Aday Öğretmen Yetiştirme Programına İlişkin Aday Öğretmen Görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 106 - 119, 30.09.2022

Sevda Kubilay , Mete Sipahioglu

https://doi.org/10.55661/jnate.1077577

Cited By: 1

Öz

Aday öğretmenlerin mevcut sisteme daha rahat adapte olmaları ve mesleki becerilerini geliştirmelerinde adaylık sürecinde verilen eğitim ve seminerlerin önemi büyüktür. Bu araştırmanın amacı aday öğretmen yetiştirme programının aday öğretmenlerin bakış açısıyla değerlendirilmesidir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim desenine göre planlanmış ve amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik durum örneklemesi kullanılmıştır. Araştırmaya 2016 yılı Şubat ayında ataması gerçekleşmiş, farklı branşlardan 50 aday öğretmen katılmıştır. Katılımcıların yetiştirme programına ilişkin görüşleri, görüşme tekniği kullanılarak yarı yapılandırılmış form aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmada aday öğretmenlere; programın kapsamı, süresi, uygulanması, elde edilen kazanımlar, yaşanılan zorluklar ve karşılaşılan olumsuzluklara yönelik sorular yöneltilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma bulgularında yetiştirme programının kapsamı, süresi, yeri ile danışman öğretmen, performans değerlendirme ve hizmet içi eğitim başlıklarında temalara ulaşılmıştır. Katılımcılar programın içeriğini faydalı bulurken, süresini uzun bulmuş ve özellikle çok fazla rapor hazırlayıp form doldurmak zorunda kaldıklarını dile getirmişlerdir. Programın içeriği mesleki becerilerine katkı sağlamıştır. Programa görev yapacakları ilde katılanlar daha kolay uyum sağladıklarını belirtmişlerdir. Danışman öğretmen bağlamında katılımcıların bir kısmı olumlu görüş belirtmiştir ve olumsuz görüş belirtenler olmuştur. Performans değerlendirme sürecinin nesnel ve öznel yürütüldüğüne dair görüşler vardır. Hizmet içi eğitim sürecine yönelik eleştiriler getirilmiştir. Araştırma aday öğretmen yetiştirme programına ilişkin aday öğretmenlerin görüşlerini ortaya koymuştur ancak bulgular iki ildeki katılımcıların görüşleri ile sınırlıdır. Ancak daha sonra yapılacak düzenlemelerde politika yapıcılara ve eğitimcilere fikir verici olacaktır.

Anahtar Kelimeler

aday öğretmen, aday öğretmen yetiştirme programı, aday öğretmen görüşleri

Kaynakça

• Abbott, A. (1988). The System of Professions: An Essay on the Division of Expert Labor. Chicago: University of Chicago Press.
• Akyüz, Y. (1993). Türk Eğitim Tarihi (Başlangıçtan 1993’e). İstanbul: Kültür Koleji Yayınları.
• Ayvaz Düzyol, M. (2012). The effectiveness of induction program for candidate teachers (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Barber, M., & Mourshed, M. (2007). How the world’s best-performing school systems come out on top. London: Mc Kinseyand Company.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem.
• Chubbuck, S. M., Clift, R. T., Allard, J., & Quinlan, J. (2001). Playing it safe as a novice teacher: Implications for programs for new teachers. Journal of Teacher Education, 52(5), 365–376.
• Feng, L. (2009). Opportunity wages, classroom characteristics, and teacher mobility. Southern Economic Journal, 75(4), 1165-1190.
• Fullan, M. (2007). The New Meaning Of Educational Change (4th ed.). New York: Teachers College Press.
• Fuller, F., & Brown, O. (1975). Becoming a teacher. In K. Ryan (Ed.), Teacher education: Seventy-fourth yearbook of the National Society for the Study of Education. Chicago, IL: University of Chicago Press.
• Gökulu, A. (2017). Aday öğretmenlerin Türkiye’deki aday öğretmenlik eğitim süreci ile ilgili görüşleri. International Journal Social and Education Research, 3(1), 111-123.
• Gökyer, N. (2012). Öğretmen adaylarının hizmet öncesi eğitimleri sürecinde derslerin işlenişine ilişkin görüşleri. Milli Eğitim Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 41(196), 124-141.
• Gül, İ., Türkmen, F. ve Aksel, N. (2017). Aday öğretmen görüşlerine göre aday öğretmen yetiştirme sürecinin değerlendirilmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 365-388.
• Hattie, J. A. C. (2003). Teachers make a difference: What is the research evidence? Building teacher quality: What does the research tell us ACER Research Conference, Melbourne, Australia. https://research.acer.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1003&context=research_conference_2003
• Hillison, J. (1977). Concerns of agricultural education pre–service students and first year teachers. The Journal of the American Association of Teacher Educators in Agriculture, 18(3), 33–39.
• İlyas, İ. E., Coşkun, İ. ve Toklucu, D. (2017). Türkiye’de aday öğretmen yetiştirme modeli: İzleme ve Değerlendirme. İstanbul: SETA Yayınları:78.
• Ingersoll, R., & Strong, M. (2011). The impact of induction and mentoring programs for beginning teachers: A critical review of the research. Review of Education Research, 81(2), 201-233.
• Köse, A. (2016). Okul yöneticilerinin görüşlerine göre aday öğretmen yetiştirme sürecinin değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 924-944.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (1985). Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı okul ve kurumlara stajyer olarak atanan öğretmenlerin stajyerlik işlemlerine ilişkin yönerge. Tebliğler Dergisi, Sayı.2186
• Milli Eğitim Bakanlığı. (1995). Millî Eğitim Bakanlığı aday memurların yetiştirilmelerine ilişkin yönetmelik. Tebliğler Dergisi, Sayı.2423, Tarih: 30.01.1995
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150417-4.htm.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2016). Aday Öğretmen Yetiştirme Sürecine İlişkin Yönerge. Makam Oluru Sayısı 2456947, Tarih: 02.03.2016.
• OECD. (2005). Teachers matter: Attracting, developping and retaining effective teachers. Paris: OECD Publishing. https://www.oecd.org/education/school/34990905.pdf
• Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü. (2017). Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü Aday öğretmen Yetiştirme Programı. http://oygm.meb.gov.tr/www/19072017-tarihinde-atamasi-yapilan-sozlesmeli-aday-ogretmenlerin-yetistirme-programi/icerik/433.
• Önder, E. (2018). Aday öğretmen görüşlerine göre aday öğretmen yetiştirme programı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(1), 143-189.
• Sarıkaya, İ., Samancı, O. ve Yılar, Ö. (2017). Aday öğretmen yetiştirme sürecinin aday ve danışman görüşleri kapsamında değerlendirilmesi: Bir karma yöntem çalışması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3), 939-989.
• Schleicher, A. (2016). Teaching excellence through professional learning and policy reform: Lessons from around the world, international summit on the teaching profession, Paris: OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264252059-en.
• Şişman, M. (2001). Öğretmenliğe Giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Türk, E. (1999). Türk Eğitim Sistemi. Ankara: Nobel.
• Ulubey, Ö. (2017). Aday yetiştirme programının değerlendirmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 480-502. doi:10.16986/HUJE.2017031014
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin.
• Yıldırım, Z. Ş. (2010), Evaluation of novice teacher training program: Şanlıurfa example (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yüksek Öğretim Kurulu. (1999). Türkiye'de öğretmen eğitiminde standartlar ve akreditasyon. Ankara: YÖK Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Dizisi
• 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu. (1965). Devlet Memurları Kanunu, Kabul Tarihi: 14/7/1965, Resmi Gazete: Tarih: 23/7/1965, Sayı: 12056.