Jeoturizm Kapsamında Safranbolu’da Coğrafi Kaynakların Değerlendirilmesi ve Safranbolu Jeoturizm Potansiyelinin Belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 2, 334 - 348, 20.09.2016

Oğuz Diker , Taşkın Deniz Adnan Çetinkaya

Öz

Jeolojik çeşitlilik bir coğrafi alanın doğal yapısı, kimliği ve kültürü hakkında bilgi veren temel unsurlardandır. Jeolojik kaynakların bulunduğu alanlar ziyaretçiler için doğal açık hava müzesi formundadır. Son yıllarda turizm talebi içerisindeki payı artan jeoturizm, jeolojik kaynaklara sahip alanlara yönelik seyahatleri içeren bir turizm tipidir. Bu çalışmanın temel amacı da, jeoturizm kavramının ortaya konulması ile jeolojik çeşitliliğe sahip Safranbolu destinasyonunun coğrafi kaynaklarının jeoturizm açısından değerlendirilmesi ve potansiyelinin belirlenmesidir. Bu bağlamda Safranbolu’da jeoturizm faaliyetleri için uygun dört kanyon, bir nehir vadisi, karstik şekillere sahip bir mağara, dağlık saha ve kayalıklardan teşekkül yer şekilleri tespit edilmiştir. Diğer yandan yapılan SWOT analizleri neticesinde Safranbolu sahasının hâlihazırda turizm altyapısının bulunması, bilinir olması, coğrafi konumunun merkezi olması, zengin kültürel mirasa ev sahipliği yapması gibi birçok güçlü yönünün yanında jeoturizm arzının bölge için yeni olması, rekabetin bulunmaması, bitki örtüsü bakımından sahip olduğu zenginlik gibi fırsatlara ev sahipliği yaptığı belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre Safranbolu arazisinin birçok açıdan jeoturizme uygun olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Jeolojik Çeşitlilik, Jeolojik Kaynaklar, Safranbolu, Jeoturizm

Kaynakça

• Buckley, R. (2010). ‘Environmental Inputs and Outputs in Ecotourism: Geotourism with a Positive Triple Bottom Line?‘, Journal of Ecotourism, Vol.2, No. 1, pp. 76-82.
• Dowling, K. R. (2011). ‘Geotourism’s Global Growth’ Geoheritage, 3, pp. 1-13.
• Filho, S. R., Guerra, A., Fullen, M., Maria do Carmo, J. (2015). ‘Geodiversity, Geotourism and Geoconservation: Trails in Serra da Bocania National Park, Rio de Janeiro State, Brazil’, Geophysical Research Abstracts, Vol. 17, pp. 1-2.
• Gray, M. (2008). ‘Geodiversity: Developing the Paradigm’, Proceedings of the Geologists’ Association, 119, pp. 287-298.
• Gümüş, E. (2008). Yeni Bir Doğa Koruma Kavramı: UNESCO Jeoparklar Çerçevesinde Çamlıdere (Ankara) Fosil Ormanı Fizibilite Çalışması, Ondokuzmayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
• Gürsay, M. S., Güneş, S. G. (2014). ‘ Jeoturizm ve Sürdürülebilirlik: Kızılcahamam- Çamlıdere Jeoparkı Örneği’, Ankara Araştırmaları Dergisi, 2 (2), ss.203-215.
• Heggie, W. T. (2009). Geotourism and Volcanoes: Heath HazardsFacing Tourists at Volcanic and Geothermal Destinastions, Travel Medicine and Infectious Disease, 7, pp. 257-261.
• http://www.safranbolu.bel.tr/?/safranbolu/cografi-konum-94; 13.02.2016.
• Karabük Valiliği. (2012), Karabük - Safranbolu Gezi Rehberi, Anıt Matbaa, Ankara.
• Kızılcahamam Belediyesi. (2013), Kızılcahamam- Çamlıdere Jeoparkı Proje Kitapçığı http://brosur.jeoparkankara.com/Jeopark/#/0 adresinden çevrimiçi olarak 30.04.2016 tarihinde erişilmiştir.
• Kim, S., Seongseop; Kim, Miju, Park; Jungwoong, Guo, Yingzhi. (2008), ‘ Cave Tourism: Tourists’ Chraracteristics, Motivations to Visit, and the Segmentation of Their Behaviour’, Asia Pasific Journal of Tourism Research, Vol. 13, No. 3, pp. 298-318.
• Koçan, N. (2011). ‘Jeoturizm Planlaması ve Peyzaj Mimarlığı Açısından Bir Değerlendirme: Kızılcahamam- Çamlıdere Jeoparkı’, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 48 (1), ss. 47-53.
• Koçan, N. (2012). ‘ Ekoturizm ve Sürdürülebilir Kalkınma: Kızılcahamam- Çamlıdere (Ankara) Jeopark ve Jeoturizm Projesi’, Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi,3, Vol. 2, No.6, ss.69-82.
• Newsome, D., Dowling, R., Leung, Yu-Fai. (2012). ‘ The Nature and Management of Geotourism: A Case Study of Two Established Geotourism Destinations’ Tourism Management Perspectives, Vol. 2,No. 3, pp. 19-27.
• Orams, B. M. (1995). ‘Towards a more desirable form of ecotourism’ Tourism Management, Vol.16, No. 1, pp. 3-8. Özdemir, Ü., Güner, İ. ve Kopar, İ. (2002). ‘Safranbolu Platosu’nda Geçici Kır Yerleşmeleri’, Doğu Coğrafya Dergisi, 7 / 33-152.
• Stueve, M. A., Cook, D. S., Drew, D. (2002). ‘The Geotourism Study: Phase I Executive Summary’, National Geographic Traveler/TIA , pp. 1-22.
• Tunçözgür, Ü. (2012). Dünden Bugüne Safranbolu, Safranbolu Belediyesi Kültür Yayınları 1, Karist Baskı, İstanbul, s: 15, 16, 17, 18.
• Turoğlu, H., Özdemir, H. (2005). ‘Bartın İlinin Ekoturizm Potansiyelinin Belirlenmesi’ Doğu Coğrafya Dergisi, 13, ss.97-116.
• Türker, N. ve Çetinkaya, A. (2009). Batı Karadeniz Bölümü Ekoturizm Potansiyeli, Detay Yayıncılık, Ankara.
• UNESCO. (2015). ‘UNESCO Küresel Jeopark Ağı ve Uluslararası Yerbilimleri ProgramıBidirisi’,http://www.unesco.org/new/en/naturalsciences/environment/earth-sciences/global-geoparks/ adresinden çevrimiçi olarak 30.04.2016 tarihinde erişilmiştir.
• Yıldırım, T., Koçan, N. (2008). ‘ Nevşehir Acıgöl Kalderası Kalecitepe ve Acıgöl Maarlarının Jeoturizm Kapsamında Değerlendirilmesi’, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 45 (2), ss. 135-143.