Sivil Havacılık Otoritelerinin İklim Değişikliği Uygulamalarının Yönetişim İlkeleri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 10 - 22, 30.06.2023

Billur Ünsal , Didem Rodoplu Şahin

Öz

Havacılık, günümüz toplumu tarafından tercih edilen ve tercih edilirliği artan bir taşımacılık modudur. Havacılığın iklime olan olumsuz etkileri, teknolojinin yardımıyla minimuma indirilmeye çalışılsa da olumsuz etkiler ortadan tamamen kaldırılamamaktadır. Bu sebeple uluslararası aktörler Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, Hükûmetler arası İklim Değişikliği Paneli gibi organizasyonlar yürütmekte, Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı, Devlet Hava Meydanları İşletmesi, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve T.C Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı gibi aktörler sivil havacılık ve iklime yönelik düzenlemeler ve uygulamalar geliştirmektedir. Tüm bu aktörler birbiriyle uyum içerisinde ve etkileşim halinde iş birliği yapmaktadırlar. Yüksek etkileşim, uyumlu iletişim, koordinasyon, iş birliği kavramları temelinde gelişen yönetişim kavramı çalışmamızda tanımlanmakta ve iyi demokratik yönetişimin 12 ilkesi açıklanmaktadır. İklim değişikliği konusunda sivil havacılık aktörlerinin uygulamaları, yönetişim ilkeleri temelinde incelenmekte ve havacılık sektöründen üst ve orta düzey yöneticiler ile gerçekleştirilen görüşmeler sonucu durum değerlendirilmesi yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yönetişim, Sivil Havacılık, İklim Değişikliği

Evaluation of the Climate Change Practices of Civil Aviation Authorities in Terms of Governance Principles

Öz

As a mode of transport, aviation has been increasingly preferred each passing day by today's society. Although the negative impacts of aviation on the climate are tried to be minimized using developing technology, these negative impacts cannot be eliminated entirely. Therefore, international actors carry out organizations such as United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC), The Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). The International Civil Aviation Organization (ICAO), as well as national actors in Türkiye such as the General Directorate of State Airports Authority (DHMI), Directorate General of Civil Aviation (SHGM), and the Ministry of Transport and Infrastructure develop regulations and practices for civil aviation and climate. All these actors cooperate in coordination and interaction with each other. The study defines the concept of governance, which has been developed based on the concepts of high interaction, harmonious communication, coordination, and cooperation, and describes the 12 principles of good democratic governance. The practices of civil aviation actors on climate change are examined based on governance principles, and the current situation is assessed by making interviews with senior and middle-level executives from the aviation industry.The practices of civil aviation actors on climate change are examined based on governance principles, and the current situation is assessed by making interviews with senior and middle-level executives from the aviation industry.

