Korunan Alanların Turizme Açılmasına İlişkin Yerel Halkın Görüşleri (Yenice Örneği)

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 2, 189 - 204, 26.10.2015

Fatih Türkmen , Yasin Dönmez

Öz

Turizmin tarihsel gelişimi incelendiğinde, turistlerin destinasyon seçimi kadar, yerel halkın turizme bakış açısı da önemli konulardan birisi olmuştur. Özellikle kültür turizmine olan ilginin artmasıyla, korunan alanlarda sürdürülebilir turizm anlayışının geliştiği bilinmektedir. Dolayısıyla koruma altına alınmış bir alanı, ekonomik açıdan gelişime açık bir turizm ürünü olarak tanıtırken, yerel halkın da desteğini göz ardı etmemek gerekmektedir. Bunu yaparken hem koruma altındaki çevreyi korumak hem de yerel halkının ve ziyaretçilerin ihtiyaçlarını karşılamayı başarmış olmak, bu alanların dengesini bozmadan gelişimi açısından oldukça önemlidir. Bir bölgenin sahip olduğu turistik değerlerin potansiyeli ne kadar yüksek olursa olsun, bölge halkının desteği ve izni olmadan turizmin geliştirilmesi çok zordur. Bu amaçla çalışmada, korunan bir alan olarak Yenice'nin turizme yönelik gelişiminde yerel halkın turizme bakış açısı ekonomik, sosyo-kültürel ve çevresel etkenlere göre değerlendirilmiştir. Anket yöntemiyle 698 örneklem üzerinden elde edilen veriler parametrik olmayan Mann-Whitney U Testi ve Kruskal-Wallis H Testi ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde katılımcıların; cinsiyetlerine, medeni durumlarına, yaşlarına, eğitim durumlarına, ilçedeki yaşam sürelerine, gelirlerine ve mesleklerine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Korunan Alanlarda Turizm, Yerli Halkın Turizm Algısı, Yenice.

