org/10.21597/jist.410734

Cited By: 1

Öz

Hazelnut has a strategic importance in Turkey with its production value, employment and export

revenue. Samsun Province produced 14% of Turkey’s hazelnut production. In order to establish competition

condition in hazelnut markets, producers should be organized effectively. The main aim of this research was to

expose the current situation and problems of the Hazelnut Agricultural Producer Unions (APU) in Samsun province.

The data of this study were collected through surveys from both the board members of 3 unions and 92 members of

the unions which were randomly selected. The research results showed that the hazelnut producers were not widely

organized under the unions, incomes and profits of the unions were very low, of the unions were a member of

upper organization, education level of union’s board members were very low, the members did not effectively fulfill

their responsibilities. However, it was found that the unions just mediate to supply inputs and to market members’

crops and they did not carry out a project. In order to develop the unions’ competitiveness, the unions should be

provided project-based financial and technical assistance.

Anahtar Kelimeler

Agricultural producer unions, case analysis, hazelnut, problem analysis, Samsun

Samsun İlindeki Fındık Tarımsal Üretici Birliklerinin Mevcut Durum Analizi

Öz

Türkiye’de fındık, sağladığı üretim değeri, istihdam ve ihracat geliriyle stratejik bir öneme sahiptir.

Türkiye’nin fındık üretiminin %14’ü ise Samsun İlinde gerçekleştirilmektedir. Fındık piyasalarının etkin olarak

işleyebilmesi için üreticilerin yaygın ve etkili bir şekilde örgütlenmelerine ihtiyaç duyulmaktadır. Araştırmanın

temel amacı, Samsun İlindeki Fındık Tarımsal Üretici Birliklerinin mevcut durumu ve sorunlarının ortaya

konulmasıdır. Araştırmanın ana materyalini, Samsun İlinde faaliyet gösteren 3 Organik Fındık Tarımsal Üretici

Birliği yöneticilerinden ve bu birliklerin üyeleri arasından Basit Tesadüfi Örnekleme yöntemlerine göre seçilen 92

çiftçiyle yapılan anketlerden elde edilen veriler oluşturmaktadır. Araştırmada fındık üreticilerinin birlik şeklinde

örgütlenmelerinin yaygın olmadığı, birliklerin gelirleri ve kârlarının çok düşük olduğu, birliklerin ’sinin üst

örgütlenmesinin olmadığı, birlik yöneticilerinin genelinin eğitim seviyelerinin düşük olduğu, birlik üyelerinin

sorumluluklarını yaygın olarak yerine getirmedikleri ortaya konulmuştur. Bununla birlikte, birliklerin ürün

pazarlama, girdi temini ve ihracatta üyelerine sadece aracı oldukları, herhangi bir dış kaynaklı proje yürütmedikleri

belirlenmiştir. Fındık Tarımsal Üretici Birliklerinin geliştirilebilmesi için kendilerine projeye dayalı finansal ve

teknik yardımların sağlanarak rekabet güçlerinin artırılması gerekli görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Durum analizi, fındık, sorun analizi, tarımsal üretici birliği, Samsun

