Ebeveynlerin Sosyal Becerileri ile Okul Öncesi Çocukların Zorba- Kurban Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi*

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 207 - 223, 30.06.2024

Feyzanur Onat Arzu Özyürek

Öz

Bu çalışmada, ebeveynlerin sosyal becerileri ile okul öncesi çocukların zorba-kurban davranışları arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışma grubunu okul öncesi eğitime devam eden 3-6 yaş aralığındaki 113 çocuk ile bu çocukların ebeveynleri (n=113) oluşturmaktadır. Veri toplamada Zorba-Kurban Çocuk Davranışlarını Değerlendirme Formu ve Sosyal Beceri Envanteri kullanılmıştır. Çocukların zorba-kurban davranışları, okul öncesi sınıf öğretmenleri tarafından değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz kullanılmış, değişkenlerin normallik dağılımına göre t Testi, ANOVA, Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis H Testi ile Spearman Brown Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Çocuklarda zorba-kurban-pasif zorba olma durumunun çocuğun yaşı, kardeş sayısı, ebeveynin yaşı, ebeveynin öğrenim durumu göre farklılık göstermediği bulunmuştur. Çalışmada ebeveynlerin yaşı ile duygularını yönetme becerileri arasında anlamlı fark bulunmuştur. Yaşı 31-35 ve üstü ebeveynlerin duyguları yönetme becerisinin yaşı 41 ve üzeri olan ebeveynlerden daha fazla olduğu, ilköğretim mezunu ebeveynlerin duyguları yönetme becerilerinin lisansüstü mezunlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. Çalışmada ebeveynlerin sosyal becerileri ile çocukların zorba-kurban-pasif zorba davranışları arasında anlamlı bir ilişki olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Gelişim, Sosyal Beceriler, Okul Öncesi Dönem, Zorbalık, Zorba-Kurban Davranışları

Kaynakça

• Altıntaş, T. (2019). Algılanan Ebeveyn Tutumlarının Koşullu Öz-Değer ve Depresyondaki Yeri. İstanbul: Hiperlink.
• Atmaca, R. N., Akduman, G. G., & Sarıbaş, M. Ş. (2021). Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal beceri düzeylerinin annelerinin empati becerileri ile ilişkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(77), 134-151.
• Ayaz Alkaya, S., & Avşar, F. (2017). Okul çağı çocuklarının akran zorbalığı durumları ile atılganlık düzeyleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 14(3), 185- 191.
• Aydoğan, Y., & Özyürek, A. (2016). Sosyal beceri envanteri (SOBE): geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirlik çalışması. ACED Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 9, 44-56.