Socio-economic Status of Small-Scale Fisheries, Çanakkale (Northern Aegean) Turkey

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 19 - 26, 03.07.2020

Erhan Şahin Uğur Özekinci

https://doi.org/10.46384/jmsf.740894

Cited By: 3

Öz

In this study, the socio-economic structure of the fishermen operating in Çanakkale were examined. Related data were obtained from regional fishery cooperatives and face-to-face interviews with boat owners that are registered in the Provincial Directorate of Agriculture and Forestry. For this purpose, 803 fishing vessels smaller than 12 m and licensed in Çanakkale were divided into 3 size groups and a survey was conducted with a total of 242 (30.14%) fishermen selected by "stratified random sampling". Results indicated that 95.04% of the boats were made of wood, 97.11% of the boat owners were male, and all the fishermen were over 25 years old. The majority of fishermen (46.69%), were primary school graduates. In addition, almost 90% of fishermen had social securities. When asked why they chose fishing as an occupation 35.54% stated that it was family profession and 32.23% emphasized that they had no other option while 29.75% expressed their passion for the sea. In addition, 63.63% of the fishermen never had a profession other than fisheries, 61.57% were members of fishing cooperatives and 90% marketed their products through brokers. Although 66.70% of the fishermen stated that they were not satisfied with the level of income, the majority (89.67%) did not want to leave fisheries. The results indicated that, despite small scale fisheries is a challenging occupation with limited income, it is perceived as an crucial and important way of life in Çanakkale region. The results of the study can assist policymakers to develop management strategies regarding the sustainability of small-scale fisheries in the province of Çanakkale.*This research is a part of Erhan Şahin’s MSc Thesis.

Anahtar Kelimeler

Çanakkale, Fisheries, Socio-Economy, North Aegean Sea

Küçük Ölçekli Balıkçılığın Sosyo-Ekonomik Durumu, Çanakkale (Kuzey Ege), Türkiye

Öz

Bu çalışmada, Çanakkale’de faaliyet gösteren küçük ölçekli balıkçıların sosyo-ekonomik durumu ortaya çıkarılmıştır. Çalışmada balıkçıları sosyo-ekonomik yönden değerlendire bilmek için gerekli veriler; bölgede faaliyet gösteren su ürünleri kooperatifleri, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü kayıtlarda yer alan tekne sahipleri ile yapılan yüz yüze görüşmelerden elde edilmiştir. Bu amaçla Çanakkale’de ruhsatlı 12 m’den küçük toplam 803 adet balıkçı gemisi, 3 boy grubuna ayrılarak her boy grubunda “Tabakalı rastgele örnekleme” gerçekleştirilerek toplam 242 adet (%30,14) balıkçıyla anket yapılmıştır. Çalışmada teknelerin %95,04‘ünün ahşap malzemeden yapıldığı, tekne sahiplerinin %97,11’inin erkek olduğu, balıkçıların 25 yaşından büyük oldukları görülmüştür. Balıkçıların %46,69’u gibi büyük çoğunluğunun ilkokul mezunu olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında, balıkçıların %90’nına yakını sosyal güvenceye sahiptir. Ayrıca balıkçılığı seçme nedenlerinin ne olduğu sorusuna %35,54’ü baba mesleği, %32,23’ü zorunluluk, %29,75’i sevmek cevabını vermişlerdir. Ankete katılan balıkçıların %63,63’ünün balıkçılık dışında bir mesleğinin olmadığı, %61,57’sinin bir kooperatife ortak olduğu ve ürünlerini komisyoncu (%90) aracılığıyla pazarladıkları belirlenmiştir. Elde edilen gelirden %66,70’i memnun olmasa da çoğunluğu (%89,67) balıkçılığı bırakmak istememektedir. Sonuç olarak Küçük Ölçekli Balıkçılık yapılması zor ve zahmetli aynı zamanda gelir açısından yetersiz olsa da Çanakkale bölgesi için vazgeçilmez bir meslek ve geçim kaynağıdır. Çalışmanın sonuçları, balıkçılık yönetimindeki politika yapıcıların Çanakkale ilindeki küçük ölçekli balıkçılık mesleğinin sürdürülebilirliğine ilişkin politikalar geliştirmelerine yardımcı olabilir. Bu araştırma, Erhan ŞAHİN’nin Yüksek Lisans Tez çalışmasının bir bölümüdür.

