“GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK” SEKTÖRÜNÜNÜN, BALASSA (AKÜ) ENDEKSİNE GÖRE ANALİZİ.

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 194 - 213, 15.12.2021

Mutlu Yılmaz , Elif Güneren Genç

https://doi.org/10.54472/jobig.978591

Cited By: 3

Öz

Çalışmada, OECD Rev.3 “Teknoloji Yoğun Ürün” sınıflandırması içerisinde yer alan, “Düşük Teknoloji Yoğun” ürünlerden, “Gıda Ürünleri ve İçecek” sektörü, Türkiye’nin, 2010-2019 dönemini kapsayacak şekilde, sektörün ve sektör içerisindeki ürünlerin, rekabetçi seviyelerinin tespit edilmesi ile analizi amaçlanmıştır. Çalışmada, sektörün rekabetçilik seviyeleri, Balassa’nın Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi (AKÜ) ile hesaplanırken, sektör içerisindeki ürünlerin rekabetçilik seviyesinde, dörtlü ayrıma giderek “Güçlü Rekabet Üstün”, Orta Rekabet Üstün, “Zayıf Rekabet Üstün” ve “Rekabet Dezavantaj” olarak detaylı analizi yapılmıştır. Çalışma sonucunda, Gıda Ürünleri ve İçecek” sektörü, AKÜ endeksine göre rekabetçi iken, rekabetçilik seviyesi ise “Zayıf Rekabet Üstün” olarak gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

açılanmış karşılaştırmalı üstünlükler, uluslararası ticaret teorlileri, uluslararası rekabet gücü, düşük yoğun teknoloji ürünler, gıda ürünleri ve içecek

ANALYSIS OF THE “FOOD PRODUCTS AND BEVERAGE” SECTOR ACCORDING TO THE BALASSA (RCA) INDEX.

Öz

In the study, the "Food Products and Beverage" sector, which is one of the "Low Technology Intensive" products included in the OECD Rev.3 "Technology Intensive Product" classification, is used to determine the competitive levels of the sector and the products in the sector, covering the period of 2010-2019 in Turkey. analysis was aimed. In the study, while the competitiveness levels of the industry were calculated with Balassa's Revealed Comparative Advantages Index (RCA), the competitiveness level of the products in the industry was divided into four categories: "Strong Comparative Advantages” ", Medium Comparative Advantages”, "Weak Comparative Advantages” " and "Comparative Disadvantage “analysis was made. As a result of the study, the "Food Products and Beverage" sector was competitive according to the (RCA) index, while the level of competitiveness was observed as "Weak Comparative Advantages.

Anahtar Kelimeler

Revealed comparative advantage, Revealed comparative advantage, theories of international trade, international competitiveness, low-tech-intensive products, food products and beverage

