Determination of Factors Affecting on the Fish Consumption Habit in Rural Areas: The Case of Çan (Çanakkale)

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 132 - 141, 27.12.2019

Kahraman Selvi , Gülcan Kandemir Seda Özdikmenli Tepeli

Öz

In this study, in order to determine the
approaches of people in Çan/Çanakkale towards seafood consuming, a
questionnaire has been applied to 420 consumers using simple random
sample method in November - December 2018. As a result of the study, we
identified the locals’ priorities of fish consuming, the reasons of not
consuming, the consuming types, and on which types their consuming habits
intense. It is identified that 84.29% of consumers in Çan eat fish
but mostly consumed meat types are as in order; White meat (48.42%),
red meat (36.83%) and fish (12.27%).  Anchovy from sea
fish (23%) and trout / salmon from fresh water fish (35%)
take the first rank. Besides, it is determined that seafood consumption
per capita in Çan/Çanakkale is 13.28 kg/year.

Anahtar Kelimeler

Fish Consumption, Consumption Preferences, Çan, Çanakkale

Kırsal Bölgelerde Su Ürünleri Tüketim Alışkanlığına Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi: Çan (Çanakkale) Örneği

Öz

Bu çalışmada, Çanakkale’nin Çan
ilçesinde yaşayan insanların demografik özelliklerine ve satın alma
tercihlerine göre su ürünleri tüketimine yaklaşımları belirlenmiştir. 2018 yılının Kasım-Aralık ayları arasında, basit tesadüfi örnekleme
metodu kullanılarak; 420 tüketiciye anket uygulaması yapılmıştır. Çalışmada;
bölge halkının balık tüketimindeki öncelikleri, tüketmeme sebepleri, tüketim alışkanlıklarının
hangi türler üzerinde yoğunlaştığı ve tüketim şekilleri belirlenmiştir. Çalışma
sonucunda, Çan ilçesinde yaşayan tüketicilerin %84,29’unun balık etini
tükettiği; fakat en fazla tüketilen et ürünlerinin sırasıyla beyaz et (%48,42),
kırmızı et (%36,83) ve balık eti (%12,27) olduğu belirlenmiştir. Deniz
balıkları arasında hamsinin (%23), tatlı su balıklarında ise alabalığın (%35)
ilk sırada yer aldığı görülmüştür. Ayrıca, Çanakkale’nin Çan İlçesinde kişi
başı balık tüketiminin 13,28 kg/yıl olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Su Ürünleri, Balık Tüketimi, Tüketim Tercihleri, Çan, Çanakkale