Anahtar Kelimeler

Çanakkale, Balıkçılık, Sosyo-Ekonomi, Kuzey Ege Denizi

Kaynakça

• Akyol, O., & Ceyhan, T. (2010). Gökçeada (Ege Denizi) Kıyı Balıkçılığı ve Balıkçılık Kaynakları. Su Ürünleri Dergisi, 27(1), 1-5. http://www.egejfas.org/tr/issue/4998/67653
• Akyol, O., & Perçin, F. (2006). Tekirdağ İli (Marmara Denizi) Kıyı Balıkçılığı ve Sorunları. Su Ürünleri Dergisi, 23(3), 423-426. http://www.egejfas.org/tr/issue/5013/67920
• Alıçlı, Z.T., Doğan, K., & Altunay, M.A. (2019). Marmara Ereğlisi (Tekirdağ) küçük ölçekli balıkçılık faaliyeti ve balıkçıların sosyo-ekonomik yapısının analizi. Aquatic Research, 2(4), 200-210. https://doi.org/10.3153/AR19019
• Ayyıldız, M., & Balık, İ. (2019). Yalova İli’nde Deniz Balıkçılığı ve Balıkçıların Sosyo-Ekonomik Yapısı, Kent Akademisi, 12 (38), Issue 2, Pages. 288-298
• Benli, K. (2009). İstanbul İli Marmara Denizi Sahil Şeridi Deniz Balıkçılığının Sosyo-Ekonomik Yapısı ve Deniz Ürünleri Pazarlanması. (Yüksek Lisans Tezi). NKÜ Fen Bil. Ens. Tarım Ekonomisi ABD. 186s.
• Çalık, S., & Sağlam, E. N. (2015). Ordu İlinde Küçük Ölçekli Balıkçılığın Sosyo-Ekonomik Yapısının Belirlenmesi. Türk Denizcilik ve Deniz Bilimleri Dergisi, 1(2), 107-113.
• Çeliker, S. A., Korkmaz, A. Ş., Demir, A., Gül, U., Dönmez, D., Özdemir, İ., & Kalanlar, Ş. (2008). Ege Bölgesi’nde Su Ürünleri Avcılığı Yapan İşletmelerin Sosyo-Ekonomik Analizi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara, 107s.
• Çeliker, S.A., Dönmez, D., Gül, U., Demir, A., Genç, Y., Kalanlar, Ş. & Özdemir, İ. (2006). Karadeniz Bölgesi’nde Su Ürünler Avcılığı Yapan işletmelerin Sosyo-Ekonomik Analizi, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 143, Ankara.
• Demirci, S., Aytekin, N., & Şimşek, E.,(2015). İskenderun Balıkçı Barınağında Sosyo-Ekonomik Durum. SUMDER Su Ürünleri Dergisi Sayı: 58-60.
• Doğan, K. (2010). İstanbul Su Ürünleri Kooperatifleri ve Ortaklarının Sosyo-Ekonomik Analizi. Journal of FisheriesSciences.com 4(4), 318-328. https://doi.org/10.3153/jfscom.2010035
• Doğan, K., & Gönülal, O. (2011). Gökçeada (Ege Denizi) Balıkçılığı ve Balıkçıların Sosyo-Ekonomik Yapısı. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi ,2(3),57-69.
• FAO (2020). Report of the forty-third session of the General Fisheries Commission for the Mediterranean (GFCM)−Athens, Greece, 4–8 November 2019. GFCM Report no.43.Rome.https://doi.org/10.4060/ca8379en
• Franquesa, R., Malouli, I.M. & Alarcón, J.A. (2001). Feasibility assessment for a database on socio-economic indicators for Mediterranean fisheries. Studies and Reviews. General Fisheries Commission for the Mediterranean. No. 71. Rome, FAO. 55p. ISBN: 92-5-104643-3
• Göncüoğlu, H., Ünal, V., 2011. Fisherwomen in the Turkish fishery, southern Aegean Sea. Journal of Applied Ichthyology, 27:1013-1018.
• Göncüoğlu-Bodur, H., Kaykaç, H., Ünal, V., 2017. İzmir Körfezinde Olta ile Kalamar (Loligo vulgaris) Avcılığı Yapan Balıkçıların Sosyo-ekonomik Analizi. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 34(3): 249-254.
• Güngör, G., Özen, S.Ş., & Güngör, H. 2007. Marmara Denizi Balıkçılığının Sosyo-Ekonomik Yapısı ve Deniz Ürünleri Pazarlaması: Tekirdağ İli Sahil Şeridi Örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (3): 311-325.
• Hoşsucu, H., Erdem, M., Ünal, V., & Özekinci, U. (1997). Ege Denizi kıyı balıkçılığı yönetimi ve sorunları, KAY’97 I. Ulusal Konferansı, 24-27. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kfbd/issue/22231/238643
• Karadal, E. (2014). Akdeniz Bölgesi (Türkiye) Sahil Şeridi Deniz Balıkçılığının Sosyo-Ekonomik Durumu. (Yüksek Lisans Tezi). Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Korkmaz, A. Ş. & Coşkun, T. (2016) Endüstriyel balıkçı teknelerinin sosyo-ekonomik göstergeleri: Sinop ili örneği. Journal of Aquaculture Engineering and Fisheries Research, 2(4): 208-216. doi: 10.3153/JAEFR16023
• Lery, M. J., Prado, J., & Tietze, U., (1999): Economic viability of marine capture fisheries. Findings of a global study and an interregional workshop. FAO Rome, Fisheries Tech. Paper, No. 377, 130 p
