Akıllı Telefon Uygulamalarının Kullanıcı Bazlı Siber Güvenlik Farkındalığı

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 15 - 33, 30.06.2024

Esma Erdoğan , Mustafa Coşar

Öz

Dijital ve mobil yaşam koşulları insanları hızlı ve pratik olarak erişim ve kullanım alışkanlıklarına sürüklemektedir. Akıllı telefonlar mobil uygulamalar yardımıyla iletişimden ticarete, eğitimden sağlığa pek çok günlük hayat faaliyetini yapma fırsatı sunmaktadır. Bu fırsatları değerlendirirken bilgi güvenliği unutulmaması gereken bir kavram olarak ortaya çıkmaktadır. Milyonlarca kullanıcı, cihaz ve uygulamanın etkileşimde olduğu bir ortamda kötü niyetli yaklaşımlara karşı temel bazı güvenlik önlemlerinin alınması gerekmektedir. Bu çalışmada, özellikle çocuk ve gençlere dokunma ve örnek olma niteliği olan öğretmenlerin bir mobil uygulama yüklerken nelere dikkat ettiği, uygulama hakkında ne tür bilgiler topladığı ve uygulamanın cihaz içerisinde çalışırken ne tür erişim izinleri verdiği gibi farkındalık düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma, toplam 84 katılımcı ile bir anket uygulaması sonucunda elde edilen veriler üzerinden yürütülmüştür. Araştırma bulgularına göre, katılımcıların cihazlarına uygulama indirmeden önce uygulama hakkında bilgi sahibi olmaları, çeşitli ön incelemelerde bulunmaları ve kullanıcı yorumlarını okumaları gibi parametreleri içeren bilgi toplama faktörüne göre güvenlik farkındalıklarının %74,4 olduğu görülmüştür. Ardından, uygulama indirme sırasında uygulamanın cihaz üzerindeki erişim talepleri ve katılımcıların bu talebe karşın verdikleri erişim izinleri konusundaki bilgileri ve farkındalıkları ise %78,2 olduğu bulunmuştur. Son olarak, tüm katılımcıların mobil uygulamalardaki güvenlik zafiyetlerine yönelik önlem alma farkındalık düzeylerinin ise %79,7 olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Siber Güvenlik, Bilgi güvenliği, Mobil uygulama, Mahremiyet, Farkındalık düzeyi