Anahtar Kelimeler

Governance, Civil Aviation, Climate Change

Kaynakça

• AboutACI. (2022). About ACI. Access Address: https://aci.aero/about-aci/ Access Date: 03.10.2022.
• ACIPress. (2020) ACI World Annual General Assembly urges global climate change effort. Access Address: https://aci.aero/2020/11/16/aci-world-annual-general-assembly-urges-global-climate-change-effort/ Access Date: 03.10.2022.
• Airport Haber. (2022). Daha temiz havacılık için SAF'ın ucuzlaması gerekiyor (SAF needs to get cheaper for cleaner aviation). Access Address: https://www.airporthaber.com/havacilik-haberleri/daha-temiz-havacilik-icin-safin-ucuzlamasi-gerekiyor.html Access Date: 24.10.2022.
• Akdemir, T. (2020). Avrupa Birliği’nde İklim Değişikliği İle Mücadelede Havacılık Vergileri (Aviation Taxes in European Union to Fight Against Climate Change). Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 19(1), 1-24.
• Bal, H., Algan, N., & Özdemir, P. (2015). Yeni Kurumsalcı Perspektifte Çevresel Yönetişim ve Kurumsal Çerçevenin Önemi (Environmental Governance and Importance of Institutional Framework from the New Institutionalist Perspective). Doğuş Üniversitesi Dergisi, 16(2), 179-191.
• Bıçkı, D., Sobacı, M. Z. (2011). Yerel yönetimden yerel yönetişime: post-fordizm bağlamında yerel yönetimleri anlamak (From local government to local governance: understanding local governments in the context of post-fordism). Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2), 215-234.
• COE, Council of Europe. (2022). 12 Principles of Good Governance. Access Address: https://www.coe.int/en/web/good-governance/12-principles#{%2225565951%22:[1]} Access Date: 12.08.2022.
• ÇSB. (2017). Republic of Türkiye Ministry of Environment, Urbanization and Climate Change. Environmental Indicators. Access Address: https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/ulastirma-turune-gore-seragazi-emisyonu-i-85790 Access date: 17.08.2022.
• Demirci, M. (2015). Kentsel iklim değişikliği yönetişimi (Urban climate change governance). Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (46), 75-100.
• Dernbach, J. C. (1998). Sustainable development as a framework for national governance. Case Western Reserve Law Review. 49 (1).
• DHMİ Faaliyet Raporu (DHMI Activity Report). (2021). Access Address: https://www.dhmi.gov.tr/Lists/FaaliyetRaporlari/Attachments/22/Faaliyet%20Raporu-31.05.2021web%20(3).pdf Access Date: 07.09.2022.
• World Energy Council. (2021). Biyojet Yakıtlar Rapor Özeti (Summary of the Biofuel Report). Access Address: https://www.dunyaenerji.org.tr/biyojet-yakitlar-rapor-ozeti/ Access Date: 24.10.2022
• Firidin, E., & Uzun, A. (2018). İyi Yönetişim İlklerinden Katılımın Uygulanması Hususunda Teorik Bir Değerlendirme (A Theoretical Assessment on the Implementation of Participation in Good Governance Principles). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 8(1), 180-197.
• GCA. Global Carbon Atlas (2020). Access address: http://www.globalcarbonatlas.org/en/CO2-emissions. Access date: 17.08.2022.
• HAD/T-11. (2010). Republic of Türkiye Ministry of Transport Directorate General of Civil Aviation. Havaalanlarında Çevresel Etkiler (Environmental Impacts at Airports). Access address: https://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/pdf/kurumsal/yayinlar/hadt11.pdf Access Date: 17.08.2022.
• IATA About Us. (2022). About Us Access Address: https://www.iata.org/en/about/ Access Date: 04.10.2022.
• IATA Environment. (2022). Our Commitment to Fly Net Zero by 2050. Access Address: https://www.iata.org/en/programs/environment/flynetzero/#:~:text=IATA%20%2D%20Fly%20Net%20Zero&text=Fly%20Net%20Zero%20is%20the,warming%20to%201.5%C2%B0C. Access Date: 04.10.2022.
• Jang, J., McSparren, J., & Rashchupkina, Y. (2016). Global governance: present and future. Palgrave Communications, 2(1), 1-5.
• Johnston, M. (2006). Good governance: Rule of law, transparency, and accountability. New York: United Nations Public Administration Network, 1-32.
• Kaler, J. (2002). Responsibility, accountability and governance. Business Ethics: A European Review, 11(4), 327-334.
• Kılıç, M. Y., Dönmez, T., & Adalı, S. Karayolu ulaşımında yakıt tüketimine bağlı karbon ayak izi değişimi: Çanakkale örneği (Change of carbon footprint due to fuel consumption: Çanakkale case study).Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(3), 943-955.
• Kiracı, K., Battal, Ü., & Kayhan, S. (2014). Havaalanı Gruplarının Analizi ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin (DHMI) Özelleştirilmesi Konusunda Öneriler (Analysis of Airport Group and Recommendations on the Privatization of General Directorate of State Airports Authority (DHMI)).Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), 121-140.
• Köse, E. (2021). The effect of corporate governance features on environmental, social and governance (ESG) disclosures. International Journal of Business Economics and Management Perspectives. 6(5), 463-474.
• Krahmann, E. (2003). National, regional, and global governance: one phenomenon or many?. Global Governance, 9, 323-346.
