SINIF ÖĞRETMENLERİNİN UZAKTAN EĞİTİM KAVRAMINA YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 13, 20.09.2024

Fatih Demir , Hamit Arayıcı , Suat Yapıcı , Murat Özbakan

https://doi.org/10.5281/zenodo.13789919

Öz

Amaç: Araştırmada sınıf öğretmenlerinin uzaktan eğitim kavramına yönelik görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Kocaeli ili Darıca İlçesinde 2022-2023 eğitim öğretim yılında görev yapan sınıf öğretmenleri çalışma grubunu oluşturmaktadır. Araştırma verileri, 18 soruluk “Uzaktan Eğitim Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, normal dağılıma uygun olan verilerin ikili karşılaştırmaları için T-Testi, çoklu karşılaştırmalar için ANOVA; ilişki testleri için korelasyon testi kullanılmıştır.
Bulgular: Sınıf öğretmenlerinin uzaktan eğitime yönelik görüşlerini belirmek amacıyla yapılan araştırmada elde edilen bulgular medeni durum, ait olunan kuşak ve mesleki kıdem başlıkları altında yer verilmiştir.
Sonuç: Sınıf öğretmenlerinin uzaktan eğitime yönelik ölçek puan ortalamalarının cinsiyet değişkenine göre incelendiğinde kişisel uygunluk ve etkililik alt boyutunda puan ortalamalarının erkek öğretmenler lehine yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sınıf öğretmenlerinin ölçek puan ortalamaları medeni durum değişkenine göre incelendiğinde bekar öğretmenler lehine farklılaştığı ve kişisel uygunluk, etkililik alt boyutunda bekar öğretmenler lehine anlamlı olarak farklılaştığı sonucu bulunmuştur. Ait olunan kuşak değişkenine göre anlamlı olarak farklılaştığı ve kişisel uygunluk, etkililik ve öğreticilik alt boyutlarında 1946-1964 Baby Boomer kuşağındaki öğretmenlerin diğer kuşaklardaki öğretmenlerin puan ortalamasından anlamlı olarak düşük olduğu sonucu bulunmuştur. Mesleki kıdem değişkenine göre kişisel uygunluk, etkililik, öğreticilik ve yatkınlık alt boyutlarında 21 yıl ve üzeri mesleki kıdeme sahip öğretmenlerin puan ortalamasının anlamlı olarak düşük olduğu; mesleki yatkınlık alt boyutunda ise 6-10 yıl arası mesleki kıdeme sahip öğretmenlerin puan ortalamasının 16-20 yıl ve 21 yıl ve üzeri mesleki kıdeme sahip öğretmenlerin puan ortalamasından anlamlı olarak yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Pandemi, Sınıf Öğretmenliği, Uzaktan Eğitim, Yüzyüze Eğitim

Determination of Primary School Teachers' Views on the Concept of Distance Education

Öz

The purpose of the study was to learn how classroom teachers felt about the idea of distance learning. The study used quantitative research techniques. The research group is educators who are employed in Kocaeli province's Darıca District during the 2022–23 academic year. In the research, it was used the 18-item "Distance Education Scale" to collect data. Data analysis used descriptive statistics, the T-Test for pairwise comparisons of normally distributed data, and ANOVA for multiple comparisons. Relationship tests were conducted using the correlation test. The findings obtained in the research are given under the titles of marital status, generation and professional seniority. It was discovered that single teachers performed better on the sub-dimension of personal suitability and effectiveness, when the mean scores of the classroom instructors for remote learning were investigated according to the marital status. It was discovered that the teachers from the 1946–64 Baby Boomer generation differed significantly depending on their scores in the subdimensions of personal suitability, effectiveness, and teaching were lower than the average of the other generations. The mean score of teachers with a professional seniority of 21 years and above in the sub-dimensions was found to be lower than the teachers in other seniority groups. It was also shown that teachers,6 to 10 years performed better on average than teachers,16 to 20 years and more.