Kaynakça

• Aksoğan, M. & Atıcı, B. (2023). Akademisyenlerin Dijital Veri Güvenliği Farkındalıkları Üzerine Bir Araştırma: Malatya Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:14, Sayı:2, ss.429-439.
• Aljedaani B., Ahmad, A., Zahedi, M. & Babar, M.A. (2023). End-users’ knowledge and perception about security of clinical mobile health apps: A case study with two Saudi Arabian mHealth providers, Journal of Systems and Software, Volume: 195, https://doi.org/10.1016/j.jss.2022.111519
• Aljohni, W., Elfadil, N., Jarajreh, M. & Gasmelsied, M. (2021). Cybersecurity awareness level: The case of Saudi Arabia University students. International Journal of Advanced Computer Science and Applications, Vol:12, Issue:3, pp.276-281. https://doi.org/10.14569/IJACSA.2021.0120334
• Apple. (2023). 2022 App Store Transparency Report. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023, Erişim adresi: https://www.apple.com/legal/more-resources/docs/2022-App-Store-Transparency-Report.pdf
• Canoğulları, E. (2021). Öğretmenlerin Bilgi Güvenliği Konusundaki Farkındalıklarının İncelenmesi, Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:11, Sayı:2, ss.651-679, https://doi.org/10.23863/kalem.2021.219
• Chang, V., Golightly, L., Xu, Q.A., Boonmee, T. & Liu, B.S. (2023). Cybersecurity for children: An investigation into the application of social media. Enterprise Information Systems, https://doi.org/10.1080/17517575.2023.2188122
• Chen, C. C, Medlin, D.B. & Shaw, R. S. (2008). A Cross‐Cultural Investigation of Situational Information Security Awareness Programs. Information Management & Computer Security, Vol:16, Issue:4, pp.360-376, https://doi.org/10.1108/09685220810908787
• Coşar, M. (2022). Siber Dünyanın Karanlık Yüzü: Deepweb ve Darknet. Journal of Management Theory and Practices Research, Cilt:3, Sayı:1, ss:58-71.
• CyberMag. (2020). 2020’de Türkiye’de Akıllı Telefonlara Yönelik Saldırıların Sayısı Karantina Döneminde Yaşanan Artışla Yaklaşık 160.000’e Ulaştı. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023, Erişim adresi: https://www.cybermagonline.com/2020de-turkiyede-akilli-telefonlara-yonelik-saldirilarin-sayisi-karantina-doneminde-yasanan-artisla-yaklasik-160000e-ulasti
• Cybersecurity Magazine. (2022). 2022 Official Cybercrime Report by Cybersecurity Ventures, Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023, Erişim adresi: https://cybersecurityventures.com/cybercrime-to-cost-the-world-8-trillion-annually-in-2023/
• Derin, M. A. & Gençoğlu, M. T. (2020). Ortaokul Öğrencilerinin Bilgi Güvenliği Farkındalığı. Savunma Bilimleri Dergisi, Cilt:38, ss.159-181, https://doi.org/10.17134.khosbd.813459
• Elçi, A. C. & Sarı, M. (2016). Bilişim teknolojileri ve yazılım dersi öğretim programına yönelik öğrenci görüşlerinin dijital vatandaşlık bağlamında incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:25, Sayı:3, ss.87-102.
• Güldüren, C. (2015). Yükseköğretim Kurumlarındaki Öğretim Elemanlarının Bilgi Güvenliği Farkındalık Düzeylerinin Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi BÖTE, Ankara, 2015.
• Karlı, İ., Doğru, S. & Doğru, Y. B. (2018). Akıllı Telefonların Uygulama İzinleri Üzerine Bir Farkındalık Çalışması. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, Cilt:9, Sayı:31, ss.153-167, https://doi.org/10.5824/1309-1581.2018.1.010.x
• Keser, H. & Yayla, H. G. (2021). Fatih Projesi Uygulanan Okullardaki Öğretmenlerin Bilgi Güvenliği Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, Cilt:50, Sayı:229, ss.9-40.
• Kim, S. & Hovav, A. Z. (2011). The Impact of Smart Phone Usability on Group Task Performance in A University Environment: Media Synchronicity Perspective. International Conference on Information Resources Management (CONF-IRM), 2011, Seul.
• Qamar, A., Karim, A. & Chang, V. (2019). Mobile malware attacks: Review taxonomy & future directions. Future Generation Computer Systems, Volume 97, pp.887-909, https://doi.org/10.1016/j.future.2019.03.007
• Statista. (2022). Smartphone Sales Worldwide 2007-2021 | Statista. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023, Erişim adresi: https://www.statista.com/statistics/263437/global-smartphone-sales-to-end-users-since-2007/
• StatCounter. (2023). Mobile Operating System Market Share Worldwide 2010 – 2023. Erişim Tarihi: 2 Mayıs 2023, Erişim adresi: https://gs.statcounter.com/os-market-share/mobile/worldwide/#yearly-2010-2023
• Talan, T. & Aktürk, C. (2021). Orta Öğretim Öğrencilerinin Dijital Okuryazarlık ve Bilgi Güvenliği Farkındalığı Seviyelerinin İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:18, Sayı:1, ss.158-180, https://doi.org/10.33437/ksusbd.668255
• Taner, E. & Kılıç, İ. (2019). Güvenlik Güçlerinin Bilgi Güvenliği Farkındalığını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Güvenlik Bilimleri Dergisi, Cilt:8, Sayı:2, ss.253-269, https://doi.org/10.28956/gbd.646321
• Tekerek, M. & Tekerek, A. (2013). Öğrencilerin Bilgi Güvenliği Farkındalığı Üzerine Bir Araştırma. Turkish Journal of Education, Cilt:2, Sayı:3, ss.61-70, https://doi.org/10.19128/turje.181065
• Teknolojituru. (2017). Uygulama Mağazalarında Kaç Milyon Uygulama Var? Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023, Erişim adresi: https://teknolojituru.com/2017/07/05/uygulama-magazalarinda-kac-milyon-uygulama-var/
• TUİK. (2021). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2021. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2023, Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437,
• Uzun, E. & Coşar, M. (2022). Lise Çağındaki Öğrencilerin Sosyal Medya Ortamları Hakkında Bilgi Güvenliği Farkındalık Düzeyleri, Hitit Ekonomi ve Politika Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, ss.50-61.
• Yılmaz, F. G. & Çavuş Ezin, Ç. (2017). Ebeveynlerin Bilgi Güvenliği Farkındalıklarının İncelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, Cilt:7, Sayı:2, ss.41-57, https://doi.org/10.17943/etku.288874