Yenilenebilir Enerji Tüketimi ve İşsizlik Arasındaki İlişki: ASEAN-5 Ülkeleri İçin Ekonometrik Bir Uygulama

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 14, 1 - 10, 24.07.2022

Mustafa Necati Çoban

Öz

Temiz enerji kaynakları olarak da nitelendirilen yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının sürekli olarak arttığı gözlemlenmektedir. Fosil yakıtların çevreye verdiği zararlarla beraber yenilenebilir enerji kaynaklarının öneminin arttığı bilinmektedir. Yenilenebilir enerji tüketiminin artmasının yeni işler ve istihdam alanları oluşturduğu ifade edilse de işsizliği artırabildiği de yapılan araştırmalarda elde edilen bulgularda görülmektedir. Bu çalışmada ASEAN-5 ülkeleri olarak tanınan Singapur, Endonezya, Filipinler, Malezya ve Tayland’da yenilenebilir enerji tüketimi ile işsizlik değişkenleri arasındaki uzun dönemli ilişkinin test edilmesi amaçlanmaktadır. Belirtilen bu amaç kapsamında ASEAN-5 ülkelerine ait 1981-2018 dönemini kapsayan verilerin kullanılmasıyla birlikte panel ARDL analizi uygulanmıştır. Panel ARDL yöntemini uygulamak için uygun tahmincinin tespit edilmesi için Hausman testi yapılmış ve Hausman testi sonucunda PMG tahmincisinin etkin olduğu görülmüştür. PMG tahmincisiyle ulaşılan bulgular ASEAN-5 ülkelerinde yenilenebilir enerji tüketiminin ve işsizlik değişkenlerinin uzun dönemde eşbütünleşik olduğu yönündedir. Hata düzeltme katsayısının negatif olması ve ulaşılan bulgunun istatistiksel olarak anlamlı olması değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkiyi doğrulamaktadır. Uzun dönemde ASEAN-5 ülkelerinde yenilenebilir enerji tüketimi arttıkça işsizlik de artmaktadır.

Anahtar Kelimeler

yenilenebilir enerji tüketimi, işsizlik, çevresel sürdürülebilirlik, ASEAN-5, panel ARDL analizi

