Iğdır İlinde Göçer Hayvancılık ve Bazı Yapısal Özellikleri

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 552 - 561, 01.03.2019

İsak Savaş İsa Yılmaz , Mete Yanar

https://doi.org/10.21597/jist.481724

Cited By: 3

Öz

Bu çalışma, Iğdır ilinde göçer hayvancılığın
yapısını belirlemek, problemlerini tespit etmek, çözüm önerileri getirmek ve
göçer hayvancılığın gelişmesine katkı yapmak amacıyla yürütülmüştür.
Araştırmada Basit Tesadüfi Örnekleme Yöntemine göre, Iğdır İli Damızlık
Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliği’ne kayıtlı 174 işletme sahipleri ile anket
yapılmıştır. Elde edilen veriler değerlendirilerek iki boyutlu tablolarda
özetlenebilen sayı ve yüzdelik olarak ifade edilmiş olup, bu değerlendirmelere
göre; yetiştiricilerin %86.8’i Nisan ayında hayvanlarını meralara çıkarırken,
%75.3’ü ise Haziran ayında yaylalara göçmektedir. Göçerlerin %83.3’ü Eylül
ayında yaylalardan geri yerleşim yerlerine dönmektedir. Yerleşim yerine dönen
yetiştiricilerin %79.9’u daha önce otlatılmayan köyiçi meraları, anız ve
anızlar arasındaki arazileri, bağ ve bahçe içlerini otlatarak, Aralık ayında
hayvanlarını barınaklara almaktadırlar. Böylece göçerlerin, ilkbahar ve yaz
başında (Nisan-Mayıs-Haziran) meraları, yaz ve sonbahar başında yaylaları
(Temmuz-Ağustos-Eylül) sonbahar ve kış başında ise (Ekim-Kasım-Aralık) köyiçi
mera, anız ve bahçe içlerini otlattıkları belirlenmiştir. Yetiştiricilerin
%81.0’ı mera ve yaylaları kiralamak suretiyle kullandıkları, mera ve yaylalara
gidişlerini %55.2 oranında araçlarla, %26.4 oranında araç + yaya olarak ve
%17.8 oranında ise yaya olarak yaptıkları belirlenmiştir. Ayrıca,
yetiştiricilerin %5.8’i kendisi, % 68.4’u ise çobanla ve %25.9’u ise kendi +
çobanla hayvanlarını otlattıkları belirlenmiştir. Yetiştiricilerin Iğdır ilinde
koyunculuğun geliştirilmesi için beklenti ve önerileri konusunda düşünceleri
için %12.6’ü beyanda bulunmaz iken, %39.7 mera-yayla temini, %28.7 tarımsal
destek, %8.0 merada su, %6.9 damızlık materyal temini, %1.7 eğitim, %1.2 sağlık
ve % 1.2 et tesisi gerekli şeklinde cevap verdikleri belirlenmiştir.  Araştırma sonuçlarına dayanarak, Iğdır ili
göçerlerinin mera, yaylak ve kışlakların kullanımını 4342 sayılı mera kanunu
kapsamına uygun olarak yaptıkları ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği konusunda
tecrübeli ve bilinçli oldukları söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Göçer hayvancılık, Mera, Yayla, Otlatma, Iğdır İli

Some Structural Characteristics of Migratory Livestock Breeding in Igdir Province

Öz

The aim of this study
was to determine some practices and problems of livestock breeders living in
Igdir province and to find solutions to these problems and contribute to
development of animal husbandry in the region. A survey was conducted with 174
farmers registered to the Association of Breeding Sheep and Goat Breeders,
using simple random sampling method in research. Data obtained in the study is
counted and expressed in numbers and percentages which can be summarized in two
dimensional tables. According to these evaluations; while 86.8% of the breeders
went to pastures in April, while 75.3% went to highlands in June. In September,
83.3% of the breeders returned from highlands to pastures, while 79.9% returned
to the plains in December. The breeders are grazing pastures for six months in
spring (April-May-June) and in fall (October-November-December). Highlands are
grazed for two months per year (July-August-September). It was determined that
55.2% of the trips to the pastures and highlands were made by vehicles, 17.8%
on foot and 26.4% by vehicles and on foot. 5.8% of the breeders graze their own
herds while 68.4% hand over grazing to shepherds and 25.9% graze their herds in
assistance of a shepherd. While 12.6% of the breeders did not express any opinions
for development of sheep breeding in Igdir province, 39.7% expressed
rangeland-highland provision, 28.7% suggested agricultural subsidies while
8.04% suggested water irrigation, 6.9% breeding, 1.7% farm education, 1.2%
health and 1.2% meat plant for development of stock breeding in the region.
According to the results of the study, it is possible to say that the migrants
of Igdir province need to use their pastures, highlands and winters in
accordance with the law of pasture law 4342, to be experienced and conscious
about small ruminants breeding.