Kaynakça

• Acar İ, Yıldırım İ, 2000. Mandıra İşleten Dönerdere Tarımsal Kalkınma Kooperatifine Ortak İşletmelerin Ekonomik Analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 10 (1): 61-70.
• Başaran B, 2003. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün Yeni Kooperatif Standartları ve Ülkemiz Kooperatiflerinin Uyumu: Trakya Bölgesi Tarım Kooperatifleri Örneği. Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 119s.
• Bozoğlu M, Cinemre H, Ceyhan V, 2001. Tarımsal Sanayinin Geliştirilmesinde Kooperatifleşme: Tonya Örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2): 23-29.
• Cook M. L, 1995. The Future of U.S. Agricultural Cooperatives: A Neo-Institutional Approach. American Journal of Agricultural Economics, 77(5): 1153-1159.
• Çukur F, Saner G, 2012. Süt sığırcılığının geliştirilmesinde birliklerin rolü ve önemi: Milas ilçesi süt üreticileri birliği örneği. X. Tarım Ekonomisi Kongresi, 5-7 Eylül 2012, Konya.
• Doğan H.G, 2011. Türkiye’deki Üretici Birliklerinin Üretici Örgütlenmesinde Yeri ve Önemi (Kazova Bölgesi Yaş Sebze Ve Meyve Üreticileri Birliği Örneği. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 114s.
• Erkuş A, Özüdoğru H, 2005. Köy-Koop Kırklareli Birliği’nin Ekonomik Analizi ve Yöneticilerinin Kooperatif İşletmelerinin Başarısına Etkilerinin Değerlendirilmesi. Üçüncü Sektör Kooperatifçilik Dergisi, 150: 3-22.
• Ertan A, Turan A, 2001. GÜLBİRLİK Ortaklarının Kooperatif Ortak İlişkisi Yönünden Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2): 29-43.
• Everest B, 2009. Tarımsal Ürünlerin Pazarlanmasında Çiftçi Örgütlerinin Rolü ve Önemi: Çanakkale Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri Örneği. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 76s.
• FAO, 2014. Food and Agriculture Organization. http://www.fao.org/faostat/en/#data (Erişim tarihi: 5 Şubat, 2018).
• Güreşçi E, 2010. Tarımsal kalkınmada tarımsal üretici birliklerinin önemi: İspir Bal Üretici Birliği örneği. IX. Tarım Ekonomisi Kongresi, 22-24 Eylül 2010, Şanlıurfa.
• Karami E, Moghaddam K.R, 2005. Modeling Determinants of Agricultural Production Cooperatives’ Performance in Iran. Agricultural Economics, (33): 305-314.
• Karlı B, Çelik Y, 2003. GAP Alanındaki Tarım Kooperatifleri ve Diğer Çiftçi Örgütlerinin Bölge Kalkınmasındaki Etkinliği. 116, Yayın no: 97 ISBN 975-407-122-5, Şanlıurfa.
• Kılıç B, 2011. Samsun İlindeki Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinde Ortak-Kooperatif İlişkilerinin Analizi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 158s.
• Kılıç Topuz B, Bozoğlu M, 2015. Samsun İlindeki Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinde Ortak-Kooperatif İlişkilerinin Analizi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 30(3): 246-253.
• Özüdoğru H, 2004. Köy-Koop Kırklareli Birliği’nin Ekonomik Analizi ve Yöneticilerin Kooperatif İşletmelerinin Başarısına Etkilerinin Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Rehber E, 2006. Tarımda Yeni Nesil Kooperatifler. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Türktarım Dergisi, 171: 40-43.
• RG, 2004. 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu, 06.07.2004 tarih 25514 Sayılı Resmi Gazete, http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/07/20040706.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/07/20040706.htm (Erişim tarihi: 10 Ocak, 2018).
• RG 2015. Resmi Gazete, 30.05.2015 tarih 29371 Sayılı Kanun, Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ, http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=9.5.20802&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=2015/19 (Erişim tarihi: 5 Nisan, 2017).
• RG, 2016. Resmi Gazete, 10 Ekim 2016 tarih 29853 Sayılı Kanun, Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/10/20161010-2.htm (Erişim tarihi: 29 Mayıs, 2017).
• STİM, 2014. Samsun Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü kayıtları, (Erişim tarihi: 4 Ocak, 2017).
• TÜİK, 2016. Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel üretim istatistikleri, İlçelere göre üretim istatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim tarihi: 16 Mart, 2017).
• TÜİK, 2017. Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel üretim istatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim tarihi: 16 Mart, 2017).
• USDA, 2014. United States Department of Agriculture, Turkey Tree Nuts Annual Report 2014. Gain Report Number: TR4037.
• Yamane T, 1967. Elemantary Sampling Theory. Prentice Hall Inc., Englewoods, New Jersey.