Kaynakça

• Ağpak, F. & Özçiçek, Ö. (2018). Bir İstihdam Politikası Aracı Olarak Yenilenebilir Enerji, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 112-128.
• Apergis, N. & Payne, J. E. (2010). Renewable Energy Consumption and Economic Growth: Evidence from a Panel of OECD Countries, Energy Policy, Volume 38, Issue 1, 656-660, ISSN 0301-4215
• Apergis, N. & Salim, R. (2015). Renewable Energy Consumption and Unemployment: Evidence from a sample of 80 Countries and Nonlinear Estimates, Applied Economics, 47(52), 5614-5633.
• Bhattacharya, M., Paramati, S. R., Ozturk, I. & Bhattacharya, S. (2016). The Effect of Renewable Energy Consumption on Economic Growth: Evidence from Top 38 Countries, Applied Energy, 162, 733-741, ISSN 0306-2619,
• Bowden, N. & Payne, J.E.. (2009). Sectoral Analysis of the Causal Relationship Between Renewable and Non-renewable Energy Consumption and Real Output in the US. Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, forthcoming.
• Dvořák, P., Martinát, S., der Horst, D. V., Frantál, B. & Turečková, K. (2017). Renewable Energy Investment and Job Creation; a Cross-Sectoral Assessment for the Czech Republic with Reference to EU Benchmarks, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Volume 69, Pages 360-368, ISSN 1364-0321.
• El Moummy C, Salmi Y, & Baddih H. (2021) The Role of Renewable Energy Sector in Reducing Unemployment: the Moroccan Case. E3S Web Conf ;234:4–9. https://doi.org/10.1051/e3sconf/202123400101.
• Ibrahiem, D.M. & Sameh, R. (2020). How do Clean Energy Sources and Financial Development Affect Unemployment? Empirical Evidence from Egypt. Environ Sci Pollut Res, 27, 22770–22779. https://doi.org/10.1007/s11356-020-08696-2
• Inglesi-Lotz, R. (2016). The Impact of Renewable Energy Consumption to Economic Growth: A Panel Data Application, Energy Economics, Volume 53, 58-63, ISSN 0140-9883,
• IPCC (2007). Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Geneva, Switzerland.
• IRENA. (2011), Renewable Energy Jobs: Prospects and Policies. IRENA Working Paper.
• Ito, K. (2017). CO2 Emissions, Renewable and Non-Renewable Energy Consumption, and Economic Growth: Evidence from Panel data for Developing Countries, International Economics, Volume 151,1-6, ISSN 2110-7017
• Kammen, D.M., Kapadia, K. & Fripp, M., (2004). Putting Renewables to Work: How Many Jobs can the Clean Energy Industry Generate? University of California Berkeley, Report of the Renewable and Appropriate Energy Laboratory. http://rael.berkeley.edu/sites/default/files/very-oldsite/renewables.jobs.2006.pdf (accessed 10 January 2022)
• Karaca, C., Ulutaş, A., & Eşgünoğlu, M. (2017). Türkiye’de Optimal Yenilenebilir Enerji Kaynağının COPRAS Yöntemiyle Tespiti ve Yenilenebilir Enerji Yatırımlarının İstihdam Artırıcı Etkisi. Maliye Dergisi, 172, 111-132.
• Khobai, H., Kolisi, N., Moyo, C., Anyikwa, I. & Dingela, S. (2020). Renewable Energy Consumption and Unemployment in South Africa, International Journal of Energy Economics and Policy, 10(2), 170-178.
• Khodeir, A. N. (2016), The Relationship between the Generation of Electricity from Renewable Resources and Unemployment: An Empirical Study on the Egyptian Economy, Arab Economic and Business Journal, Volume 11, Issue 1, 16-30, ISSN 2214-4625.
• Lambert, R. J. & Silva, P. P. (2012). The Challenges of Determining the Employment Effects of Renewable Energy, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Volume 16, Issue 7, Pages 4667-4674, ISSN 1364-0321,
• Mu, Y., Cai, W., Evans, S., Wang, C. & Roland-Holst, D. (2018) Employment Impacts of Renewable Energy Policies in China: A Decomposition Analysis Based on a CGE Modeling Framework, Applied Energy, Volume 210,Pages 256-267, ISSN 0306-2619.
• Muniyoor, K. (2020). Is There a Trade-off Between Energy Consumption and Employment: Evidence from India, Journal of Cleaner Production, Volume 255, 120262, ISSN 0959-6526.
• Musa, K. S. & Maijama’a, R. (2020). Causal Relationship between Renewable Energy Consumption and Unemployment in Nigeria: Evidence from Toda and Yamamoto Causality Technique, Energy Economics Letters, 7(1), 46-60.
• Nakıpoğlu Özsoy, F. & Özpolat, A. (2020). Yenilenebilir Enerji ve İstihdam İlişkisi: Bootstrap Granger Nedensellik Analizi, Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi , 4 (2) , 263-280 . DOI: 10.29216/ueip.751244
• Nasirov, S., Girard, A. Peña, C. Salazar, F. & Simon, F. (2021). Expansion of Renewable Energy in Chile: Analysis of the Effects on Employment, Energy, Volume 226, 120410, ISSN 0360-5442.
• OECD (2004). Environment and Employment: An Assessment, Working Party on National Environmental Policy, Environment Policy Committee. http://www.oecd.org/dataoecd/13/44/31951962.pdf (accessed 31 January 2022).
• Özsoy, E.C. (2016). Yeşil İşler ve İstihdam Olanakları Üzerine Bir Tartışma. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1) , 51-59.
• Rafiq, S., Salim, R. & Sgro, P. M. (2018). Energy, Unemployment and Trade, Applied Economics, 50 (47), 5122-5134.
• Rivers, N. (2013). Renewable Energy and Unemployment: A General Equilibrium Analysis, Resource and Energy Economics, 35(4), 467-485.
• Uçan, O. & Koçak, E. (2021). Yenilenebilir Enerji ve İstihdam Arasındaki İlişki, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 99-112.
• Yılancı, V., İslamoğlu, E., Yıldırımalp, S. & Candan, G. (2020). The Relationship between Unemployment Rates and Renewable Energy Consumption: Evidence from Fourier ADL Cointegration Test, Alphanumeric Journal, 8(1), 17-28.