• Mezzio, S., Kenner, J., Veltmann, A., Morejon, J. (2022). ESG Integration and Small Business Deployment, Reporting, Assurance, and B Corp Certification. The CPA Journal. Access Address: https://www.cpajournal.com/2022/10/18/esg-integration-and-small-business/ Access Date: 22.10.2022.
• Ocaklı, Ş. N. (2021). İklim Değişikliği Yönetişimi ve Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme (An Assessment on Climate Change Governance and Türkiye). Third City Councils Symposium. 562-576.
• Okçu, M. (2007). Yönetişim Tartişmalarina Katki: Avrupa Birliği İçin Yönetişim Ne Anlama Geliyor? (Contribution to Governance Discussions: What Does Governance Mean for the European Union?) Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(3), 299-312.
• Özer, M. A. (2006). Yönetişim üzerine notlar (Notes on governance). Sayıştay Dergisi, (63), 59-89.
• Özer, Y. E. (2017). İklim değişikliği yönetişimindeki aktörlerin analizi ve Türkiye (Analysis of Actors in Climate Change Governance and the Situation of Türkiye).Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(4), 833-851.
• Petersen, M. (2008). The Legality of the EU's Stand‐Alone Approach to the Climate Impact of Aviation: The Express Role Given to the ICAO by the Kyoto Protocol.Review of European Community & International Environmental Law, 17(2), 196-204.
• Piera, A. (2016). Getting global cooperation: ICAO and climate change.Occasional Paper Series, Center for Research in Air and Space Law, (10), 1-29.
• Press Releases. (2021). Net zero by 2050: ACI sets global long term carbon goal for airports. Access Address: https://aci.aero/2021/06/08/net-zero-by-2050-aci-sets-global-long-term-carbon-goal-for-airports/ Access Date: 03.10.2022.
• Preston, K., Lengel, J. (2021). Environmental Impacts Of Aviation On Human And Natural Resources, Critical Issues in Aviation and the Environment. 1-114.
• SAF. (2022). Net zero 2050: sustainable aviation fuels. Access Address: https://www.iata.org/en/iata-repository/pressroom/fact-sheets/fact-sheet---alternative-fuels/. Access Date: 05.10.2022.
• Sarkar, S. (2022). The Role of ESG in the Credit Appraisal Process. Deloitte. Access Address: https://www2.deloitte.com/global/en/blog/responsible-business-blog/2022/the-role-of-esg-in-the-credit-appraisal-process.html Access Date: 22.10.2022.
• Sevük, H. Y., Azarkan, E., Erdem, F.H., Baran Çelik, N. (2020). Küresel Çevresel Yönetişim Bağlamında Uluslararası İş Birliği Ve Çevresel Yönetişim Uygulamasında İsveç Örneği (International Cooperation in the Context of Global Environmental Governance and Sweden as an Example in Environmental Governance). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25), 96-120.
• SHGM Çevre. (2022). Directorate General of Civil Aviation Airports Environment. Access Address: https://web.shgm.gov.tr/tr/havaalanlari/6277-cevre Access Date: 09.09.2022.
• SHGM Faaliyet Raporu (SHGM Activity Report). (2021). Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu 2021 (Directorate General of Civil Aviation Activity Report 2021). Access Address: https://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/kurumsal/faaliyet/2021.pdf Access Date: 09.09.2022.
• SHGM. (2022). SHGM Kurumsal (SHGM Corporate). Access Address: https://web.shgm.gov.tr/tr/kurumsal/5981-misyon-vizyon-ve-kalite-politikamiz Access Date: 09.09.2022.
• Sipahi, E. B. (2010). Küresel çevre sorunlarına kolektif çözüm arayışları ve yönetişim (Collective Solutions For Global Environmental Problems and Governance). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (24), 331-344.
• Sobacı, M.Z. (2007). Yönetişim kavramı ve Türkiye’de uygulanabilirliği üzerine değerlendirmeler (Evaluations on the concept of governance and its applicability in Türkiye).Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 195-208.
• Şahin, D. R. (2021). Covıd-19’la mücadelede Türkiye’deki farklı aktörlerin yönetişim ilkeleri uygulamalarının değerlendirilmesi (Evaluation of Governance Principles Practices of Türkiye Different Institutions in Combating COVID-19).Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(3), 1723-1763.
• TURKSTAT. (2022). Turkish Statistical Institute Access Address: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sera-Gazi-Emisyon-Istatistikleri-1990-2020-45862#:~:text=Toplam%20sera%20gaz%C4%B1%20emisyonlar%C4%B1nda%202020,ile%20at%C4%B1k%20sekt%C3%B6r%C3%BC%20takip%20etti. Access Date: 17.08.2022.
• UAB. (2021). Basın Odası, Haberler (Press Room, News). Access Address: https://www.uab.gov.tr/haberler/ulastirma-bakani-karaismailoglu-bm-ikinci-kuresel-surdurulebilir-ulastirma-konferansi-na-katildi Access Date: 14.09.2022
• UNDP, United Nations Development Programme Reconceptualising Governance. (1997). Management Development and Governance Division, Discussion Paper 2, New York.
• World Bank (1992), Governance and Development, World Bank, Washington DC.
• Yüksel, H. (2014). Sivil Havacılığın Gelişimi ve Küreselleşme Sürecine Katkıları: Türkiye Örneği (The Development of Civil Aviation and its Contribution to Globalization: The Sample of Türkiye).Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 5(11), 1-20.