Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Sırasında Hemşirelerin Unutamadıkları Deneyimlerinin Paylaşılması: Anlatı Yaklaşımlı Olgu Örneği

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 3, 42 - 56, 21.01.2024

Birgül Erdoğan , Sümeyye Yıldız

Öz

Amaç: Hemşireler hastalarla en çok temasta bulunan sağlık profesyonelleridir. Hikayelerse deneyimlere yönelik farkındalığı artıran, bireysel duygu ve düşüncelerin anlaşılması ve paylaşılması için kullanılan olaylar bütünüdür. Bu olguda, hemşire hikayelerinin kavram analizi yapılarak, hemşirelerin hastalarına bakım verirken gereksinimlerini belirlemek amaçlanmıştır.
Yöntem: Bu olguda nitel araştırma yöntemlerinden anlatı analizi yöntemi kullanılmıştır. Öyküler 5 yıl ve üzeri mesleki deneyimi olan 2 hemşire tarafından anlatılmıştır. Öyküler anlatı analizi yöntemiyle analiz edilmiştir.
Bulgular: Öykülerde hemşirelerin deneyimleri incelenmiş, bu deneyimlere yönelik duyguları ve düşünceleri analiz edilmiştir. Öykülerin her ikisinde de olaya hasta ve hasta yakını dahil olmuştur ve hasta yakınlarının olumsuz tutumunun hemşirelik sürecini de olumsuz etkilediği görülmektedir. Öykülerde düşünceler ve duygular olarak 2 tema belirlenmiştir. Düşünceler, mantıklı ve mantıksız ifadeler olarak, duygular ise olumlu duygular-olumsuz duygular olarak 2 kategoride şekillenmiştir. Duygusal ifadeler anlatılırken “aslan gibi kükremek, bakış kazandırmak, ter suya batmak, ağzından alev saçmak, hafızada kalmak,” gibi metaforlar kullanılmıştır. Düşünceler temasında mantıklı ifadeler olarak, “yaşam mücadelesi, bebek bakımı eğitimi, doğum süreci, emzirme eğitimi, duygusal destek” ifadeleri kabul edilmiştir. “Kadın olacak çocuk baksın, kendini kaybetme derecesinde öfke ve gözleri dönmüş hasta” ifadeleri mantıksız ifadeler olarak belirlenmiştir. Hemşirelerin deneyimlerini anlatırken çeşitli metaforlar kullandıkları, olaylara yaklaşımlarında duygusal ögelere yer verdikleri, zor ve sorunlu durumlarla mücadele ederken mantıksız ifadelerde kullanabildikleri görülmüştür.
Sonuç: Hemşireler tüm mesleki süreçlerinde pek çok duygusal uyarana maruz kalır. İletişim ve empati hemşirelik mesleğinin ayrılmaz bir parçasıdır. Hemşirelerin hastalarla ve hasta yakınlarıyla olan tüm etkileşimlerinde iletişimin önemi oldukça fazladır. Bu nedenle hemşirelik mesleğinin lisans eğitiminden başlayarak, mesleki hizmet içi eğitimlere kadar tüm süreçlerinde psikolojik iyi oluşluk, başetme yöntemleri, terapötik iletişim, empatik yaklaşım gibi konularda eğitimlere ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik bakımı, anlatı analizi, hemşire, öyküleme

