Karagöl (Borçka-Artvin) Gölü ve Çevresinin Hidrojeokimyasal İncelemesi

Yıl 2017, Cilt: 41 Sayı: 2, 101 - 116, 15.12.2017

Şehnaz Şener , Hülya Kibar

https://doi.org/10.24232/jmd.334464

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, Karagöl ve
çevresinin jeolojik ve hidrojeolojik özellikleri incelenerek bölgedeki su kaynaklarının hidrojeokimyasal özellikleri, kullanım durumları ve
kirlilik değerlendirmeleri yapılmıştır. Çalışma
alanında Mesozoyik-Kuvaterner zaman aralığında farklı yaş ve litolojiye sahip
kaya birimleri yüzeylemektedir. Çalışma alanında yeraltısuyu rezervuarları alüvyon ve içerisinde yer yer kireçtaşı, kumtaşı
seviyeleri olan kırık ve çatlaklı mağmatik kaya birimleri olup en önemli yüzey
suları ise Çoruh Nehri ve Karagöl’dür. Çalışma alanındaki su kaynaklarının
hidrojeokimyasal özelliklerini belirlemek amacıyla, yüzey suyu ve kaynak suyu
örneklerinin hidrojeokimyasal analizleri yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara
göre bölgedeki su kaynaklarının, Ca-HCO_3,  Ca-Mg-HCO₃, ve NaHCO₃
sular fasiyesinde olduğu görülmektedir. Su tiplerinin gelişmesindeki ana
etken kayaç-su etkileşimi olup genel olarak Na ve Ca iyonlarının artışı Na-Ca
feldspatlar ile, Mg iyon artışı ise daha çok biyotit, amfibol, piroksen gibi
silikat minerallerinin ayrışması sonucunda gerçekleşmektedir. Su örneklerindeki
baskın HCO₃ iyonu kireçtaşı, killi kireçtaşı birimleri ile birlikte
feldspat minerallerinin ayrışması sonucunda açığa çıkan kalsit mineralleri ile
ilişkili kaya-su etkileşimi sonucunda artış göstermektedir. Su kalitesi
bakımından incelendiğinde çalışma alanındaki suların tamamı I. su kalite
sınıfında yer almakta olup yapılan değerlendirmelere göre içme ve sulama suyu
olarak kullanıma uygundur.

Anahtar Kelimeler

Ayrışma, Hidrojeokimya, Hidrojeoloji, Karagöl

Kaynakça

• Anonim, 2008. Su Kirliliği ve Kontrol Yönetmeliği. Resmi Gazete, Sayı: 25687.
• Güven, İ. Hakkı; Tosun, C. Yılmaz., 1986. Artvin-Borçka Karagöl Sahası Maden Jeolojisi Raporu. MTA Yayınları, No: 2002, Ankara.
• İSYSKY, 2012. İçme Suyu Elde Edilen veya Elde Edilmesi Planlanan Yüzeysel Suların Kalitesine Dair Yönetmelik. Resmi Gazete No: 28338.
• İTAS, 2005. İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete No: 25730.
• Kopar, I., Sever, R., 2008. Karagöl (Borçka-Artvin). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1, 21-38.
• Şahinci, A., 1991. Doğal Suların Jeokimyası. Reform Matbaası, 548s, İzmir.
• Yılmaz, B.S., Gülibrahimoğlu, İ., Konak, O., Yazıcı, E.N., Köse, Z., Yaprak, S., Çuvalcı, F., Saraloğlu, A., Tosun, C.Y., 1998. Artvin İlinin Çevre Jeolojisi ve Doğal Olanakları, MTA Yayınları, s: 1-223. Ankara.