Kaynakça

• Akova, O.(2006). Yerel Halkın Turizmin Etkilerini Algılamalarına ve Tutumlarına Yönelik Bir Araştırma, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Akademik İncelemeler, 2(1),77-109.
• Akten, S., Gül, A., Akten, M. (2009). Korunan Doğal Alanların Katılımcı Yönetim Planında Ziyaretçi Etki Yönetimi Yaklaşımı, International Davraz Congress on Social and Economic Issuess Shaping The World’s Future: New Global Dialogue, 24-27 September 2009, Isparta.
• Alaeddinoğlu, F. (2007). ‚Van Halkının Turisti ve Turizmi Algılama Şekli‛, Coğrafi Bilimler Dergisi, 5 (1), 2007, 1-16.
• Alptekin, C.Ü., İmal, B., Öner, N. (2010). Ülkemizde Doğal Korunan Alanlar ve Milli Parklarda Alınabilecek Silvikültürel Önlemler, III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs 2010, Artvin.
• Andriotis, K. & Vaughan, R.D. (2003). Urban Residents’ Attitudes Toward Tourism Development: The Case Of Crete. Journal of Travel Research, 42 (2), 172- 184.
• Ayaz, N., Artuğer, S. ve Türkmen, F. (2009). Tarihi Zela (Zile) İlçesindeki Halkın Turizme Bakış Açılarını Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 103-124.
• Butler, R. ,W. (1980) ‚The Concept Of A Tourist Area Cycle Of Evolution: Implication For The Management Of Resources‛, Canadian Geographer, XXIV: p: 5-12.
• Cengiz, E ve Kırkbir, F. (2007). Yerel Halk Tarafından Algılanan Toplam Turizm Etkisi İle Turizm Desteği Arasındaki İlişkiye Yönelik Yapısal Bir Model Önerisi, Sosyal Bilimler Dergisi, s:19-37.
• Dönmez, Y. (2013). Seyfe Gölü Tabiatı Koruma Alanının Biyosfer Rezervi Olarak Planlanması, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Getz, D. (1994) “Residents’ Attitudes Toward Tourism: A Longitudinal Study in Spey Valley, Scotland”, Tourism Management, 15(4), 247-258.
• Gümüş, S. ve Özüpekçe, N. (2009). ‚Foça’da Turizmin Ekonomik, Sosyal, Kültürel ve Çevresel Etkilerine Yönelik Yerel Halkın Görüşleri‛, Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:6, Sayı:2.
• Güneş, G. (2011). Korunan Alanların Yönetiminde Yeni Bir Yaklaşım: Katılımcı Yönetim Planları, Ekonomi Bilimleri Dergisi. Cilt 3, No 1.
• Gürsoy, D., Jurowski, C. ve Uysal, M. (2002). Resident Attitudes A Strucyural Modeling Approach, Annals of Tourism Research, 29(1), 79-105.
• Harrison, D. (1992). Tourism in Less developed Countries, Belhaven: London.
• Hepcan Ş. (1995). Ekoloji Yönünden Önemli Biyotopların Haritalanması ve Kentsel Ekosistemlerde Doğa Koruma Açısından Önemi, Ekoloji Dergisi, Ocak Mart, Sayı 14, 47-50.
• Hepcan, Ş., Güney, A. (1996). Koruma Alanlarında Yeni Yönetim Kategorileri ve Önemi. Ekoloji Dergisi. Temmuz-Ağustos-Eylül, Sayı: 30, 6-8.
• Kalaycı, Ş. (2009). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kayış, A. (2009). Güvenirlik Analizi. Şeref Kalaycı (Editör), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kozak, N., Kozak, M. A. ve Kozak M. (2010). Genel Turizm – İlkeler Kavramlar, Detay Yayıncılık: Ankara.
• Liu, J. C., Sheldon, P. ve Var, T. (1987). “Resident Perceptions of The Environmental Impact of Tourism”, Annals of Tourism Research, 14, 17-37.
• McCool, S. F. ve Martin, S. T. (1994). “Community Attachment and Attitudes Toward Tourism Development”, Journal of Travel Research, 32(3), 29-34.
• Murphy, P.E. (1983). “Perceptions and Attitudes of Decision-Making Groups in Tourism Centers‛, Journal of Travel Research, 21(3), 8-12.
• Özdamar, K. (2001). Spss ile Biyoistatistik (4. basım). Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Perdue, R.R., Long, P. T. ve Allen, L. (1990). “Rural Resident Tourism Perceptions and Attitudes by Community Level of Tourism”, Journal of Travel Research, 28(3), 3- 9.
• Sarıçam, Y, S. (2007). İzmir İl Bütününde Biyosfer Rezerv Alanları ve Saptanması Üzerine Araştırmalar “Karaburun Yarımadası Örneği‛. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.
• Sırakaya, E., Teye, V. ve Sönmez, S. (2002). Understanding Residents' Support for Development in the Central Region of Ghana, Journal of Travel Research, 41, 57-67.
• Tayfun, A. (2002). Turist Yerli Halk Etkileşimi Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1-11.
• Tayfun, A. ve Kılıçlar, A. (2004). Turizmin Sosyal Etkileri ve Yerli Halkın Turiste Bakışı, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1-17.
• Teye, V., Sönmez, S. F. ve Sirakaya, E. (2002). Residents’ Attitudes Toward Tourism Development, Annals of Tourism Research, 29(3), 668-688.
• Türker N., Öztürk S., ve Alaeddinoglu F. (2013). Local Community Involvement in Tourism in Yenice County (YC),Karabuk, Turkey, Communities as a Part of Sustainable Rural Tourism – Success Factor or Inevitable Burden? Proceedings of the Community Tourism Conference, 10th – 11th September 2013 in Kotka, Finland.
• Türker N. ve Çetinkaya A. (2009). Batı Karadeniz Bölümü Ekoturizm Potansiyeli, ISBN: 978- 605- 89395-0-9, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yüksek, T., Cengiz, T., Yüksek, F. (2008). Doğal Alanlarda Festival Etkinliklerinin Koruma-Kullanma Açısından Değerlendirilmesi: Kafkasör Kültür, Sanat ve Turizm Festivali Örneği. Ekoloji Dergisi. 17 (67): 37-45.