Kaynakça

• 1. Heinen, M., van Oostveen, C., Peters, J., Vermeulen, H., & Huis, A. (2019). An integrative review of leadership competencies and attributes in advanced nursing practice. Journal of Advanced Nursing, 75(11), 2378-2392.
• 2. Smith, M. C. (2019). Nursing theories and nursing practice. FA Davis.
• 3. Moran, K. J., Burson, R., & Conrad, D. (2023). The doctor of nursing practice project: A framework for success. Jones & Bartlett Learning.
• 4. Zaccagnini, M., & Pechacek, J. M. (2019). The doctor of nursing practice essentials: A new model for advanced practice nursing. Jones & Bartlett Learning.
• 5. Uğuz Arsu, Ş. & Tekindal, M. (2021). Nitel araştırmalar da anlatı araştırmanın tanımı, kapsamı ve süreci. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi. 21 (1) , 85-124.
• 6. Alwawi, A., Tayaz, E., Sonmez, V., Inkaya, B., Koç, A., & Alkhatibi, S. (2021). Nurses' Narratives of Remarkable Patient Health Care Events: Analysis of Seventeen Health Stories from Turkey and Palestine Using the Narrative Approach. Bezmialem Science, 9(4), ss.432-438.
• 7. Ganzevoort, R. R. (2011). Narrative approaches. The Wiley Blackwell Companion to Practical Theology, 214-223.
• 8. Becqué, Y. N., Rietjens, J. A., van Driel, A. G., van der Heide, A., & Witkamp, E. (2019). Nursing interventions to support family caregivers in end-of-life care at home: A systematic narrative review. International journal of nursing studies, 97, 28-39.
• 9. Mojtahedzadeh, R., Mohammadi, A., Emami, A. H., & Zarei, A. (2021). How digital storytelling applied in health profession education: a systematized review. Journal of Advances in Medical Education & Professionalism, 9(2), 63.
• 10. Mudd, A., Feo, R., Conroy, T., & Kitson, A. (2020). Where and how does fundamental care fit within seminal nursing theories: A narrative review and synthesis of key nursing concepts. Journal of clinical nursing, 29(19-20), 3652-3666.
• 11. Lampersberger, L. M., Bauer, S., & Osmancevic, S. (2022). Prevalence of falls, incontinence, malnutrition, pain, pressure injury and restraints in home care: A narrative review. Health & Social Care in the Community, 30(6), 3656-3669.
• 12. Pesut, B., Greig, M., Thorne, S., Storch, J., Burgess, M., Tishelman, C., ... & Janke, R. (2020). Nursing and euthanasia: A narrative review of the nursing ethics literature. Nursing Ethics, 27(1), 152-167.
• 13. Fathizadeh, P., Heidari, H., Masoudi, R., Sedehi, M., & Khajeali, F. (2020). Telenursing strategies in Iran: a narrative literature review. International Journal of Epidemiology and Health Sciences, 1(3).
• 14. Anglin, C., Halpin-Healy, C., & Rosenfeld, P. (2020). Reflecting art in nursing practice: Developing visual arts programs to transform and strengthen practice. JONA: The Journal of Nursing Administration, 50(5), 274-280
• 15. Gabay, G. (2023). Nurse-patient interactions in intensive care, transitions along the continuum of hope, and post-discharge management of chronic illness—A mixed methods narrative inquiry. Frontiers in Public Health, 11, 1136207.
• 16. Kafle, S., Paudel, S., Thapaliya, A., & Acharya, R. (2022). Workplace violence against nurses: a narrative review. Journal of Clinical and Translational Research, 8(5), 421.
• 17. Baker, M., Pryor, J., & Fisher, M. (2019). Nursing practice in inpatient rehabilitation: a narrative review (part 1). Journal of the Australasian Rehabilitation Nurses Association, 22(2), 7-21.
• 18. Hagerman, L. A., Manankil-Rankin, L., & Schwind, J. K. (2023). A Narrative Inquiry into the Eperiences of Nursing Faculty Engaging in Mindful Practices. International Journal of Teaching & Learning in Higher Education, 35(1), 151-157.
• 19. Beierwaltes, P., Clisbee, D., & Eggenberger, S. K. (2020). An educational intervention incorporating digital storytelling to implement family nursing practice in acute care settings. Journal of Family Nursing, 26(3), 213-228.
• 20. Erdoğan, B., & Altay, N. (2022). Terapötik iletişim yöntemi olarak dijital hikâye anlatımının pediatri hemşireliğinde kullanımı: Literatür incelemesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(1), 12-20.
• 21. Hardie, P., Darley, A., Carroll, L., Redmond, C., Campbell, A., & Jarvis, S. (2020). Nursing & Midwifery students’ experience of immersive virtual reality storytelling: an evaluative study. BMC Nursing, 19(1), 1-12.
• 22. Özveren, H., Gülnar, E., & Çalışkan, N. (2022). Effect of storytelling technique on the attitudes of nursing students toward death. OMEGA-Journal of Death and Dying, 84(3), 870-883.
• 23. Petty, J. (2023). Using arts-based digital storytelling in neonatal care to enhance nursing students’ empathy. Nursing Children and Young People, 35(4), 13-18
• 24. Sönmez, V., & Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anı Yayıncılık.
• 25. Gunther, M., & Thomas, S. P. (2006). Nurses' narratives of unforgettable patient care events. Journal of Nursing Scholarship, 38(4), 370-376.
• 26. Fischer, D. (2019). Storytelling as a nursing pedagogy. The Midwest Quarterly, 60(3), 311-319
• 27. Bayer, S., & Hettinger, A. (2019). Storytelling. Bulletin of the Ecological Society of America, 100(2), 1-6.
• 28. Wu, J., & Chen, D. T. V. (2020). A systematic review of educational digital storytelling. Computers & Education, 147, 103786.
• 29. Chen, J., Li, J., Cao, B., Wang, F., Luo, L., & Xu, J. (2020). Mediating effects of self‐efficacy, coping, burnout, and social support between job stress and mental health among young Chinese nurses. Journal of Advanced Nursing, 76(1), 163-173.
• 30. Liu, Y., & Aungsuroch, Y. (2019). Work stress, perceived social support, self‐efficacy and burnout among Chinese registered nurses. Journal of Nursing Management, 27(7), 1445-1453
• 31. Jun, J., Ojemeni, M. M., Kalamani, R., Tong, J., & Crecelius, M. L. (2021). Relationship between nurse burnout, patient and organizational outcomes: Systematic review. International Journal of Nursing Studies, 119, 103933.
• 32. Woo, T., Ho, R., Tang, A., & Tam, W. (2020). Global prevalence of burnout symptoms among nurses: A systematic review and meta-analysis. Journal of Psychiatric Research, 123, 9-20.
• 33. Chen, C., & Meier, S. T. (2021). Burnout and depression in nurses: A systematic review and meta-analysis. International Journal of Nursing Studies, 124, 104099.
• 34. Hetzel-Riggin, M. D., Swords, B. A., Tuang, H. L., Deck, J. M., & Spurgeon, N. S. (2020). Work engagement and resiliency impact the relationship between nursing stress and burnout. Psychological Reports, 123(5), 1835-1853.
• 35. An, M., Shin, E. S., Choi, M. Y., Lee, Y., Hwang, Y. Y., & Kim, M. (2020). Positive psychological capital mediates the association between burnout and nursing performance outcomes among hospital nurses. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(16), 5988.