Anahtar Kelimeler

Pandemic, Primary School Teachers, Distance Education, Face to Face Education

Kaynakça

• Adıyaman, Z. (2002). Uzaktan eğitim yoluyla yabancı dil öğretimi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 1(1), 92-97.
• Ağır, F., Gür, H. Ve Okçu, A. (2007). Uzaktan eğitime karşı tutum ölçeği geliştirilmesine yönelik geçerlik ve güvenirlik çalışması. E-Journal of New World Science Academy, 3(2), 128-139.
• Akbaş O. ve Özdemir S.M. (2002). Avrupa Birliği’nde yaşam boyu öğrenme. Milli Eğitim Dergisi, 155-156, 112-126.
• Akkoyunlu, B. (2003). Bilgisayar ve çocuklarımız. Türkiye Bilişim Dergisi, 85(Mart), 48-60.
• Aktaş, T. (2007). Yaygın eğitim kurum ve kuruluşlarının bilgisayar eğitimi programlarının değerlendirilmesi (İzmit örneği) (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Alakuş, A.O. (20 Aralık 2009). Öğretme - öğrenme sürecinde uzaktan öğretim ve Türkiye’deki yansımaları http://www.e-sosder.com/dergi/8AOALKSogrtmogrnm_6. doc adresinden erişildi.
• Alkan, C. (2011). Eğitim teknolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Altıparmak, M., Kurt, İ.D. ve Kapıdere, M. (2011, Şubat). E-öğrenme ve uzaktan eğitimde açık kaynak kodlu öğrenme yönetim sistemleri. XIII Akademik Bilişim Konferansı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Altun, E. (2020). Eğitmenlerin uzaktan eğitime yönelik pedagojik yeterliliklerinin uzaktan eğitim ders videoları aracılığıyla incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun.
• Altunçekiç, A. (2021). Uzaktan eğitim: Öğrenci, öğretmen, teknoloji, kurum ve pedagoji. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 417-443.
• Arat, T. ve Bakan, Ö. (2014). Uzaktan eğitim ve uygulamaları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 14(1-2), 363-374.
• Arslan, A., & Saruhan, U. (2022). Değer odaklı aile eğitimine yönelik özel eğitimde görev yapan öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 165-176.
• Aşkan, T. (2022). Pandemi sürecinde ilkokul öğretmenlerinin uzaktan eğitime ilişkin tutum ve motivasyonlarının incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Ateş, A. ve Altun, E. (2008). Bilgisayar öğretmeni adaylarının uzaktan eğitime yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 125-145.
• Atik, A.D. (2020). Fen Bilimleri öğretmen adaylarının uzaktan eğitim algısı: Bir metafor analizi. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(2), 148-170.
• Balaban, E. (2012). Dünyada ve Türkiye’de uzaktan eğitim ve bir proje önerisi, İstanbul: Işık Üniversitesi.
• Balta, Y. ve Türel, Y.K. (2013). Çevrimiçi uzaktan eğitimde kullanılan farklı ölçme değerlendirme yaklaşımlarına ilişkin bir inceleme. Turkish Studies, 8(3), 37-45.
• Birol, A. (2022). Liselerde görev yapan öğretmenlerin uzaktan eğitime yönelik tutumları, Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Pamukkale.
• Bozkurt, A. (2013). Açık ve uzaktan öğrenmeye yönelik etkileşimli e-kitap değerlendirme kriterlerinin belirlenmesi (Yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Braten, I., ve Stromso, H. I. (2006). Epistemological beliefs, interest, and gender as predictors of Internet-based learning activities. Computers in Human Behaviour. https://doi.org/10.1016/j.chb.2004.03.026
• Çelen, F.K., Çelik, A. ve Seferoğlu, S.S. (2013). Analysis of teachers’ approaches to distance education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 83, 388-392.
• Çoban, S. (2013). Uzaktan ve teknoloji destekli eğitimin gelişimi. İstanbul: XVI. Türkiye’de İnternet Konferansı Bildiri Kitabı.
• Çukadar, S. ve Çelik, S. (2003). İnternete dayalı uzaktan öğretim ve üniversite kütüphaneleri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4(1), 31–42.
• Demir, F. ve Özdaş, F. (2020). Covıd-19 sürecindeki uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim, 49(1), 273-292.
• Demirel, Ö. (2004). Öğretimde planlama ve değerlendirme öğretme sanatı. (7. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Dinçer, S. (2006, Şubat). Uzaktan eğitime ve bilgisayar destekli eğitime genel bir bakış. VIII. Akademik Bilişim Konferansı, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Dündar, M.S. (2016). Akran değerlendirmesinin uzaktan eğitimde kullanımı ve akademik başarıya etkileri (Yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Gökmen, Ö, Duman, İ. ve Horzum, M. (2016). Uzaktan eğitimde kuramlar, değişimler ve yeni yönelimler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(3), 29-51.
• Güler, H., Demirtaş, E. ve Edi, A. (2022). Covid-19 sürecinde öğretmen adaylarının uzaktan eğitime yönelik görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 11(1), 348-373.
