Yapısal Kırılma Altında Türkiye’nin Enerji Tüketimi ile Büyüme İlişkisi

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 28 - 36, 01.06.2021

Hilal Alpdoğan

Öz

Enerji tüketimi, ülkelerin iktisadi gelişme ve kalkınma sürecinin önemli bir göstergesi olmuştur. Bu
nedenle çalışmada da Türkiye’nin enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki uzun dönemli
ilişkisi incelenmiştir. Değişkenlerin durağanlığının kontrol edilmesi için geleneksel birim kök
testlerinden Augmented Dickey Fuller (1979) ile Phillips Perron (1988) ve kırılmaya izin veren
Zivot ve Andrews’in (1992) birim kök testleri kullanılmıştır. Ayrıca değişkenler arasındaki
nedensellik ilişkisini incelemek için kırılmaya izin veren ve kırılma tarihini içsel olarak belirleyen
Gregory Hansen (1996) eşbütünleşme testine başvurulmuş ve 1970-2012 döneminde Türkiye’de
enerji tüketimi ve ekonomik büyüme arasında uzun dönemli ilişkinin varlığı kabul edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme, Nedensellik, Eşbütünleşme

Kaynakça

• Aktaş Cengiz (2009) Türkiye’de Elektrik Tüketimi, İstihdam ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Hata Düzeltme Modeliyle Analizi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25:61-68.
• Aydın Fatma (2010) Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 35, Ocak-Temmuz, 317-340.
• Aytaç Deniz (2010) Enerji ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Çok Değişkenli VAR Yaklaşımı ile Tahmini, Maliye Dergisi, 158, Ocak-Haziran, 482-495.
• Bayraç N.H. ve E. Doğan (2015) Türkiye’de Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Markow-Switching Yaklaşımı, EY International Congress on Economics II, Ankara, 5-6 Kasım.
• Çetin Murat ve Fahri ŞEKER (2012) Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği, Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, 31(1):85-106.
• Dickey, D.A., Fuller, W.A. (1979) Distribution of The Estimators for Autoregressive Time Series with A Unit Root, Journal of the American Statistical Society, 75: 427–431.
• Erdoğan Savaş ve Süleyman Gürbüz (2014) Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi, Selçuk Üniversitesi SBE Dergisi, 32:79-87.
• Ertuğrul Murat (2011) Türkiye’de Elektrik Tüketimi Büyüme İlişkisi: Dinamik Analiz, Enerji, Piyasa ve Düzenleme, 2: 49-73.
• Gregory, A. W. ve Hansen, B. E. (1996). Residual-Based Tests for Cointegration in Models With Regime Shifts, Journal of Econometrics, 70(1): 99-126.
• Gövdere Bekir ve Muhlis Can (2015) Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örnekleminde Eşbütünleşme Analizi, Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(2):101-114.
• Kar Muhsin ve Esra Kınık (2008) Türkiye’de Elektrik Tüketimi Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Bir Analizi, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2): 333-353.
• Karagöl Erdal (2007) Türkiye’de Ekonomik Büyüme ile Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1): 72-80.
• Karagöl Erdal Tanas ve Mıhçıokur Ülkü İstiklal (2013) Enerji Görünümü: Türkiye, Seta Perspektif, No:16
• Kızılkaya Oktay (2018) Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Büyüme İlişkisi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi, UIIID-IJEAS, Prof.Dr. Harun Terzi Özel Sayısı, 59-72.
• KORKMAZ Özge, Abdülkadir DEVELİ (2012). “ Türkiye’de Birincil Enerji Kullanımı, Üretimi ve GSYİH Arasındaki İlişki”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 27(2): 1-25.
• Mucuk Mehmet ve Doğan Uysal (2009) Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme, Maliye Dergisi, 157 (Temmuz-Aralık):105-115
• Nişancı Murat (2005) Türkiye’de Elektrik Enerjisi Talebi ve Elektrik Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 5(9):107-121.
• Özata Erkan (2010) Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkilerin Eonometrik İnceleme, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26: 101-113.
• Pata U. Korkut ve Süleyman Yurtkuran ve Adem Kolça (2016) Türkiye’de Enerji Tüketimi ile Ekonomik Büyüme: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 38(2):255-271.
• Phillips, P.C.B., Perron, P. (1988) Testing for A Unit Root in Time Series Regressions, Biometrica 75: 335–346.
• Polat Özgür, Enes E. Uslu ve Sayın San (2011) Türkiye’de Elektrik Tüketimi, İstihdam ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 16(1): 349-362.
• Polat Melike A. (2017) Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye’de Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri, Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2): 299-313.
• Saatçi Mustafa ve Yasemin Dumrul (2013) Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Dinamik Bir Analizi: Türkiye Örneği, Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, 32(2):1-24.
• Şimşek Türker (2016) Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin ARDL Sınır Testi ile İncelenmesi, Uluslararası Yönetim Eğitim ve Ekonomik Perspektifler Dergisi, 4(1):69- 78.
• Tarı Recep (2018), Ekonometri, Umuttepe Yayınları Tatlı Halit (2015) Çok Değişkenli Bir Büyüme Modeli ile Toplam Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye örneği, Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 33(4): 135-157.
• Türkmen, Sena, Sefa Özbek ve Mustafa Karakuş (2018) Türkiye’de Elektrik Tüketimi Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Analiz, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2): 129-142.
• Uzunöz Meral ve Yaşar Akçay (2012) Türkiye’de Büyüme ve Enerji Tüketimi Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1970-2010, Çankırı Karatekin Üniversitesi SBE Dergisi, 3(2):1-16.
• Yapraklı Sevda ve Z. Çağlar Yurttançıkmaz (2012) Elektrik Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz, Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(2): 195-215.
• Yavuz Nilgün Ç. (2006). Türkiye’de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma ve Nedensellik Analizi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2): 162-171.
• Yurdakul Funda (2000) Yapısal Kırılmaların Varlığı Durumunda Geliştirilen Birim-Kök Testleri, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2: 21-34.
• Zivot E., Andrews D.W.K., (1992). Further evidence on the great crash, the oil-price shock,and the unitroot hypothesis. Journal of Business & Economic Statistic, 10: .251-270