Kaynakça

• Aydın, M., Karadurmuş, U., 2013. Trabzon ve Giresun Bölgelerindeki Su Ürünleri Tüketim Alışkanlıkları. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi. 3(9):57-71.
• Çaylak, B., 2013. İzmir İli Su Ürünleri Tüketimi ve Tüketici Tercihleri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale
• Çolakoğlu, F.A., İşmen, A., Özen, O., Çakır, F., Yığın, C., Ormancı, H.B., 2006. Çanakkale İlindeki Su Ürünleri Tüketim Davranışlarının Değerlendirilmesi. E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences, 23 (1/3):387-392.
• Adıgüzel, F., Civelek, O., Sayılı, M., Büyükbay, E.O., 2009. Tokat İli Almus İlçesinde Ailelerin Balık Tüketim Durumu. G.O.Ü. Ziraat Fak Dergisi. 26 (2): 35-43.
• Elbek, G.A., Emiroğlu, D., Saygı, H., 2000. Su Ürünleri Mühendisliği ve İstihdam Durumu, E.Ü. Su Ürünleri Fak. Yayınları No: 60, Yrd. Ders Kitabı, Dizin No:9, E.Ü. Basımevi, Bornova – İzmir
• FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations), 2012. http://www.fao.org/fisheries&aquaculture
• FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations), 2014. The State of World Fisheries and Aquaculture, Rome, Italy, 230 pp. http://www.fao.org/fishery/en
• Feng, W., Jian, Z., Weisong, M., Zetian, F., Xiaoshuan, Z., 2009. Consumers’ perception toward quality and safety of fishery products, Beijing, China. Food Control, 20(10): 918-922.
• Fidanbaş, Z.U.C., Bilgin, Ş., Ertan, Ö.O., 2015. Bazı Deniz Balıklarının Aminoasit - Yağ Asiti İçerikleri ve Beslenme Açısından Önemi. Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 11(2): 45-59.
• Nalinci, S., 2013. Amasya İli Merkez İlçedeki Hane halkının Et Tüketim Alışkanlıkları ve Et Tüketimini Etkileyen Faktörler. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Oğuzhan, P., Angiş, S., Atamanalp, M., 2009. Erzurum İlindeki Tüketicilerin Su Ürünleri Tüketim Alışkanlığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. XV. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, 01-04 Temmuz, Rize
• Olgunoğlu, İ.A., Bayhan, Y.K., Olgunoğlu, M.P., Artar, E., Ukav, İ., 2014. Adıyaman İlinde Balık Eti Tüketim Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 9(1), 21-25.
• Orhan, H., Yüksel, O., 2010. Burdur İli Su Ürünleri Tüketimi Anket Uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1): 1-7.
• Anonim, 2001. VIII. Development plan for 5 Years Expert Commission Report for Aquaculture and Aquaculture Industry, DPT:2575-OIK: 588. State Planning Organization, Ankara, Turkey, pp:158 (Turkish). ISBN:975.19.2714-5.
• Sağlam, N.E., Samsun, S. 2018. Yozgat İli Su Ürünleri Tüketim Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 14(1), 9-16.
• Şen, A., 2011. Konya ve Mersin İl Merkezlerinde Yaşayan Bireylerin Balık Tüketimi Konusundaki Alışkanlık ve Bilgi Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Şen, İ., Şahin, A., 2017. Mersin'de Yaşayan Tüketicilerin Balık Tüketim Tercihlerini Demografik Faktörler Açısından Ele Alan Bir Araştırma. Journal of Economics & Administrative Sciences/Afyon Kocatepe Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1).
• TUİK, 2017. Su İstatistik Kurumu Haber Bülteni. Sayı: 27669. Ankara.
• Yüksel, F., Kuzgun, N.K., Özer, E.İ., 2011. Tunceli İli Balık Tüketim Alışkanlığının Belirlenmesi. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 2(3), 28-36.
• Anonim, 2019. https://can.bel.tr/ilcemiz-can/ (Erişim Tarihi: 25.08.2019)
• Ayaz, A., Altınağaç, U., & Cengiz, Ö., 2006. Çanakkale Bölgesinde Germeli Tuzaklar (Fyke-Net) Üzerine Bir Ön Çalışma. Su Ürünleri Dergisi, 23(3).
• Bülent, Ş., Özgür, C., Sevim, A.F. & Sönmez, F., 2008. Elazığ İlinde Balık Eti Tüketimi. Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Dergisi 20 (3), 433-437.
• Çağlak, E., Karslı, B., Gürdal, A.A. & Kara, B., 2018. Rize İlindeki Su Ürünleri Perakende Satış Yerlerinde Çalışanların Sosyo-Ekonomik Durumu. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 3(1), 34-41.
• Çiçek, E., Akgün, H. & İlhan, S., 2014. Elazığ İli Balık Eti Tüketim Alışkanlığı ve Tercihinin Belirlenmesi. Yunus Araştırma Bülteni (1): 3-11.
• Erdal, G., Esengün, K., 2008. Tokat İlinde Balık Tüketimini Etkileyen Faktörlerin Logit Model İle Analizi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 25(3): 203-209.
• Erdoğan, B.E., Mol, S., Coşansu, S., 2011. Factors influencing the consumption of seafood in Istanbul,Turkey, Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 11:631-639.
• Uzundumlu, A.S., Sezgin, A., Tekin, M.H., 2016. Balık eti Tüketim Eğilimini Etkileyen Faktörlerin Analizi: Hakkari İli Örneği. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 31(2), 9-17.