• Özbek, G. (2014). Doğu Karadeniz Bölgesi (Türkiye) sahil şeridi deniz balıkçılığının sosyo-ekonomik durumu (Yüksek Lisans Tezi) Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu, Türkiye
• Özekinci, U., Cengiz, Ö., & Bütüner, S.(2006). Çanakkale Bölgesinde Kullanılan Uzatma Ağlarının Donam Özellikleri ve Balıkçıların Sorunları. Su Ürünleri Dergisi, 23(3), 481-486.
• Özyurt, R. (2013). Orta ve Doğu Karadeniz Bölgeleri’nde Yapılan Küçük Ölçekli/ Artisanal Balıkçılığın Sosyo-Ekonomik Durumu. (Yüksek Lisans Tezi). Fen Bilimleri Enstitüsü, Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Sabatella, E., & Franquesa, R. (2004). Manual of fisheries sampling surveys: methodologies for estimations of socio-economic indicators in the Mediterranean Sea (Vol. 73). Food & Agriculture Org. ISBN: 92-5-105093-7
• Sağlam, N.E., & Çalık, S. (2016). Giresun ili balıkçılığına genel bir bakış. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(2), 28-37.
• Salas, S., Chuenpagdee, R., Seijo, J. C., & Charles, A., (2007): Challenges in the assessment and management of small-scale fisheries in Latin America and Caribbean. Fish. Res., 87, 5–16
• Şahin, S. (2006). Tekirdağ İli Deniz Balikçiliğinin Sosyo- Ekonomik Durumu Ve Pazarlama Yapisi (Yüksek Lisans Tezi) Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı
• TUİK (2019). Türkiye İstatistik Kurumu, Haber Bülteni. http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27669; Erişim Tarihi: 24.04.2019
• Tzanatos, E., Dimitriou, E., Papaharisis, L., Roussi, A., Somarakis, S., & Koutsikopoulos, C. (2006). Principal socio-economic characteristics of the Greek small-scale coastal fishermen. Ocean & Coastal Management, 49(7-8), 511-527.
• Uzmanoğlu, S., & Soylu, M. (2006). Karasu (Sakarya) Bölgesi Deniz Balıkçılarının Sosyo-Ekonomik Yapısı. Su Ürünleri Dergisi, 23(3), 515-518.
• Ünal, V. (2001). Foça balıkçılığının sosyo-ekonomik analizi ve sürdürülebilirlik açısından değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ünal, V. (2003). Yarı Zamanlı Küçük Ölçekli Balıkçılığın Sosyo-Ekonomik Analizi, Foça (Ege Denizi). E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 20(1-2):165- 172.
• Ünal, V. (2004). Viability of Trawl Fishing Fleet in Foça (the Aegean Sea), Turkey and Some Advices to Central Management Authority. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, Vol. 4, Issue (2): 93-97.
• Ünal, V., & Franquesa, R. (2010). A comparative study on socio‐economic indicators and viability in small‐scale fisheries of six districts along the Turkish coast. Journal of Applied Ichthyology, 26(1), 26-34.
• Ünal, V., Göncüoğlu, H., Durgun, D., Tunca., S., Güçlüsoy, H., (2015). Viability of small-scale fisheries in Datça-Bozburun Special Environmental Protection Area (SEPA), (Eastern Mediterranean), Turkey. Srour, A., Ferri, N., Bourdenet, D., Fezzardi, D., Nastasi, A., eds. 2015. First Regional Symposium on Sustainable Small-Scale Fisheries in the Mediterranean and Black Sea, 27–30 November 2013, Saint Julian’s, Malta. FAO Fisheries and Aquaculture Proceedings No. 39. ISBN 978-92-5-108846-3, 403-415, Rome, Italy.
• Ünal, V., & Ulman, A., (2020). The current state and challenges facing the small-scale fisheries of Turkey. (Edt: Pascual Fernandez, J.J., Pita, C.B., Bavinck, M.) Small-Scale Fisheries in Europe: Status, Resilience, and Governance. MARE Publication Series, ISSN 2212-6260, ISBN 978-3-030-37370-2, Springer, 610 p.
• Ünal, V., Yercan, M., & Göncüoğlu, H. 2009. Ege Kıyıları Su Ürünleri Kooperatifleri, SÜRKOOP-Su Ürünleri Kooperatifleri Merkez Birliği Yayınları, Yayın No:1 ISBN:978-605-60880-0-1, Ankara, 131 s.
• Yağlıoğlu, D. (2013). Akçakoca (Batı Karadeniz) balıkçılığı ve balıkçıların sosyo- ekonomik analizi. Ormancılık Dergisi, 9(1), 35-42.
• Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara, (s 53).
• Yücel, Ş. (2006). Orta Karadeniz Bölgesi Balıkçılığı ve Balıkçıların Sosyo-Ekonomik Durumu. Su Ürünleri Dergisi, 23(3):529-532.
• Zengin, M., & Güngör, G. (2017). Su Ürünleri Kooperatiflerinin Balıkçılık Yönetimi İçerisindeki Rolu: Marmara Denizi Örneği, Türkiye. Turkish Journal of Aquatic Sciences, 32(2), 102+.