İnsan-Mekân Etkileşimi Kapsamında Kentsel Meydanların Rolü ve Önemi Üzerine Servqual Tekniği ile Bir Değerlendirme

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 4, 731 - 746, 31.12.2023

Sevgi Öztürk , Cansel Çakır Öznur Işınkaralar , Dilara Yılmaz

Öz

Kentte yaşayanların sosyal, kültürel gibi birçok amaç doğrultusunda bir araya geldikleri kamusal alanlardan birisi olan kent meydanları aynı zamanda kentsel yaşantı ve yaşam kalitesine de önemli oranda katkı sağlamaktadır. Meydanlar sahip oldukları işlevler ve özellikler sayesinde, kent belleğinde önemli bir temsil gücüne sahiptir. Bu nedenle meydanların temsil gücünü belirleyen fiziksel düzen, çevresel ilişkileri, insanların memnuniyet düzeylerinin belirlenmesi önemli bir gereklilik haline gelmektedir. Çalışma, puanlandırma sistemi çerçevesinde katılımcıların beklenti ve memnuniyet düzeylerini karşılaştırmaya yönelik olarak, GAP analizi ile kamusal alanlara yeni bir bakış açısı sunmaktadır. Bu kapsamda, İzmir kentinde tarihsel ve kültürel açıdan önem taşıyan mekân kurgusu temelinde öne çıkan Konak ve Gündoğdu meydanları ele alınmıştır. Kullanıcı beklentileri ve memnuniyet düzeylerinin belirlenmesi amacıyla, erişilebilirlik, planlama-tasarım ve erişim parametreleri çerçevesinde 26 alt kriterden oluşan bir değerlendirme ölçeği geliştirilmiştir. 967 kullanıcı ile anket uygulaması yapılarak kriterlerin puanlandırma sistemi ile değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonuçları, SERVQUAL değerlendirme araçlarından biri olan GAP analizi ile karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarında Konak ve Gündoğdu meydanlarının insanların beklenti düzeylerinin az olmasına rağmen yüksek performans düzeyine sahip olduğu tespit edilmiştir. Memnuniyet düzeylerinde ise her iki meydan da birbirine yakın bir puan alsa da Konak Meydanı’nın daha ön planda olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

GAP analizi, kentsel kimlik, kentsel bileşen, kullanıcı beklentisi, kullanıcı memnuniyeti

Kaynakça

• Ammigan, R., & Caro, C. E. (2022). The international visiting scholar experience: insights from an importance- satisfaction study. Higher Education Research & Development, 41(6), 1773-1789. https://doi.org/10.1080/07294360.2021.1962813
• Balçik, S., İnceoglu, M. (2022). Evaluation of Urban Space Quality Within The Scope of Antalya Cumhuriyet Square. Journal of Architecture and Life, 7(2), 669-683. https://doi.org/10.26835/my.1103137
• Bogenç, Ç., Dönmez, Y., & Çufalı, A. B. (2023). İklim Dostu Şehirler ve İyi Uygulama Örneklerinin Kentsel Peyzaja Katkıları. Peyzaj Araştırmaları ve Uygulamaları Dergisi, 5(1), 31-38. https://doi.org/10.56629/paud.1212408
• Brown, S. W., & Swartz, T. A. (1989). A gap analysis of professional service quality. Journal of marketing, 53(2), 92-98. https://doi.org/10.1177/002224298905300207
• Campbell, C.J. (2018). Space, place and scale: Human Geography and spatial history. Past and Present. 239 (1), e23–245. https://doi.org/10.1093/pastj/gtw006