“UMUT” TELKİN EDEN HÜSN-İ HAT LEVHALARI*

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 5, 69 - 80, 10.01.2019

Ayşe Tanrıver Celasin

https://doi.org/10.26809/joa.2018548617

Öz

Um-mak fiilinden türediği düşünülen “umut” kelimesi, bir şeyin gerçekleşmesi ihtimalinin verdiği ferahlatıcı duygu, ummaktan doğan ferahlık ve ümit mânâsına gelmektedir. Üzüntü ve kederin baskın geldiği durumların geçici olduğu, her sıkıntının ardından bir ferahlığın geleceğini beyan eden kimi sözler, bireylerin acı veren duygulardan bir an önce kurtulup feraha ermelerini amaçlamaktadır. Umut telkin eden bu sözler, Arap harfleriyle güzel yazı yazma sanatı olan “hüs-i hat” ile yazılarak her dâim göz önünde bulunacak şekilde levhalara dönüştürülmüştür. “Bu da geçer ya Hû”, Tevbe sûresinin 40. âyeti “lâ tahsen, innAllahe meanâ” üzülme, Allah bizimledir, gibi hat levhalarına yansımış ve hattatlar tarafından farklı tasarımlarla tekrar tekrar yazılan bu sözler, sanat dünyasındaki yerini almıştır. İnsanlar üzerindeki yapıcı ve olumlu etkileri bilinen umut telkin edici sözlerin hat levhalarına yansımış olanlarının tespiti, bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Umut, Hüsn-i Hat, Levha

CALLIGRAPHY PANELS INSPIRING “UMUT (HOPE)”

Öz

The word “umut (hope)” deriving from the root “Um-mak (to hope)” means the relief stemming from the possibility that something immensely wished might come trueand comfort and expectation arising from hoping. The clichés implying that the plights originating from sorrow and grief are always temporary and that a relief shall sooner or later come following a distress aim at comforting people so that they can easily get rid of their agonising feelings. Those promising clichés are put into “calligraphy” panels in Arabic alphabet so that they will always stay in sight. Sayings like “This will of course be over.”, “Do not grieve; indeed God is with us.” (Surah At-Tawbah, 9-40) that have been put into panels with calligraphy repeatedly by calligraphers in various styles and designs have claimed their places in the world of art. The objective of this study is to determine the sayings inspiring constructive and positive implications to people and also that have been put into panels.

Anahtar Kelimeler

Hope, Calligraphy, Panel

Kaynakça

• AKAY, H.-ANDI, F., 2010, İstiklâl Marşi İstikbâl Marşı 41 Dize 41 Yorum, Hat Yayınevi, İstanbul, ISBN: 978-605-88336-6-1.
• AYVERDİ, İ., 2005, Misalli Büyük Türkçe Sözlük, C. 3, Kubbealti Yayınları, İstanbul, ISBN: 975-6444-24-X.
• ÇAĞBAYIR, Y., 2009, Bayrak Mücadelemiz ve İstiklal Marşı, Ötügen, İstanbul, ISBN: 978- 975-437-729-3.
• DERMAN, M. U., Ömrümün Bereketi:1, Kubbealtı Yayınları, İstanbul, ISBN 978-975-6444- 84-9
• ESİNER ÖZEN, M., 1985, Yazma Kitap Sanatları Sözlüğü, İ.Ü. Fen Fakültesi Döner Sermaye İşletmesiProf. Dr. Nazım Terzioğlu Basım Atölyesi, İstanbul.
• KARAMAN, H. vd., 2007, Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, C. V, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, ISBN: 975-19-338ı-I (5.cilt).
• KARLIĞA, B.- ÇETİNER, B., 1993, Hadislerle Kur’an-I Kerim Tefsiri ibn Kesir, C. 7, Çağrı Yayınları, İstanbul.
• ÖZDEMİR, F., 2017, Bu da Geçer Ya Hû, Az Kitap, İstanbul, ISBN: 6054812592
• SERİN, M., 2010, Hat Sanatı ve Meşhur Hattatlar, Kubbealtı, İstanbul, ISBN: 975-7663-56-5.
• URL-1,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=1505&HKNO=20
• URL2,2018,https://www.google.com.tr/search?q=%C4%B0ST%C4%B0KLAL+MARSI+HA T+SANATI&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ved=0ahUKEwi5kKe22qXaAh WkZpoKHVvoCXQQsAQIJg&biw=1440&bih=769#imgrc=huAjiwqo9sFYAM:
• URL-3, 2018, http://mevlanasozleri.de/siirleri/la-tahzen-siiri/
• URL-4,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=2074&HKNO=20
• URL5,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=1784&HKNO=20&epi k=0nitoE_IWH4Fy
• URL-6,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=310&HKNO=20
• URL-7,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=684&HKNO=20
• URL-8,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=697&HKNO=20
• URL-9,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=326&HKNO=20
• URL-10,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=1234&HKNO=20
• URL-11,2018,http://biksad.com/Eser/49/detay.aspx .
• URL12,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=511&HKNO=20
• URL-13, 2018,http://acansbekir.blogspot.com.tr/2014/09/sabreden-basarr.html
• URL-14,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=1447&HKNO=20
• URL-15,2018,http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=374&HKNO=20,
• URL-16, 2018, http://www.kalem-guzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=1889&HKNO=20
• URL-17, 2018, http://www.kalem-guzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=864&HKNO=20
• URL-18,2018, http://www.kalemguzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=1377&HKNO=20