BORSA İSTANBUL’DA İŞLEM GÖREN GAYRİMENKUL FİRMALARININ RASYOLAR ARACILIĞIYLA FİNANSAL ANALİZİ ve SEKTÖRÜN GENEL OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 90 - 112, 30.06.2022

Ş. Sertaç Çakı

https://doi.org/10.54472/jobig.1133572

Öz

Ekonominin itici kuvveti olarak görülen gayrimenkul sektörünün içinde bulunduğumuz yıllarda hem pandemi hem de ekonomik kriz dönemi açısından ne durumda olduğunun incelenmesi amacıyla BIST de işlem gören gayrimenkul firmalarının mali tablolarına göre rasyo analizine tabi tutularak kısa vadeli finansal risk, finansal yapı, verimlilik ve karlılık açısından değerlemesi yapılmış ve bu konuda araştırmacılara bir fikir vermesi amaçlanmıştır.
Sonuç olarak EDİP gayrimenkul ve Yeşil Yapı’nın kısa vadeli likidite riskleri yüksek olduğu ama genelde gayrimenkul sektörünün kısa vadeli finansal riskinin az oldu ifade edilebilinir. Gayrimenkul firmalarının finansal yapıları için DAP gayrimenkul ve EDİP Gayrimenkul firmaları haricinde tüm gayrimenkul firmalarının toplam borçlar karşısında özsermayeleri ve toplam aktifler içinde özsermaye paylarının oldukça iyi olduğu söylenebilir. Firmaların satışlar yoluyla verimliliği analizinde en önemli rasyolardan biri de aktif devir hızıdır. Aktif devir hızına bakıldığında İHLAS Gayrimenkul, Yeşil Yapı, KUYAŞ Yatırım ve ENKA İnşaat’a 2019/2021 yılları arasında özellikle 2021 yılına yaklaşırken net satışların %100’ler ve üstünde artışların aktif artışların üstünde olması nedeniyle aktif devir hızını arttırdığını ancak yeterli düzeyde olmadığını görmektedir. Bunun sebebi olarak da aktif tutarlarının net satış tutarlarının çok üzerinde olmasıdır. EDİP Gayrimenkul ve DAP Gayrimenkul ’de ise aktif artışlarının özellikle 2021’de net satışların çok üstünde olması nedeniyle düşüş göstermektedir. Karlılık rasyoları bakımından incelenen gayrimenkul firmalarının ortalamalarını bakılırsa net satış kârlılığının 2019 ve 2020’de negatif olduğunu ancak 2021’de 0,31’lere çıktığı görülmektedir. Özsermaye kârlılığının ise negatif olduğu ancak 2021 yılında 0,46’ya geldiği görülmektedir ancak bunun özsermaye yetersizliğinden oluştuğuna hatırlatmakta fayda vardır. Özsermaye kârlılığı ise eksi ortalamalardan pozitif sonuçlara ve 2021 yılında 0,07’ye çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gayrimenkul sektörü, finansal analiz, rasyo analizi

FINANCIAL ANALYSIS OF REAL ESTATE COMPANIES TRADED ON BORSA ISTANBUL THROUGH RATIOS AND GENERAL EVALUATION OF THE SECTOR

Öz

In order to examine the situation of the real estate sector, which is seen as the driving force of the economy, in terms of both the pandemic and the economic crisis in the current years, it was evaluated in terms of short-term financial risk, financial structure, efficiency and profitability by applying ratio analysis according to the financial statements of real estate companies traded in BIST. and it is aimed to give an idea to the researchers on this subject. and it is aimed to give an idea to the researchers on this subject.
As a result, it can be stated that the short-term liquidity risks of EDİP Gayrimenkul and Yeşil Yapı are high, but the short-term financial risk of the real estate sector in general is low. For the financial structures of real estate companies, it can be said that all real estate companies, except for DAP Gayrimenkul and EDIP Gayrimenkul, have a very good share of their equity in total debt and equity in total assets. One of the most important ratios in the analysis of the efficiency of the companies through sales is the asset turnover rate. Looking at the asset turnover rate, İHLAS Gayrimenkul, Yeşil Yapı, KUYAŞ Investment and ENKA İnşaat sees that the asset turnover rate increased, but not at a sufficient level, due to the fact that the increases in net sales of 100% and above between 2019/2021, especially as they approach 2021. The reason for this is that the asset amounts are much higher than the net sales amounts. In EDIP Gayrimenkul and DAP Gayrimenkul, on the other hand, it is decreasing due to the fact that the increase in assets is much higher than the net sales, especially in 2021. Looking at the averages of the real estate companies examined in terms of profitability ratios, it is seen that the net sales profitability was negative in 2019 and 2020, but increased to 0.31 in 2021. It is seen that the return on equity is negative, but it came to 0.46 in 2021, but it should be reminded that this is due to the lack of equity. Return on equity, on the other hand, increased from negative averages to positive results and to 0.07 in 2021.

Anahtar Kelimeler

real estate indusrty, financial analysis, ratio analysis

Kaynakça

• Akpınar, B. (2019). Gayrimenkul değerlemesinde Arsa payı kavramı önemi Ve hesaplanması (Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi (Türkiye)).
• Demirdöven, M. (2009). Türkiye’de Gayrimenkul Sektörünün Gelişimi ve Gayrimenkul Finansmanı (Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi (Türkiye)).
• Glickman, E. (2014). An introduction to real estate finance. Academic Press.
• Mutluer, D. (2008). Gayrimenkul Fiyatlarının Derlenmesi Ülke Örnekleri ve Türkiye İçin Bir Uygulama. TISK Academy/TISK Akademi, 3(6).
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Sekt%C3%B6rler-%C4%B0tibar%C4%B1yla-Sabit-Sermaye-Yat%C4%B1r%C4%B1mlar%C4%B1-Toplam.pdf dosyasının HTML sürümüdür, (Erişim Tarihi, 23-05-2022).
• Tanrıvermiş, H. (2019). Türkiye ekonomisinde inşaat ve gayrimenkul sektörlerinin rolleri ve gelişme eğilimlerinin değerlendirilmesi. Kent, İnşaat ve Ekonomi Kongresi, 36-57.
• TÜİK, https://www.tuik.gov.tr/, (Erişim Tarihi, 10/17-03-2022).