Yükselen Piyasa Ekonomilerinde Finansal Gelişme, Ekonomik Büyüme ve Teknolojik Gelişmenin Çevresel Kalite Üzerine Etkisinin Analizi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 577 - 593, 16.09.2019

Fatma Temelli , Dilek Şahin

Öz

Bu çalışmanın amacı; 10 yükselen piyasa ekonomisinde 1995-2014 dönemleri arasında finansal gelişme, ekonomik büyüme ve teknolojik gelişmenin çevresel kalite üzerindeki etkisini analiz etmektir. Analizde yatay kesit bağımlılığını göz önünde bulunduran yeni nesil panel veri yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmada, ilk olarak değişkenlerde ve modelde yatay kesit bağımlılığının olup olmadığı araştırılmıştır. Daha sonra homojenlik testi uygulanmıştır. Serilerin durağanlık koşulu CADF birim kök testiyle incelenmiştir. Değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki Westerlund ve Edgerton (2007) ve Durbin-H panel eşbütünleşme testiyle analiz edilmiştir. Uzun döneme ait bireysel ve panelin geneline ait eş-bütünleşme katsayıları; Eberhardt ve Bond (2009) tarafından geliştirilen ve yatay kesit bağımlılığını göz önünde bulunduran AMG (Augmented Mean Group Estimator) tahmincisiyle hesaplanmıştır. Panel eşbütünleşme testi sonucunda, finansal gelişme, ekonomik büyüme, teknolojik gelişme ve CO2 emisyonu arasında uzun dönemli ilişki olduğu görülmüştür. Panelin genelinde; finansal gelişme ve teknolojik gelişme ile CO2 emisyonu arasında herhangi bir ilişkiye rastlanılmamıştır. Buna karşılık, ekonomik büyüme ve CO2 emisyonu arasında pozitif ve istatistiki olarak anlamlı ilişki olduğu görülmüştür. Diğer bir ifadeyle ekonomik büyüme çevresel kaliteyi azaltmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Finansal Gelişme, Ekonomik Büyüme

Kaynakça

• Afşar, A. (2007). Finansal Gelişme ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 36: 188-198. Aytun, C., Akın, C. ve Algan, N. (2017). Gelişen Ülkelerde Çevresel Bozulma, Gelir ve Enerji Tüketimi İlişkisi. Ömer Halis Demir İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1):1-11. Cole, M. A., Rayner, A. J. ve Bates, J. M. (1997). The Environmental Kuznets Curve: An Empirical Analysis. Environment and Development Economics, 2(4):401-416. Dinler, Z. (2017a). İktisat. Bursa: Ekin Yayınevi. Dinler, Z. (2017b). İktisada Giriş. Bursa: Ekin Yayınevi. Dumitrescu, E. ve Hurlin, C. (2012). Testing for Granger Non-Causality in Heterogeneous Panels. Economic Modelling, 29(4):1450–1460. Eberthart, M. ve Bond, S. (2009). Cross-Section Dependence in Nonstationary Panel Models: A Novel Estimator. MPRA, 1-26. Grossman, G. M. ve Krueger, A. B. (1991). Environmental Impacts of A North American Free Trade Agreement. National Bureau of Economic Research, 3914. Helhel, Y. (2018). Finansal Gelişme ve Ar-Ge Harcamaları İlişkisi: Bir Panel Veri Analizi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 10(1):70-80. Işık, C. (2014). Patent Harcamaları ve İktisadi Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Sosyoekonomi, 1:69-86. Koçak, E. (2017). Finansal Gelişme Çevresel Kaliteyi Etkiler Mi? Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Ampirik Kanıtlar. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(3):535-552. Korkmaz, S. (2010). Türkiye’de Ar‐Ge Yatırımları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin VAR Modeli ile Analizi. Yaşar Üniversitesi Dergisi, 20(5):3320-3330. Li, S. ,Zhang, J. ve Ma, Y. (2015). Financial Development, Environmental Quality and Economic Growth. Sustainability, 7:9395-9416. Mogdaham, H. ve Lotfalipour, M. (2014). Impact of Financial Development on the Environmental Quality in Iran. Chinese Business Review, 13(9):537-551. Ng, T., Low, C. ve Chan, K. (2016). The Role of Economic and Financial Developments for Environmental Quality in the ASEAN Economic Community. International Business Management, 10(17):3878-3883. Omri, A.,Daly, S., Rault, C. ve Chaibi, A. (2015). Financial Development, Environmental Quality, Trade and Economic Growth: What Causes What in MENA Countries. Energy Economics, 48:242-252. Pesaran, M. H. (2007). A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross-Section Dependence. Journal of Applied Econometrics, 22:365-312. Pesaran, M.H. ve Yamagata, T. (2008). Testing Slope Homogeneity in Large Panels. Journal of Econometrics, 142:50-93. Pesaran, M.H., Ullah, A. ve Yamagata, T. (2008). A Bias-Adjusted LM Test of Error Cross-Section Independence. Econometrics Journal, 11:105-127. Selden, T. M. ve Song, D. (1994). Environmental Quality and Development: Is There A Kuznets Curve for Air Pollution Emissions? Journal of Environmental Economics and Management, 27(2):147-162. Shahbaz, M.,Soların, S. ve Mahmood, H. (2012). Does Financial Development Reduce CO2 Emissions in Malaysian Economy? A Time Series Analysis. MPRA, No: 40603:1- 28. Siddique, M. (2017). Impact of Financial Development and Energy Consumption on CO2 Emissions: Evidence from Pakistan. Bulletin of Business and Economics, 6(2):68-73. Sungur, O., Aydın, H. İ. ve Eren, M. V. (2016). Türkiye’de Ar-Ge, İnovasyon, İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Asimetrik Nedensellik Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1):173-192. Şahin, D. (2018). D-8 Ülkelerinde Finansal Gelişme ve Ticari Açıklığın Çevresel Kalite Üzerine Etkisi: Panel Veri Analizi. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15): 48-67. Taban, S. ve Kar, M. (2016). Kalkınma Ekonomisi. Bursa: Ekin Yayınevi. Tadesse, S. (2005). Financial Development and Technology. William Davidson Institute Working Paper, 749: 1-45. Tamazian, A., Chousa, J.P. ve Vadlamannati, K.C. (2009). Does Higher Economic and Financial Development Lead to Environmental Degradation: Evidence from BRIC Countries. Energy Policy, 37(1):246-253. Taş, Ş., Taşar, İ. ve Açcı, Y. (2017). Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2):197-206. Tombak, F. (2018). Çevre Kalitesi ve Çevresel Düzenlemelerin Rekabet Gücü ve Dış Ticaret Üzerine Etkileri (Basılmamış Doktora Tezi). Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Weng, L.,Song, W. Ve Sheng, S. (2012). Empirical Research on Scientific and Technical Innovation and Economic Growth in Shanghai. American Journal of Operations Research, 2:82-90. Westerlund, J. (2008). Panel Cointegration Tests of the Fisher Effect. Journal of Applied Econometrics, 23:193-233.