• Güven, S. (2004). Program geliştirme öğretimde planlama uygulama değerlendirme. Mehmet Gürol (Ed.), Elazığ: Üniversite Kitabevi.
• Horzum, B. (2003). Öğretim elemanlarının internet destekli eğitime yönelik düşünceleri (Sakarya üniversitesi örneği) (Yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Ilgaz, H. ve Aşkar, P. (2009). Çevrimiçi uzaktan eğitim ortamında topluluk hissi ölçeği geliştirme çalışması. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 1(1), 27–35.
• İşman, A. (2011). Uzaktan eğitim. Ankara: Pegem Akademi.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, Z. (2002). Uzaktan eğitim. Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Kırık, A.M. (2014). Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimi ve Türkiye’deki durumu. Marmara İletişim Dergisi, 21, 73-94.
• Kocayiğit, A., Uşun, S. (2020). Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okullarda Görev Yapan Öğretmenlerin Uzaktan Eğitime Yönelik Tutumları (Burdur ili örneği)’, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(23), 285–299.
• Kozan, E. H., Colak, M. ve Demirhan, B. S. (2021). COVID-19 pandemisinde uzaktan eğitim: hemşirelik eğitimine yansımaları. Journal of Education and Research in Nursing, 18(S1), 60-65.
• Kör, H. (2013). Uzaktan eğitim ve örgün eğitimin çok yönlü - çapraz karşılaştırılması: Kırıkkale üniversitesi ve Hitit üniversitesi örneği, (Yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
• Kurnaz, A., Kaynar, H., Barışık, C. Doğrukök, B. (2020). Öğretmenlerin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri, Milli eğitim; Cilt: 49, Özel Sayı/2020 Sayı: 1, (293-322)
• MEB (2006). Yaygın Eğitim Kuramları Yönetmeliği, Ankara: MEB Yayınları.
• Odabaş, H. (2003). İnternet tabanlı uzaktan eğitim ve bilgi ve belge yönetimi bölümleri. Türk Kütüphaneciliği, 17(1), 22-36.
• Özbay, Ö. (2015). Dünya’da ve Türkiye’de uzaktan eğitimin güncel durumu. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi 4, 377-394. http://www.inesjournal.com/Makaleler/2097601777_26-id-174-.pdf
• Özen, E , Baran, H. (2019). Uzaktan eğitimde yönelimler: 2016-2018 yılları arasında Proquest veri tabanında yayınlanan tezlerin içerik analizi .Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 5 (3), 28-40.
• Özmen, B. (2012). Sosyal ağ destekli uzaktan eğitim uygulamalarının öğrenci başarısı ve görüşlerine etkisi (Yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Öztaş, S., Kılıç, B. (2017). Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi dersinin uzaktan eğitim şeklinde verilmesinin öğrenci görüşleri açısından değerlendirilmesi (Kırklareli örneği), Turkish History Education Journal, S 6(2), ss. 268-293.
• Sarıtaş, M. (2009). Uzaktan eğitim. M. Sarıtaş (Ed.). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı (ss.137-163). Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
• Sönmez, M., Yıldırım, K. ve Çetinkaya, F. Ç. (2020). Yeni tip koronavirüs (SARS-CoV2) salgınına bağlı uzaktan eğitim sürecinin sınıf öğretmenlerinin görüşleriyle değerlendirilmesi. Turkish Studies, 15(6), 855-875.
• Şahin, M. (2021). Dünyada Ve Türkiye'de Yükseköğretimde Uzaktan Eğitimin Tarihi Ve Gelişim Süreci. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(7), 91-113.
• Şentürk, Ü. (2008). Enformasyon toplumunda eğitimin yeri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 487-497.
• Toptaş, H. (2022). Pandemi sürecinde uzaktan eğitim veren öğretmenlerin öz yeterlilik algıları ile uzaktan eğitim tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Ulucan, Ö. (2022). Öğretmen adaylarının bilgi, medya ve teknoloji becerileri ile uzaktan eğitime yönelik görüşleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Uşun, S. (2006). Uzaktan eğitim. (1.baskı) Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yavuz, C. ve Şık, A. (2022). Kavram öğretim yöntemlerinde oyun ve oyuncağın yeri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 12(1), 31-61.
• Yaylacı, H.S. (2000). İnternet’te eğitim (Yüksek lisans tezi). Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Yıldırım vd. (2014). Uzaktan eğitim çalışmalarının uzaktan eğitime yönelik gerçekleştirilmesi: Bir ölçek geliştirme çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 365-370.
• Yolcu, H.H. (2020). Koronavirüs (covid-19) pandemi sürecinde sınıf öğretmeni adaylarının uzaktan eğitim deneyimleri. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAD), 6(4), 237-250.
• Yurdakul, B. (2015). Uzaktan eğitim. Demirel Ö. (Ed.), Eğitimde Yeni Yönelimler (ss. 271-286. ss.). Ankara: Pegem Akademi.