Kaynakça

• Adıgüzel, M. (2011). Küresel Rekabet Gücü belirleyici Faktörler ve Ölçülmesi, Türkiye Bağlamında Bir Değerlendirme, Nobel, Ankara.
• Ağcadağ, D, Gövdere, B. (2021). Temel Kaynaklarla Yeni Dış Ticaret Teorileri. Journal of International Management Educational and Economics Perspectives, 9 (1) , 1-14 .
• Akın, M, Karamustafa, K, Öztürk, Y. (2020). Uluslararası Ticaret Teorilerinden Destinasyon Rekabetçiliği Modellerine Geçiş: Kavramsal Bir İnceleme. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (1), 203-228
• Arda, E. (2011). Ekonomi El Sözlüğü, Beta 2. Baskı, İstanbul.
• Azgün, S. (2017). Dış Ticaret ve Rekabet Gücü, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Balan, F. (2016). Türkiye’de Küresel Ticaret, Dora Yayıncılık. Bursa.
• Baltacı, A., Burgazoğlu, H. ve Kılıç, S. (2012). Türkiye’nin rekabetçi sektörleri ve Trakya Bölgesi’nin payı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 1–19.
• Bayruktutan, Y. (2003). Bilgi ve Uluslararası Ticaret Teorileri, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 175–186.
• Bocutoğlu, E. (2012). İktisadi Düşünceler Tarihi, Murathan Yayınevi, Ankara
• Cho, D. S. and Moon, H. C. (2000), From Adam Smith to Michael Porter: Evolution of Competitiveness Theory. London: World Scientific Publishing Co. Pte. Ltd.
• Çakmak Aynagöz, Ö. (2005). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler ve Rekabet Gücü: Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Endüstrisi Üzerine Bir Uygulama. Ege Akademik Bakış, 5(1): 65-76.
• Çivi, E. (2001). Rekabet Gücü: Literatür Araştırması, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (2): 21-38.
• Erdoğan, E. (2014). Türk Elektronik Sektörünün 2000-2012 Dönemi İçin Uluslararası Rekabet Gücünün İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, T.C İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, İktisat Teorisi Bilim Dalı, İstanbul.
• Erkan, B. (2009). Ülkelerin İhracat Performanslarının Belirlenmesinde Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlüklerinin Kullanılması: Yükselen Ekonomiler Örneği. Doktora Tezi T.C. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı. Manisa.
• Gabaçlı, N. (2018). Türkiye Otomotiv Sektörü ve Küresek Rekabet Gücünü Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/ İktisat Anabilim Dalı, İstanbul.
• Gökmenoğlu, S, M. (2011). OECD Ülkelerinde Uluslararası Rekabet Gücü, Yüksek Lisan Tezi, T.C. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Gürpınar, Koray ve Mehmet Barca (2007); “Türk Mobilya Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü Düzeyi ve Nedenleri,” Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, s.41-61.
• Hinloopen, J. and C. Van Marrewijk (2001). On the Empirical Distribution of the Balassa Index, Weltwirtschaftliches Archiv, 137, 1-35.
• Karaaslan, A ve Tuncer, G. (2010). Uluslararası Rekabet Gücünün Artırılmasında Temel Devlet Politikaları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (26): 23-45.
• Kaymakçı,O ., Avcı, N., Şen, R. (2007). Uluslararası Ticarete Giriş, Teori, Politika ve Uygulama, Nobel Yayın Dağıtım. Ankara.
• Kibritçioğlu, A. (1998). Porter’in Rekabetçi Avantajlar Yaklaşımı ve İktisat Kuramı. Futures Technologies Dergisi, 48 (Mart).
• Krugman, P, R. (1994). Competitiveness: A Dangerous Obsession, Foreign Affairs, March/April Vol. 23, No. 2, s.28-44.
• Pıçak, M., Genç Yılmaz, S., Kadah, H. (2019) İktisat Metodolojisinin Evriminde Fizyokratların Rolü, Uluslararası Yönetim, Ekonomi ve Politika Kongresi, İstanbul/Türkiye.
• Öztürk, S. (Ed.). (2020). Uluslararası Ekonomi, Parasal İktisat ve Kent Ekonomisi, İksat Yayınevi.
• Sarıçoban, K., Kösekahyaoğlu, L. (2017). Ticaret Sonrası Verilerle Rekabet Gücünün Ölçülmesinde Kullanılan İndeksler Üzerine Bir Literatür Taraması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 5(47), 424-444.
• Rekabet Kurumu. (2016). Kobiler İçin Rekabet Hukuku Hepimiz İçin Rekabet, Ankara.
• Seyidoğlu, H. (2007). Uluslararası İktisat Teori Politika ve Uygulama. Güzem Can Yayınları, İstanbul.
• Tunç, H. (2004) Uluslararası Ticaret, Para ve Finans, Alfa Yayınları. İstanbul.
• Utkulu, U., İmer H. (2009). Türk Tekstil ve Konfeksiyon Sektörünün Avrupa Birliği Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü Karşısındaki Rekabet Gücünün Alt Sektörler Düzeyinde Ölçülmesi. Rekabet Dergisi. 36, 3-43.
• Vollrath, T. (1991). A Theoretical Evaluation Of Alternative Trade Intensity Measures Of Revealed Comparative Advantage, Weltwirtschaftliches Archiv, Vol. 127, Issue 2, June, 265-280.
• Yeats, A. J., (1985), On the Appropriate Interpretation of the Revealed Comparative Advantage Index: Implications of a Methodology Based on İndustry Sector Analysis. Weltwirtschaftliches Archiv, Vol. 121, 61-73.
• Yılmaz, M. (2018). Dış Ticarete Giriş. Gazi Kitabevi. Ankara.
• Yılmaz, M ve Divani, E. (2018). Ticaret Savaşları, Ekonomik Milliyetçilik, Yeni Merkantilizm ve Dünya Ticaret Örgütünün İşlevsizliği. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1 (1), 10-24.
• Yüksel, E ve Sarıdoğan, E. (2011). Uluslararası ticaret teorileri ve Paul R. Krugman’ın katkıları. Öneri Dergisi, 9(35), 199-206.