Anahtar Kelimeler

Migratory Livestock, Pasture, Highland, Grazing, Igdir Province

Kaynakça

• Alçiçek A, Karaavaz K, 2003. Sığır besisinde mısır silajı kullanımı. Animalia, 203:68-76.
• Alkoyak A, Çetin O, 2016. Süt Sığırlarında Sıcaklık Stresi ve Korunma Yolları. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi, 5 (1):40-55.
• Anonim, 1998. Mera Kanunu. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4342.pdf (Erişim Tarihi; 23 Aralık 2018).
• Anonim, 2018. Iğdır İli 4342 Sayılı Mera Kanunu Kapsamında Mera Yaylak ve Kışlakların Kullanımı Faaliyetlerine Dair Valilik Genel Emri (2018/1). http://www.igdir.gov.tr/kurumlar/igdir.gov.tr/ek-1.pdf (Erişim Tarihi; 22 Aralık 2018).
• Babalık AA, Fakir H, 2017. Korunan ve otlatılan mera alanlarında vejetasyon özelliklerinin karşılaştırılması: Kocapınar Merası örneği. Türkiye Ormancılık Dergisi, 18(3): 207-211.
• Bilgili A, Demir O, Daşcı M, 2017. Orman Yangınlarının Önlenmesinde Sürdürülebilir Uygulama: Kontrollü Hayvan Otlatma. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Dergisi, 14(1):87-93.
• Bilginturan S, Ayhan V, 2009. Burdur İli Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiriciler Birliği Üyesi Koyunculuk İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim, 50 (1): 1-8.
• Daşçı M, Çomaklı B, 2006. Yaylacılık ve Tarımsal Açıdan Önemi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 37 (2): 275-280.
• Güneş T, Arıkan R, 1988. Tarım Ekonomisi İstatistiği. Ders Kitabı, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayını, No.1049, Ankara.
• Herzog F, Seidl I, 2018. Swiss alpine summer farming: current status and future development under climate change. The Rangeland Journal, 40: 501-511.
• Karadağ Y, Çınar S, Taşyürek T, Gökalp S, Özkurt M, 2016. Tokat–Kazova ekolojik koşullarında bazı çok yıllık yem bitkilerinin verim ve kalitelerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25 (2): 206–21.
• Kuşvuran A, Nazlı Rİ, Tansı V, 2011. Türkiye’de ve Batı Karadeniz Bölgesi’nde Çayır-Mera Alanları, Hayvan Varlığı ve Yem Bitkileri Tarımının Bugünkü Durumu. Gazi Osmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28 (2): 21-32.
• Marai IFM, Haeeb AAM, Gad AE, 2007. Biological Functions In Young Pregnant Rabbit Does As Affected by Heat Stress And Lighting Regime Under Subtropical Conditions of Egypt. Tropical and Subtropical Agro ecosystems, 7: 165-176.
• Mut H, Geze M, Gülümser E, Başaran U, Çopur Doğrusöz M, Ayan İ, 2016. Yozgat’ta yem bitkileri tarımının genel durumu. I. Uluslararası Bozok Sempozyumu, 5–7 Mayıs 2016, Yozgat, 4: 133-139.
• Özalp M, Sütlü E, 2011. Fırtına Havzası’nın Yukarı Bölümlerinde Yürütülen Yaylacılık Faaliyetlerinin Zamansal Değişiminin İrdelenmesi ve Bazı Çevresel Sorunların Tespiti. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12 (2):148-160.
• Palta Ş, Genç Lermi A, 2018. Korunan ve Korunmayan Doğal Mera Alanlarının Bazı Özelliklerinin Karşılaştırılması: Bartın İli Örneği. Ziraat, Orman ve Su Ürünlerinde Akademik Araştırmalar. Gece Kitaplığı Yayın Evi, s.37-57. Ankara.
• TUİK 2017. Türkiye İstatistik Kurumu. İşgücü İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/ HbGetir.do?id=27699&tb_id=3 (Erişim Tarihi; 23 Aralık 2018).
• TUİK, 2013. Seçilmiş göstergelerle Iğdır. http://www.tuik.gov.tr /ilGostergeleri/ iller/IGDIR.pdf (Erişim Tarihi; 9 Nisan 2018).
• Yazıcı M., 2016. Modern Göçerlik. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (56): 235-252.
• Yolcu H, Tan M, 2008. Ülkemiz yem bitkileri tarımına genel bir bakış. Tarım bilimleri Dergisi 14 (3): 303-312.